Những diễn biến ‘nóng’ trong chính trường Hàn Quốc sau khi thiết quân luật được dỡ bỏ
Phe đối lập nắm đa số tại Quốc hội Hàn Quốc đang ráo riết xúc tiến luận tội Tổng thống Yoon, cho rằng, Tổng thống đã ban lệnh thiết quân luật trong khi hoàn toàn không thỏa mãn điều kiện quy định là vi phạm Hiến pháp và Luật thiết quân luật.
Trong khi Chánh văn phòng Tổng thống và hơn 10 thư kí cấp cao của Tổng thống được nói đã nộp đơn từ chức.
Vào lúc 4h27′ sáng sớm ngày 4/12, tại Văn phòng Tổng thống ở thủ đô Seoul, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol đã tuyên bố dỡ bỏ tình trạng thiết quân luật, 6 tiếng sau khi ông ban bố thiết quân luật vào 22h25′ khuya ngày 3/12.
Nhà lãnh đạo Hàn Quốc giải thích, đã ban bố thiết quân luật vào đêm hôm trước nhằm đối phó với các thế lực chống đối quốc gia đang cố làm tê liệt chức năng cơ bản của quốc gia và phá hủy trật tự của Hiến pháp dân chủ.
Ông Yoon cho biết đã rút lực lượng quân đội khỏi các nhiệm vụ liên quan theo yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật của Quốc hội.
Sau tuyên bố trên của Tổng thống Yoon, Chính phủ Hàn Quốc đã mở cuộc họp Nội các vào lúc 4h30′, thông qua dự thảo dỡ bỏ thiết quân luật.
Trước đó, Quốc hội Hàn Quốc do đảng Dân chủ đối lập chiếm đa số, đã tổ chức cuộc họp toàn thể, biểu quyết thông qua dự thảo đề nghị dỡ bỏ lệnh giới nghiêm với sự tán thành của toàn bộ 190 nghị sĩ tham dự.
Cảnh sát cố gắng giải tán đám đông người biểu tình khi họ chiếm giữ đường phố bên ngoài tòa nhà Quốc hội ở Seoul, sớm 4/12. Ảnh: Woohae Cho/Bloomberg/Getty.
Cảnh sát vũ trang tập trung tại tòa nhà Quốc hội Hàn Quốc. Ảnh: AA.
Tuy nhiên, dù dỡ bỏ thiết quân luật nhưng Tổng thống vẫn ch.ỉ tríc.h mạnh mẽ việc đảng đối lập tiến hành cắt giảm mạnh ngân sách năm sau và xúc tiến luận tội các quan chức Chính phủ.
Theo truyền thông Hàn Quốc, ngay sau khi Tổng thống Yoon Suk Yeol ban bố thiết quân luật, bầu không khí căng thẳng tột độ bao trùm nước này.
Chỉ một tiếng sau quyết định của Tổng thống, Bộ Tư lệnh thiết quân luật đã được thành lập, Tư lệnh Thiết quân luật được bổ nhiệm và công bố “Lệnh ban bố Bộ Tư lệnh Thiết quân luật” với nội dung cấm mọi hoạt động liên quan tới chính trị.
Nhiều ý kiến còn lo ngại lực lượng quân đội và cảnh sát sẽ tiến vào Quốc hội hòng cản trở Quốc hội biểu quyết thông qua dự thảo yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật.
Người dân Hàn Quốc biểu tình sau khi tình trạng thiết quân luật được ban bố. Ảnh: @JoshyCastillo.
Người biểu tình Hàn Quốc trên Quảng trường Gwanghwamun ở Seoul, ngày 4/12, cho rằng lệnh thiết quân luật là vi hiến. Ảnh: Jung Yeon-Je/AFP/ Getty.
Video đang HOT
Tuy nhiên, cuối cùng Quốc hội cũng đã tổ chức phiên họp toàn thể dưới sự dẫn dắt của đảng đối lập, cùng sự tham dự của các nghị sĩ thân cận với Chủ tịch đảng cầm quyền Sức mạnh quốc dân, thông qua dự thảo yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật, giảm nhẹ bớt tình hình căng thẳng.
Trong một động thái liên quan, phe đối lập Hàn Quốc đang để ngỏ khả năng tiến hành quy trình luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol ngay lập tức.
“Liên minh nghị sĩ luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol” ra mắt vào tháng trước gồm hơn 40 nghị sĩ của các đảng đối lập Dân chủ đồng hành, Đổi mới Tổ quốc, Tiến bộ,.. trong cùng ngày đã tổ chức họp báo tại Quốc hội, kêu gọi luận tội Tổng thống Yoon Suk Yeol, “thủ lĩnh cuộc nội dậy thao túng quyền điều hành đất nước”.
Các thành viên của Đảng Dân chủ đối lập tại Quốc hội Hàn Quốc phản ứng trước động thái của Tổng thống Yoon, ngày 4/12. Ảnh: Chung Sung-Jun/ Getty.
Những người biểu tình tụ tập bên ngoài tòa nhà Quốc hội sau khi Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol ban bố thiết quân luật vào sáng sớm 4/12. Ảnh Bloomberg/ Getty.
Đại diện đảng Đổi mới Tổ quốc tại Quốc hội, kiêm đồng Chủ tịch của Liên minh này, ông Hwang Un-ha lên án Tổng thống đã huy động quân đội và phạm tội nổi loạn.
Liên minh này tuyên bố sẽ đề xuất dự thảo luận tội ngay trong ngày 4/12.
Theo quy định, dự thảo luận tội phải được tiến hành biểu quyết trong vòng 24 đến 72 tiếng sau khi được đề xuất lên Quốc hội. Do đó, Quốc hội phải tập trung để nhanh chóng thông qua dự thảo luận tội, đình chỉ chức vụ của ông Yoon ngay lập tức.
Đồng Chủ tịch khác của Liên minh này là nghị sĩ Park Su-hyeon của đảng Dân chủ đồng hành cũng tuyên bố sẽ xúc tiến thông qua dự thảo luận tội để đình chỉ chức vụ của Tổng thống, đi đầu trong việc mở ra một đất nước Hàn Quốc mới.
Tổng thống Yoon Suk Yeol tuyên bố dỡ bỏ thiết quân luật vào sáng sớm 4/12/ KBS.
Phe đối lập chiếm đa số tại Quốc hội ráo riết xúc tiến luận tội Tổng thống Yoon/ Yonhap.
Chủ tịch đảng Dân chủ đồng hành Lee Jae-myung đã mở buổi họp báo ngay sau khi Quốc hội thông qua dự thảo nghị quyết yêu cầu Tổng thống dỡ bỏ lệnh giới nghiêm, lên án việc Tổng thống ban lệnh thiết quân luật trong khi hoàn toàn không thỏa mãn điều kiện quy định là vi phạm Hiến pháp và Luật thiết quân luật.
Chủ tịch đảng Đổi mới Tổ quốc Cho Kuk thì quy kết việc Tổng thống ban lệnh thiết quân luật tương ứng với hành vi nổi dậy quân sự, phải tiến hành điều tra ngay lập tức và Quốc hội phải xúc tiến luận tội ông Yoon.
Trong khi đó, theo Văn phòng Tổng thống, Chánh văn phòng Tổng thống và hơn 10 thư kí cấp cao của Tổng thống đã nộp đơn từ chức.
Ông Yoon cũng đã hoãn một cuộc họp theo lịch trình vào sáng 4/12.
Theo CNN, sáng sớm ngày 4/12, hàng trăm cảnh sát tập trung bảo vệ trước tòa nhà Quốc hội sau khi người biểu tình tập tủng tại đây phản đối tuyên bố thiết quân luật.
Toàn cảnh lệnh thiết quân luật tại Hàn Quốc và những tác động sâu rộng
Lệnh thiết quân luật nhanh chóng gây chấn động trong và ngoài nước, đán.h dấu một trong những cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất trong lịch sử gần đây của Hàn Quốc.
Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol phát biểu tại thủ đô Seoul ngày 1/4/2024. Ảnh: Yonhap/TTXVN
Tối 3/12, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol bất ngờ ban bố lệnh thiết quân luật, cáo buộc phe đối lập làm tê liệt hoạt động của chính phủ thông qua các nỗ lực luận tội và thao túng ngân sách. Đây là lần đầu tiên kể từ năm 1980, Hàn Quốc áp dụng biện pháp này.
Lệnh thiết quân luật nhanh chóng gây chấn động trong và ngoài nước, đán.h dấu một trong những cuộc khủng hoảng chính trị lớn nhất trong lịch sử gần đây của Hàn Quốc. Nhiều quan chức cấp cao, bao gồm Chánh Văn phòng Tổng thống Chung Jin-suk và Cố vấn An ninh Quốc gia Shin Won-sik, đã xin từ chức.
Quốc hội phản ứng nhanh chóng
Rạng sáng 4/12, chỉ vài giờ sau khi lệnh được ban bố, Quốc hội Hàn Quốc đã tổ chức phiên họp khẩn cấp với tỷ lệ đồng thuận 100%, nghị quyết yêu cầu dỡ bỏ lệnh thiết quân luật được thông qua.
Chủ tịch Quốc hội Woo Won-sik nhấn mạnh: "Việc ban bố thiết quân luật là điều không ai mong muốn. Quốc hội cần có phản ứng nhanh để bảo vệ nền dân chủ". Hiến pháp Hàn Quốc quy định rằng lệnh thiết quân luật phải bị dỡ bỏ nếu đa số đại biểu Quốc hội yêu cầu.
Lúc 4h30 sáng ngày 4/12, Tổng thống Yoon Suk Yeol chính thức tuyên bố dỡ bỏ lệnh thiết quân luật, chỉ sáu giờ sau khi ban hành. Trong phát biểu cùng ngày, ông kêu gọi Quốc hội chấm dứt các hành động "thiếu trách nhiệm" và khẳng định sẽ tiếp tục lãnh đạo đất nước trong giai đoạn khó khăn này.
Tuy nhiên, lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập, ông Park Chan Dae, đã mạnh mẽ ch.ỉ tríc.h Tổng thống Yoon, cho rằng ông không còn đủ năng lực để lãnh đạo và kêu gọi ông từ chức. Cũng theo phe đối lập, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol có hai lựa chọn - từ chức hoặc bị luận tội. Trong một tuyên bố, đảng Dân chủ Hàn Quốc cho biết họ sẽ "ngay lập tức" tiến hành thủ tục luận tội nếu ông không từ chức.
Phản ứng trong nước
Theo hãng tin Yonhap, Thủ tướng Hàn Quốc Han Duck-soo tuyên bố ông sẽ tiếp tục phục vụ người dân sau khi lệnh thiết quân luật được dỡ bỏ.
Ông Han đưa ra phát ngôn trên trong văn bản gửi tới người dân sau khi hãng tin Reuters trước đó đưa tin rằng các thành viên nội các có thể từ chức để chịu trách nhiệm về việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol ban bố thiết quân luật.
Thủ tướng Han tuyên bố có ý thức trách nhiệm với toàn bộ quá trình. Ông khẳng định: "Tôi yêu cầu nội các hoàn thành trách nhiệm của mình cùng với các quan chức ở tất cả các bộ để đảm bảo an toàn cho người dân và cuộc sống hàng ngày được duy trì mà không có bất kỳ sự dao động nào. Cho đến phút cuối cùng, tôi sẽ phục vụ người dân bằng cách tập hợp trí tuệ của các thành viên nội các của chúng tôi".
Trước đó cũng theo hãng tin Reuters, ông Han Dong-hoon, lãnh đạo đảng Quyền lực nhân dân cầm quyền (PPP) cho biết ông đã đưa ra ba đề xuất tại cuộc họp hôm nay của các nhà lập pháp hàng đầu của đảng cầm quyền.
Reuters trích lời ông nêu rõ: "Đầu tiên, toàn bộ nội các từ chức. Thứ hai, sa thải bộ trưởng quốc phòng và những người có trách nhiệm phải chịu trách nhiệm. Thứ ba, yêu cầu tổng thống rời khỏi đảng. Có rất nhiều cuộc tranh luận giữa các nhà lập pháp.... Đề xuất đầu tiên và thứ hai đã được nhất trí chung, và có nhiều ý kiến khác nhau về đề xuất thứ ba. Chúng tôi sẽ tiếp tục lắng nghe các ý kiến và đưa ra kết luận tạm thời".
Trong nước, người dân tập trung biểu tình bên ngoài trụ sở Quốc hội, phản đối lệnh thiết quân luật và kêu gọi cải cách chính trị.
Liên hiệp Công đoàn Hàn Quốc (KCTU) đã thông báo trên trang web của tổ chức này về việc tiến hành cuộc đình công toàn quốc vô thời hạn cho đến khi Tổng thống Yoon Suk Yeol từ chức.
Thông cáo cho biết KCTU sẽ bắt đầu "cuộc tổng đình công vô thời hạn" vào ngày 4/12 để yêu cầu toàn bộ chính quyền từ chức sau quyết định áp đặt thiết quân luật. Vào ngày 5/12, công nhân của Công ty đường sắt lớn nhất Hàn Quốc KORAIL cũng sẽ đình công vô thời hạn, yêu cầu tăng lương. Sự kiện này đã được lên kế hoạch trước khi thiết quân luật được công bố và các cuộc biểu tình quy mô lớn đã diễn ra tại Seoul.
Phản ứng quốc tế
Cuộc khủng hoảng chính trị nhanh chóng thu hút sự chú ý toàn cầu. Anh, Nga, Nhật Bản, và Mỹ đều bày tỏ quan ngại trước tình hình tại Hàn Quốc.
Đại sứ quán Mỹ tại Seoul ra tuyên bố bày tỏ sự lo ngại về tình hình chính trị bất ổn tại Hàn Quốc. Trong thông báo, Đại sứ quán Mỹ kêu gọi công dân Mỹ đang sinh sống và làm việc tại Hàn Quốc tuân thủ các khuyến cáo an toàn, đồng thời khẳng định Washington đang theo dõi sát sao diễn biến và duy trì liên lạc chặt chẽ với Chính phủ Hàn Quốc.
Bộ Ngoại giao Mỹ, thông qua phát ngôn viên Matthew Miller, nhấn mạnh rằng Washington hy vọng tình hình sẽ được giải quyết trong khuôn khổ dân chủ và phù hợp với Hiến pháp Hàn Quốc. Ông Miller cũng khẳng định Hàn Quốc vẫn là một đồng minh quan trọng và Mỹ luôn ủng hộ sự ổn định tại khu vực Đông Á.
Trong khi đó, các quan chức cấp cao Mỹ tại Lầu Năm Góc cũng bày tỏ quan ngại về tác động của tình trạng bất ổn chính trị này đối với an ninh khu vực, đặc biệt trong bối cảnh căng thẳng với Triều Tiên vẫn chưa có dấu hiệu giảm nhiệt.
Tác động kinh tế và tài chính
Theo hãng tin Yonhap, ngay sau thông báo thiết quân luật, thị trường tài chính Hàn Quốc rung chuyển. Đồng won giảm mạnh, đạt mức thấp nhất kể từ tháng 10/2022, khi mở cửa ở mức 1.418,1 won đổi 1 USD. Chỉ số KOSPI giảm hơn 1%, với các cổ phiếu lớn như Samsung Electronics và Hyundai Motor đồng loạt mất giá.
Bộ Tài chính Hàn Quốc đã cam kết cung cấp thanh khoản không giới hạn để ổn định thị trường. Một quỹ bình ổn trị giá 10.000 tỷ won đã sẵn sàng được triển khai bất cứ lúc nào, trong khi 40.000 tỷ won khác dự kiến được dùng để hỗ trợ thị trường trái phiếu.
Hậu quả tiềm tàng
Sự kiện ban hành và hủy bỏ lệnh thiết quân luật chỉ trong vòng vài giờ đã tạo ra cơn địa chấn trong chính trường và nền kinh tế Hàn Quốc.
Các chuyên gia nhận định động thái này có thể đán.h dấu một bước ngoặt trong nhiệm kỳ của Tổng thống Yoon. Mason Richey, Giáo sư tại Đại học Ngoại ngữ Hankuk ở Seoul, cho rằng: "Đối với một vị tổng thống tập trung quá nhiều vào danh tiếng quốc tế của Hàn Quốc, điều này khiến Hàn Quốc trông rất bất ổn". Ông cảnh báo rằng sự kiện này sẽ có tác động tiêu cực đến thị trường tài chính, tiề.n tệ và vị thế ngoại giao của Hàn Quốc.
Báo cáo của Viện Dân chủ thuộc Đại học Gothenburg chỉ ra một xu hướng đáng lo ngại: nền dân chủ tại Hàn Quốc đã thụt lùi kể từ khi Tổng thống Yoon nhậm chức. Những bằng chứng cụ thể cho sự suy giảm này bao gồm việc Hàn Quốc tụt hạng từ vị trí 47 xuống vị trí 62 trong bảng xếp hạng tự do báo chí toàn cầu do Tổ chức Phóng viên không biên giới công bố.
Ông Yoon đã phản ứng lại những lời ch.ỉ tríc.h bằng cách tuyên bố chúng là tin giả, thậm chí còn sử dụng ngôn ngữ gay gắt, tuyên bố các thế lực "ủng hộ Triều Tiên" hoặc "chống nhà nước" đứng sau những lời ch.ỉ tríc.h ông.
Về mặt chính trị nội bộ, tình hình càng trở nên phức tạp hơn. Đảng Quyền lực Nhân dân (PPP) của Tổng thống Yoon đã thất bại nặng nề trong cuộc tổng tuyển cử tháng 4 năm nay, chỉ giành được một phần nhỏ ghế tại Quốc hội. Thậm chí, ngay trong nội bộ đảng, Ông Yoon cũng bắt đầu mất lòng các đồng minh chính trị, điển hình như việc Han Dong-hoon - người bạn tâm giao trước đây và hiện là lãnh đạo đảng Quyền lực Nhân dân - đã kêu gọi ông hủy bỏ lệnh thiết quân luật.
Jenny Town, chuyên gia từ Trung tâm Stimson, nhận định động thái thiết quân luật là "tuyệ.t vọn.g và nguy hiểm", và có thể là "giọt nước tràn ly" dẫn đến một tiến trình luận tội. Chuyên gia này cho rằng Tổng thống Yoon đang không được ủng hộ, và sự kiện này có thể là khởi đầu cho hồi kết của nhiệm kỳ tổng thống.
Những xung đột xã hội cũng là điểm nóng. Tổng thống Yoon đã có những quyết sách gây tranh cãi, đặc biệt là trong các cuộc đối đầu với các nhóm chuyên nghiệp như công đoàn và giới y tế. Kế hoạch tăng 2.000 sinh viên y khoa mỗi năm và yêu cầu các bác sĩ đình công quay lại làm việc đã tạo ra những bất đồng sâu sắc.
Về mặt quốc tế, một nhà ngoại giao phương Tây cho rằng động thái thiết quân luật sẽ gây phức tạp cho các cuộc thảo luận ngoại giao của Hàn Quốc. Điều này đặc biệt quan trọng trong bối cảnh Hàn Quốc đang tìm kiếm vị thế trên trường quốc tế, nhất là trước thềm nhậm chức của Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump vào ngày 20/1 tới, người đã bất đồng quan điểm với người tiề.n nhiệm của Tổng thống Yoon về thương mại và chi trả cho quân đội Mỹ đồn trú tại Hàn Quốc.
Dù tình hình đã tạm lắng, các tác động lâu dài đến uy tín quốc gia, thị trường tài chính, và lòng tin của người dân đối với chính phủ sẽ còn kéo dài. Phản ứng quốc tế, đặc biệt từ Mỹ, cho thấy sự quan ngại đối với một đồng minh quan trọng tại khu vực Đông Á, nơi ổn định là yếu tố then chốt để đối phó với các thách thức khu vực.
Gia tăng căng thẳng trên chính trường Hàn Quốc Theo phóng viên TTXVN tại Seoul, ngày 4/12, đảng Dân chủ (DP) đối lập chính ở Hàn Quốc đã kêu gọi Tổng thống Yoon Suk Yeol từ chức, đồng thời tuyên bố sẽ theo đuổi việc luận tội nếu nhà lãnh đạo này từ chối. Trong cuộc họp nội các khẩn rạng sáng 4/12/2024 tại Seoul, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk-yeol (ảnh)...