Những nguyên nhân hàng đầu gây ra các vụ lật ô tô
Những thói quen lái xe không tốt, điều kiện đường không đảm bảo hoặc trang bị an toàn chưa đủ là những nguyên nhân hàng đầu khiến ô tô bị lật.
Mặc dù được trang bị cân bằng điện tử nhưng lái xe tuyệt đối tránh phanh gấp và đánh lái ở tốc độ cao
Lật xe là một trong những trường hợp tai nạn nghiêm trọng và có mức độ nguy hiểm cao. Một vụ tai nạn lật xe có thể do rất nhiều nguyên nhân khác nhau. Tuy nhiên, những nhóm nguyên nhân quan trọng nhất gây ra các vụ lật xe chủ yếu liên quan đến hành vi người lái xe, loại xe bị lật và các yếu tố tự nhiên. Trong số này, hành vi của người lái đóng vai trò quan trọng, đặc biệt khi người lái điều khiển xe trong trạng thái không tỉnh táo, do buồn ngủ hay do tác động của chất kích thích.
Thói quen điều khiển xe
Theo số liệu từ Cục quản lý an toàn giao thông đường bộ Mỹ (NHTSA), có đến hơn 90% các vụ tai nạn lật xe liên quan đến thói quen của người lái tại thời điểm xảy ra tai nạn. Do đó, cơ quan này khuyến cáo người lái nên tập trung tối đa vào điều khiển xe, chạy ở tốc độ vừa phải, tuyệt đối không phanh gấp và đánh lái đồng thời khi ở tốc độ cao.
Gần 75% vụ lật xe xảy ra ở dải vận tốc từ khoảng 80 km/h trở lên
Tốc độ
Các vụ tai nạn lật xe nghiêm trọng thường có yếu tố chạy xe ở tốc độ cao. Theo nghiên cứu của NHTSA, có đến 40% các vụ lật xe có liên quan đến việc chạy xe ở tốc độ quá cao. Trong đó, gần 75% vụ lật xe xảy ra ở dải vận tốc từ khoảng 80 km/h trở lên.
Toyota Fortuner ngày nay đã được trang bị cân bằng điện tử để tránh rủi ro bị lật
Thiết kế xe và trang bị an toàn
Mọi loại xe đều có thể gặp tai nạn và bị lật úp, nhưng những chiếc xe cao lớn, có chiều rộng nhỏ như SUV, xe bán tải, xe tải thường có xu hướng bị lật nhiều hơn dù không va chạm với bất kỳ chiếc xe nào khác.
Những mẫu SUV và bán tải ngày nay đã được trang bị tính năng cân bằng điện tử nên rủi ro bị lật đã được giảm so với những thế hệ trước.
Gần một nửa số vụ lật xe có nguyên nhân bắt nguồn từ việc người lái điều khiển xe sau khi đã sử dụng chất kích thích
Video đang HOT
Người điều khiển xe dùng chất kích thích
Cũng theo số liệu từ NHTSA, gần một nửa số vụ lật xe có nguyên nhân bắt nguồn từ việc người lái điều khiển xe sau khi đã sử dụng chất kích thích, như rượu, bia, chất gây ảo giác… Dù chỉ sử dụng một lượng bia, rượu nhỏ, người lái cũng có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng trong quá trình điều khiển xe. Rượu, bia sẽ gây ra các hiện tượng mất tỉnh táo, thiếu tập trung, ảnh hưởng đến cơ bắp, giảm khả năng quan sát của người lái. Từ đó, người lái hầu như mất khả năng kiểm soát xe, dẫn đến những vụ tai nạn đáng tiếc.
Tài xế sẽ rất khó xử lý với những đoạn đường bất ngời như thế này nếu ở tốc độ cao
Điều kiện đường sá
Điều kiện giao thông tại khu vực ngoại ô thường có xu hướng xảy ra các vụ tai nạn nghiêm trọng nhiều hơn. Đường sá ở khu vực có nhiều đoạn không đạt tiêu chuẩn, mặt đường mấp mô, tuy nhiên lại khá vắng vẻ. Do đó người lái thường có xu hướng chủ quan, điều khiển xe ở tốc độ cao (thường từ vận tốc 80 km/h trở lên), dẫn đến các vụ tai nạn không mong muốn.
Lật xe dù không va chạm với bất kỳ chiếc xe nào khác. Trong số các vụ lật xe, NHTSA chỉ ra rằng có đến 85% là chiếc xe bị lật dù không có va chạm với bất kỳ chiếc xe hay phương tiện nào khác. Điều này cho thấy hành vi của người lái quyết định rất nhiều đến các vụ tai nạn lật xe.
Hoàng Anh
Những kỹ năng cần trang bị khi chạy ô tô qua những cung đường nguy hiểm
Những gờ đất, rãnh sâu nằm ở ngang đường, cánh đồng cỏ, chướng ngại vật,... là những thử khách lớn đối với cánh tài xế, nhất là đối với lái mới.
Khi bị nổ lốp bất ngờ ở tốc độ cao, trọng tâm của xe sẽ dồn vào lốp bị nổ, rất dễ gây trượt bánh, xoay ngang và lật xe
Nổ lốp bất ngờ
Khi bị nổ lốp bất ngờ ở tốc độ cao, trọng tâm của xe sẽ dồn vào lốp bị nổ, rất dễ gây trượt bánh, xoay ngang và lật xe. Lái xe không nên phanh xe ngay lập tức, thay vào đó cần giữ thẳng tay lái, về số thấp hơn để sử dụng lực hãm của động cơ sau đó bật đèn báo hiệu cho các phương tiện đi gần biết và từ từ cho xe ngừng lại bên vệ đường. Kể cả khi một bộ lốp và vành bị hỏng hoàn toàn thì vẫn còn một bộ dự phòng và tính mạng của hành khách và giá trị của cả chiếc xe lớn hơn nhiều so với một bộ lốp và vành.
Toyota Fortuner ngày nay đã được trang bị cân bằng điện tử nên rủi ro bị lật xe đã giảm đáng kể
Tránh chướng ngại vật bất ngờ
Chiều cao của xe bán tải hay SUV làm cho lái xe có tầm nhìn cao hơn so với xe sedan hay hatchback, giúp lái xe có thể quan sát đường tốt hơn để phán đoán và xử lý tình huống từ xa. Tuy nhiên nó lại làm cho xe dễ bị trượt bánh và xoay ngang khi phanh gấp. Vì thế, nếu gặp chướng ngại vật bất ngờ, cần đạp phanh ở mức mạnh nhất mà không làm trượt bánh, đánh tay lái nhẹ để tránh chướng ngại vật. Nếu đuôi xe bị trượt, cần nhả chân phanh một ít, lái xe theo hướng trượt để lấy lại hướng. Trong tình huống xấu nhất, cần co chân lên, lấy hai tay để lên đầu và che lấy đầu trước khi va chạm xảy ra.
Gặp gờ đất ngang đường
Lái xe cần giảm tốc độ trước khi tiếp cận với gờ đất nằm ngang trên đường. Nên về số thấp (số 2 đối với xe số sàn) và để chế độ 4H (đối với xe có tính năng gài cầu điện tử), tiến đến theo phương vuông góc cho 2 bánh trước cùng leo lên gờ đất một lúc, rồi đến 2 bánh sau. Nếu là xe sedan hay hatchback mà gặp gờ đất, lái xe nên cho xe đi qua gờ bằng một góc chéo để tránh cho gầm xe bị va vào nền đường.
Rãnh sâu ngang đường
Khi gặp rãnh sâu nằm ngang đường, cần tiếp cận theo góc chéo khoảng 30-45 độ để cho lần lượt từng bánh xe treo trên rãnh. Như vậy luôn có 3 bánh nằm trên mặt đất để đẩy xe tiến tới. Nếu cần thì có thêm một người đứng quan sát và thông báo cho lái xe để đảm bảo cho từng bánh xe vượt qua rãnh an toàn.
Nếu chạy ở tốc độ cao qua những đoạn đường như thế này sẽ rất dễ bị mất lái
Rãnh sâu dọc đường
Lái xe cần cho bánh xe chạy phía trên của rãnh ở 2 bên. Cần tránh không cho cả hai bánh của 1 bên bị rơi xuống rãnh, khi đó trọng tâm của xe sẽ dồn xuống 2 bánh đó. Hai bánh còn lại ở trên mặt đất sẽ bị thiếu lực bám, rất dễ quay tại chỗ và kết quả là xe bị sa lầy.
Khi tiến vào và thoát khỏi rãnh dọc, cần dừng lại và đánh hết lái sang 1 bên để lần lượt từng bánh xe treo trên rãnh. Nếu cần thì có thêm một người đứng quan sát và thông báo cho lái xe để đảm bảo cho từng bánh xe vượt qua rãnh an toàn.
Gờ đất cao dọc theo tim đường
Các gờ đất cao dọc theo tim đường hầu hết do bánh xe tải tạo ra. Chúng có chiều cao lớn hơn khoảng sáng gầm xe của đa số xe sedan, do đó không nên lái xe theo hai vệt bánh xe ở hai bên của gờ đất, rất dễ bị chạm gầm hoặc bộ vi sai vào gờ đất. Thay vào đó, cần cho 2 bánh (cùng 1 bên) xuống vệt bánh xe, hai bánh còn lại chạy trên lề đường, hoặc cho hai bánh cùng một bên chạy trên gờ đất và hai bánh còn lại chạy trên lề đường.
Tốc độ chậm giúp lái xe có thể điều khiển xe đúng hướng và giảm thiệt hại khi gầm xe va vào đá
Mô đá và lòng suối cạn
Khi gặp đường nhiều mô đá hoặc lòng suối cạn có nhiều đá, cần gài cầu chậm và chọn số thấp (số 1 hoặc 2). Như vậy, xe sẽ có đủ lực đẩy kể cả khi một bánh bị treo khi bánh khác đang leo trên mô đá. Tốc độ chậm giúp lái xe có thể điều khiển xe đúng hướng và giảm thiệt hại khi gầm xe va vào đá.
Để tránh bị va các bộ phận bên dưới gầm xe vào mô đá, cần nhắm cho 1 bên bánh xe leo lên trên mô đá, như thế cầu, bộ vi sai và các bộ phận khác sẽ được nhấc lên (đối với bộ giảm xóc độc lập thì hiệu quả sẽ ít hơn).
Rơm rạ khi bị mắc vào gầm xe, nguy cơ gây cháy là rất cao
Đồng cỏ
Lái xe trên đồng cỏ trông rất lãng mạn, song cũng cần có một vài sự chuẩn bị. Nếu có thể, nên lắp lưới bảo vệ cho bộ tản nhiệt để tránh bị vụn cỏ làm tắc, sẽ làm giảm khả năng thông khí và tản nhiệt của xe.
Cỏ mọc cao có thể làm chắn tầm mắt của bạn nên bạn có thể sẽ đâm vào các chướng ngại không nhìn thấy được như rãnh, hố, khúc cây... Vì thế, bạn nên đi theo đường mòn có sẵn để tránh bị va chạm và để bảo vệ vẻ đẹp của đồng cỏ tự nhiên.
Khi dừng lại trên đồng cỏ, cần dọn sạch cỏ khô ở bên dưới gầm xe, tránh cho chúng tiếp xúc với hệ thống ống xả có thể gây cháy. Lái xe cũng nên kiểm tra và loại bỏ cỏ bám vào trục truyền động và các bộ phận khác dưới gầm xe.
Mặc dù đơn giản nhưng lái xe trên những đoạn đường đất dài cũng có nhưng nguy hiểm
Đường đất và đá dăm
Mặc dù đơn giản nhưng lái xe trên những đoạn đường đất dài cũng có nhưng nguy hiểm. Dưới đây là một số hướng dẫn cơ bản nhất.
Nếu cần vượt hoặc nhường đường cho xe cùng chiều thì cần nhìn xem có các mô đất cát ở mép đường hay không. Các mô đất cát này có thể làm bánh xe bị trượt hoặc nảy lên, làm mất khả năng điều khiển xe và có thể gây tai nạn nghiêm trọng.
Nếu thấy có xe ngược chiều tiến lại với một đám mây bụi phía sau, bạn nên dừng hẳn lại bên lề đường hoặc tốt nhất là rẽ sang bên đường. Như vậy sẽ tránh cho xe bị đất đá văng vào, hoặc tránh va chạm với một xe khác cũng đang cố vượt xe đi ngược chiều nói trên.
Đường đá dăm có độ phản chiếu ánh sáng cao nên rất khó quan sát các chỗ lồi lõm khi trời nắng, và lại có độ trượt bánh rất cao, nên bạn phải quan sát mặt đường kỹ khi lái xe, tránh phải phanh gấp có thể gây trượt bánh dẫn đến tai nạn nghiêm trọng.
Luôn cài dây an toàn cho lái xe và tất cả hành khách trên xe. Người không cài dây an toàn sẽ trở thành một nguy hiểm cho những người có cài dây an toàn, khi họ lao vào những người có cài dây an toàn với tốc độ của xe trước khi gặp tai nạn.
Hoàng Anh
Để phanh xe an toàn, cần nhớ 5 nguyên tắc Làm chủ tốc độ, chú ý tải trọng của xe, thời tiết khi di chuyển,... là những nguyên tắc giúp lái xe sử dụng phanh một cách tối ưu nhất. Một chiếc xe chạy ở tốc độ 96 km/h nếu để dừng chiếc xe đó lại phải mất hơn 4,5 giây và quãng đường phanh tới 82m để xe được dừng hẳn Làm...