Những chàng trai ‘đánh thức’ du lịch miền rẻo cao
Họ là những thanh niên dám nghĩ, dám làm, mạnh dán áp dụng khoa học công nghệ để khởi nghiệp trên chính quê hương. Họ đã và đang mỗi ngày làm giàu cho bản thân, dân bản và góp phần quảng bá văn hóa đặc sắc quê hương tới du khách muôn phương.
Thào A Dinh tại Đại hội Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác.
Chàng trai Mông trên “Sống lưng khủng long”
Chàng trai dân tộc Mông Thào A Dinh (SN 1997) hiện là Giám đốc Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp, du lịch sinh thái khủng long Háng Đồng. Đây là mô hình HTX đầu tiên thúc đẩy phát triển du lịch cho người Mông ở Háng Đồng (huyện Bắc Yên, tỉnh Sơn La) của người Mông.
Thào A Dinh kể, nơi anh sống đồng bào dân tộc Mông chiếm tỷ lệ 100%. Cuộc sống người dân nơi đây còn nhiều khó khăn, sống bằng nghề trồng trọt, chăn nuôi. Những năm gần đây, “Sống lưng khủng long”, một dãy núi trải dài ẩn hiện trong làn sương mây bao phủ của xã Háng Đồng trở thành điểm du lịch thu hút hàng nghìn bạn trẻ mê “săn mây” khắp nơi tìm đến.
Nhận thấy tiềm năng phát triển du lịch, sau thời gian đi nghĩa vụ quân sự về, Dinh bàn với anh trai thành lập HTX khai thác phát triển dịch vụ du lịch khám phá “Sống lưng khủng long” Háng Đồng.
Nghĩ là làm, Dinh vay mượn bạn bè, vay ngân hàng 300 triệu đồng thành lập HTX Nông nghiệp, du lịch sinh thái khủng long Háng Đồng với 8 thành viên, xây dựng nhà trọ homestay ngay dưới chân “Sống lưng khủng long” phục vụ khách nghỉ ngơi, tham quan. Đây là mô hình homestay chưa từng có ở Háng Đồng.
Dinh nghĩ ra các ý tưởng, tự tay dựng lên homestay của chính mình. Cậu còn lập fanpage quảng bá rộng rãi dịch vụ, giới thiệu món ăn đặc trưng của người Mông như gà đồi, rau cải mèo. Nhờ đó, khách du lịch ngày càng biết đến nhiều hơn.
Chàng trai dân tộc Mông cùng các thành viên trong HTX còn thực hiện các tour dẫn khách tham quan các điểm có cảnh đẹp ở địa phương như: “Sống lưng khủng long”, đỉnh núi u bò, Tam Giác Quỷ, thác nước… HTX của Dinh còn có nhà xưởng thu mua nông sản cho bà con bản địa.
Trong năm qua HTX đã thu mua hơn 35 tấn măng trúc thô với giá 27.000đ/kg, tạo việc làm cho 5 lao động thường xuyên và 10 lao động theo mùa vụ. “Khó khăn đầu tiên với tôi là cú sốc về giao tiếp. Thực sự khả năng nói tiếng Kinh của tôi chưa được sõi nên nhiều lúc khách không hiểu được mình. May mắn, khách hàng luôn cảm thông và chia sẻ với tôi”, Thào A Dinh chia sẻ.
Thào A Dinh (ngoài cùng bên phải) cùng khách du lịch nước ngoài ở nhà sàn homestay của anh.
Trở thành đại biểu tham dự Đại hội Thanh niên tiên tiến làm theo lời Bác lần thứ VI, năm 2020, diễn ra tại Nghệ An, Hà Tĩnh, Thào A Dinh cho biết, đây là chuyến đi xa đầu đời của anh. Từ trước đến giờ, anh chưa từng đi ra khỏi tỉnh Sơn La. Vì thế, anh hy vọng chuyến đi sẽ mang lại nhiều trải nghiệm, gặp gỡ nhiều bạn trẻ tiêu biểu khác để học hỏi kinh nghiệm, tiếp thêm động lực làm giàu, cống hiến nhiều hơn cho quê hương.
Làm homestay từ chính nhà mình
Video đang HOT
Cũng khởi nghiệp trên chính quê hương, chàng trai Dao – Triệu Mềnh Kinh ở bản Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang đã thành công từ mô hình HTX du lịch cộng đồng. Mô hình này cho thu nhập gần 500 trăm triệu đồng mỗi năm, tạo công ăn việc làm cho nhiều thanh niên dân tộc ở địa phương và mô hình đã được công nhận là sản phẩm ocop của địa phương.
Sau giãn cách xã hội để phòng chống dịch Covid-19, HTX du lịch của Triệu Mềnh Kinh đã bắt đầu đón khách trở lại với phương châm vừa thực hiện nghiêm các quy định phòng chống dịch, vừa tạo điều kiện để du khách đến thăm, trải nghiệm cảnh sắc thiên nhiên, văn hóa nơi này.
Với cách phục vụ tận tình, chuyên nghiệp, ít ai ngờ rằng chủ nhân của mô hình HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang lại là một chàng trai người Dao sinh năm 1987. Anh là Triệu Mềnh Kinh, Chủ nhiệm HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng, bản Nậm Hồng, xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang.
Triệu Mềnh Kinh chia sẻ, sau gần 2 năm làm việc tại một số khách sạn và cơ sở du lịch trên địa bàn tỉnh Hà Giang, anh đã tích lũy được khá nhiều kinh nghiệm, cũng như cách làm mô hình du lịch. Từ đó anh bắt đầu có ý tưởng làm du lịch cộng đồng, bởi lẽ Hoàng Su Phì quê anh không chỉ có những thửa ruộng bậc thang uốn mình tuyệt đẹp trên các sườn đồi đã được công nhận danh lam thắng cảnh cấp quốc gia, mà còn có vùng chè Shan tuyết cổ thụ Phìn Hồ cùng nhiều nét văn hóa đặc sắc của đồng bào Dao nơi đây.
Chàng trai người Dao Triệu Mềnh Kinh ứng dụng công nghệ vào quảng bá du lịch.
Có niềm tin vào ý tưởng của mình, năm 2015 Kinh trở về quê nhà ở bản Nậm Hồng, bàn bạc với vợ con quyết định mua sắm trang thiết bị, sửa sang, trang trí lại ngôi nhà truyền thống của mình theo tiêu chuẩn du lịch cộng đồng để tiếp đón du khách đến tham quan, khám phá. Dần dần homestay của anh trở thành điểm đến của nhiều du khách. Tuy nhiên, với không gian nhỏ của gia đình, mỗi ngày chỉ đón được 10 khách, so với nhu cầu thực tế lại rất lớn. Vì vậy, anh đã quyết định thành lập HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng.
Triệu Mềnh Kinh chia sẻ: “Trong thời gian đi làm cũng là quãng thời gian tôi có nhiều trải nghiệm, biết được nhu cầu của du khách ngày một tăng. Vì vậy tôi đã quyết định làm dịch vụ homestay tại chính ngôi nhà truyền thống của gia đình và được du khách đánh rất giá cao.
Tuy nhiên, với ngôi nhà truyền thống của gia đình vừa để các thành viên trong gia đình sinh hoạt, vừa là nơi đón tiếp du khách đến trải nghiệm, khám phá thì không đủ đáp ứng nhu cầu của du khách và mình khó phát triển thêm được. Vì vậy tôi đã quyết định thành lập HTX”.
Năm 2017, HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng được thành lập, gồm 7 thành viên. Mô hình nhà du lịch cộng đồng của HTX được thiết kế, xây dựng theo kiểu nhà đất, lợp lá cọ truyền thống của đồng bào Dao, bao gồm khu Hoàng Su Phì Bungalou 7 phòng khép kín và Dao’ homestay.
Trong quá trình thực hiện, mỗi thành viên của HTX được Dự án “Hỗ trợ sinh kế cho đồng bào dân tộc thiểu số bằng du lịch cộng đồng” hỗ trợ 60 triệu đồng để phát triển mô hình của mình. Qua đây anh Kinh cùng các thành viên được dạy cách quản lý điều hành, bày trí không gian cho homestay, kỹ năng nấu ăn, giao tiếp, học tiếng Anh…
Anh Triệu Tạ Vủi, thành viên HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng nói: “Tham gia HTX có rất nhiều thuận lợi, giúp mình có kỹ năng giao tiếp tốt, đưa khách trải nghiệm, khám phá nhiều địa danh đẹp cũng như bản sắc văn hóa của người Dao. Qua mô hình này không chỉ đoàn viên, thanh niên mà nhận thức của đồng bào Dao về du lịch cộng đồng hoàn toàn thay đổi”.
Đến với Nậm Hồng, du khách được trải nghiệm homestay đậm nét văn hóa Dao, theo tua đi bộ, leo núi, trải nghiệm làng nghề… Hiện nay HTX du lịch Nậm Hồng đã liên kết với hơn 40 công ty du lịch trong và ngoài nước.
Homestay của Triệu Mềnh Kinh.
Năm 2019 HTX đón trên 1.000 lượt khách trong nước và quốc tế, chủ yếu là khách từ châu Âu, với nguồn thu gần 500 triệu đồng. Với chi phí dịch vụ hợp lý từ 300.000-1.200.000 nghìn đồng/ khách/ngày đêm, bao gồm cả dịch vụ ăn uống, đã đem lại sự hài lòng cho du khách.
Mở cửa đón khách sau giãn cách vì dịch Covid-19, HTX du lịch cộng đồng Nậm Hồng đã giảm tới 20-25% giá các dịch vụ, đồng thời thực hiện nghiêm các biện pháp phòng chống dịch tại cơ sở lưu trú của mình.
Chị Ngô Thị Hải, du khách đến từ thành phố Móng Cái, tỉnh Quảng Ninh cảm nhận: “Lần đầu tiên tôi đến miền đất này. Điểm du lịch rất đẹp, ngồi tại cửa sổ có thể ngắm nhìn toàn cảnh khu ruộng bậc thang thật lý tưởng. Không những vậy, tôi còn được khám phá tục nhảy lửa của người Dao rất kỳ bí và nhiều nét văn hóa độc đáo của người dân nơi đây. Tôi rất hài lòng với nơi này”.
Hiện du lịch cộng đồng Nậm Hồng được chứng nhận sản phẩm OCOP 4 sao. Với nguồn thu ổn định từ 4-6 triệu đồng mỗi tháng/người từ mô hình du lịch cộng đồng, các thành viên trong HTX Nậm Hồng ngày càng có niềm tin, gắn bó với mô hình HTX du lịch cộng đồng. Anh Triệu Mềnh Kinh còn mở lớp truyền đạt kinh nghiệm làm mô hình homestay cho hàng chục đoàn viên, thanh niên trong vùng tham gia, với mong muốn ngày càng nhiều du khách gần xa biết đến quê mình.
Anh Triệu Mềnh Quyên, Bí thư Đoàn xã Thông Nguyên, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang nhận xét: “Nhờ có mô hình HTX du lịch cộng đồng của anh Kinh, đến nay phần lớn đoàn viên, thanh niên trong thôn, xã đã biết thêm một nghề mới nâng cao thu nhập cho gia đình.
Không những góp phần bảo tồn, gìn giữ, phát huy bản sắc văn hóa của chính mình mà còn được nhiều hộ học hỏi làm theo. Ngoài 7 thành viên HTX, hiện nay trong bản đã có 7 hộ người Dao làm mô hình du lịch cộng đồng có thu nhập ổn định”…
Homestay của chàng trai mang tên 'Helo Mù Cang Chải' truyền cảm hứng cho bản Mông
Là hộ người Mông thứ hai của huyện dám làm homestay, Giàng A Dê cũng là người đầu tiên trong xã biết vận dụng công nghệ thông tin, lập website giới thiệu về cảnh sắc ruộng bậc thang, nét đẹp văn hóa dân tộc Mông trên cộng đồng mạng. Nhờ vậy, homestay mang tên 'Helo Mù Cang Chải' của anh đã thu hút được đông đảo du khách nước ngoài tìm đến, đồng thời làm thay đổi hẳn cách nghĩ, truyền cảm hứng cho làn sóng đầu tư làm homestay trong cộng đồng người Mông ở La Pán Tẩn.
Giàng A Dê đưa khách nước ngoài thăm danh thắng Ruộng bậc thang
Dám nghĩ, dám làm
Mấy năm nay, có nhiều dịp đến với Mù Cang Chải - địa danh mà chỉ mới nghe tên đã thấy xa lắc, xa lơ và vô cùng gian khó - tôi được nghe kể nhiều về mô hình homestay của đôi vợ chồng trẻ bản Mông có cái tên "Helo Mù Cang Chải". Nhân chuyến công tác cuối tháng 4 vừa qua, tuy đã gần 12h trưa, mặc cho cái nắng đầu mùa, mặc cho đôi chân đã mệt mỏi, cái bụng đói cồn cào, chúng tôi vẫn quyết tâm leo dốc lên với Helo Mù Cang Chải cho bằng được.
Đến lưng chừng dốc, một người phụ nữ Mông khăn len rực rỡ trên đầu, nụ cười tươi rói mời chúng tôi lên nhà, còn chị tiếp tục đi xuống đón khách nghỉ lễ dịp 30-4. Bắt đầu từ đây con dốc luôn rợp bóng hàng thông và hoa lá xanh mát. Người phụ nữ mà tôi vừa gặp là Vàng Thị Lỳ vợ của Giàng A Dê - chủ nhân của homestay.
Đầu hồi nhà, mó nước được dẫn từ khe núi về mải miết chảy làm tràn cả chiếc thùng gỗ chứa. Khung cảnh ấy khiến bất kỳ ai cũng muốn dừng lại để thỏa thuê vốc nước rửa mặt mũi, chân tay, tận hưởng cảm giác trong trẻo, mát lành. Khi chúng tôi đang thích thú ngắm nghía, chụp ảnh với những thửa ruộng bậc thang nằm vắt vẻo ở bên kia sườn núi cũng là lúc chị Vàng Thị Lỳ đón khách về đến nơi.
Tiếp chúng tôi bằng ly nước pha mật ong rừng, chị Lỳ cứ giục khách uống ngay để hồi phục sức khỏe. Chị Lỳ cho hay, với mức giá 300.000 đồng/người, du khách sẽ được gia đình chị hướng dẫn đi leo núi, thăm ruộng bậc thang và phục vụ ăn uống cả ngày. Bữa tối là bữa chủ đạo với các món ngon nhất của người Mông được chế biến công phu như: pá dù (thịt lợn đen băm nhỏ cùng rau thơm phủ mỡ chài rán lên thơm lừng), bánh dày rán chấm mật ong, cá chép ruộng nướng (kho, hấp) hoặc thịt lợn bản nướng, gà hầm thuốc bắc...
Chị kể, anh Dê sinh năm 1989, tốt nghiệp Đại học Kinh tế Quản trị kinh doanh Thái Nguyên năm 2013, còn chị tốt nghiệp Cao đẳng kinh tế năm 2014. Ra trường anh được tuyển vào làm nhân viên kinh doanh cho Viettel Mù Cang Chải, còn chị làm lễ tân Nhà khách Suối Mơ thuộc UBND huyện. Gần 2 năm làm lễ tân, chị thấy vốn tiếng Anh còn hạn chế nên đã xin tạm nghỉ việc đi làm ở quán Café Sapa Ochau (Sa Pa, tỉnh Lào Cai) để trau dồi ngoại ngữ.
Bữa trưa của tour leo núi
Trong một dịp cùng bạn bè đi chơi bên xã Lao Chải (huyện Sa Pa), thấy bà con ở đây làm homestay rất đông khách, thu nhập ổn định, nên chị Lỳ quyết định làm theo. Khi chị gọi điện cho chồng nói về ý định này, anh Dê cũng đồng ý ngay tắp lự và bắt xe lên Sa Pa khảo sát.
Thế rồi, anh Dê về tìm địa điểm làm homestay và bắt đầu vay vốn Ngân hàng Chính sách xã hội, Ngân hàng Nông nghiệp huyện. Chị Lỳ tiếp tục ở lại vừa làm, vừa tự học tiếng Anh. Trong thời gian này chị tranh thủ đi tour để học cách xây dựng tour, hướng dẫn tour. Chị cũng nhờ các tình nguyện viên dạy tiếng Anh miễn phí ở Café Ochau lập website và dịch nội dung ra tiếng Anh để tiếp thị rộng rãi với khách nước ngoài.
Địa điểm 2 vợ chồng chọn làm homestay là phần ngọn của quả đồi có diện tích khoảng hơn 3.000m2. Đây là phần đất được A Dê hoán đổi mấy thửa ruộng và các thêm gần 25 triệu đồng cho người chú họ. Khởi công đầu năm 2017, phần lớn các hạng mục như sân, vườn, đường đi... anh chị đều tự làm để tiết kiệm chi phí.
Một năm sau, mô hình homestay mới hoàn thành với giá trị đầu tư gần 500 triệu đồng. Trước khi hoàn thành chừng 1 tháng, 8 khách Hồng Kông đã đặt chỗ và ngay khi mới hoàn thành vợ chồng A Dê đón thêm 1 khách nước ngoài đến lưu trú. Từ đó đến nay, Helo Mù Cang Chải đều đặn đón khách, nhất là vào dịp du lịch "mùa lúa chín" và "mùa nước đổ", cả 5 phòng lưu trú của anh chị đều kín chỗ.
Trải nghiệm lao động cùng bà con trong bản
Liên kết bà con cùng làm du lịch cộng đồng
Cách làm của vợ chồng Giàng A Dê, Vàng Thị Lỳ đã truyền cảm hứng cho làn sóng đầu tư làm homestay trong bà con trong xã. Được sự động viên khuyến khích của chính quyền địa phương, tiếp sức của Ngân hàng Chính sách xã hội, phong trào làm homestay được bà con bản Mông đua nhau phát triển.
Nhờ vậy, lượng khách du lịch đến nghỉ, tham quan tăng lên nhanh chóng, chất lượng các dịch vụ phục vụ cho du lịch cũng được cải thiện rõ nét. Hiện nay, xã La Pán Tẩn đã có 14 hộ người Mông đầu tư làm homestay với nguồn thu bình quân 80-100 triệu/hộ/năm (6 hộ đang xây dựng, cuối năm đưa vào hoạt động), tạo việc làm thường xuyên, thu nhập ổn định cho hàng chục lao động địa phương. Đặc biệt, bà con đã gắn khai thác với bảo vệ, giữ gìn những giá trị của danh thắng ruộng bậc thang của tỉnh.
Để các hộ kinh doanh homestay cùng phát triển bền vững, tháng 3-2019, Tổ hợp tác du lịch cộng đồng do Giàng A Dê làm tổ trưởng đã hình thành với hoạt động chia sẻ kinh nghiệm, thống nhất mức giá dịch vụ, san sẻ giới thiệu khách khi thiếu phòng.
Đầu năm 2020, Giàng A Dê nâng mô hình homestay của mình lên thành Công ty TNHH du lịch và thương mại Helo Mù Cang Chải nhằm mục đích mở rộng hợp tác đón khách ngoại quốc với các công ty du lịch, tạo nguồn khách ổn định, dồi dào cung ứng cho các homestay trong Tổ hợp tác. Đồng thời, liên kết với 13 hộ ở các bản Mông tham gia thiết kế đường leo núi, làm các dịch vụ vận chuyển đồ, hậu cần, phục vụ khách tham quan leo núi, ngủ rừng, trải nghiệm sinh hoạt cùng bà con bản Mông.
Với mong muốn bà con bản Mông đều được hưởng lợi từ du lịch cộng đồng, từ năm 2019, Helo Mù Cang Chải đã tổ chức nhiều buổi học tiếng Anh miễn phí cho các bạn trẻ trong bản. Đặc biệt, đầu năm 2020, A Dê đã mở khóa học, mời tình nguyện viên về dạy giao tiếp tiếng Anh, hướng dẫn viên du lịch cho 17 thanh niên bản Mông.
"Tuy nhiên, mới triển khai được 2 tuần thì lớp phải tạm dừng vì dịch Covid-19. Mình đang đợi khi mở cửa đón khách nước ngoài trở lại, lớp học sẽ tiếp tục. Hy vọng lớp sẽ mở rộng cơ hội tìm kiếm việc làm, cải thiện thu nhập và phát triển du lịch cộng đồng cho bà con trong bản" - Giàng A Dê nói.
Ông Sùng Thành Công - Chủ tịch UBND xã La Pán Tẩn bảo, từ hiệu quả kinh tế mà hộ gia đình Giàng A Dê đạt được đã tạo làn sóng cho các hộ gia đình khác mạnh dạn vay vốn đầu tư kinh doanh. Homestay phát triển đã thu hút hàng chục nghìn lượt khách lưu trú tại xã mỗi năm, tạo thuận lợi để bà con phát triển sản xuất, cung cấp nhiều nông sản địa phương có chất lượng và giá trị kinh tế cao phục vụ nhu cầu tiêu dùng của du khách.
Điển hình như hộ ông Lý A Mang (bản Trống Páo Sang) đã mở rộng chăn nuôi thường xuyên tiêu thụ gà đen, lợn cắp nách và rau cải mèo cho các homestay, mang lại thu nhập trên 60 triệu đồng/năm; gia đình chị Lý Thị Chú (bản La Pán Tẩn) trước đây phải đi xa làm thuê, nay đã tập trung chăm sóc 5 vườn rau, đàn gà, đời sống nâng lên đều nhờ vào bán nông sản cho homestay và khách du lịch.
Đánh thức "bồng lai, tiên cảnh" Mẫu Sơn Mẫu Sơn là một quần thể gồm 80 ngọn núi lớn nhỏ, ngọn cao nhất là Phia Po, cao 1.541m so với mực nước biển, nằm phía Đông Bắc tỉnh Lạng Sơn, cách TP Lạng Sơn 30km. Quanh các ngọn núi đều có nhiều ao hồ, thác ghềnh quanh năm đầy nước. Đường lên Mẫu Sơn. Hơn chục con suối chảy từ đỉnh...