Những lưu ý khi dùng thuốc bình thần

Thuốc bình thần hay còn gọi là thuốc giải lo âu là một nhóm thuốc được sử dụng rất rộng rãi trong lâm sàng – nhóm benzodiazepine.

Hiện nay, có một thực tế là rất nhiều bệnh nhân đã tự tìm kiếm các thuốc bình thần để uống chứ không phải là do bác sĩ kê đơn. Vì vậy, tình trạng lạm dụng và phụ thuộc thuốc bình thần khá phổ biến.

Tác dụng chung của thuốc bình thần

Chống lo âu: Các thuốc bình thần đều có tác dụng chống lo âu khá giống nhau. Sau khi sử dụng (đường uống hoặc tiêm bắp), tình trạng lo lắng, căng thẳng, bồn chồn, hồi hộp, đ.ánh trống ngực… giảm nhanh chóng. Tác dụng giảm lo âu, căng thẳng kéo dài hay ngắn tùy thuộc vào thời gian bán hủy của thuốc.

Gây ngủ: Thuốc bình thần có tác dụng an dịu, khiến bệnh nhân buồn ngủ, dễ vào giấc ngủ.

Giãn cơ nhẹ: Tác dụng này rất quan trọng trong điều trị bệnh có tăng trương lực cơ, tuy nhiên cần lưu ý khi dùng thuốc cho người cao t.uổi (vì dễ gây ngã cho nhóm đối tượng này).

Chống co giật: Tác dụng này được sử dụng trong điều trị bệnh động kinh cơn lớn, cục bộ và động kinh liên tục.

Cấu trúc hóa học cơ bản của nhóm thuốc benzodiazepine.

Tác dụng phụ

Giảm trí nhớ: Dùng thuốc bình thần kéo dài (nhất là seduxen) gây ra tình trạng suy giảm trí nhớ rõ rệt ở người sử dụng. Sự suy giảm trí nhớ này phụ thuộc vào liều và thời gian sử dụng của bệnh nhân.

Phụ thuộc (nghiện) thuốc: Sau khi sử dụng liều cao và kéo dài, bệnh nhân sẽ có hội chứng cai thuốc bình thần khi ngừng sử dụng. Biểu hiện của hội chứng cai thuốc là mệt mỏi, uể oải, mất ngủ, hồi hộp, bồn chồn, đ.ánh trống ngực, buồn nôn và nôn. Bệnh nhân thèm và muốn sử dụng lại thuốc bình thần. Tuy hội chứng cai không nặng nề như cai m.a t.úy nhưng điều trị nó cũng không dễ.

Thuốc được dùng trong điều trị các bệnh

Điều trị lo âu lan tỏa: Lo âu lan tỏa là tình trạng lo lắng quá mức, bệnh nhân không thể tự kiểm soát được tình trạng này. Bên cạnh đó, bệnh nhân có các triệu chứng rối loạn thần kinh thực vật như đ.ánh trống ngực, mạch nhanh, ra nhiều mồ hôi, đái dắt, đầy bụng, nghẹn ở cổ. Các triệu chứng này tồn tại ít nhất 6 tháng, nhưng không bao giờ quá mạnh để trở thành cơn hoảng sợ kịch phát.

Thuốc cần được sử dụng trong nhiều năm, vì thế nhiều bác sĩ đã không chỉ định thuốc này với lo ngại thuốc gây phụ thuộc cho bệnh nhân. Tuy nhiên, nhiều trường hợp bệnh nhân không đáp ứng với các thuốc khác như thuốc chống trầm cảm, thuốc ức chế beta… thì bác sĩ buộc phải sử dụng benzodiazepine cho bệnh nhân. Nên sử dụng liều thấp nhất có thể để tránh tình trạng phụ thuộc thuốc.

Theo SKDS