Những cố vấn bí ẩn của ông Tập Cận Bình
Nhóm cố vấn thân cận của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bị cho là “quá bí ẩn”, gây thách thức không nhỏ cho giới chức phương Tây.
Từ trái qua: các ông Vương Hỗ Ninh, Lật Chiến Thư và Lưu Nguyên – Ảnh: Takungpao
Chuyến công du Mỹ đầu tiên kể từ khi lên nắm quyền của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình được đ.ánh dấu bằng 21 phát đại bác vang trời trước Nhà Trắng và buổi quốc yến linh đình với đủ sơn hào hải vị. Tuy nhiên, theo giới quan sát, không thể xem chuyến thăm đã thành công tốt đẹp hoàn toàn khi sau cuộc hội đàm được nói là “thẳng thắn, có phần căng thẳng” giữa Chủ tịch Tập và Tổng thống Barack Obama, hai bên vẫn chưa tạo được đột phá trong những vấn đề gai góc còn bất đồng.
Tờ The New York Times dẫn lời nhiều chuyên gia và quan chức Mỹ cho rằng ngoài các khác biệt về chiến lược và lợi ích khó giải quyết một sớm một chiều, thêm một lý do nữa là phía Washington rất khó khăn trong việc tìm một kênh liên lạc hữu hiệu để trao đổi hoặc tìm hiểu về chính sách của Bắc Kinh.
Những cố vấn “mặt lạnh”
Theo The New York Times, xung quanh Chủ tịch Tập hiện nay có 22 “nhóm tinh hoa” bao gồm các quan chức và chuyên gia hàng đầu để cố vấn cho ông từ kinh tế, chính trị, an ninh đến an ninh mạng. Trong số này, có một số người thường xuyên tháp tùng ông Tập trong các chuyến công du hoặc tham dự các cuộc họp, hội thảo với nước ngoài. Tuy nhiên, giới chức phương Tây than phiền là các vị này “luôn lạnh như t.iền, họp xong là lập tức rời đi”.
Đơn cử là ông Vương Hỗ Ninh, cố vấn chính sách cho Chủ tịch Tập. Ông Vương, 59 t.uổi, là một giáo sư chính trị học chuyên về hệ thống chính trị – xã hội của Mỹ và cũng từng làm cố vấn cho 2 người t.iền nhiệm trước ông Tập. Vì thế, đáng lẽ ông phải là cầu nối quan trọng giữa Bắc Kinh và Washington. Thế nhưng The New York Times dẫn lời nhiều quan chức Mỹ và các học giả cho biết “không thể tiếp cận” ông Vương và ông luôn từ chối mọi lời mời trao đổi bên lề các diễn đàn quốc tế.
Nhân vật thứ hai là Chánh văn phòng trung ương Đảng Lật Chiến Thư, được cho là người gần gũi với ông Tập nhất. Một nguồn thạo tin tiết lộ ông Tập và ông Lật “tôn trọng lẫn nhau và thường uống rượu cùng nhau”. Tuy nhiên, đó hầu như là tất cả những gì bên ngoài biết về ông Lật và giới chức phương Tây chưa bao giờ có thể “cà phê t.huốc l.á” bên lề các cuộc họp để thảo luận những điều không tiện nói qua kênh chính thức.
Bên cạnh đó, theo The New York Times, Chủ tịch Tập được cho là rất xem trọng ý kiến của Chính ủy Tổng cục Hậu cần Lưu Nguyên. Tướng Lưu được cho là người đẩy mạnh cuộc chiến chống tham nhũng trong quân đội Trung Quốc và có quan điểm cứng rắn với phương Tây. “Ông Lưu Nguyên đóng vai trò rất quan trọng trong quân đội Trung Quốc và không mấy thân thiện với Mỹ”, The New York Times dẫn lời chuyên gia Christopher K.Johnson tại Trung tâm nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS, Mỹ) nhận định.
“Bí ẩn nhất” trong 66 năm
Tình trạng kín tiếng, khó tiếp cận của các cố vấn cấp cao đang gây thách thức lớn cho Mỹ và các quốc gia khác trong việc đối thoại với Trung Quốc. Thậm chí, nhiều chuyên gia nhận định với The New York Times rằng có thể xem “cơ mật viện” của Chủ tịch Tập là bí ẩn nhất trong các đời lãnh đạo Trung Quốc kể từ năm 1949 đến nay.
Trước đây, giới chức nước ngoài có thể trao đổi với các nhân vật quan trọng của Bắc Kinh và chắc chắn rằng những gì cần truyền đạt sẽ đến được tai lãnh đạo cao nhất. “Ở thời Chủ tịch Hồ Cẩm Đào, chúng tôi tạo được kênh liên lạc rất tốt giữa Cố vấn An ninh quốc gia Tom Donilon và Ủy viên Quốc vụ Đới Bỉnh Quốc. Chúng tôi biết rằng ông Đới có quan hệ cá nhân gần gũi với ông Hồ Cẩm Đào”, The New York Times dẫn lời cựu Cố vấn Tổng thống Mỹ về chính sách châu Á Evan Medeiros cho biết.
Video đang HOT
Giờ đây, mọi chuyện trở nên khó khăn hơn rất nhiều. “Một trong những vấn đề lớn trong quan hệ Mỹ – Trung hiện nay là chúng ta hầu như không biết gì về những người có thể phát biểu thay hoặc chuyển thông tin về cho Chủ tịch Tập”, chuyên gia về Trung Quốc David M.Lampton của Đại học Johns Hopkins (Mỹ) nói.
Theo The New York Times, có 2 lý do chính dẫn tới tình trạng này. Thứ nhất là quan điểm của các nhân vật giàu ảnh hưởng như tướng Lưu Nguyên cho rằng nếu giới tinh hoa quá cởi mở và phát triển quan hệ với bên ngoài thì “các thế lực từ phương Tây sẽ có cơ hội xâm nhập, dẫn đến “diễn biến hòa bình hay cách mạng màu”.
Thứ hai, Chủ tịch Tập được cho là không gần gũi với các cố vấn như những người t.iền nhiệm. Ông đích thân lãnh đạo 7 trong số 22 “nhóm tinh hoa” nói trên và dựa nhiều vào suy nghĩ, kinh nghiệm của bản thân để đưa ra quyết định. “Chưa bao giờ khoảng cách giữa người đứng đầu và phần còn lại lớn như lúc này”, The New York Times dẫn lời chuyên gia về châu Á John Delury của Đại học Yale (Mỹ) nhận định.
Chính vì thế, đối với bên ngoài, đặc biệt là Mỹ, tìm được người để “nói chuyện” đã khó mà tìm đúng người lại càng khó hơn. Theo nhà quan sát uy tín Bonnie Glaser của CSIS, giới chức Washington thường bước vào một cuộc trao đổi với những người đồng cấp Bắc Kinh với tâm trạng là không biết cuối cùng thì thông điệp của họ sẽ đi về đâu.
Văn Khoa
Theo Thanhnien
Những cố vấn thân tín của ông Tập Cận Bình
Những người được coi là thân tín của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thường giữ khoảng cách và hiếm khi tham gia các cuộc trò chuyện bên lề với quan chức phương Tây.
Ông Vương Hồ Ninh và ông Lật Chiến Thư (thứ ba và 4 từ phải sang) là hai cố vấn tháp tùng Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong chuyến thăm Mỹ. Ảnh: New York Times
Trở về sau chuyến công tác Mỹ 6 tháng hồi năm 1988, ông Vương Hồ Ninh, cố vấn chính sách cho chủ tịch Trung Quốc, mang theo một tập hồ sơ với 400 trang ghi nhớ.
"Người Mỹ quan tâm tới sức mạnh", ông viết lại sau khi xem một trận bóng bầu dục tại Học viện Hải quân Mỹ. "Điều này thể hiện tinh thần của người Mỹ. Đó là mong muốn đạt mục tiêu trong thời gian ngắn nhất bằng quyền lực. Người Mỹ duy trì tinh thần này trên mọi lĩnh vực, từ quân sự, chính trị đến kinh tế và hơn thế nữa".
Theo New York Times, trong chuyến công du Mỹ tuần này của Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, ông Vương, 59 t.uổi, cán bộ cấp cao thuộc Bộ Chính trị, là thành viên thuộc nhóm chuyên gia tháp tùng nhà lãnh đạo Trung Quốc. Từng làm cố vấn cho hai người t.iền nhiệm của Chủ tịch Tập, đồng thời có kiến thức chuyên sâu về xã hội Mỹ, ông Vương quen với nhiều học giả và quan chức Mỹ.
Nhưng những người biết Vương gần đây cho hay, ông hiện giữ khoảng cách và hiếm khi nhận lời mời giao lưu. Một số quan chức Mỹ cũng nói khó mà có thể trò chuyện với ông bên lề các cuộc hội thảo quốc tế.
Giữ khoảng cách
Theo giới quan sát, không chỉ ông Vương mà cả các cố vấn khác đi theo ông Tập đến Mỹ lần này cũng thể hiện thái độ lạnh lùng tương tự, trong đó có ông Lật Chiến Thư, Chánh văn phòng Trung ương đảng, và Lưu Hạc, chuyên gia tư vấn kinh tế hàng đầu của ông Tập.
Vấn đề này được xem như thách thức lớn đối với Mỹ cũng như nhiều quốc gia khác có quan hệ với Trung Quốc. Các nhà phân tích nhận định, về mặt nào đó, chính quyền ông Tập là bộ máy bí ẩn nhất ở Trung Quốc suốt 66 năm qua.
Trước đây, quan chức nước ngoài thường dễ dàng nói chuyện với những cán bộ cấp cao hay trợ lý thân cận của các lãnh đạo Trung Quốc để truyền tải thông điệp. Ví dụ điển hình nhất là ông Chu Ân Lai, thủ tướng Trung Quốc dưới thời cố chủ tịch Mao Trạch Đông. Ông là người bí mật đàm phán với nhà ngoại giao Henry A. Kissinger của Mỹ nhằm thúc đẩy việc tái thiết lập quan hệ ngoại giao giữa Bắc Kinh và Washington.
Song, dưới thời ông Tập, những kênh liên lạc như vậy không tồn tại.
"Một trong những vấn đề của mối quan hệ Mỹ - Trung hiện nay là chúng ta cơ bản không hiểu gì về họ", David M. Lampton, chủ nhiệm khoa nghiên cứu Trung Quốc tại Đại học John Hopkins, đ.ánh giá. "Tôi không nghĩ chúng ta biết ai là người dưới quyền, có khả năng đại diện cho ông Tập Cận Bình".
Ngoài ra, nhiều chuyên gia cũng cho rằng ông Tập còn có xu hướng duy trì khoảng cách lớn hơn với đối tác và cố vấn, đặc biệt là những nhà kỹ trị trong bộ máy nhà nước, nếu so sánh với các lãnh đạo Trung Quốc khác. Ông dường như thường chỉ tin tưởng vào kiến thức cũng như linh cảm của chính mình mỗi khi đưa ra quyết định.
"Chúng ta đang nhìn thấy nhiều thứ mới mẻ ở ông Tập", John Delury, tác giả cuốn sách "Tiền tài và Quyền lực" viết về lịch sử Trung Quốc hiện đại, bình luận. "Chưa bao giờ có một khoảng cách lớn như thế giữa người lãnh đạo và các quan chức dưới quyền".
Bonnie S.Glaser, chuyên gia về châu Á tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS), chia sẻ bà cảm thấy vô cùng bất ngờ trước việc các quan chức Mỹ nói chuyện với đối tác Trung Quốc nhưng "không thể thực sự chắc chắn thông điệp sẽ được chuyển tới ông Tập Cận Bình".
Dù vậy, ông Tập vẫn sở hữu khoảng 22 nhóm nhỏ luôn sẵn sàng hỗ trợ mình. Họ là những hội đồng chính sách với nhiệm vụ xem xét mọi vấn đề từ kinh tế tới an ninh mạng. Chủ tịch Tập còn thành lập một Ủy ban An ninh Quốc gia, nhóm bí mật có chức năng phối hợp chính sách an ninh để bảo vệ đảng trước mọi mối đe dọa từ cả bên trong và bên ngoài.
Thân tín
Vương Kỳ Sơn, Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc. Ảnh:Bloomberg
Một số chính trị gia Trung Quốc khẳng định ông Tập vẫn có những thân tín của riêng mình. Bí thư Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật Trung ương Trung Quốc Vương Kỳ Sơn là một người như vậy. Ông là một trong 7 Ủy viên Thường vụ Bộ Chính trị, hiện giữ trọng trách chỉ huy chiến dịch chống tham nhũng quy mô "đả hổ diệt ruồi" do ông Tập khởi xướng.
Ông Lưu Hạc, 63 t.uổi, nhà kinh tế có bằng thạc sĩ từ Đại học Seton Hall và Harvard, cũng là người mà ông Tập thường tìm kiếm tư vấn, New York Times dẫn một nguồn tin nội bộ ở Bắc Kinh cho biết. Lưu đứng đầu nhóm chuyên trách các vấn đề tài chính - kinh tế của đảng Cộng sản Trung Quốc.
Ông Lật Chiến Thư, 65 t.uổi, Chánh Văn phòng Trung ương đảng, dường như là người thân cận hơn cả. Từ năm 1983 đến 1985, ông Lật là bí thư huyện ủy huyện Vô Cực, tỉnh Hà Bắc, trong khi ông Tập khi đó làm bí thư huyện ủy Chính Định, một huyện "hàng xóm" với ông Lật.
Với tư cách Chánh Văn phòng Trung ương đảng, ông Lật phụ trách mọi vấn đề liên quan đến ông Tập. Ông cũng đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng đường lối chính sách và ngoại giao. Hồi tháng ba, ông được cử tới Moscow để gặp Tổng thống Vladimir Putin nhằm chuẩn bị cho chuyến thăm của ông Tập tới Nga hai tháng sau đó. Nhiệm vụ này dưới thời các chủ tịch Trung Quốc khác thường thuộc về Ủy viên Quốc vụ.
Hai người "rất coi trọng nhau" và "thường cùng uống rượu", một nguồn tin am hiểu vấn đề cho hay.
Ông Tập cũng thường xuyên được nhận hỗ trợ từ những người thân cận là thành viên trong gia đình hoặc con cháu, họ hàng của các lãnh đạo đảng trước đây. Trong số này có tướng Lưu Nguyên, 64 t.uổi, Chính ủy Tổng cục Hậu cần Quân đội Trung Quốc, con trai cố chủ tịch Lưu Thiếu Kỳ.
Lưu Nguyên là người góp phần thúc đẩy cuộc truy quét tham nhũng trong quân đội được Chủ tịch Tập khởi xướng. Lưu bắt đầu sự nghiệp từ một quan chức dân sự ở Hà Nam sau đó vươn lên trở thành phó chủ tịch tỉnh trước khi chuyển sang hoạt động trong ngành quân đội với hàm thiếu tướng.
Ông Lưu luôn chỉ trích mạnh mẽ nạn tham nhũng trong quân đội. Ông cũng là quan chức quân đội đầu tiên dám thách thức quyền lực của tướng Cốc Tuấn Sơn, cựu phó chủ nhiệm Tổng cục Hậu cần Quân đội Nhân dân Trung Quốc, và tướng Từ Tài Hậu, cựu phó chủ tịch Quân ủy Trung ương. Đây là hai "hổ lớn" bị vây bắt trong chiến dịch "đả hổ diệt ruồi" của ông Tập.
"Ông Lưu có vai trò rất quan trọng", Christopher K. Johnson, chuyên gia về Trung Quốc thuộc CSIS, nhận xét. "Ông ấy duy trì một quan điểm mạnh mẽ với Mỹ, không quá thân thiện."
Lưu Nguyên, Chính ủy Tổng cục Hậu cần Quân đội Trung Quốc. Ảnh: CFP
Vũ Hoàng
Theo VNE
Nga thừa nhận cử chuyên gia quân sự đến Syria Bộ Ngoại giao Nga ngày 9.9 xác nhận các chuyên gia quân sự của Nga đã có mặt ở Syria, theo Reuters. Nga xác nhận các chuyên gia quân sự Nga đã có mặt ở Syria, đồng thời Nga cũng đang hỗ trợ huấn luyện cho binh sĩ Syria - Ảnh minh họa: Reuters Đây là lần đầu tiên Bộ Ngoại giao Nga...
