Nhọc nhằn nghề ngâm mình dưới đáy sông

Trong bao nhiêu công việc nặng nhọc, lặn hàu là một nghề mưu sinh lắm “nhiêu khê”. Để có được những con hàu trong suốt, người ta phải ngâm mình hàng giờ liền dưới nước, chấp nhận bệnh tật và nguy hiểm.

Lặn hàu là nghề mưu sinh của nhiều người dân nghèo ở Quảng Bình. Nghề lặn hàu tuy vất vả vì phải ngâm nước suốt thời gian dài nhưng là nghiệp mưu sinh của hàng trăm hộ gia đình trên khúc sông Nhật Lệ, cửa sông Lý Hòa …

Để tìm thấy hàu, người lặn hàu phải ngâm mình hàng giờ liền dưới đáy sông

Hàu là loài động vật nhuyễn thể thuộc nhóm thân mềm hai mảnh vỏ, trong họ hàng nghêu, sò, sống ở bờ biển, các ghềnh đá ven biển hay các cửa sông. Chúng sống bám vào các tảng đá, rạn đá, móng cầu,…

Công việc gỡ hàu trên cạn cũng tốn khá nhiều thời gian

Người dân làng Phú Bình – Quán Hàu ven khúc sông Nhật Lệ đã có hàng chục năm gắn bó với nghề lặn sông tìm hàu. Đời cha rồi đời con, lặn hàu trở thành nghề cha truyền con nối. Nơi đây nổi tiếng với cồn Hàu, con hàu trở thành đặc sản mà khách phương xa đã đặt chân tới đây đều muốn thưởng thức.

Dụng cụ bắt hàu rất đơn giản, chỉ là một cái giỏ, một chiếc dao hay đục. Trang bị bên ngoài có một đôi bốt, một chiếc găng tay. Đối với những người lặn hàu chuyên nghiệp thì có thể trang bị thuyền, bình thở ô xi… Để có được hàu, người lặn phải dùng đục, dao để gỡ lấy những con hàu đang bám chắc vào các tảng đá, rồi lại phải đập nát vỏ để lấy phần ruột.

Mỗi ngày chị Huệ lặn ngụp dưới đáy sông từ 7 giờ sáng đến 2 giờ chiều nhưng cũng chỉ gỡ được khoảng 3 – 5 kg hàu

Chị Đỗ Thị Huệ (ở xã Đồng Trạch, huyện Bố Trạch) một người sống nhờ việc lặn hàu. Chị kể gia đình chỉ có vài sào ruộng lại đông con nên cuộc sống khá chật vật, vì vậy phải lặn hàu để kiếm thêm. Mỗi ngày chị Huệ lặn ngụp dưới đáy sông từ 7 giờ sáng đến 2 giờ chiều nhưng cũng chỉ gỡ được khoảng 3 – 5 kg hàu, ra chợ bán được gần 200 ngàn đồng.

Không riêng gì chị Huệ, hàng chục phụ nữ ở xã Đồng Trạch đang chọn việc lặn hàu làm phương cách sống. Hàng ngày, cứ 7 giờ sáng, những phụ nữ này xách giỏ, dao ra đoạn sông sát chân cầu Lý Hòa để lặn hàu. Họ ngâm mình rất lâu dưới sông. Đến khoảng hơn 2 giờ chiều mới lên bờ để kịp bán hàu cho phiên chợ chiều.

Đoạn sông nằm sát chợ Lý Hòa với đủ các loại rác, nước thải từ chợ đổ xuống sông nên về mùa này nước đục ngầu và bốc mùi hôi thối. Bấy chấp điều đó, hơn chục phụ nữ luống tuổi vẫn ngày ngày ngâm mình dưới sông…

Chị Phan Thị Thùy cho biết, mùa này nước rất bẩn, lặn lâu rất dễ sinh bệnh nhưng không lặn thì lấy gì mà ăn? Chị Hồ Thị Lô do không có nghề nghiệp ổn định nên cũng theo những phụ nữ trong xóm đi lặn hàu. Chị nói, dù lặn rất lâu dưới sông từ sáng đến tận chiều nhưng cũng chỉ gỡ được vài kg hàu đem bán lấy tiền đong gạo.

Dù đã 75 tuổi rồi nhưng bà Phan Thị Hằng vẫn tham gia vào đội lặn hàu để mưu sinh

Trong số nhiều chị em ở đây có bà Phan Thị Hằng (75 tuổi) là nhiều tuổi nhất. Bà Hằng cho biết: “Mệ sống một mình nên cũng phải đi lặn hàu kiếm lấy vài kg để có tiền đong gạo sống qua ngày. Các con mệ ở xa, lại rất nghèo nên không có đứa nào giúp được mệ cả”. Vất vả là thế nhưng bà Hằng cũng chỉ kiếm được hơn 100 nghìn mỗi ngày để trang trải cuộc sống.

Theo Dantri