Những quốc gia đã chọn nhân dân tệ trong giao dịch thương mại

Hà Linh20:27 14/05/2023

Nhiều quốc gia đã lựa chọn đồng nhân dân tệ trong giao dịch và thương mại. Nga, Iran, Brazil, Argentina cùng Bangladesh là những nước tiên phong trong diễn biến này.

Nhân viên ngân hàng kiểm tiền mệnh giá 100 nhân dân tệ tại tỉnh Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN

Phần lớn thương mại toàn cầu sử dụng đồng USD, và điều này bắt nguồn từ sự kiện cuối Chiến tranh Thế giới thứ hai. Năm 1944, đại diện của 44 quốc gia đã tề tựu tại Bretton Woods, New Hampshire (Mỹ) để tìm cách khôi phục nền kinh tế thế giới sau chiến tranh. Các đại diện nhất trí rằng Mỹ với tư cách là nền kinh tế lớn nhất thế giới, sẽ cố định giá trị của đồng USD với vàng và các quốc gia khác sẽ lần lượt ổn định đồng tiền của họ với đồng bạc xanh. Các quốc gia dự trữ USD để duy trì tỷ giá hối đoái của họ, khiến nó trở thành đồng tiền thống trị toàn cầu.

Thị trường tài chính sâu rộng và linh hoạt của Mỹ cùng các chuẩn mực quản trị tương đối minh bạch và sự ổn định của đồng USD đã đảm bảo rằng đồng tiền này vẫn chiếm ưu thế. Sự thống trị của đồng USD đã vượt qua các “cơn bão” Liên minh châu Âu (EU) ra mắt đồng euro năm 1999 và cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009. Ngày nay, gần 60% dự trữ ngoại hối do các ngân hàng trung ương trên thế giới duy trì là đồng USD. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chú ý đến thực tế trong năm 2000 tỷ lệ này là 70%. Theo họ, đó là sự thay đổi nhỏ trong trật tự tài chính toàn cầu.

Các biện pháp trừng phạt chống lại Nga vì xung đột Ukraine đã khiến một số nhà lãnh đạo thế giới và doanh nhân nổi tiếng lên tiếng cảnh báo về quyền lực mà Washington nắm giữ. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã cảnh báo về “đặc quyền ngoại giao của đồng USD”. Trong cuộc phỏng vấn vào tháng 4 với tờ Politico, ông Macron nhận định châu Âu nên cắt giảm sự phụ thuộc vào đồng bạc xanh.

Đồng nhân dân tệ của Trung Quốc đang chớp lấy cơ hội và trở thành thách thức với sự thống trị của đồng bạc xanh Mỹ.

Theo Bloomberg Intelligence ngày 26/4, tháng 3 vừa qua, đồng nhân dân tệ lần đầu tiên được sử dụng nhiều hơn USD trong các giao dịch xuyên biên giới.

Bộ trưởng Tài chính Mỹ Janet Yellen thừa nhận điều này và vào tháng 4 nhận định với kênh CNN: “Có rủi ro khi chúng ta sử dụng trừng phạt tài chính liên kết vai trò của USD và qua thời gian nó có thể làm giảm vị trí của USD. Đó là công cụ hiệu quả. Tất nhiên, nó cũng khiến Trung Quốc, Nga hoặc Iran tìm thứ thay thế”. Nhưng bà Yellen cũng khẳng định rằng không dễ để tái tạo hệ thống sinh thái, ví dụ như cơ sở hạ tầng chi trả quốc tế, đã hỗ trợ đồng USD.

Dưới đây là 5 quốc gia đã lựa chọn nhân dân tệ cho giao dịch

Đồng nhân dân tệ tại một ngân hàng ở Giang Tô, Trung Quốc. Ảnh: AFP/TTXVN

Nga

Nền kinh tế Nga đac chịu nhiều tác động từ hàng loạt lệnh trừng phạt. Các ngân hàng Nga đã bị đẩy ra khỏi Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT), một hệ thống thanh toán quốc tế. Vai trò trung tâm của SWIFT trong lĩnh vực ngân hàng quốc tế thường được so sánh với Gmail trong lĩnh vực thư điện tử.

Bên cạnh đó, một nửa trong 640 tỷ USD dự trữ ngoại hối của Nga đã bị đóng băng. Những điều này buộc Nga phải tìm tiền tệ thay thế để sử dụng trong giao dịch quốc tế.

Video đang HOT

Đồng nhân dân tệ trở thành ứng cử viên hàng đầu. Ngân hàng trung ương Nga vào hôm 10/4 cho biết nước này đã mua số nhân dân tệ trị giá 41,9 tỷ ruble (538 triệu USD) trong tháng 3, gấp 3 lần mức 11,6 tỷ ruble của tháng 2.

Cũng theo ngân hàng trung ương Nga, trên thị trường giao dịch ngoại tệ của nước này, giao dịch ruble-nhân dân tệ chiếm 39% tổng khối lượng, vượt qua mức 34% của ruble-USD.

Brazil

Tờ Business Insider (Mỹ) cho biết Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva là một trong những chính khách đề xướng về việc thiết lập đồng tiền thanh toán thương mại thay thế. Ông thậm chí kêu gọi các quốc gia thuộc Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) Brazil, Nga, Ấn Độ, Trung Quốc và Nam Phi dịch chuyển khỏi đồng USD.

Ngân hàng trung ương Brazil đã nhanh chóng mua nhân dân tệ. Đến cuối năm 2022, nhân dân tệ vượt euro trở thành đồng tiền chiếm đa số thứ hai trong dự trữ ngoại hối của Brazil.

Theo thông báo của Cơ quan Xúc tiến thương mại và đầu tư Brazil ngày 29/3, ngân hàng Banco BOCOM BBM của nước này đã đạt được thỏa thuận với Trung Quốc cho phép giao dịch trực tiếp đồng real và nhân dân tệ thay vì sử dụng USD là đồng tiền mặc định.

Cơ quan này nêu rõ mục đích nhằm “giảm chi phí của giao dịch thương mại” với hối đoái trực tiếp là giữa đồng real và nhân dân tệ.

Không chỉ có nhân dân tệ, Tổng thống Lula da Silva còn đề nghị các quốc gia BRICS thiết lập đồng tiền chung cho các giao dịch.

Bangladesh

Bangladesh trong tháng 4 nhất trí chi trả cho Nga chi phí xây dựng nhà máy năng lượng hạt nhân bằng đồng nhân dân tệ. Hãng Bloomberg (Mỹ) ngày 18/4 đưa tin Tập đoàn Năng lượng hạt nhân Nga (Rosatom) là đơn vị xây dựng nhà máy năng lượng hạt nhân tại Bangladesh. Ban đầu Rosatom yêu cầu trả bằng đồng ruble tuy nhiên sau đó hai quốc gia nhất trí sử dụng đồng nhân dân tệ.

Argentina

Argentina vào ngày 26/4 cho biết nước này sẽ chi trả hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc bằng đồng nhân dân tệ thay vì USD. Bộ trưởng Kinh tế Argentina Sergio Massa đã xác nhận thông tin này.

Chương trình chi trả bằng nhân dân tệ bắt đầu từ tháng 4 với Argentina hướng đến thanh toán số hàng hóa nhập khẩu trị giá 1 tỷ USD từ Trung Quốc bằng nhân dân tệ. Sau đó, quốc gia Nam Mỹ này sẽ chi trả số hàng hóa nhập khẩu hàng tháng trị giá khoảng 790 triệu USD bằng nhân dân tệ.

Iran

Giống như Nga, các ngân hàng của Iran cũng bị cấm tham gia SWIFT từ năm 2018, buộc Tehran phải tìm hệ thống chi trả khác thay thế. Vào tháng 2, Iran và Trung Quốc đã thảo luận tăng cường sử dụng nhân dân tệ và đồng rial của Tehran cho thương mại song phương.

Nhiều quốc gia hướng đến giảm phụ thuộc vào USD

Đồng bạc xanh của Mỹ đã đóng vai trò chủ đạo của thế giới tài chính trong gần 8 thập niên kể từ khi Chiến tranh Thế giới Thứ hai kết thúc.

Nhưng hiện nay, nhiều quốc gia đang dịch chuyển xa rời đồng USD trong thương mại.

Đồng USD. Ảnh: THX/TTXVN

Việc Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Ukraine vào tháng 2/2022 đã châm ngòi cho làn sóng trừng phạt tài chính của phương Tây với Moskva. Chính phủ các nước phương Tây đã đóng băng gần một nửa dự trữ ngoại hối của Nga và loại các ngân hàng nước này ra khỏi Hiệp hội viễn thông tài chính liên ngân hàng toàn cầu (SWIFT), một hệ thống thanh toán quốc tế. Vai trò trung tâm của SWIFT trong lĩnh vực ngân hàng quốc tế thường được so sánh với Gmail trong lĩnh vực thư điện tử.

Ông Ahmadi Ali tại Trung tâm Chính sách An ninh Geneva (Thụy Sĩ) nhận định: "Một khi ra khỏi SWIFT, bạn đánh mất khả năng giao dịch xuyên biên giới dễ dàng. Bạn cũng đứng trước rủi ro đứng ngoài chuỗi cung ứng toàn cầu và điều này có thể gây tổn tại nền kinh tế quốc gia".

Các lệnh trừng phạt này được một số người gọi là "vũ khí hóa đồng USD", khiến Nga cùng Trung Quốc thúc đẩy cơ sở hạ tầng tài chính thay thế. Theo các nhà phân tích, những quốc gia như Trung Quốc, vốn đã nằm trong tầm ngắm lệnh trừng phạt của Mỹ, lo ngại các biện pháp như vậy có thể được sử dụng để chống lại họ trong tương lai và có thể ảnh hưởng đến hoạt động nền kinh tế của họ.

Tuy nhiên, không chỉ có Bắc Kinh và Moskva. Từ Ấn Độ đến Argentina, Brazil rồi Nam Phi, Trung Đông tới Đông Nam Á, trong những tháng gần đây, các quốc gia và khu vực đã gia tăng nỗ lực hướng tới thỏa thuận giảm phụ thuộc vào đồng USD. Các nhà kinh tế học và chuyên gia cho rằng căn nguyên dẫn đến xu hướng này là mối lo ngại Mỹ một ngày nào đó cũng sử dụng sức mạnh đồng bạc xanh để nhắm đến họ như cách nước này trừng phạt Nga.

Nhưng các nhà phân tích cũng nhấn mạnh với Al Jazeera rằng trong tương lai gần, vị trí của đồng USD nhiều khả năng không lung lay và vẫn là đồng tiền chính của giao dịch, thương mại quốc tế. Tuy nhiên, vị thế của đồng USD trong hệ thống tài chính toàn cầu có thể chịu ảnh hưởng nếu các quốc gia chuyển sang những đồng tiền khác.

Vị trí vững chắc bất chấp thời gian

Trong ảnh từ trái sang Bộ trưởng Tài chính Canada, Bộ trưởng Ngân khố Mỹ và lãnh đạo cơ quan ngoại thương của Liên Xô tại Hội nghị Tiền tệ và Tài chính Liên hợp quốc ở Bretton Woods, New Hampshire năm 1944. Ảnh: AP

Thị trường tài chính sâu rộng và linh hoạt của Mỹ cùng các chuẩn mực quản trị tương đối minh bạch và sự ổn định của đồng USD đã đảm bảo rằng đồng tiền này vẫn chiếm ưu thế. Sự thống trị của đồng USD đã vượt qua các "cơn bão" Liên minh châu Âu (EU) ra mắt đồng euro năm 1999 và cuộc khủng hoảng tài chính 2008-2009. Ngày nay, gần 60% dự trữ ngoại hối do các ngân hàng trung ương trên thế giới duy trì là đồng USD. Tuy nhiên, các chuyên gia cũng chú ý đến thực tế trong năm 2000 tỷ lệ này là 70%. Theo họ, đó là sự thay đổi nhỏ trong trật tự tài chính toàn cầu.

Bà Alicia García Herrero tại Viện nghiên cứu Bruegel (Bỉ) phân tích: "Rõ ràng chúng ta đang hướng tới một thế giới đa phương hơn, thể hiện qua tỷ lệ dự trữ ngoại hối của đồng USD giảm".

Trên toàn cầu, đồng USD được các nhà đầu tư coi là tài sản dự trữ an toàn, đặc biệt là trong các cuộc khủng hoảng kinh tế, do niềm tin cao vào nền kinh tế Mỹ. Sự đảm bảo đó thể hiện ở nhu cầu USD tăng lên vào những thời điểm khủng hoảng kinh tế. Nhưng nhu cầu đó cũng là nguyên nhân dẫn đến sự mất giá của hầu hết các loại tiền tệ so với USD vào năm 2022 khi xung đột Nga-Ukraine bùng phát.

Xa rời đồng bạc xanh

Đồng tiền giấy mệnh giá 100 USD (phải) và đồng 100 euro tại Paris, Pháp. Ảnh: AFP/TTXVN

Trong tháng 3, đại sứ của Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) tại Ấn Độ cho biết hai nước đang cố gắng hoàn tất một thỏa thuận để giao dịch bằng đồng nội tệ của họ là dirham và rupee. UAE là một trong những đối tác thương mại hàng đầu của Ấn Độ. Vào tháng 1, một quan chức Bộ Thương mại Ấn Độ tiết lộ với các phóng viên rằng Nga, Sri Lanka, Bangladesh và Mauritius đều muốn giao dịch với Ấn Độ bằng đồng rupee.

Trong khi đó, các nền kinh tế lớn của Đông Nam Á đang lên kế hoạch tạo ra một cơ chế với các ứng dụng điện thoại có thể được sử dụng để giao dịch giữa các nước trong khu vực bằng nội tệ của họ mà không cần phải dựa vào đồng USD làm trung gian.

Và trong một thông báo gây xôn xao dư luận toàn cầu vào tháng 1, Tổng thống Brazil và Argentina cho biết họ sẽ thiết lập một đồng tiền chung Nam Mỹ để giải quyết các giao dịch thương mại.

Vào tháng 2, ngân hàng trung ương của Iraq tuyên bố lần đầu tiên sẽ cho phép thương mại với Trung Quốc được thanh toán bằng đồng nhân dân tệ. Ngân hàng trung ương của Bangladesh cũng đưa ra thông báo tương tự vào tháng 9/2022. Và vào tháng 12/2022, Trung Quốc cùng Saudi Arabia đã thực hiện giao dịch đầu tiên bằng đồng nhân dân tệ .

Một số chuyên gia tin rằng mặc dù các động thái hướng tới xa rời USD sẽ không thay thế vị trí thống trị đồng bạc xanh bằng một loại tiền tệ khác, nhưng điều này có thể đưa ra các lựa chọn để cho phép giao dịch thương mại không sử dụng USD.

Bà Zongyuan Zoe Liu tại Hội đồng Quan hệ Đối ngoại (Mỹ) nhận định rằng có lợi thế khi thực hiện giao dịch bằng một loại tiền tệ duy nhất. Theo bà, nó giúp giảm chi phí giao dịch và chịu trách nhiệm về bản chất tích hợp cao của hệ thống tài chính toàn cầu. Bà Liu còn gọi đồng USD là "chất bôi trơn trong thương mại và tài chính quốc tế". Giao dịch bằng nhiều loại tiền tệ làm tăng rủi ro biến động tiền tệ.

Bà kết luận: "Nếu câu hỏi đặt ra là liệu một hệ thống tiền tệ đa dạng hơn là tốt hay xấu, tôi sẽ nói rằng tốt hơn hết là chúng ta nên có một loại tiền tệ tiêu chuẩn để kinh doanh vì điều này đã hoạt động tốt cho đến nay. Nhưng điều kiện cho điều đó là Mỹ không vũ khí hóa đồng USD".

G7, EU gia tăng áp lực đối với Trung Quốc Reuters ngày 13.5 dẫn lời một quan chức Mỹ cho hay lãnh đạo các nước G7 sẽ thảo luận về mối quan ngại đối với "sự cưỡng ép kinh tế" của Trung Quốc trong giao dịch với nước ngoài. Dự kiến vấn đề này sẽ nằm trong thông cáo chung đưa ra sau cuộc họp thượng đỉnh G7 từ ngày 19 - 21.5...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Xem thêm Share

Xem nhiều

Đòn giáng của ông Trump vào Ukraine trước ngưỡng cửa đàm phán với Nga09:07

Campuchia bàn biện pháp giải quyết tác động từ dự án kênh đào Phù Nam-Techo09:30

Ông Trump bất ngờ nặng lời về ông Zelensky, nhiều bên bị sốc08:41

Iran trình làng tàu chiến chở UAV đầu tiên01:05

Tổng thống Zelensky nói về khoáng sản của Ukraine sau phát biểu của ông Trump08:29

Siêu tên lửa Oreshnik của Nga phát nổ ngay sau khi phóng lần 2?10:29

Trung Quốc phát hiện được chiến đấu cơ tàng hình F-35 từ xa 2.000 km?03:50

Sau luật cấm thịt chó, hàng trăm trang trại nuôi thịt ở Hàn Quốc đóng cửa02:22

Căng thẳng Gaza dâng cao trở lại09:18

Sau khi được thả từ Gaza, 5 con tin người Thái Lan nhận được tiền, lương tháng08:59

Tổng thống Putin lần đầu nói chuyện với lãnh đạo mới của Syria09:12

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Hàn Quốc bắt giữ người đứng đầu Cơ quan Tình báo Quốc phòng

18:27:02 21/02/2025

Trong diễn biến liên quan, cùng ngày, cảnh sát đã chính thức lập hồ sơ chống lại Tổng thống bị luận tội Yoon Suk Yeol với cáo buộc cản trở việc thi hành lệnh bắt giữ ông vào tháng 1 vừa qua.

Nam Phi kêu gọi G20 thúc đẩy hợp tác để đạt các mục tiêu phát triển bền vững

18:24:13 21/02/2025

Điều này không chỉ giúp các quốc gia vượt qua những thách thức toàn cầu mà còn thúc đẩy sự thịnh vượng và bảo vệ phát triển bền vững toàn cầu.

Bắt giữ nhiều 'mắt xích' liên quan băng nhóm ma túy khét tiếng Mexico

18:20:59 21/02/2025

Kết quả này góp phần vào thành công chung của chiến dịch chống ma túy, khi từ tháng 10/2024, Hải quân Mexico đã tịch thu được 26,5 tấn cocaine.

Tổng thống Trump muốn đích thân kiểm tra dự trữ vàng Mỹ

18:07:59 21/02/2025

Kể từ đó, Fort Knox được mở thêm một lần nữa. Vào năm 2017, Bộ trưởng Tài chính khi đó Steve Mnuchin đã đến thăm Fort Knox cùng Thống đốc Kentucky Matt Bevin và các đại biểu quốc hội.

Canada trừng phạt các tập đoàn liên quan đến buôn bán thuốc giảm đau fentanyl

18:05:41 21/02/2025

Phát biểu với báo giới, Bộ trưởng An toàn Công cộng David McGuinty nêu rõ các băng nhóm trên gồm Gulf Cartel, Sinaloa Cartel, gia tộc Michoacan, United Cartels, MS-13, TdA và Jalisco New Generation Cartel.

Cảnh sát Philippines bắt giữ trên 450 người liên quan một trung tâm lừa đảo

17:56:17 21/02/2025

Đây là chiến dịch mới nhất sau nhiều vụ bắt giữ tương tự từ đầu năm đến nay. Tháng 1 vừa qua, lực lượng chức năng Philippines cũng vừa bắt giữ khoảng 400 người nước ngoài tại thủ đô Manila.

Cuba nỗ lực tháo gỡ khó khăn của ngành du lịch

17:51:27 21/02/2025

Bất chấp những khó khăn chung, Cuba xác định du lịch là đầu tàu của nền kinh tế, một lĩnh vực quan trọng thu hút nguồn ngoại tệ. Trong năm 2025, ngành du lịch Cuba đặt mục tiêu đón trên 2,6 lượt triệu khách quốc tế. khách quốc tế.

Mỹ đưa ra thời hạn để các nước NATO đáp ứng mục tiêu chi 2% GDP cho quốc phòng

17:45:39 21/02/2025

Tổng thống Pellegrini cho biết thêm Slovakia xem xét vấn đề này theo quan điểm thực dụng và quan tâm đến việc đầu tư các dự án lưỡng dụng như một phần trong kế hoạch tăng chi tiêu quốc phòng.

Điện Kremlin: Cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Mỹ sẽ diễn ra sớm nhất có thể

17:35:50 21/02/2025

Ông Peskov cho biết thêm Ngoại trưởng Nga Sergey Lavrov cũng đã chỉ đạo nhân viên ngoại giao của bộ nhanh chóng thành lập các nhóm đàm phán ở cấp chuyên gia để khởi động tiến trình thảo luận về tất cả vấn đề liên quan.

Người phụ nữ có 5 chiếc kính áp tròng mắc kẹt trong mắt suốt nhiều tháng

17:32:06 21/02/2025

Các bác sĩ cho biết: " May mắn là không có vấn đề gì nghiêm trọng do các kính áp tròng còn sót lại trong mắt bệnh nhân. Tuy nhiên, nếu chúng vẫn tồn tại lâu dài, nguy cơ tác dụng phụ như tổn thương giác mạc và nhiễm trùng do vi khuẩn có...

Giải mã 'cú sốc' Tổng thống Trump quay lưng với ông Zelensky

16:12:45 21/02/2025

Ông Trump đã đan xen những lời chỉ trích của mình đối với cả ông Biden và Zelensky, ám chỉ vào tối 19/2 rằng tổng thống Ukraine đã ăn may với sự hỗ trợ của Mỹ dưới thời chính quyền Biden.

Trung Quốc kêu gọi Mỹ giải quyết căng thẳng thương mại trên tinh thần tôn trọng lẫn nhau

16:09:01 21/02/2025

Động thái này đã làm dấy lên những lo ngại nguy cơ chiến tranh thương mại, ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế toàn cầu hiện từng bước hồi phục sau đại dịch COVID-19.