Nhịn hắt hơi có thể làm vỡ túi phình mạch máu não
Hắt hơi là phản ứng bình thường của cơ thể khi tiếp xúc với các tác nhân từ bên ngoài như thời tiết, khói bụi, lông động vật, nấm mốc hay triệu chứng khi bị cảm lạnh, cảm cúm,…
Đây là phản xạ tự nhiên đột ngột, không có dự báo trước và khó kiềm chế của cơ thể.
Trong cuộc sống sẽ có những tình huống mà bạn muốn nhịn cơn hắt hơi lại, chẳng hạn như khi đang ở trong rạp chiếu phim, trong một cuộc họp,… Liệu nhịn hắt hơi có hại không? Hắt hơi liên tục là dấu hiệu của bệnh gì? Theo Health, dưới đây là những thông tin mà bạn cần biết nếu đang băn khoăn nhịn hắt hơi có hại không:
1. Hắt hơi là gì?
Hắt hơi là một phản xạ tự nhiên của cơ thể khi niêm mạc mũi bị kích ứng bởi nhiều tác nhân khác nhau chẳng hạn như không khí khô lạnh, không khí ô nhiễm, phấn hoa, mạt bụi,… hay khi bạn bị các bệnh có thể gây kích thích niêm mạc mũi như cảm lạnh, cảm cúm hoặc viêm mũi dị ứng.
Hắt hơi giúp bảo vệ cơ thể bạn bằng cách loại bỏ các chất gây dị ứng, vi khuẩn và chất kích thích khỏi đường mũi. Cơ thể phóng thích không khí từ phổi ra ngoài thông qua mũi và miệng, đẩy hàng chục nghìn giọt nước từ mũi của bạn với tốc độ lên tới 100 dặm một giờ đồng thời tiến hành loại bỏ các tác nhân lạ xâm nhập.
Hắt hơi là một phản xạ tự nhiên của cơ thể khi niêm mạc mũi bị kích ứng (Ảnh: ST)
Hắt hơi xảy ra đột ngột, hầu như không có dấu hiệu dự báo trước và rất khó kiềm chế. Có người chỉ hắt hơi một, hai lần nhưng cũng có người hắt hơi thành từng tràng dài hay còn gọi là hắt hơi liên tục.
2. Nhịn hắt hơi có hại không?
Nếu đang thắc mắc nhịn hắt hơi có hại không thì câu trả lời là có. Nhịn hắt hơi có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực tới cơ thể, bao gồm:
- Tổn thương mạch máu ở mắt hoặc mũi
Theo một bài đánh giá năm 2019 trên Tạp chí American Journal of Rhinology & Allergy thì việc đóng đường thở khi hắt hơi (nhịn hắt hơi) có thể gây áp lực lên đường thở nhiều hơn tới 20 lần so với việc hắt hơi tự nhiên.
Áp lực tăng lên này có thể làm vỡ mạch máu nông ở mắt hoặc mũi dẫn tới xuất huyết dưới kết mạc hoặc chảy máu mũi.
Khi bạn nhịn hắt hơi, áp lực không khí có thể được đẩy ngược vào ống Eustachio, là kênh nối từ họng tới tai giữa. Điều này có thể gây ra sự thay đổi áp lực trong tai giữa. Và nếu áp lực này không được cân bằng đúng cách sẽ dẫn tới gây viêm tai giữa.
Như đã nói, hắt hơi giúp loại bỏ bụi, vi khuẩn, nấm mốc và các chất gây dị ứng và kích ứng khác ra khỏi đường mũi. Vi khuẩn hoặc virus từ đường hô hấp có thể bị đẩy vào tai giữa cũng có thể dẫn đến nhiễm trùng hoặc viêm.
Nhịn hắt hơi có hại không? Ảnh: ST
Viêm tai giữa có tự khỏi không? Tùy từng mức độ mà viêm tai giữa có thể tự khỏi trong 2 – 3 ngày nhưng viêm tai giữa ứ dịch lại không thể tự khỏi mà cần điều trị bằng thuốc. Nếu không can thiệp sớm khi có các triệu chứng trở nặng có thể gây ra nhiều biến chứng, thậm chí là thủng màng nhĩ, khiếm thính.
Video đang HOT
Triệu chứng viêm tai giữa ở trẻ em và người lớn cũng có một số khác biệt. Đối với người lớn, dấu hiệu viêm tai giữa thường gặp là đau tai, ù tai, có thể có dịch mủ màu vàng chảy ra ngoài, dịch chảy từ tai có thể có mùi hôi và khó chịu. Triệu chứng viêm tai giữa ở trẻ em có thể chuyển nặng nhanh nếu không được khám kịp thời, bao gồm: Sốt cao từ 39 – 40 độ C, bỏ ăn, bú kém, nôn mửa, đau tai và trẻ nhỏ liên tục lấy tay kéo hay cho vào trong tai, đi ngoài phân lỏng, khó ngủ và tỏ ra khó chịu khi nằm xuống, đầu trẻ hay nghiêng sang một bên.
- Gãy xương
Nhịn hắt hơi có hại không chỉ đối với mạch máu hay tai giữa. Mặc dù hiếm gặp nhưng đã có một số trường hợp nhịn hắt hơi bị gãy thanh quản hay vùng hầu họng. Điều này xảy ra khi áp lực do việc nhịn hắt hơi đủ lớn, cơ thể kiểm soát lực sai hướng gây ra vỡ, nứt hoặc gãy xương.
- Vỡ túi phình mạch máu não
Phình mạch máu não (Aneurysm) là sự phình to của một phần thành mạch máu não tại nơi thành mạch máu bị yếu và không phải lúc nào mọi người cũng nhận ra bản thân có túi phình mạch máu não nào không. Khi nhịn hắt hơi, cơ thể giữ lại áp lực tích tụ trong phổi, điều này có thể khiến túi phình mạch máu não sẵn có bị vỡ.
Thường hầu hết các túi phình mạch máu não sẽ không có triệu chứng cho đến khi quá to hoặc đã vỡ. Các túi phình có kích thước nhỏ đa số đều không xuất hiện triệu chứng. Các túi phình lớn hoặc túi phình đang phát triển gây chèn ép các mô và dây thần kinh xung quanh gây các triệu chứng như: Những cơn đau xuất hiện ở phía trên và phía sau mắt; tê tay, chân, có thể tê nửa mặt hoặc toàn mặt; các triệu chứng yếu nửa bên người, hoặc yếu nửa người trên, nửa người dưới; liệt một bên mặt.
Khi túi phình vỡ, luôn luôn xuất hiện một cách đột ngột, và đau đầu dữ dội (thường được diễn tả là một cơn đau đầu khủng khiếp nhất trong cuộc đời) cùng với các dấu hiệu: Tầm nhìn đôi; buồn nôn và nôn mửa; cứng cổ; nhạy cảm với ánh sáng; co giật; rối loạn tri giác, mất ý thức; nhồi máu cơ tim và thậm chí là mất mạng nếu không được cấp cứu kịp thời.
- Thủng màng nhĩ
Nhịn hắt hơi có hại không? Bạn thường bịt mũi khi nhịn hắt hơi và hơi thoát ra qua tai có thể khiến bạn bị thủng màng nhĩ.
Thủng màng nhĩ là tình trạng màng nhĩ bị mất tính liên tục, tạo ra một lỗ thông giữa ống tai ngoài và tai giữa. Thủng màng nhĩ ảnh hưởng tới thính lực từ nhẹ tới nặng. Các dấu hiệu thủng màng nhĩ thường gặp khác có thể kể đến như: Đau tai, tai bị chảy dịch hoặc chảy mủ, ù tai và cảm giác đầy trong tai, buồn nôn và nôn mửa, chóng mặt.
- Tràn khí dưới da
Tràn khí dưới da là là hiện tượng phát sinh hoặc xâm nhập của không khí vào lớp dưới da của da. Gãy xương mặt, chấn thương cùn, ho mạnh là những nguyên nhân phổ biến có thể gây tràn khí dưới da. Một báo cáo ca bệnh được công bố năm 2022 nêu chi tiết về một người bị tràn khí dưới da ở má phải sau khi cố gắng kìm nén hắt hơi khiến không khí có thể thoát ra khỏi đường hô hấp và vào các khoảng trống mô dưới da.
Điều này gây ra tình trạng phồng rộp dưới da có thể cảm nhận được khi sờ vào và thường không gây đau. Tuy nhiên, đây là một tình trạng bất thường.
- Đau họng hoặc đau cổ
Một triệu chứng dễ thấy nhất khi nhịn hắt hơi đó chính là đau họng hoặc đau cổ theo nhiều mức độ khác nhau.
Một báo cáo ca bệnh được công bố năm 2018 mô tả một người đàn ông 34 tuổi đến phòng cấp cứu với tình trạng đau cổ và không thể nuốt hoặc nói sau khi bịt mũi và ngậm miệng để ngăn tiếng hắt hơi. Qua chẩn đoán, bác sĩ cho biết anh ta đã bị vỡ hầu họng, một dạng chấn thương nghiêm trọng cần cấp cứu khẩn cấp.
Theo một trường hợp được báo cáo trên tập san y khoa British Medical Journal gần đây, một người đàn ông khoảng 30 tuổi, có tiền sử dị ứng đã bị rách khí quản sau khi cố gắng nhịn hắt hơi.
Hắt hơi liên tục là bệnh gì? Ảnh: ST
- Đau ngực
Việc kìm nén cơn hắt hơi có thể dẫn đến cảm giác khó chịu, tức ngực do không khí bị chặn lại tạo áp lực lên cơ hoành và cơ ở ngực.
- Nhịn hắt hơi có nguy hiểm tới tính mạng không?
Nhịn hắt hơi có hại không còn đề cập tới việc nhịn hắt hơi có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực tới cơ thể, trong đó có nguy cơ vỡ túi phình mạch máu não có thể khiến bạn bị đột tử. Như vậy có thể nói, một số chấn thương do việc nhịn hắt hơi có thể nguy hiểm tới tính mạng, bao gồm cả vỡ túi phình mạch máu não, gãy vùng hầu họng,…
Nhưng lưu ý rằng cả hắt hơi và nhịn hắt hơi đều không trực tiếp gây ra tình trạng ngừng tim thay vào đó nó có thể ảnh hưởng tạm thời tới nhịp tim của bạn.
3. Bạn có thể làm gì nếu muốn ngừng cơn hắt hơi?
Đầu tiên, nếu có thể, các chuyên gia đều khuyên rằng bạn không nên nhịn hắt hơi mà nên để chúng xảy ra một cách tự nhiên. Trong một số trường hợp, nếu muốn ngừng cơn hắt hơi bạn có thể dùng giấy để chà xát vùng lỗ mũi hoặc trong mũi để ngăn lại hay dùng lưỡi cù vòm miệng.
Hắt hơi liên tục do viêm mũi dị ứng hay bệnh cảm, cúm có thể sử dụng thuốc kháng histamin hoặc các thuốc để giảm nhẹ triệu chứng.
Điều quan trọng là tránh xa các tác nhân có thể kích thích niêm mạc mũi gây hắt hơi như không khí khô lạnh, ô nhiễm đồ ăn cay, ánh sáng mạnh, nấm mốc, phấn hoa,… Khi hắt xì, cần hướng miệng che lại bằng khăn giấy dùng một lần hoặc khuỷu tay; sau đó rửa lại tay thật kỹ bằng xà phòng dưới vòi nước sạch.
Nhìn chung với câu hỏi nhịn hắt hơi có hại không, câu trả lời là có. Nếu cảm thấy cơ thể xuất hiện các triệu chứng bất thường sau khi hắt hơi, chẳng hạn như đau tai, đau tức ngực, đau đầu,… hãy nhanh chóng thăm khám bác sĩ để được kịp thời chẩn đoán.
Biết 5 điều này dù ở nơi đông người cũng đừng cố nhịn hắt hơi
Không phải lúc nào chúng ta cũng tự cho phép bản thân hắt hơi một cách tự nhiên, nhất là khi đang ở nơi công cộng.
Câu hỏi đặt ra là liệu nhịn hắt hơi có gây hại cho sức khỏe?
Hắt hơi là nhu cầu bình thường của cơ thể, xảy ra do các tác nhân lạ kích thích niêm mạc mũi. Hiện tượng này giúp đẩy không khí khỏi phổi qua miệng và mũi, loại bỏ các chất kích thích như vi trùng, phấn hoa, bụi ra khỏi mũi và cổ họng.
Tuy nhiên, khi ở nơi công cộng, không gian làm việc cần yên tĩnh, hội họp, hoạt động trang nghiêm, nhiều người chọn nhịn hắt hơi, nén tiếng hắt hơi như một cách hành xử lịch sự, tránh gây chú ý.
Ảnh minh họa
Việc ngậm miệng hoặc bịt mũi khi nhịn hắt hơi sẽ khiến áp lực trong đường thở tăng gấp 5-20 lần so với khi hắt hơi một cách bình thường. Một số người tin rằng áp lực tăng lên trong thời gian ngắn không thể kéo đến rủi ro. Tuy nhiên, các chuyên gia cho biết hành động nhịn hắt hơi có thể gây ra một số tổn thương nghiêm trọng cho cơ thể.
Theo PGS.TS Theresa Larkin, Khoa Y, Đại học Wollongong (Australia), nếu luồng hơi không được thoát ra ngoài, chúng sẽ chuyển tới các bộ phận khác trong cơ thể.
"Điều đó có nghĩa là luồng hơi này có thể làm tổn thương mắt, tai hoặc mạch máu. Mặc dù các rủi ro của việc nhịn hắt hơi là hiếm gặp nhưng đã có trường hợp báo cáo bị phình động mạch não, vỡ họng và xẹp phổi", PGS.TS Theresa Larkin chia sẻ trên The Sun.
Tổn thương họng
Theo các chuyên gia, việc bịt mũi, miệng trong cơn hắt hơi sẽ tạo ra áp lực và gây tổn thương các mô mềm ở cổ họng.
Trên thực tế, vào năm 2018, một người Anh đã bị vỡ cổ họng do nhịn hắt hơi. Bệnh nhân cho biết anh cảm thấy rất đau và hầu như không thể nói hoặc nuốt. Anh có cảm giác như bị nổ ở cổ và sưng cổ sau khi anh cố gắng nhịn hắt hơi bằng cách ngậm miệng và bịt mũi cùng một lúc.
Ảnh minh họa
Vỡ mao mạch
Hắt hơi tạo ra rất nhiều áp lực và việc cố gắng nhịn hắt hơi có thể khiến mao mạch ở mắt, mũi hoặc màng nhĩ bị vỡ.
Tiến sĩ Jason Abramowitz, bác sĩ tai mũi họng của Hiệp hội Dị ứng Mỹ, cho biết việc làm này có thể gây tổn thương lớp mao mạch dưới da, khiến mặt bị đỏ hơn và xuất hiện các vết đốm đỏ.
"Bạn có thể thấy một đốm đỏ trên nhãn cầu hoặc thậm chí chảy một ít máu cam", tiến sĩ Abramowitz cho hay. Trong những trường hợp nghiêm trọng hơn, nhịn hắt hơi có thể làm thủng màng nhĩ.
Phình động mạch
Bác sĩ Christopher Chang, chuyên gia tai mũi họng có trụ sở tại Virginia (Mỹ) cho biết cơ thể sẽ giữ lại áp lực nếu nhịn hắt hơi, điều này có thể khiến chỗ phình động mạch não bị vỡ.
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh, nếu mạch máu trong não bị vỡ có thể đe dọa tới tính mạng. Chảy máu não gây tổn thương một bộ phận của não. Theo thống kê, cứ 5 người mắc tình trạng này thì có 3 người tử vong trong vòng 2 tuần sau đó.
Viêm tai giữa
Đối với những người hắt hơi do bị cảm lạnh hoặc cảm cúm, việc nhịn hắt hơi có thể khiến tai giữa bị viêm nhiễm. Nguyên nhân là do trong trường hợp này, hắt hơi có tác dụng đào thải những dị vật ra khỏi mũi, trong đó có cả virus.
Theo các chuyên gia của Cleveland Clinic, việc nhịn hắt hơi sẽ vô tình khiến phần không khí mang vi khuẩn hoặc dịch tiết hô hấp có chứa virus đi vào tai giữa và gây nhiễm trùng cơ quan này.
Ảnh minh họa
Xẹp phổi
Theo tiến sĩ Abramowitz, khi nhịn hắt hơi có thể gây cảm giác tức ngực khó chịu do luồng không khí chuyển tới phần cơ hoành. Mặc dù hiếm gặp nhưng đã có báo cáo về tình trạng bị xẹp phổi do áp suất tại phần cơ hoành quá lớn ở những người cố gắng nhịn hắt hơi.
Tình trạng này về mặt y học được gọi là tràn khí màng phổi. Trong một số trường hợp, nếu áp suất phần cơ hoành nhỏ, người bệnh có thể tự khỏi. Tuy nhiên, khi áp suất quá lớn có thể dẫn tới tử vong nếu không được điều trị khẩn cấp.
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) Mỹ, khuyên mọi người nên che miệng và mũi bằng khăn giấy khi hắt hơi. Sau đó, vứt bỏ khăn giấy và rửa tay kỹ bằng xà phòng hoặc dung dịch sát khuẩn. Mọi người nên hắt hơi bất cứ khi nào cơ thể có nhu cầu, hạn chế nhịn. Với trường hợp không thể hắt hơi nơi công cộng, mọi người cố gắng không bịt lỗ mũi quá chặt.
Nếu liên tục hắt hơi và hành động này gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống, hãy đi khám để sớm xác định nguyên nhân và điều trị dứt điểm. Hắt hơi nhiều có thể là dấu hiệu một số bệnh đường hô hấp như cúm, cảm lạnh, viêm mũi dị ứng, viêm phổi. Bác sĩ sẽ cho người bệnh làm các xét nghiệm, kiểm tra để xác định tình trạng bệnh.
Trường hợp hắt hơi do các dị ứng, tác nhân kích thích (lông thú cưng, bụi bẩn, phấn hoa), người bệnh cũng cần xác định tác nhân chính xác để giảm tiếp xúc và có giải pháp phù hợp.
Dấu hiệu cảnh báo bệnh lao phổi Bố tôi hay hút thuốc, gần đây có dấu hiệu ho nhiều, đau ngực, có khi ho cả ra máu. Liệu có phải ông bị bệnh lao phổi không? Bố tôi hay hút thuốc, gần đây có dấu hiệu ho nhiều, đau ngực, có khi ho cả ra máu. Liệu có phải ông bị bệnh lao phổi không? Bệnh viện Phổi Hà Nội...