Những danh tướng thất sủng: MacArthur – vị tướng thách thức tổng thống Mỹ

Từng làm mưa làm gió trên khắp Thái Bình Dương, song Douglas MacArthur phải giã từ binh nghiệp trong cay đắng sau cuộc đối đầu với Tổng thống Harry Truman.

Tướng MacArthur ký nhận lời đầu hàng vô điều kiện của Nhật Bản trên chiếc tàu USS Missouri trong Thế chiến thứ hai – Ảnh: US Navy

Danh tiếng của Thống tướng Douglas MacArthur (1880 – 1964) thấm đẫm lịch sử hiện đại của Mỹ. Chiến tích chói lọi của ông được ghi lại trong vô số quyển sách, gần nhất là cuốn Chiến tranh của MacArthur: Thiên tài thiếu sót thách thức hệ thống chính trị Mỹ của tác giả Bevin Alexander. Con đường leo lên đỉnh cao quyền lực của ông được xây trên những chiến công hiển hách trong cuộc chiến đẫm máu tại Philippines hồi Thế chiến thứ hai, nhờ tài năng quân sự trời phú.

MacArthur được biết đến với câu nói nổi tiếng: “Trong chiến tranh, chiến thắng vượt trên tất cả”. Vị tướng tài hoa người Mỹ từng tham gia 3 cuộc chiến lớn trong lịch sử hiện đại, gồm Thế chiến thứ nhất, Thế chiến thứ hai (dưới vai trò Tư lệnh lực lượng Đồng Minh tại Thái Bình Dương) và Chiến tranh Triều Tiên. Ông là một trong 5 nhân vật được phong hàm Thống tướng lục quân của Mỹ. Tuy nhiên, chuyện đáng nhớ nhất trong cuộc đời binh nghiệp của ông chính là cuộc đối đầu với Tổng thống Mỹ Harry Truman liên quan đến việc triển khai Chiến tranh Triều Tiên.

Binh nghiệp lẫy lừng

Douglas MacArthur là con nhà nòi đích thực. Ông được sinh ra tại căn cứ lục quân ở Little Rock, bang Arkansas, vào ngày 26.1.1880. Cha ông là trung tướng Arthur MacArthur Jr (người được nhận Huân chương Danh dự và từng là Toàn quyền của Philippines), cháu nội của chính khách Arthur MacArthur Sr. Trong cuốn hồi ký Những ký ức, MacArthur nhớ lại: “Tôi đã học cưỡi ngựa và bắn súng trước khi có thể đọc, viết, hay nói đúng hơn là trước khi biết đi và nói”, theo trang biography.com. Trong Thế chiến thứ nhất, ông được bổ nhiệm làm Tham mưu trưởng Sư đoàn bộ binh 42 của Mỹ. Đến năm 1935, Tổng thống Franklin D.Roosevelt chọn MacArthur làm cố vấn quân sự tại Philippines và gửi ông đến đó thiết lập quân đội, trở thành thống tướng tại nước này. Ông giải ngũ vào tháng 12.1937, nhưng được triệu tập trở lại với cấp bậc trung tướng và được bổ nhiệm làm Tư lệnh lục quân Mỹ tại Viễn Đông vào tháng 7.1941. Đến tháng 12, ông trở thành đại tướng khi quân Nhật tấn công trên khắp các mặt trận tại Thái Bình Dương.

Cuộc xâm lược do Nhật Bản tiến hành tại Philippines đã đẩy bật lực lượng Mỹ do MacArthur dẫn đầu khỏi quốc gia Đông Nam Á. Tuy nhiên, vài năm sau, vị tướng thiên tài đã chỉ huy nhiều chiến dịch thắng lợi trước quân Nhật. Trong suốt thời gian này, ông không ngần ngại lên tiếng chỉ trích các quyết định của thượng cấp về việc tập trung nguồn lực quân sự tại châu Âu hơn là tại Thái Bình Dương. Đến năm 1945, vào cuối cuộc chiến, Tổng thống Truman chỉ định ông vào vị trí Tư lệnh tối cao Lực lượng Đồng Minh tại Thái Bình Dương. Trong cuộc đời binh nghiệp, tướng MacArthur nhận vô số huân chương danh giá của quân đội Mỹ, trong đó không thể thiếu Huân chương Danh dự, Bội tinh các loại, Ngôi sao bạc, Ngôi sao đồng, Quả tim tím…

Cuộc chiến cuối cùng của MacArthur

Trận thua đau đớn nhất trong tất cả các cuộc chiến của vị tướng tài hoa MacArthur chính là trận chiến với Tổng tư lệnh quân đội Mỹ – Tổng thống Truman. Khi cử tri Mỹ bầu tổng thống, họ cũng đồng thời chọn ra một thường dân để lãnh đạo quân đội mạnh nhất thế giới. Đôi khi, việc một dân thường đứng trên mọi quân nhân từng dành trọn đời leo lên các cấp bậc trong quân đội có thể gây nên vấn đề thực sự. Điều đó đã xảy ra vào thời của Truman, làm nổ ra cuộc đối đầu không khoan nhượng giữa một vị tướng được ngưỡng mộ với một nhà lãnh đạo dân sự không được lòng dân chúng.

Chuyện xảy ra khi CHDCND Triều Tiên tấn công Hàn Quốc vào năm 1950. Quân LHQ, dưới sự chỉ huy của MacArthur, đã nhanh chóng đẩy lui quân miền Bắc và truy đuổi đến tận sông Áp Lục, nằm trên biên giới Triều Tiên – Trung Quốc. Tuy nhiên, Trung Quốc đã xua quân vượt sông Áp Lục và phản công quân LHQ. Trước đó, Truman đã cảnh báo MacArthur không nên khiêu khích Trung Quốc nhưng ông tự tin Bắc Kinh sẽ không can thiệp, dẫn đến thất bại sau đó. Tức giận trước việc Trung Quốc tham chiến, MacArthur lớn tiếng vận động mở rộng chiến tranh sang bên kia sông Áp Lục, liên tục yêu cầu triển khai chiến dịch không kích các mục tiêu quân sự tại Trung Quốc và thậm chí còn muốn Truman chuyển bom nguyên tử để sẵn ở Okinawa. Ý định của MacArthur là thả từ 30 đến 50 quả bom nguyên tử xuống khu vực Mãn Châu và từ biển Nhật Bản đến Hoàng Hải, tạo ra vành đai bức xạ hạt nhân trong ít nhất 60 năm để ngăn ngừa các cuộc tấn công từ miền Bắc. Lo sợ thái độ quá khích của MacArthur có thể châm ngòi Thế chiến thứ ba, Truman quyết định tước chức tư lệnh của ông vào tháng 4.1951, khiến dân Mỹ bị sốc nặng và phản đối dữ dội lên quốc hội. Trong bài diễn văn từ biệt trước quốc hội, McArthur đã tuyên bố một câu nói để đời mà ông trích dẫn từ một bài ca của lính: “Những người lính già không bao giờ chết, họ chỉ nhạt nhòa dần”.

Dù ra đi trong cay đắng, khả năng lãnh đạo quân sự của MacArthur vẫn được các đời tổng thống Mỹ sau đó nể trọng. Theo biography.com, Tổng thống John F.Kennedy từng khẩn khoản xin ý kiến MacArthur về các vấn đề quân sự và ông đã cảnh báo Kennedy nên tránh gia tăng quân sự tại chiến trường Việt Nam.

Theo TNO