Những người ủng hộ Trump nói không với vaccine Covid-19
Những người ủng hộ Trump ca ngợi ông là người hùng tạo ra vaccine ngừa Covid-19, nhưng họ quyết không tiêm nó.
Điều mà những người ủng hộ trung thành nhất của Tổng thống Donald Trump khao khát là người hùng của họ được nước Mỹ ghi công về vaccine Covid-19.
Trong thế giới MAGA (Make American Great Again – Khiến nước Mỹ vĩ đại trở lại), đặc biệt là các nhóm cực hữu và theo đuổi thuyết âm mưu, những người ủng hộ Trump đang tìm kiếm cách mới để vừa ca ngợi công lao của Tổng thống, vừa bảo vệ lập trường phản đối vaccine của riêng họ.
Tổng thống Donald Trump tại sự kiện vận động tranh cử ở Muskegon, Michigan hồi tháng 10. Ảnh: AFP.
Một số cho rằng nước Mỹ chỉ nên tiêm chủng hạn chế cho nhân viên y tế và nhóm có nguy cơ cao, trong khi như những người còn lại chỉ cần quay lại cuộc sống trước đại dịch. Một số khác cho rằng vaccine là cần thiết, nhưng chính phủ không nên tự quyết định cái người dân tiêm vào cơ thể họ. Trong khi đó, không ít người cho rằng vaccine chỉ là thuyết âm mưu của giới tinh hoa để kiểm soát thế giới.
Thực tế cho thấy nhóm phản đối vaccine mạnh mẽ nhất ở Mỹ chính là những tiếng nói nổi tiếng trong thế giới MAGA của Trump.
Emerald Robinson, phóng viên chuyên về Nhà Trắng của kênh cực hữu Newsmax ủng hộ Trump, tháng này đăng bài trên Twitter rằng người dân không cần vaccine, nhưng “các chính trị gia muốn dùng nó để kiểm soát”.
The Gateway Pundit, hãng tin ủng hộ Trump, mô tả viễn cảnh tiêm chủng đại trà là “đáng sợ”. Các thượng nghị sĩ Cộng hòa cho phép một người hoài nghi về vaccine tham gia phiên điều trần vào tuần trước, trong khi người dẫn chương trình nổi tiếng của Fox News Tucker Carlson xem khả năng tiêm chủng bắt buộc, dù hiện chưa có quy định nào như vậy, là “cuộc khủng hoảng thực sự”.
DeAnna Lorraine, người có tầm ảnh hưởng lớn trong nhóm QAnon, tuần trước cho biết khoảng 80% người ủng hộ Trump không muốn tiêm vaccine. “Họ không sẵn sàng lấy một hợp chất lạ, được phát triển vội vã và tiêm nó vào cánh tay mình. Tôi không quan tâm ai tiêm nó. Tôi cũng không quan tâm liệu Chúa có tiêm nó hay không, tôi nhất quyết không tiêm vaccine”, Lorraine tuyên bố.
Đây được cho là dự báo sớm về những khó khăn mà chính quyền Joe Biden sẽ phải đối mặt trong năm 2021, nếu những ngần ngại về vaccine tiếp tục tồn tại trong nhóm ủng hộ Trump. Dù Nhà Trắng hôm 15/12 nói rằng Tổng thống Trump tin tưởng vào loại vaccine mới, bản thân ông chưa từng cam kết sử dụng vaccine hay lên tiếng về lợi ích của việc tiêm chủng đại trà.
“Những người lo ngại về tác dụng phụ của vaccine sẽ cảm thấy an tâm hơn khi thấy nhiều người tiêm vaccine và khi nhiều dữ liệu cho thấy vaccine an toàn”, Melanie Kornides, nhà nghiên cứu thuộc Trường Điều dưỡng, Đại học Pennsylvania, nói. “Nhưng với những người không tin một đảng chính trị thực sự quan tâm tới lợi ích của họ, sẽ rất khó để thuyết phục họ thay đổi”.
Khảo sát được tổ chức phi chính phủ Kaiser Family Foundation công bố hôm 15/12 chỉ ra có tới 42% người thuộc đảng Cộng hòa chần chừ tiêm vaccine, trong khi tỷ lệ này của đảng Dân chủ chỉ là 12%.
Tổng thống Trump cũng từng là người phản đối vaccine. Hồi năm 2015, Trump từng công khai hoài nghi liệu vaccine có gây bệnh tự kỷ, luận điểm cốt lõi của các phong trào bài vaccine. Sau đó, trong thời gian tranh cử sơ bộ của đảng Cộng hòa năm 2016, Trump từng nói ông chưa từng tiêm vaccine phòng cúm. “Tôi không thích ý tưởng tiêm một chất độc hại nào đó vào cơ thể. Về cơ bản đó là những gì họ làm”, ông nói.
Tuy nhiên, trong chiến dịch tái tranh cử năm 2020, Trump lại coi vaccine Covid-19 như một vũ khí chính trị lợi hại. Ông thường xuyên hứa hẹn về một loại vaccine được ra mắt trước ngày bầu cử, đồng thời nhiều lần gây sức ép để Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ đẩy nhanh quá trình phê duyệt vaccine.
Nhưng kể từ khi vaccine được phê duyệt, Trump chưa lên tiếng giải thích với người dân lý do nên tiêm nó. Ông cũng không cam kết tiêm vaccine, dù ba người tiền nhiệm là Barack Obama, George W. Bush và Bill Clinton đều khẳng định sẽ làm điều đó trên truyền hình. Tổng thống đắc cử Joe Biden tuần tới cũng lên kế hoạch tiêm vaccine công khai.
Video đang HOT
Hôm 15/12, Thư ký báo chí Nhà Trắng Kayleigh McEnany nói rằng Trump “hoàn toàn cởi mở với việc sử dụng vaccine”, nhưng lưu ý ông có thể sẽ không tiêm nó ngay lập tức bởi mới hồi phục sau khi nhiễm nCoV hồi tháng.
“Ông ấy sẽ tiêm vaccine nếu đội ngũ y tế xác định nó là tốt nhất”, McEnany nói và thêm rằng Trump “rất tin tưởng vào loại thuốc mới”.
Thậm chí chính những cố vấn y tế của Trump cũng đang thúc giục ông làm nhiều hơn để khuyến khích người dân tiêm vaccine. “Có một bộ phận lớn người dân luôn lắng nghe Tổng thống nên ông ấy có một vai trò rất quan trọng”, Moncef Slaoui, nhà khoa học hàng đầu trong Chiến dịch Thần tốc, nói với CNN. “Tôi biết ông ấy rất ủng hộ phát triển vaccine, nên tôi hy vọng ông ấy cũng ủng hộ việc sử dụng nó”.
Anthony Fauci, chuyên gia hàng đầu về bệnh truyền nhiễm của chính phủ Mỹ, cũng khuyến khích của Trump và Biden tiêm vaccine sớm nhất có thể.
Các chuyên gia y tế cho biết các hành động của Tổng thống Trump có ảnh hưởng rất lớn đối với các nhóm ủng hộ, những người thường xuyên tin tưởng các quan điểm của Trump hơn quan chức y tế cộng đồng, chuyên gia y tế hay các lãnh đạo địa phương. Họ cho biết khi Trump từ chối giải quyết vấn đề nào, thế giới MAGA của ông thường nhìn nhận vấn đề đó qua “lăng kính” của các thuyết âm mưu.
Tuy nhiên, Paul Offit, giám đốc Trung tâm Giáo dục Vaccine tại Bệnh viện Nhi Philadelphia, thừa nhận dự án Operation Warp Speed của chính quyền Trump đã có tác động lớn đối với việc phát triển nhanh nhiều loại vaccine an toàn, khi nó thúc đẩy cạnh tranh giữa các hãng dược phẩm và bơm tiền cho quá trình này.
Người ủng hộ Trump biểu tình phản đối vaccine ở Woodland Hills, California hồi tháng 5. Ảnh: AFP .
Nhiều chuyên gia y tế kỳ vọng tâm lý bài vaccine sẽ suy giảm trong những tháng tới, khi vaccine được triển khai nhiều hơn ở Mỹ và dữ liệu về các đợt tiêm chủng đầu tiên cho thấy nó an toàn.
Tuy nhiên, họ cũng cho rằng làn sóng chống vaccine sẽ khó bị đẩy lùi, đặc biệt khi các doanh nghiệp mở cửa và cân nhắc việc yêu cầu nhân viên tiêm chủng hoặc phải chứng minh đã tiêm vaccine để quay trở lại làm việc. MAGA đã chuẩn bị sẵn sàng cho tình huống đó.
“Chuyện yêu cầu chứng minh đã tiêm vaccine Covid để được vào một địa điểm nào đó là không thể”, Allie Beth Stuckey, một nhà bình luận bảo thủ, đăng trên Twitter.
Hàng triệu liều vaccine Covid-19 rời nhà máy
Các xe tải chở vaccine Pfizer ngày 13/12 rời nhà máy ở Michigan, đến địa điểm chủng ngừa trên 50 bang, chủ yếu là bệnh viện.
Để đảm bảo chương trình tiêm chủng tham vọng nhất lịch sử nước Mỹ được vận hành trơn tru, một chiến dịch hậu cần đã được khởi động với sự tham gia của nhiều đơn vị. Chiến dịch bắt đầu ngay sau khi Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) phê duyệt khẩn cấp vaccine Pfizer-BioNTech hôm 11/12.
Chiến dịch có sự góp sức của các nhà khoa học, công nhân nhà máy đến tài xế xe tải, chuyên gia dữ liệu, quan chức, dược sĩ và nhân viên y tế. Tủ đông siêu lạnh, đá khô, kim tiêm, khẩu trang và băng gạc cần được phân phối đồng thời tại hàng nghìn địa điểm trên cả nước.
Thách thức lớn nhất trong quá trình vận chuyển là duy trì dây chuyền lạnh với mức nhiệt âm 70 độ C. Dù đã qua nhiều lần diễn tập và lập kế hoạch dự phòng, rất nhiều sự cố có thể xảy ra.
"Mối quan tâm lớn nhất không phải là chúng tôi cần làm gì, mà là liệu các mũi tiêm còn dùng được không khi đến nơi", Shawn Seamans, giám đốc cấp cao phụ trách chương trình phân phối tại công ty McKesson, nói.
Những lô vaccine Pfizer đầu tiên tại Michigan được đóng kiện để phân phối đến cơ sở y tế, ngày 11/12. Ảnh: Press Pool
Nếu không đảm bảo được dây chuyền lạnh, vaccine có thể bị hỏng hoàn toàn. Lỗi từ khâu hậu cần cũng làm chậm các chuyến hàng chuyển đến cơ sở y tế. Nếu bệnh viện gặp khó khăn trong việc sắp xếp lịch tiêm chủng, khâu rã đông sẽ trở thành thảm họa. Bản thân đại dịch cũng có thể khiến cho một số nhóm lao động tham gia chiến dịch tiêm chủng phải giải tán.
"Mọi thứ phải phối hợp với nhau, từ bao bì, đá khô, lọ đựng đến nguyên liệu. Tất cả cần đến đúng nơi, đúng thời điểm, đủ số lượng và có đủ người sẵn sàng chờ tiêm chủng ở đó. Hiện tại, quá trình này như bản giao hưởng không có nhạc trưởng". Yossi Sheffi, giám đốc Trung tâm Vận tải & Hậu cần MIT, nhận định.
Hành trình bắt đầu tại một nhà máy ngay bên ngoài St. Louis, nơi các nhà khoa học của Pfizer tạo nguyên liệu thô, là xương sống trong phát triển vaccine. Các nguyên liệu này được chuyển tới thị trấn Andover, Massachusetts. Các chuyên gia sau đó sẽ biến chúng thành mRNA - thông tin di truyền hướng dẫn hệ miễn dịch bảo vệ cơ thể khỏi virus.
Tiếp đến, vaccine được vận chuyển trong lọ thủy tinh chịu lực và chịu nhiệt. Khay đựng 195 lọ đóng gói bằng đá khô. Vaccine nguyên chất cuối cùng pha loãng với dung dịch nước cất, tạo thành 975 mũi tiêm.
Pfizer đã mua ba thùng carbon dioxide dùng làm đá khô. Bên trong mỗi hộp vaccine chứa thiết bị định vị và cảm biến nhiệt kích thước bằng một chiếc điện thoại di động. Hãng có thể theo dõi lô hàng tới khi chúng đến điểm dừng cuối cùng.
Mike McDermott, Chủ tịch Cung ứng Toàn cầu của Pfizer, cho biết: "Chúng tôi thực sự cần đảm bảo mọi khoảnh khắc của hành trình không có bất cứ sai lệch nào về nhiệt độ".
Các chuyên gia cho biết việc vận chuyển có thể phát sinh nhiều vấn đề do đây là loại vaccine mới. Lọ chứa khả năng bị vỡ trên đường đi, nhân viên xử lý có thể nhầm lẫn giữa các thùng hàng. Pfizer thậm chí đã đề ra biện pháp an toàn để ngăn chặn việc đánh cắp vaccine.
Chương trình tiêm chủng toàn quốc cần đến lượng lớn khẩu trang, kim tiêm, gạc tẩm cồn và nước cất. Trong nhiều tuần, nhân công tại công ty McKesson đã chuẩn bị các thùng dụng cụ nặng 22 kg, đủ dùng cho 1.000 mũi tiêm. Lô hàng sau đó được vận chuyển bằng máy bay và xe tải đến hàng trăm viện dưỡng lão, bệnh viện và trung tâm y tế trên toàn quốc.
Bộ dụng cụ gồm ống tiêm, băng gạc, khẩu trang được gửi tới Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh, ngày 11/12. Ảnh: Trung tâm Y tế Đại học Pittsburgh
Đảm bảo từng chiếc hộp đến đúng địa chỉ là một thách thức. Tiến sĩ Rachel Levine, một quan chức y tế bang Pennsylvania, cho biết trong buổi diễn tập phân phối vaccine giả định Pfizer cùng Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), một số bộ dụng cụ tới địa điểm tiêm chủng muộn hai ngày.
McKesson sau đó phát hiện trong một số trường hợp, dữ liệu về điểm đến không được truyền đi. Một số đơn đặt hàng vì thế đã không thể vận chuyển. Sự cố này đã được giải quyết ổn thỏa.
Pfizer đang vận chuyển vaccine từ nhiều địa điểm , một số nhà máy đặt tại nước ngoài. Trong tuần lễ Tạ ơn, khoảng 750.000 mũi tiêm được sản xuất ở châu Âu đã hạ cánh tại Sân bay Quốc tế Chicago O'Hare. United Airlines cũng thực hiện khoảng 5 chuyến bay chở vaccine từ Bỉ đến Mỹ, mỗi chuyến chứa hơn một triệu mũi.
Sau khi đến Mỹ, vaccine được chuyển tới công ty vận tại FedEx và UPS ở Memphis, Louisville cùng nhiều nơi khác. FedEx gắn một thiết bị định vị vào kiện hàng, cho phép nhân viên theo dõi vị trí của từng lô hàng. UPS sử dụng công nghệ tương tự. Vaccine sẽ được xử lý trên làn đường nhanh, dành cho hàng hóa ưu tiên với cam kết đến cơ sở y tế vào ngày hôm sau.
Mạng lưới giao hàng được nghỉ ngơi trong đại dịch, để lại rất ít sai sót. Các giám đốc điều hành cho biết họ đã dành đủ không gian để xử lý những lô vaccine dự kiến.
Richard Smith, chủ tịch FedEx khu vực châu Mỹ, chia sẻ: "Chúng tôi đã lên kế hoạch đáp ứng đủ công suất. Hãng tự tin hệ thống sẽ không bị áp đảo".
Tuy nhiên, quá trình vận chuyển bằng đường bộ và đường hàng không có thể gặp gián đoạn bởi các yếu tố bất thường như thời tiết hoặc vấn đề máy móc. Nhiều xe tải cần làm việc với công ty dược phẩm, trải qua các cuộc kiểm tra chất lượng, đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn toàn cầu về vận chuyển thuốc.
Trong nhiều tháng, các sân bay của Mỹ đã chuẩn bị cho đợt tiêm chủng lịch sử. Bernhard Kindelbacher, phó chủ tịch phụ trách hàng hóa của hãng hàng không Deutsche Lufthansa AG, cho biết họ được thông báo trước khoảng 5 ngày về việc xuất nhập khẩu vaccine.
"Đó là một thông báo không chắc chắn. Vận chuyển trên tuyến đường nào, khối lượng bao nhiêu, ở nhiệt độ ra sao?", ông hỏi.
Mỹ chỉ định 64 địa điểm, bao gồm các bang, thành phố và vùng lãnh thổ được phép thành lập cơ sở tiêm chủng. Các liều vaccine dự kiến sẽ tới 145 bệnh viện và cơ sở y tế trên cả nước trong ngày 14/12.
Minnesota nhận được 46.800 mũi tiêm, đủ dùng cho một số nhân viên y tế, người dân và nhân viên tại các trung tâm chăm sóc sức khỏe dài hạn. Trước tiên, vaccine được chuyển đến 25 bệnh viện hoặc nhà thuốc lớn có sẵn kho lạnh. Các cơ sở này chịu trách nhiệm phân phối đến những địa điểm còn lại.
Lô vaccine được hãng hàng không United Airline chuyển từ Bỉ đến Mỹ, ngày 2/12. Ảnh: Reuters
Tiếp theo, bệnh viện nhỏ hơn cần đảm bảo mỗi mũi tiêm không bị hỏng trước khi đến tay người dùng. Trước khi FDA quyết định cấp phép, các bệnh viện đã tiến hành kiểm tra nguồn điện dự phòng, cài đặt nhiệt độ cho tủ đông và gấp rút quyết định nhóm ưu tiên tiêm chủng.
Nhiều nhân viên y tế thậm chí cố gắng tìm kiếm ảnh bao bì sản phẩm để tránh nguy cơ nhầm lẫn hay bỏ sót các kiện hàng.
"Mọi người đều rất tập trung vào việc đảm bảo mọi thứ diễn ra theo đúng kế hoạch", Jessica Daley, giám đốc điều hành công ty Premier, cầu nối giữa các bệnh viện và hãng dược, cho biết.
Các bệnh viện cũng phải sắp xếp lịch tiêm chủng cho người dân và nhân viên y tế để tránh đông đúc, đảm bảo tình trạng giãn cách xã hội trong toàn bộ quá trình. Tiến sĩ Paul Biddinger, giám đốc y tế của hệ thống y tế Mass General Brigham, cho biết các bệnh viện sẽ phải vứt bỏ những liều tiêm không dùng đến nếu bất cứ ai lỡ lịch hẹn chủng ngừa.
"Chúng tôi thực sự không muốn lãng phí bất cứ mũi tiêm nào", ông nói.
Vaccine Covid-19 của Pfizer và đối tác Đức BioNTech là sản phẩm đầu tiên hoàn thành thử nghiệm với hiệu quả 95%. Bốn nước đã phê duyệt khẩn cấp vaccine Pfizer là Anh, Bahrain, Canada và Mỹ.
Hồi tháng 7, chính phủ Mỹ đã đạt được thỏa thuận trị giá 1,95 tỷ USD để mua 100 triệu mũi vaccine của Pfizer, đủ dùng cho khoảng 50 triệu người. Đây được coi là thỏa thuận vaccine lớn nhất từ trước đến nay. Đối tượng tiêm chủng ưu tiên là nhân viên y tế, lao động tuyến đầu, thành viên tại các trung tâm dưỡng lão và chăm sóc lâu dài. Dự kiến đến tháng 9/2021, toàn bộ người dân Mỹ sẽ được tiêm vaccine. Từ tháng 10 đến tháng 12 năm sau, Mỹ có thể đạt mức miễn dịch cộng đồng lý tưởng.
Nghị sĩ ba bang Mỹ nháo nhác vì Giuliani nhiễm nCoV Các nghị sĩ Arizona, Georgia và Michigan phải thực hiện biện pháp đề phòng sau khi cùng dự điều trần với luật sư Giuliani của Trump, người đã nhiễm nCoV. Hạ viện bang Michigan, Mỹ, hôm 7/12 thông báo hủy một phiên bỏ phiếu dự kiến tổ chức vào 8/12 (giờ địa phương) tại thành phố Lansing. Hôm 2/12, Rudy Giuliani, luật sư...