Nhộn nhịp ‘chợ’ thận online

Hiện nay, ở VN có khá nhiều người muốn được hiến, bán, mua thận nhưng việc này bị pháp luật nghiêm cấm.

“Tôi là sinh viên, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn nên tôi muốn bán một bên thận của mình. Ai có nhu cầu ghép thận xin liên lạc với tôi qua email: huy15…@yahoo.com”. Đây chỉ là một trong rất nhiều lời rao được đăng tải trên mạng muaxxx.com.

Rao bán bằng tờ rơi

Dạo quanh các “chợ” trên mạng khác như raoxxx.com, vatxxx.com… cũng có nhiều thông tin về mua bán thận. Hầu như những dòng tin nhắn này đều nhận được sự quan tâm của rất nhiều người, trong đó có tin nhắn nhận được gần 1.300 lượt truy cập. Trên trang giaxxx.com, một người có nick name phuong12, 35 tuổi, đang sống ở TPHCM rao bán quả thận với nội dung khá thảm thương: “Gia đình tôi gặp khó khăn vì mẹ mắc bệnh hiểm nghèo nên tôi muốn bán thận để chạy chữa cho mẹ. Tôi nhóm máu A, mong sớm nhận được hồi âm để có tiền chữa bệnh cho mẹ”. Tin rao này cập nhật ngày 18/2, đến nay gần 500 người đã truy cập.

Mấy ngày qua, trước cổng Bệnh viện 108 (Hà Nội) người ta đã nhặt được rất nhiều tờ rơi của 2 người rao bán thận. Trong tờ rơi này, người bán thận tên là Trịnh Văn T., 20 tuổi, ngụ tại huyện Thanh Hà, Hải Dương và em trai 17 tuổi, lý do bán thận vì bố mẹ làm ăn thua lỗ, đang bị các chủ nợ siết.

Không chỉ bán thận được quảng bá trên mạng mà nhiều người muốn ghép thận cũng cầu cứu trên mạng. Một cá nhân giấu tên tại TP HCM đã rao trên trang raoxxx.com: “Tôi bị viêm cầu thận mãn ở giai đoạn cuối, muốn tìm người hiến thận nhóm máu O, tôi sẽ hậu tạ hậu hĩnh. Xin liên lạc số điện thoại 098533…” cũng nhận được quan tâm của hơn 100 lượt xem.

Vào bệnh viện tìm người bán thận

TS-BS Nguyễn Cao Luận, Trưởng Khoa Thận nhân tạo (Bệnh viện Bạch Mai- Hà Nội), cho biết tuần nào cũng có người đến khoa gạ gẫm mua thận. Những người này thường liên hệ trực tiếp với khoa để tìm bệnh nhân bán thận. Hầu hết những người bán thận là người nghèo cần tiền để trang trải cuộc sống. Có người rao bán thận với giá 1.000-2.000 USD. Tuy nhiên, do chưa có luật quy định về việc mua bán, lưu trữ nội tạng, bộ phận cơ thể người nên bệnh viện phải từ chối.

Khoảng 6.000 người suy thận mãn cần ghép thận:

Ông Nguyễn Huy Quang, Phó Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế), cho biết hiện nay, ở VN có khoảng 6.000 người suy thận mãn cần ghép thận và hàng ngàn người được chỉ định ghép gan nhưng không có nguồn. Dù ca ghép thận đầu tiên được tiến hành cách đây gần 20 năm nhưng đến nay, VN mới thực hiện được gần 300 ca ghép thận. Số ca ghép gan và ghép tủy chỉ đếm được trên đầu ngón tay mặc dù hiện nay cả nước có 11 bệnh viện đủ điều kiện ghép thận.

TS-BS Luận phân tích: Việc cá nhân rao bán thận là điều bình thường vì có cầu ắt phải có cung. Tại VN, các trường hợp hiến, ghép thận trước khi làm thủ tục lấy, ghép thận đều phải chứng minh với bệnh viện rằng họ có quan hệ huyết thống với bệnh nhân và việc cho là tự nguyện, nhân đạo, không vì mục đích thương mại. Trong số khá đông bệnh nhân có nhu cầu ghép thận thì chỉ có rất ít bệnh nhân được ghép thận thành công vì có người cho thận hợp pháp, có các chỉ số sinh học phù hợp. Những người cho thận này thường là bố, mẹ hoặc anh chị em ruột của bệnh nhân.

Thực tế những người có nhu cầu hiến, bán thận không ít song vướng ở Luật Hiến lấy ghép mô bộ phận cơ thể người (có hiệu lực từ ngày 1/7/2007). Luật này nghiêm cấm hành vi mua, bán mô, bộ phận cơ thể người; mua, bán xác; lấy, ghép, sử dụng, lưu giữ mô, bộ phận cơ thể người vì mục đích thương mại. Vì thế, chuyện thận người nghèo… xuất ngoại qua môi giới của “cò” để bán thận không còn là chuyện hiếm. Theo đó, nhiều bệnh nhân có điều kiện muốn ghép thận cũng phải xuất ngoại để chữa bệnh.

Chưa có nơi giữ nội tạng

Theo thống kê, ở VN có khoảng 10% dân số bị suy thận. Rất nhiều trường hợp trong số này có nhu cầu ghép thận. Tại Khoa Thận nhân tạo (Bệnh viện Bạch Mai), một trong những cơ sở điều trị bệnh nhân thận lớn nhất miền Bắc, hiện đang quản lý hồ sơ của 500 bệnh nhân điều trị liên tục. Phần đông bệnh nhân ở đây bị suy thận giai đoạn cuối, họ buộc phải chạy thận nhân tạo hoặc lọc màng bụng. Một số bệnh nhân có điều kiện về kinh tế thì lựa chọn giải pháp ghép thận. Tuy nhiên, rất khó khi tìm được người cho thận phù hợp các chỉ số với thận của bệnh nhân.

TS-BS Luận cho rằng ở VN, Luật Hiến ghép mô, bộ phận cơ thể người đã có hiệu lực nhưng đến nay vẫn chưa có trung tâm điều phối hiến ghép mô tạng, bộ phận cơ thể người, nên không có nguồn tạng dự trữ. Nếu trung tâm này được thành lập, người hiến hoặc mua dễ dàng hơn khi có nhu cầu. Hơn nữa, sẽ tận dụng được nguồn tạng, nguồn thận rất lớn từ những bệnh nhân tử vong do các tai nạn.

Theo Người Lao Động