Những loài hoa đẹp trong “hồ sơ thần chết” ở Việt Nam

Có rất nhiều loài hoa đẹp nhưng lại ẩn chứa độc tố gây chết người dù ăn phải một bông hoa hay một chiếc lá mà không được cấp cứu kịp thời. Nhà Nghiên cứu sinh vật rừng Phùng Mỹ Trung đã lập ra “hồ sơ thần chết ” gồm danh sách những loài cây độc.

Cây ngót nghẻo – Gloriosa superba

Không chỉ ở các dãy núi cao mà ở các khu rừng ngập mặn ven biển Việt Nam từ Huế đến Cà Mau cũng phân bố một loài thực vật có hoa đẹp rực rỡ nhưng cũng là loài có độc tính cao.

Ngót nghẻo – Gloriosa superba là một loại cây sống lâu, cây thảo có thân leo dài 1 – 2m. Lá hình mũi mác, đầu tận cùng bằng một tua cuộn hình xoắn ốc quấn bám cho thân leo. Trái dạng nang hình chùy dài, chứa nhiều hạt, khi chín có màu đỏ tươi. Mùahoa vào tháng 5 – 6, mùa quả từ tháng 6 – 8.

Hoa ngót nghẻo (Ảnh: Phùng Mỹ Trung )

Toàn cây đều có chứa chất độc colchicin, superbine, glucosine. Độc nhiều nhất ở rễ củ. Chất độc đáng lưu ý có trong cây là colchicin rất độc, chỉ cần 5mg cho 1kg thể trọng cũng đủ gây chết rất nhanh.

Ngộ độc do ăn phải cây ngót nghẻo gây bệnh cảnh cấp tính sau 2 – 6 giờ, đau rát miệng, khát nước sau đó nôn, buồn nôn dữ dội, đau bụng và tiêu chảy, tiêu máu nặng dẫn tới trụy tim mạch, rối loạn tri giác, co giật, suy hô hấp, tiểu máu, thiểu niệu. Diễn tiến xuất huyết, thiếu máu, yếu cơ vào những ngày thứ 2, thứ 3 tiếp theo. Nếu qua khỏi thường bị rụng tóc xảy ra sau 1 – 2 tuần.

Lá ngón – Gelsemium elegans

Phân bố ở độ cao 400m đến 2000m trên các cánh rừng Việt Nam là loài cây Lá ngón Gelsemium elegans.

Khi mùa mưa đến từng chùm hoa vàng rực rỡ khoe sắc cùng thiên nhiên. Chỉ cần ăn phải mấy chiếc lá ngón, lập tức các độc tính của lá ngón phát tác kiến cho các ancaloit chứa trong toàn bộ cây gây ra các triệu chứng khát nước, đau họng, chóng mặt, hoa mắt, buồn nôn… sau đó bị mỏi cơ, thân nhiệt hạ, huyết áp hạ, răng cắn chặt, sùi bọt mép, đau bụng dữ dội, tim đập yếu, khó thở, đồng tử giãn và chết rất nhanh do ngừng hô hấp.

Hoa lá ngón (Ảnh: Phùng Mỹ Trung)

Trật tự độc của cây được giảm từ rễ, lá, hoa, quả và thân cây. Vì là một loài cây có hoa rất đẹp và hấp dẫn nên chúng ta thường có thói quen muốn chụp một tấm ảnh làm kỷ niệm mặc dù rất ít người biết loài cây thần chết này đang rình rập nếu chúng ta vô tình bẻ lá hoặc bẻ cành. Chất độc sẽ dính lên tay chân nơi có các vết thương hoặc vô tình tiếp xúc với đồ ăn, miệng …

Để tránh tiếp xúc và khi muốn chụp hình thì cầm nhẹ không ngậm vào miệng, cài hoa lên đầu, tóc … khi có triệu chứng ngộ độc nhẹ chúng ta cần phải dùng nước của rau má tươi nguyên cây sau khi rửa sạch và giã nát có thể dùng để giải độc lá ngón…

Cây bồng bồng - Calotropis gigantea

Nhựa mủ của loài này dùng với liều thấp làm thuốc gây nôn, liều cao sẽ gây độc mạnh như nhức đầu, chóng mặt, buồn nôn (ói) nếu liều cao có thể gây ra các triệu chứng gây sốt, nổi ban khắp người và sức yếu sẽ gây ép tím, ngủ lịm, khó thở.

Mặc dù có độc tính cao nhưng đây cũng là cây thuốc với nồng độ kiểm soát chặt chẽ. Cây thường dùng để chữa kiết lỵ nhẹ. Dùng ngoài đắp trị viêm khớp, đắp lên các ghẻ mụn, các vết loét, lậu, giang mai.

Hoa Bồng bồng (Ảnh: Phùng Mỹ Trung)

Trúc đào – Nerium oleander

Trúc đào là những loài cây có độc tính vấn đề là nhiều hay ít và có rất nhiều loài cây độc tính thuộc họ này khá phổ biến ở nước ta.

Loài cây thường mọc ở ven bờ nước gần biển, là một loài khá tốt bảo vệ bờ biển, chống sóng. Hoa nhiều, đẹp, có mùi thơm, có thể trồng làm cảnh trong công viên, ven đường, ven hồ. Tuy nhiên nhựa mủ có tính độc và trong hạt có chứa các chất cerberin, cerberosid, neriifolin, thevetin rất độc đối với tim, có khả năng gây tử vong.

Hoa trúc đào

Các triệu chứng xuất hiện sau ăn phải hoa lá trúc đào khi ăn 10 – 15 phút, gồm: buồn nôn, đau bụng, nôn ói dữ dội, tiêu chảy sau đó mệt lả. Các triệu chứng thần kinh gồm: nhức đầu, lơ mơ, lú lẫn. Hệ tim mạch thường bị ảnh hưởng nhiều nhất gây rối loạn nhịp tim nghiêm trọng, nhịp tim chậm lại, không đều, trụy tim mạch, tụt huyết áp gây tử vong nhanh nếu không xử trí kịp thời.

Theo H.K/Infonet