Những “đốm lửa hồng” du lịch ở Sơn La

Thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La là vùng đất đậm đà bản sắc dân tộc với những nét văn hóa riêng biệt của đồng bào các dân tộc thiểu số Tây Bắc, có hệ thống di tích lịch sử, di sản văn hóa đa dạng…

Đó là những tiềm năng lớn để phát triển kinh tế du lịch nói chung và loại hình du lịch cộng đồng (homestay) nói riêng của TP Sơn La. Tuy mới phát triển không lâu, nhưng mô hình du lịch cộng đồng đã và đang khẳng định được sức hút đối với du khách thập phương khi đến với địa phương này.

Homestay Tiến Quân tại bản Bó, phường Chiềng An, TP Sơn La. Ảnh: Thanh Thuận

Biến văn hóa thành tài sản

TP Sơn La với khí hậu ôn hòa, mát mẻ, được thiên nhiên ưu đãi, ban tặng những danh lam, thắng cảnh đẹp, núi non hùng vĩ, hệ thống hang động, ao hồ, sông suối… tạo nên cảnh quan sinh động. Có thể kể đến một số điểm di tích lịch sử, văn hóa thu hút khách tham quan như: Văn bia Quế Lâm Ngự Chế, đền thờ vua Lê Thái Tông, Di tích quốc gia đặc biệt Nhà tù Sơn La, Bảo tàng tỉnh Sơn La… 12 dân tộc thiểu số nơi đây đều có bản sắc văn hóa độc đáo với những điệu dân ca, dân vũ, các lễ hội đặc trưng của người bản địa, các sinh hoạt văn hóa cộng đồng, những bản nhà sàn bên sườn núi, ven sông, suối… đã tạo nên nét đặc trưng riêng có, mang đậm bản sắc văn hóa các dân tộc Tây Bắc.

Hằng năm, khi hương xuân ngập tràn khắp núi rừng Tây Bắc cũng là lúc những lễ hội Xên Bản, Xên Mường, lễ Hết Chá, Lễ hội đền thờ vua Lê Thái Tông… được phục dựng, góp phần tạo ra sản phẩm văn hóa độc đáo, thu hút khách thập phương. Bên cạnh đó, một số ngày hội giao lưu văn hóa, du lịch được tổ chức tại TP Sơn La cũng đã góp phần quảng bá nét văn hóa của các dân tộc Tây Bắc đến với du khách trong và ngoài nước.

Homestay là một loại hình được quan tâm thời gian gần đây với du khách yêu thích khám phá văn hóa tại các vùng đất mới theo hướng tự nhiên bằng cách hòa mình vào cuộc sống của cư dân địa phương du lịch. Nhận thấy tiềm năng trong phát triển du lịch nói chung, du lịch cộng đồng nói riêng, TP Sơn La đã hỗ trợ 4 hộ người dân tộc Thái xây dựng điểm du lịch cộng đồng tại bản Bó, phường Chiềng An; bản Hụm, xã Chiềng Xồm và bản Hùn, xã Chiềng Cọ. 4 hộ được lựa chọn đều có nhà sàn đẹp, khuôn viên rộng rãi, sạch sẽ, để mở homestay.

Bên cạnh đó, các bản đều có đội văn nghệ, những phong tục, bản sắc văn hóa truyền thống của dân tộc Thái…, đây là môi trường thuận lợi để phát triển mô hình du lịch cộng đồng.

Những khởi sắc ban đầu

Điểm du lịch cộng đồng đầu tiên của TP Sơn La là homestay Tiến Quân ở bản Bó, đi vào hoạt động từ tháng 7-2017. Được TP Sơn La chọn làm điểm, hỗ trợ làm du lịch cộng đồng, dựa trên ngôi nhà sàn sẵn có rộng rãi của gia đình, ông Lù Tiến Quân đã vay tiền, đầu tư xây thêm khu nhà khép kín nối với nhà sàn có sẵn, công trình vệ sinh sạch sẽ và mua thêm một số bộ chăn, ga, gối, đệm hợp thị hiếu của khách. Sau khi tu sửa, ngôi nhà sàn có sức chứa khoảng 30 người.

Đến homestay Tiến Quân, du khách được sống trong không gian thoáng mát, hòa mình vào cảnh sắc thiên nhiên, tận hưởng không khí trong lành, tìm hiểu những phong tục, tập quán, khám phá nét văn hóa đặc trưng của người Thái đen…, được thưởng thức các món ăn dân tộc đặc trưng trong ẩm thực núi rừng Tây Bắc như: Thịt trâu gác bếp, gà nướng, cá nướng gập…, được giao lưu văn hóa, văn nghệ với đội văn nghệ của bản và trải nghiệm ngủ nhà sàn…

Chị Lèo Minh Châu, chủ homestay Minh Châu tại bản Hụm, xã Chiềng Xồm, TP Sơn La chăm sóc không gian nghỉ của khách. Ảnh: Thanh Thuận

Ông Lù Tiến Quân cho biết: “Làm homestay rất hợp với tôi. Năm đầu tiên, sau 5 tháng hoạt động, homestay Tiến Quân đón hơn 1.000 lượt khách. Những năm tiếp theo, khách đến homestay Tiến Quân tăng hơn trước. Không chỉ phục vụ khách du lịch, nơi đây còn phục vụ các hoạt động họp lớp, họp các nhóm, hội, sinh nhật… Năm 2018, tôi đã đầu tư xây dựng thêm một nhà sàn trị giá gần 1 tỷ đồng”.

Cách trung tâm thành TP La khoảng 10km, homestay Minh Châu và Long Trang ở bản Hụm, là 2 địa điểm dừng chân lý tưởng cho du khách yêu thích vẻ đẹp nơi bản làng của núi rừng Tây Bắc. Đến những homestay ở bản Hụm, du khách được sống trong không gian mát mẻ và gần gũi với tự nhiên, trải nghiệm cảm giác tĩnh lặng và nhẹ nhàng khi ngắm chiếc cầu treo bắc ngang suối, những cánh đồng lúa, cây ăn quả trải rộng, những ngọn núi biếc in bóng trên nền trời xanh thẳm… Cùng với đó là những nếp nhà sàn truyền thống và bản sắc văn hóa lâu đời của dân tộc Thái đen, cùng tham gia các hoạt động sản xuất hằng ngày của bà con như làm ruộng, nương, lội suối, bắt cá, dệt thổ cẩm… Người dân nơi đây còn rất thân thiện, hồn hậu và mến khách.

Chị Lèo Minh Châu, chủ homestay Minh Châu cho biết: “Làm du lịch cộng đồng đỡ vất vả hơn so với làm nương, ruộng, mà thu nhập lại khá hơn nhiều. Hơn thế nữa, làm du lịch thì nhà cửa, ngõ xóm lúc nào cũng sạch sẽ, nhà cửa đẹp lên trông thấy. Do đó, du khách cũng đến với homestay của tôi ngày một nhiều hơn”.

Homestay Minh Trường cách trung tâm TP Sơn La khoảng 12km đi về hướng Bắc phía Quốc lộ 6, là một địa chỉ không thể bỏ lỡ của du khách khi đặt chân đến TP Sơn La. Đến với homestay Minh Trường, ở bản Hùn, du khách được thưởng thức các món ăn dân tộc, giao lưu văn hóa-văn nghệ, khám phá cảnh quan thiên nhiên hoang sơ, thơ mộng của hồ chứa nước Chiềng Cọ, những đồi hoa mận, hoa mơ trắng núi rừng khi xuân đến; được tìm hiểu phong tục tập quán, bản sắc văn hóa dân tộc và trải nghiệm các trò chơi dân gian, nghề truyền thống, tham gia các hoạt động sản xuất với bà con. Nơi đây hứa hẹn sẽ là một nơi đầy sức hút cho những ai muốn trải nghiệm cuộc sống nông thôn giản dị, mộc mạc.

Với mục tiêu đưa du lịch trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương, TP Sơn La đang tập trung phát triển các loại hình du lịch cộng đồng thu hút du khách đến tham quan và trải nghiệm. Điều này không chỉ mang lại việc làm cho nguồn nhân lực sẵn có, mà còn bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống, đóng góp tích cực vào việc chuyển dịch cơ cấu lao động, nâng cao đời sống của đồng bào Thái.

Thanh Thuận

Theo bienphong.com.vn