Nhiều vụ thiệt hại ngàn tỉ nhưng không phát hiện tham nhũng
Muốn chống tham nhũng hiệu quả thì cần điều tra cả những cán bộ đã nghỉ hưu nhưng giàu có bất thường.
Chiều 5-9, phiên họp toàn thể của Ủy ban Tư pháp nghe và thẩm tra Báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN) năm 2018 của Chính phủ.
Kê khai tài sản: Có dấu hiệu mới tiến hành xác minh
Theo báo cáo của Chính phủ, số người đã kê khai tài sản, thu nhập năm 2018 là hơn 1,1 triệu người (đạt 99,8%). Số lượng bản kê khai rất lớn nhưng chỉ xác minh 44 người, chủ yếu phục vụ cho công tác cán bộ, bổ nhiệm. Kết quả xác minh phát hiện sáu trường hợp vi phạm.
Có 29 người đứng đầu ở 16 tỉnh, thành đã bị xử lý hoặc đang được xem xét để xử lý do thiếu trách nhiệm để xảy ra tham nhũng. Trong đó năm người bị xử lý hình sự, 21 người đã bị xử lý kỷ luật và ba người đang thực hiện quy trình xử lý kỷ luật.
Ngay sau khi nghe báo cáo tóm tắt, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thủy đặt hàng loạt câu hỏi với Thanh tra Chính phủ (TTCP).
Bà nêu: TTCP nêu hạn chế là có một số bộ, ngành, địa phương nể nang, né tránh, ngại va chạm trong PCTN vì một số cấp ủy, chính quyền, nhất là một số người đứng đầu trong cơ quan, tổ chức chưa gương mẫu, chưa quyết liệt. “Nếu nói không địa chỉ thế này sẽ rất khó để khắc phục hạn chế sau này. Mong Tổng TTCP giúp đại biểu nắm được một số ở đây là bao nhiêu? Số liệu bao nhiêu này thuộc những địa chỉ nào, địa phương, bộ ngành nào?” – bà Thủy hỏi.
“Chúng tôi băn khoăn vì sao chỉ có 44/1,1 triệu người kê khai được xác minh. Liệu trong số kê khai chưa được xác minh thì tỉ lệ vi phạm lớn như thế nào, vì mới chọn ra 44 người đã có sáu người vi phạm?” – bà Thủy nêu.
Cạnh đó, qua hoạt động thanh tra đã ban hành hơn 81.000 quyết định xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực PCTN với số tiề.n kiến nghị hơn 6.100 tỉ đồng. Trong số này chỉ có 85 vụ chuyển sang cơ quan điều tra vì có dấu hiệu tội phạm. Bà Thủy hỏi có trường hợp nào hành chính hóa hình sự, tức là đáng ra hình sự nhưng lại xử lý hành chính không?
Cuối cùng, về trách nhiệm người đứng đầu để xảy ra tham nhũng, ngoài 29 người này bị xử lý, còn bao nhiêu trường hợp nữa để xảy ra tham nhũng, đã bị xử lý hành chính hoặc hình sự nhưng người đứng đầu không bị xử lý? Có phải do người đứng đầu các địa phương cơ quan, đơn vị này đã làm tốt công tác phòng ngừa tham nhũng nhưng vẫn xảy ra, tức là nó nằm ngoài trách nhiệm của họ nên mới không bị xử lý?
Đại biểu Ủy ban Pháp luật của Quốc hội phát biểu tại phiên họp. Ảnh: TN
Video đang HOT
Giải đáp sau đó, Tổng Thanh tra Lê Minh Khái cho rằng đán.h giá PCTN của các bộ, ngành, địa phương, nơi nào làm tốt, nơi nào làm chưa tốt là vấn đề hết sức khó, vì mỗi bộ, ngành, địa phương có đặc điểm khác nhau.
Cũng theo ông Khái, trong hơn 1 triệu bản kê khai, khi có căn cứ như t.ố cá.o, hay có dấu hiệu thì mới tiến hành xác minh, còn không có dấu hiệu thì các cơ quan không làm. Do vậy, nếu lấy sáu trường hợp trong 44 bản kê khai để đán.h đồng trong tổng thể là không đúng.
Về câu hỏi cuối cùng của bà Thủy, Tổng Thanh tra cho rằng Luật PCTN đã quy định trường hợp miễn trừ trách nhiệm nếu người đứng đầu không thể biết được có hành vi tham nhũng. Còn những người đứng đầu để xảy ra tham nhũng thì trực tiếp chịu trách nhiệm.
Tốn cả tỉ đồng kiếm chân công chức thông thường
Đán.h giá về một trong những tồn tại của công tác PCTN, báo cáo của Chính phủ chỉ rõ công tác tổ chức, cán bộ và quản lý cán bộ để PCTN vẫn còn hạn chế. Một số bộ, ngành, địa phương còn có tình trạng bổ nhiệm cán bộ lãnh đạo quản lý còn nhiều trường hợp thiếu điều kiện, tiêu chuẩn, phẩm chất, năng lực; bố trí người thân vào vị trí việc làm hoặc để người thân kinh doanh trong phạm vi quản lý, vi phạm quy định pháp luật về PCTN…
“Việc chạy vào ngành nọ ngành kia ai cũng biết. Khi phải tốn hàng trăm triệu hay cả tỉ đồng để kiếm một chân công chức thông thường, họ không thể trong sạch được, họ phải tìm cách thu hồi lại vốn đó” – luật sư Trương Trọng Nghĩa, Ủy viên Ủy ban Tư pháp, nói.
Ông Nghĩa dẫn trường hợp của Vũ Đình Duy (cựu tổng giám đốc PVTex, người đã bỏ trốn và đang bị truy nã), coi đây là điển hình của việc đi lên rất nhanh, được giao “nhiều dự án mà giờ thành vụ án… Anh Duy bây giờ vẫn đang đi đán.h golf ở đâu đó cũng nên” – ông Nghĩa hài hước nói.
Ông Nghĩa cũng thể hiện sự nhất trí với chủ trương của Trung ương là xem lại các cán bộ đã về hưu, nhất là các cán bộ lãnh đạo, đứng đầu các địa phương… “Nghe trong dư luận có những lãnh đạo cực kỳ giàu có, ở cấp rất cao, bây giờ về hưu rồi. Vì sao lại giàu có như vậy, chúng ta không giải thích được. Nếu thực sự muốn chống tham nhũng cần tiếp tục điều tra…” – ông Nghĩa nói thêm.
Cũng theo luật sư Trương Trọng Nghĩa, nhiều vụ án đưa ra xét xử, người dân hoan nghênh. Nhưng những vụ đã làm, kể cả như vụ Vinashin… đều không thấy tham nhũng bao nhiêu, dù thiệt hại cả ngàn tỉ đồng. “Chỉ thấy thiếu trách nhiệm, sai quy trình” – ông Nghĩa nói.
Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cũng cho rằng TTCP cần lý giải việc vì sao những vụ án kinh tế lớn rất ít vụ chứng minh, điều tra được về hành vi tham ô, nhận hối lộ. “Chỗ này là bức tranh, là kết quả PCTN còn hạn chế, là câu hỏi dư luận còn đặt ra” – Phó Chủ tịch Quốc hội nói.
Trách nhiệm người đứng đầu trong quản lý, quan trọng là quản lý cán bộ dưới quyền. Quản lý không được thì phải chịu trách nhiệm. Đúng ra anh phải tự nguyện từ chức vì cơ quan anh sinh ra quá nhiều vấn đề phức tạp, phiền toái cho nhân dân nhưng lại không từ chức. Còn trách nhiệm thì không thấy rõ ràng biện pháp nào hành chính, biện pháp nào hình sự, biện pháp nào kinh tế. Tôi có bình luận “nhà dột từ nóc” xuống là có cơ sở đấy.
ĐBVŨ TRỌNG KIM
ĐỨC MINH
Theo PLO
Hơn 1,1 triệu quan chức kê khai tài sản, chỉ 6 người sai phạm
Trong số hơn 1,1 triệu đối tượng phải kê khai tài sản thu nhập năm 2018, cơ quan chức năng chỉ tiến hành xác minh 44 người, trong đó phát hiện 6 người vi phạm.
Bà Nguyễn Thị Thủy, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, nêu ý kiến tại phiên họp ẢNH LÊ HIỆP
Chiều 5.9, Ủy ban Tư pháp họp phiên toàn thể lần thứ 11 để thẩm tra báo cáo của Chính phủ về công tác phòng chống tham nhũng năm 2018.
Theo báo cáo của Chính phủ do ông Trần Ngọc Liêm, Phó tổng Thanh tra Chính phủ, trình bày tại phiên họp, năm 2018, đã có gần 1,137 triệu người kê khai tài sản, đạt tỷ lệ 99,8% so với số người phải kê khai.
Tuy nhiên, theo đán.h giá của nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp Quốc hội do ông Nguyễn Mạnh Cường, Phó chủ nhiệm Ủy ban, trình bày, số lượng bản kê khai là rất lớn, nhưng năm 2018 chỉ xác minh đối với 44 người trong tổng số hơn 1,1 triệu người đã kê khai. Việc xác minh chủ yếu phục vụ cho công tác cán bộ, bổ nhiệm (giảm 56,4% so với năm 2017).
Đáng nói, kết quả xác minh phát hiện 6 trường hợp vi phạm, tăng 1 trường họp so với năm 2017.
Theo nhóm nghiên cứu, phản ánh của báo chí, cử tri cho thấy còn có nhiều trường hợp kê khai không trung thực, không kê khai, nhất là nhiều người không kê khai khi được bổ nhiệm chức danh lãnh đạo, quản lý theo quy định, nhưng không bị kỷ luật.
Cụ thể, tại tỉnh Bạc Liêu có 19 trường họp không kê khai tài sản, thu nhập, trong đó chỉ ở 1 đơn vị cấp huyện đã có đến 17 trường hợp không kê khai nhưng không có lý do.
Từ đó, nhóm nghiên cứu của Ủy ban Tư pháp đán.h giá việc tổ chức thực hiện kê khai tài sản, thu nhập thời gian qua còn nhiều yếu kém. Nhiều trường hợp cán bộ, công chức, viên chức vi phạm nghĩa vụ kê khai tài sản, thu nhập nhưng không bị xử lý theo quy định của pháp luật.
Đồng thời, pháp luật hiện hành còn thiếu các biện pháp bảo đảm hiệu quả việc kê khai, nhất là các biện pháp kiểm soát thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn nói riêng và của toàn xã hội nói chung.
Đáng nói, chưa có cơ chế kiểm soát hữu hiệu để phát hiện, xử lý đối với những trường hợp kê khai tài sản, thu nhập thiếu trung thực và chưa có cơ chế xử lý tài sản không giải trình được.
Trình bày ý kiến tại phiên họp, bà Nguyễn Thị Thủy, Phó chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, đặt vấn đề, mặc dù chỉ xác minh 44 trường hợp trong hơn 1,1 triệu người phải kê khai tài sản nhưng đã phát hiện 6 trường hợp sai phạm, chiếm tỷ lệ 13,6%. "Vậy, với hơn 1,1 triệu người kê khai chưa xác minh thì tỷ lệ vi phạm sẽ lớn như thế nào?", bà Thủy đặt vấn đề.
Kê khai mà không xác minh thì vô nghĩa
Ông Nguyễn Bá Sơn, Ủy viên Ủy ban Tư pháp, cho rằng lẩn khuất đằng sau các bản kê khai tài sản có rất nhiều vấn đề mà công tác đấu tranh phòng chống tham nhũng cần quan tâm. "Nếu cứ 10 vụ xác minh mà có 4 vụ sai phạm thì sẽ có bao nhiêu sai phạm trên tổng số hơn 1,1 triệu bản kê khai?", ông Sơn đặt vấn đề và cho rằng, việc xác minh nội dung kê khai tài sản, thu nhập phải chủ động hơn.
"Tại sao chúng ta không đặt vấn đề khi có biểu hiện không bình thường về tài sản thì chúng ta chủ động xác minh thay vì chờ như 3 trường hợp luật quy định", ông Sơn nói.
Trong khi đó, ông Trương Trọng Nghĩa, Ủy viên Ủy ban Tư pháp, cho rằng công tác xác minh việc kê khai tài sản, thu nhập cần phải coi như việc làm tự nhiên và cần phải phân loại, phân cấp.
"Chẳng hạn, giám đốc sở phải là người xác minh cán bộ, thuộc cấp của mình còn bản thân giám đốc sở thì sẽ do ủy ban nhân dân xác minh... Như thế, việc xác minh sẽ là một quy trình tự động và chỉ coi đây như là một việc bình thường", ông Nghĩa nêu, và cho rằng nếu kê khai mà không xác minh thì vô nghĩa, còn nếu để thanh tra làm hết thì rất vất vả, không có lực lượng để làm.
Giải thích thêm về vấn đề này, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái cho rằng, 44 trường hợp trong tổng số hơn 1,1 triệu người phải kê khai tài sản tiến hành xác minh là các trường hợp có đủ căn cứ theo quy định của luật hiện hành. Trong số đó, phát hiện 6 trường hợp sai phạm.
Tuy nhiên, ông Khái cho rằng, không nên đán.h đồng tỷ lệ này cho toàn thể hơn 1,1 triệu người phải kê khai tài sản trong cả nước.
Theo TNO
Năm 2018 có bao nhiêu lãnh đạo bị xử lý vì để xảy ra tham nhũng? Theo dự thảo báo cáo về công tác phòng, chống tham nhũng năm 2018, số người đã kê khai, công khai tài sản, thu nhập đạt tỷ lệ 99,8%; có 44 người được xác minh tài sản, thu nhập, phát hiện 6 trường hợp vi phạm. Ủy ban Tư pháp của Quốc hội họp phiên thứ 11 (ảnh Sài gòn giải phóng). Chiều...