Nhóm ‘Bộ Tứ’ bàn cách ứng phó Trung Quốc

Ngoại trưởng Mỹ, Australia, Ấn Độ và Nhật nhóm họp ở Tokyo để bàn sáng kiến “Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương tự do, cởi mở” nhằm đối phó Trung Quốc.

Cuộc họp diễn ra sáng nay tại Tokyo theo hình thức trực tiếp, với sự tham gia của Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo, Ngoại trưởng Nhật Bản Toshimitsu Motegi, Ngoại trưởng Australia Marise Payne và Ngoại trưởng Ấn Độ Subrahmanyam Jaishankar. Đây là cuộc gặp trực tiếp đầu tiên của ngoại trưởng nhóm “Bộ Tứ” kể từ khi Covid-19 bùng phát.

Mở đầu cuộc họp, Ngoại trưởng Nhật Motegi cho biết ông hy vọng “Nhật Bản và Mỹ sẽ dẫn dắt cộng đồng quốc tế đạt được thỏa thuận Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương Tự do và Cởi mở (FOIP)” để chống lại ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.

Motegi nói thêm liên minh Mỹ – Nhật tiếp tục là “nền tảng của hòa bình và ổn định trong khu vực” dưới thời tân Thủ tướng Yoshihide Suga, người mới nhậm chức hôm 16/9.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo (trái) và Ngoại trưởng Australia Marise Payne tại Tokyo hôm 6/10. Ảnh: AP.

Trong cuộc hội đàm riêng với người đồng cấp Australia Payne, Ngoại trưởng Mỹ đã chia sẻ những lo ngại về “hoạt động của Trung Quốc trong khu vực”, đồng thời nhất trí về tầm quan trọng trong các cuộc thảo luận của “Bộ Tứ”, nhằm thúc đẩy “hòa bình, an ninh và thịnh vượng ở Ấn Độ Dương – Thái Bình Dương”.

Pompeo cho biết 4 nước hy vọng sẽ đạt được “một số thành tựu quan trọng” trong cuộc họp, song không nói rõ chi tiết. Các quan chức Nhật Bản cho hay họ sẽ thảo luận về tác động Covid-19, cũng như sáng kiến FOIP, thêm rằng Nhật Bản và Mỹ đã và đang tập hợp các nước “cùng chí hướng” chia sẻ những mối quan ngại về ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc.

Các cuộc đàm phán của “Bộ Tứ” diễn ra trong lúc quan hệ Mỹ – Trung đang căng thẳng vì Covid-19, chiến tranh thương mại, vấn đề Hong Kong và Đài Loan. Quan hệ Trung Quốc – Nhật Bản cũng suy giảm vì tranh chấp chủ quyền nhóm đảo Điếu Ngư/Senkaku, gần đây tiếp tục nghiêm trọng khi Tokyo coi hoạt động quân sự ngày càng tăng của Bắc Kinh là một mối “đe dọa an ninh”.

Quan hệ Ấn Độ – Trung Quốc cũng căng thẳng vì tranh chấp biên giới trên dãy Himalaya. Trong khi đó, Canberra và Bắc Kinh cũng nảy sinh nhiều vấn đề phức tạp trong những tháng gần đây.

Ngoại trưởng Mỹ hồi tháng 7 cũng từng kêu gọi các nước “cùng chí hướng” lập liên minh đối phó Trung Quốc sau bất đồng về Covid-19 và Hong Kong. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân cho rằng ý tưởng về một liên minh chống Trung Quốc là “điều viển vông”, không bao giờ có thể xảy ra.