Những bất cập pháp lý trong việc xử lý 2 bị can vụ bé trai trường Gateway tử vong

CQĐT Công an quận Cầu Giấy (Hà Nội) đã ra quyết định khởi tố bị can đối với ông Doãn Quý Phiến (nhân viên hợp đồng Công ty TNHH vận tải Ngân Hà), tài xế đưa đón học sinh trường Gateway.

Tài xế đưa đón học sinh trường Gateway bị khởi tố về tội Vô ý làm chết người, theo điều 128 Bộ luật hình sự. Bị can được áp dụng biện pháp tại ngoại cấm đi khỏi nơi cư trú.

CQĐT xác định trong vụ án bé L.H.L., học sinh lớp 1 Trường Gateway bị bỏ quên trên xe đưa đón và tử vong, có trách nhiệm của tài xế Doãn Quý Phiến khi không trực tiếp kiểm tra xe trước khi đóng cửa mà phó mặc cho người đưa đón là bà Nguyễn Bích Quy. Hậu quả cháu L. bị bỏ quên trên chiếc Ford Transit mang BKS: 29B – 069.56 suốt 9 tiếng trong ngày 6/8.

Trước đó, liên quan đến vụ án,CQĐT đã khởi tố bị can, bắt tạm giam bà Nguyễn Bích Quy (54 tuổi, ở quận Cầu Giấy (Hà Nội), người đưa đón học sinh Trường Gateway, để điều tra về tội vô ý làm chết người.

Theo kết quả giám định pháp y chính thức xác định cháu L.H.L. chết “do suy hô hấp, tuần hoàn, sốc nhiệt trong không gian giới hạn”.

Bị can Doãn Quý Phiến và Nguyễn Bích Quy.

Trao đổi với PV, Luật sư Nguyễn Anh Thơm (Trưởng VPLS Nguyễn Anh, Đoàn LSTP Hà Nội) đã nêu những bất cập về mặt pháp lý khi xử lý 2 bị can có hành vi vô ý gây ra cái chết cho cháu bé.

Về tội danh Vô ý làm chết người theo Điều 128 BLHS: Điều 11 BLHS quy định Vô ý phạm tội là phạm tội trong những trường hợp sau đây:

1. Người phạm tội tuy thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội nhưng cho rằng hậu quả đó sẽ không xảy ra hoặc có thể ngăn ngừa được.

2. Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó.

Trong vụ án này, bị can Nguyễn Bích Quy và Doãn Quý Phiến đã bị CQĐT khởi tố về hành vi Vô ý làm chết người với lỗi vô ý do cẩu thả: “Người phạm tội không thấy trước hành vi của mình có thể gây ra hậu quả nguy hại cho xã hội, mặc dù phải thấy trước và có thể thấy trước hậu quả đó”.

Theo Luật sư Thơm, xét về mặt khách quan của tội phạm, các b can đã có hành vi không trực tiếp kiểm tra số học sinh đã đón lên xe ô tô khi đóng cửa xe để bàn giao cho nhà trường. Sau đó, lái xe Doãn Quý Phiến đã điều khiển xe đến bãi đậu xe dưới trời nắng nóng suốt thời gian dài và dẫn tới quên cháu trên xe tử vong. Theo lý luận tội phạm về lỗi vô ý do cẩu thả thì các bị can phải buộc thấy trước và có thể thấy trước hành vi của mình có thể gây ra nguy hại cho xã hội trong trường hợp này là rất khó buộc phải nhận thức được hậu quả.

Bởi lẽ, bị can Quy dù có thừa nhận thiếu trách nhiệm kiểm tra để quên cháu bé ngủ trên xe thì cũng chưa đủ cơ sở xác định có thể gây ra cái chết cho cháu bé hay không nếu không có sự điều khiển xe ô tô của bị can Doãn Quý Phiến mang xe đi gửi ở bãi trong điều kiện để dưới thời tiết nắng nóng. Buộc bị can Quy phải biết nếu để quên cháu bé trên xe ô tô rồi bị phơi nắng ngoài trời nắng làm cháu bị chết do sốc nhiệt là quá sự hiểu biết của bị can.

Đối với bị can Phiến được thuê chở học sinh từ điểm đón đến trường. Việc giao nhận học sinh thuộc trách nhiệm của bị can Quy. Buộc bị can Phiến phải biết bị can Quy để quên cháu bé trên là nguy hiểm là quá khả năng nhận thức. Để mỗi bị can phải biết hoặc buộc phải biết được hành vi để quên cháu bé trên xe rồi đưa xe vào bãi trong thời tiết nắng nóng có thể dẫn tới cái chết cháu bé là không thể nhận thức được trên thực tế.

Ví dụ như hành vi vô ý làm rơi hoặc ném viên gạch xuống đường vắng vì tự tin (hay cẩu thả) nghĩ rằng đường vắng không có ai đi nhưng thực tế lại có 1 cháu bé đi tới rơi trúng đầu tử vong thì trong trường hợp như vậy mới có thể buộc người phạm tội phải biết trước hoặc buộc phải biết trước hậu quả có thể xảy ra.

Bị can Doãn Quý Phiến có đồng phạm với Nguyễn Bích Quy? Kết luận giám định nguyên nhân chết của cháu bé là “do suy hô hấp, tuần hoàn, sốc nhiệt trong không gian giới hạn”. Theo giải thích của y khoa, sốc nhiệt là tình trạng gây ra bởi cơ thể quá nóng, thường do tiếp xúc kéo dài hoặc gắng sức ở nhiệt độ cao. Đây là hình thái tổn thương do nhiệt nghiêm trọng nhất, sốc nhiệt có thể xảy ra nếu nhiệt độ cơ thể của bạn tăng lên đến 400C (1040F) hoặc cao hơn. Sốc nhiệt cần được điều trị cấp cứu. Sốc nhiệt không điều trị có thể nhanh chóng gây tổn thương não, tim, thận và cơ. Tổn thương càng nặng nếu điều trị càng muộn, làm tăng nguy cơ các biến chứng nghiêm trọng và tử vong.

Như vậy, cái chết cho cháu bé phải có sự liên hệ chặt chẽ hành vi của 2 bị can mới có thể gây ra. Bị can Quy là nguyên nhân phát sinh vụ việc, là người có trách nhiệm nhận, giao học sinh đã không kiểm tra số học sinh đưa đón để bỏ sót cháu bé ngủ trên xe. Bị can Phiến là lái xe mang xe ô tô đó đi gửi vào bãi xe dưới thời tiết nắng nóng làm cháu bé suy hô hấp, tuần hoàn, sốc nhiệt.

Nếu chỉ có 1 mình bị can Nguyễn Bích Quy với hành vi vô ý không kiểm tra để quên cháu bé trên xe mà xe không đưa vào vào bãi dưới thời tiết nắng nóng thì cháu có bị tử vong hay không. Nếu ngày hôm đó xe ô tô để trong chỗ mát hoặc thời tiết hôm đó không nắng nóng thì cháu đã không bị sốc nhiệt và tử vong.

Trường hợp hành vi của từng bị can độc lập, tách rời nhau mà vẫn gây ra được hậu quả thì có thể xử lý riêng từng bị can đó. Tuy nhiên trong vụ án này, xét nguyên nhân chết của cháu bé phải được xác định là có sự thống nhất, không tách rời nhau về hành vi của bị can Nguyễn Bích Quy và Doãn Quý Phiến mới gây ra hậu quả chết người. Nhưng theo lý luận tội phạm, với lỗi vô ý lại không có đồng phạm. Do đó chỉ có thể xử lý người có hành trực tiếp gây ra hậu quả.

Luật sư Thơm cho rằng, đây là những bất cập pháp lý về xử lý hành vi phạm tội với lỗi vô ý mà các cơ quan tố tụng cần phải xem xét đánh giá để tránh làm oan sai nhưng cũng không bỏ lọt tội phạm.

Điều 17. Đồng phạm

1. Đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm.

2. Phạm tội có tổ chức là hình thức đồng phạm có sự câu kết chặt chẽ giữa những người cùng thực hiện tội phạm.

3. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức. Người thực hành là người trực tiếp thực hiện tội phạm. Người tổ chức là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm. Người xúi giục là người kích động, dụ dỗ, thúc đẩy người khác thực hiện tội phạm. Người giúp sức là người tạo điều kiện tinh thần hoặc vật chất cho việc thực hiện tội phạm.

4. Người đồng phạm không phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi vượt quá của người thực hành.

Điều 128. Tội vô ý làm chết người

1. Người nào vô ý làm chết người, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 01 năm đến 05 năm.

2. Phạm tội làm chết 02 người trở lên, thì bị phạt tù từ 03 năm đến 10 năm.

Tuệ An

Theo antt.vn