Nhớ chú Bảy Viễn Châu, nhớ một thời vọng cổ
Bài viết của nhà báo Kim Hạnh như nỗi hoài nhớ về một nét văn hóa của vùng đất Nam bộ sau sự ra đi của “vua vọng cổ” Viễn Châu.
Nửa đêm, nhớ ông, tôi hát trong đầu: “…Người ta đã có đôi rồi, chiếu chăn đâu ấm bằng người tình chung. Để mình vác cặp chiếu bông. Chờ đợi chi nữa uổng công đợi chờ”.
Và rộn rã hơn, bài ca thống thiết của chàng Võ Đông Sơ khi vĩnh biệt Bạch Thu Hà lại thường được mọi người đồng ca… vui vẻ vì ai nấy cũng thuộc, cũng yêu, nghe dân dã gì đâu: “Biên cương lá rơi, Thu Hà em ơi. Đường dài mịt mùng em không đến nơi. Mây nước buồn cơn lửa binh. Hết kể chuyện chung tình. Khóc than riêng em một mình”…
“Vua vọng cổ” Viễn Châu. Ảnh: Hoàng Kim
Người Sài Gòn những năm 1960 thường mở “la dô” nghe những tiếng dạo đàn thân thương của “Sáu Tửng đờn kìm, Bảy Bá (chính là Viễn Châu) đờn tranh, Văn Vỹ đờn lục huyền cầm” rồi đến những bài vọng cổ mùi tận mạng của Út Trà Ôn, Út Bạch Lan, Ngọc Giàu, Minh Cảnh, Lệ Thủy… Từ Tình anh bán chiếu qua Võ Đông Sơ – Bạch Thu Hà thì “phù thủy” vọng cổ và cải lương Viễn Châu đã khởi xướng thể loại “tân cổ giao duyên” làm mưa làm gió một thời gian dài đến giờ.
Bố tôi, một ông thợ may Bắc kỳ mê Ngọc Giàu, Út Trà Ôn, một hôm “phát hiện” ra rằng cô con gái đầu hay hát ê a theo “la dô” nghe cũng giống giống… Ngọc Giàu thì khuyến khích tôi đi học vọng cổ – cải lương. Thế là, tôi vừa học trung học Gia Long, vừa đi học ca vọng cổ với thầy Văn Vỹ rồi thầy Sáu Tửng (rất nổi tiếng với cây đàn kìm) gần 3 năm trời.
Video đang HOT
Học hết “ba Nam, sáu Bắc”, viết được vọng cổ nhịp 32, tôi với cô giáo dạy toán Lệ Dung làm thành một đôi độc đáo trong các chương trình văn nghệ của trường Nữ trung học Gia Long bấy giờ.
Sau này, không theo nghề hát, không mấy khi còn nhắc tới những bài ca vọng cổ cũ, nhưng tới giờ, kỳ lạ là tôi vẫn thuộc vẫn nhớ hầu hết những bài mình yêu thích mấy chục năm trước như bài Sơn Đông Hướng Mã vàCô bán đèn hoa giấy, hay Lý con sáo mở đầu Lan và Điệp và những bàiNam ai, nam xuân, Đảo ngũ cung và còn nhiều nữa.
GS.Trần Văn Khê đệm đàn cho soạn giả Viễn Châu. Ảnh: Thanh Hiệp
Tôi trở thành bạn thân thiết của soạn giả Hà Triều khi anh đến báo Tuổ.i Trẻ chơi, nghe tôi nói, tôi thuộc hết lớp Phụng Hoàng về cuộc gặp éo le của Tùng và Hương trong Nửa đời hương phấn thì anh cười khà khà ngầm ý: “Xạo hoài”. Nhưng khi nghe tôi ca ngon ơ một hơi trọn bài xong, anh bắt đầu hiểu. Tôi nói với anh, không chỉ mình tôi thuộc, nhiều bạn bè của tôi cũng thuộc lớp Phụng Hoàng ấy, cũng thuộc Tình anh bán chiếu,Võ Đông Sơ… vì sự đồng cảm, đồng điệu, vì người viết tài quá, đã nói giùm họ nỗi lòng, tình yêu quê nhà, nỗi nhớ song thân, xóm làng, nói sao mà ngọt, mà êm, mà thấm tận gan ruột đến… suốt đời.
Những câu ca vọng cổ đó neo người ta với quê hương này, dạy người ta biết căm ghét bất công, đạo đức giả, biết yêu từng ngọn khói lam chiều nhà ngoại, nó nuôi người ta thành người.
Chú Bảy Viễn Châu để lại 70 tuồng cải lương, 2.000 bài vọng cổ nhưng quan trọng hơn, ông để lại tình yêu con người, yêu đất nước vô bờ bến mà không cần lên gân dạy đời. Nghe câu trăn trối của ông với con trai là hiểu: “Khi ba chế.t, nhớ bỏ theo quan tài ba một mớ giấy bút để xuống đó ba viết tiếp bài ca vọng cổ”.
Theo Zing
"Vua vọng cổ" Viễn Châu qua đời
Soạn giả, NSND Viễn Châu, người được xem là "vua vọng cổ" đã qua đời vì tuổ.i già, sức yếu, lúc 13 giờ 15 phút ngày 1-2, hưởng thọ 92 tuổ.i.
Nhạc sĩ Trương Minh Châu - Con trai soạn giả, NSND Viễn Châu, cho biết cha mình qua đời tại nhà riêng sau thời gian điều dưỡng tại nhà. NSND Kim Cương thông báo sẽ đứng ra lo tất cả thủ tục tang lễ.
Linh cữu của ông hiện được quản tại Nhà tang lễ TP HCM.
Soạn giả, NSND Viễn Châu tên thật Huỳnh Trí Bá, sinh năm 1924, là danh cầm đàn tranh và là soạn giả cải lương nổi tiếng tại Việt Nam. Ông được cho là người đã khai sinh ra thể loại tân cổ giao duyên và vọng cổ hài, có công đào tạo ra nhiều thế hệ nghệ sĩ cải lương danh tiếng một thời.
Soạn giả, NSND Viễn Châu qua đời để lại sự tiếc thương cho người thân, đồng nghiệp, học trò, người hâm mộ.
Sinh ra và lớn lên tại xã Đôn Châu, huyện Trà Cú, tỉnh Trà Vinh, ông xuất thân trong gia đình vọng tộc, thân phụ là Hương cả, là con thứ sáu trong gia đình, ông còn có tên là Bảy Bá theo thông lệ người miền Nam.
Thuở nhỏ, ông học quốc văn ở trường làng và học Hán văn với những bậc túc nho ở tại nhà. Ngoài ra, khi còn học ở trường, ông đã mê đàn ca, cả tân lẫn cổ, thường có mặt trong các buổi đờn ca tài tử, hoặc cùng bạn bè tổ chức đờn ca. Ông mày mò những ngón đàn học lóm qua đĩa hát nhựa cũng như các nhóm đàn ca tài tử ở làng quê. Đến năm 19 tuổ.i, ông đàn thạo các loại đàn tranh, violon, guitar và được nhiều người khen ngợi.
Năm 1942, ông tham gia Ban cổ nhạc ài Phát thanh Pháp Á Sài Gòn. Tuy nhiên, dấu ấn đầu tiên trong sự nghiệp văn hóa nghệ thuật của Soạn giả, NSND Viễn Châu là truyện ngắn đầu tay Chàng trẻ tuổ.i được đăng trên báo Dân Mới và bài thơ Thời mộng được đăng trên báo Tổng xã mới trong năm đó.
Cuối năm 1943, ông theo đoàn Tố Như lưu diễn. Hai tháng sau, ông tham gia gánh ca kịch của Năm Châu ra Hà Nội lưu diễn. Trên bước đường nghệ thuật của mình, ông có cơ hội tiếp xúc với các nghệ sĩ tài danh bấy giờ như Năm Châu, Lê Hoài Nở, Trần Hữu Trang, Duy Lâm... và học hỏi được nhiều kỹ năng về tư duy sáng tác.
Kịch bản đầu tay của ông là Nát cánh hoa rừng, sau đó có hơn 70 kịch bản nổi tiếng được lưu hành từ sàn diễn cho đến thị trường băng đĩa, trong đó có các tác phẩm để đời như: Một ngày làm vua, Vụ án Huỳnh Thổ Cang, Huyện chuột nuôi đề, Chung Vô Diệm, Hoa Mộc Lan...
Gia tài ông để lại cho đời là hơn 2.000 bài vọng cổ.
Theo Người Lao Động
Ngọc Giàu dự tiệc đăng quang của cháu ngoại Phạm Hương Tân hoa hậu cho biết, nữ nghệ sĩ 70 tuổ.i là bà ngoại nuôi, giúp đỡ cô trong suốt thời gian Nam tiến làm người mẫu. Phạm Hương tổ chức tiệc mừng đăng quang vào tối 16/10 (TP HCM), khách mời là những người thân thiết gắn bó với cô trong thời gian qua, cũng như đồng hành cùng người đẹp suốt cuộc...