‘Nhiều trường nước ngoài gửi học sinh sang Viện Toán của Việt Nam’
Sau hai năm hoạt động, Viện nghiên cứu cao cấp về toán đã có 21 công trình nghiên cứu được công bố trên tạp chí toán học uy tín quốc tế. Nhiều trường nước ngoài muốn gửi học sinh sang học ở Viện.
Sáng 24/8, Viện nghiên cứu cao cấp về Toán sơ kết 2 năm hoạt động. GS Lê Tuấn Hoa, Giám đốc điều hành cho biết, được thành lập năm 2010 nhưng gần một năm sau Viện mới hoạt động. Hai năm qua, Viện đã đón 137 cán bộ nghiên cứu đến làm việc, trong đó có 40 nhà Toán học là người nước ngoài hoặc người Việt Nam làm việc ở nước ngoài.
Mỗi năm, các trường hè, trường xuân, bài giảng đại chúng… được Viện cao cấp về Toán tổ chức thu hút hàng nghìn sinh viên, nghiên cứu sinh tham dự. Kết quả, Viện đã có 21 công trình nghiên cứu được công bố trên các tạp chí Toán học quốc tế có uy tín, tổ chức 17 khoá đào tạo ngắn hạn, 8 hội nghị, hội thảo trong nước và quốc tế về các chuyên ngành, lĩnh vực của Toán học.
GS Ngô Bảo Châu giảng bài tại Viện nghiên cứu cao cấp về Toán.
Hai hội nghị lớn đã thu hút sự tham dự của nhiều nhà Toán học nổi tiếng thế giới tham dự là Hội nghị Toán học Pháp Việt (tổ chức tháng 8/2012 tại Huế) và Đại hội Toán học Việt Nam lần thứ 8 (tại Nha Trang).
“Hoạt động của Viện đều được các nhà toán học thế giới đánh giá cao. Nhiều người đã tự đăng ký đến Viện làm việc, và nhiều trường ở nước ngoài cũng bày tỏ mong muốn gửi khoảng 20 – 30 học sinh sang học”, GS Hoa cho hay.
Không chỉ làm công việc nghiên cứu, Viện đã tích cực hỗ trợ Ban điều hành Chương trình Toán trong việc triển khai các hoạt động như xét thưởng công trình Toán học, cấp học bổng cho học sinh và sinh viên giỏi ngành Toán, tổ chức các lớp bồi dưỡng học sinh và giáo viên THPT chuyên Toán…
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Quân cho rằng, với những thành quả mà Viện nghiên cứu cao cấp về Toán đạt được, chúng ta có quyền hy vọng vào một tương lai tốt đẹp hơn của ngành Toán học nước nhà. Bộ cũng đang cùng các bộ, ngành liên quan xây dựng chương trình tương tự đối với ngành Vật lý.
“Quỹ phát triển nguồn lực quốc gia sẽ tiếp tục các nguồn tài trợ cho nghiên cứu cơ bản, trong đó có lĩnh vực Toán học”, Bộ trưởng Quân nói.
Video đang HOT
Còn Thứ trưởng GD&ĐT Trần Quang Quý nhận xét, bên cạnh những công trình nghiên cứu được công bố trên tạp chí quốc tế, từ khi Viện Toán cao cấp ra đời, phong trào học toán cũng được nâng cao đối với cả giáo viên và học sinh.
Thực tế, trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia, chất lượng của học sinh ngày càng cao. Trên đấu trường quốc tế, nếu như năm 2010, Việt Nam đứng thứ 37 thì năm 2012 đứng thứ 9 và năm nay vươn lên vị trí thứ 7. Năm học sinh trong đội tuyển Olympic toán quốc tế năm nay đều được nhận học bổng của Viện toán.
“Thời gian tới, Viện cần tiếp tục đẩy nhanh những công việc liên quan đến xây dựng trụ sở, ổn định cơ cấu tổ chức. Viện nên xác định mục tiêu mũi nhọn cần tập trung nghiên cứu những lĩnh vực Toán học mà Việt Nam có thể đạt đẳng cấp cao của quốc tế, đồng thời nghiên cứu ứng dụng Toán vào cuộc sống”, Thứ trưởng Quý nói.
Ngày 17/8/2010, Phó thủ tướng Nguyễn Thiện Nhân ban hành Quyết định phê duyệt Chương trình trọng điểm quốc gia phát triển Toán học giai đoạn 2010 đến 2020. Thành lập và tổ chức hoạt động Viện Nghiên cứu cao cấp về Toán là một giải pháp trung tâm của Chương trình. Nhiệm vụ chính của Viện là nâng cao chất lượng nghiên cứu khoa học của các nhà toán học Việt Nam đang làm việc ở các trường đại học và viện nghiên cứu trong nước.
Hoàng Thùy
Theo VNE
GS Ngô Bảo Châu: 'Kết quả khoa học không tính bằng doanh số'
GS Ngô Bảo Châu khẳng định, khoa học chưa bao giờ phát triển qua những hợp đồng cụ thể, giao việc và trả tiền. Khoa học nói chung và Toán học nói riêng phát triển từ nội lực, từ sự tò mò muốn được khám phá.
Trong Hội thảo sơ kết 2 năm hoạt động của Viện nghiên cứu cao cấp về Toán, các giáo sư đầu ngành đã cùng thảo luận vấn đề phát triển toán ứng dụng song hành với toán lý thuyết. Viện trưởng Viện đào tạo Quốc tế FPT Nguyễn Thành Nam bày tỏ sự ngưỡng mộ đối với lãnh đạo Viện Toán cao cấp và đánh giá cao những kết quả mà Viện đã đạt được. Tuy nhiên, theo ông Nam, Toán học Việt Nam hiện rất xa rời thực tế, nếu các nhà Toán học ngồi chờ ứng dụng đến thì nó sẽ đi qua.
"Chúng tôi sẵn sàng chào đón các nhà Toán học đến doanh nghiệp, muốn ở bao lâu, cần cung cấp thông tin gì chúng tôi đều sẵn sàng đáp ứng", ông Nam nói và góp ý, Viện Toán cao cấp cần nói rõ hiệu quả kinh tế đã làm được trong thời gian hoạt động để người dân hiểu rõ.
GS Ngô Bảo Châu chủ trì hội thảo, lắng nghe ý kiến đóng góp của những nhà khoa học hàng đầu về vấn đề phát triển toán học ứng dụng. Ảnh: H.T.
Vai trò của Toán học ứng dụng cũng được GS Phạm Kỳ Anh (ĐH Khoa học Tự nhiên, ĐH Quốc gia Hà Nội) đánh giá cao. Ông lấy ví dụ về cơn bão Chanchu năm 2006, các nhà khí tượng dự báo bão đổ vào đất liền và khuyên người có thuyền bè chạy ra ngoài biển để tránh. Nhưng cuối cùng dự báo sai và hơn 200 người thiệt mạng. Đến năm 2008, các đài cũng dự báo sai khi cho rằng mưa to gây ngập lụt ở Nam Định, còn lượng mưa ở Hà Nội thấp. Song thực tế, mưa to ròng rã khiến Hà Nội rơi vào trận lụt lịch sử.
Ông chia sẻ, mô hình mà các trung tâm dự báo khí tượng đang sử dụng là từ nước ngoài nhưng khi ứng dụng ở điều kiện của Việt Nam, dữ liệu không được đồng hóa. Mặt khác, mô hình nước ngoài nhưng lại chạy trên một chiếc máy có chất lượng kém nên sai sót là đương nhiên.
"Trong trường hợp này, toán học có vai trò rất quan trọng là đặt phương trình nhiệt động lực học phức tạp để tính toán, đồng hóa số liệu", GS Kỳ Anh nói và đề xuất, toán học Việt Nam cần tập trung ứng dụng vào việc thiết thực như dự báo những hiện tượng liên quan đến thời tiết, điều hành các hồ chứa nước...
Đồng quan điểm, GS Đàm Thanh Sơn (Viện Lý thuyết hạt nhân, ĐH Chicago, Mỹ) cho rằng, bên cạnh phát triển toán học thì Viện toán cần mở rộng và liên kết với nhiều ngành khác để các ứng dụng đi vào thực tiễn, giúp ích cho cuộc sống như nghiên cứu về Khí tượng thủy văn hay Công nghệ thông tin.
GS Đàm Thanh Sơn cũng về Viện Toán cao cấp làm việc trong thời gian hè. Ông đồng tình với ý kiến cần ứng dụng toán vào nghiên cứu các hiện tượng thời tiết. Ảnh: H.T.
Tiến sĩ Nguyễn Ái Việt, Viện trưởng Viện Công nghệ thông tin (ĐH Quốc gia Hà Nội) tâm sự, làm toán ứng dụng ở Việt Nam khác với ở nước ngoài. Ở Việt Nam, người làm khoa học phải biết làm cả kế toán, quản lý tài chính công thì mới có thể làm được dự án. Nguyên nhân là do không có sự đồng bộ, không có ai hỗ trợ.
"Nhiều người nghĩ làm ứng dụng là giống như các công ty. Tôi hy vọng Viện toán sẽ có những kế hoạch để có những ảnh hưởng chung về mặt bằng toán trong xã hội, sao cho toán ứng dụng không phải là tầm thường", ông Việt bày tỏ.
Viện trưởng Viện Công nghệ Thông tin cũng kiến nghị, nhân lúc Nhà nước và xã hội đang ủng hộ, Viện nên chạm đến vấn đề cải cách trong dạy toán ở nhà trường bởi cách dạy hiện nay khiến người học về sau khó có thể làm toán ứng dụng. Ngay cả toán lý thuyết, trình độ của nhiều sinh viên khoa Toán kém xa ngày xưa. Vì vậy, ông đề xuất, bên cạnh bồi dưỡng kiến thức cho giáo viên dạy toán, Viện toán cao cấp nên thành lập câu lạc bộ để các giáo sư tiếp xúc với những sinh viên quan tâm.
"Tôi nhớ hồi 4 tuổi, mẹ tôi cho gặp GS Hoàng Hữu Tường, GS Nguyễn Hoàng Phương sau đó cả đời tôi chỉ đi học hình, tích phân nên việc truyền lửa rất quan trọng. Viện cũng cần xây dựng, thiết kế một vài ứng dụng cụ thể để bắt đầu những bước đi đầu tiên trong lĩnh vực toán ứng dụng", TS Việt kiến nghị.
Phản hồi những ý kiến đóng góp của các nhà khoa học, GS Ngô Bảo Châu cho biết, giữa toán thuần túy và toán ứng dụng, không có cái nào tầm thường hay quý tộc hơn. Làm toán ứng dụng thực sự rất khó, đó là điều mọi người đều nhìn thấy.
GS Châu cho rằng, quan niệm làm khoa học của người quản lý nhà nước, doanh nghiệp và nhà khoa học rất khác nhau và không thể áp đặt lên nhau. Lãnh đạo Nhà nước cần đưa ra những nghị quyết, mục tiêu và tiêu chí đánh giá số hóa để xem có hiệu quả hay không, doanh nghiệp muốn &'tôi trả tiền cho anh, anh làm việc đó cho tôi'...
TS Giáp Văn Dương đang thực hiện dự án giáo dục mở trực tuyến ghi lại các buổi giảng ở Viện toán cao cấp và đưa lên mạng để những người quan tâm có thể vào xem. Ảnh: H.T.
"Tôi rất tiếc đó không phải là cách các nhà khoa học hoạt động, cũng không phải là cách khoa học phát triển từ lúc nhân loại hình thành đến bây giờ. Khoa học chưa bao giờ phát triển qua những hợp đồng cụ thể, giao việc và trả tiền. Khoa học phát triển chủ yếu từ nội lực của nó, như GS Nobel Vật lý Sheldon Glashow đưa ra một định nghĩa rất đơn giản về khoa học thuần túy, đó là nó phát triển từ nội lực, từ sự tò mò muốn được khám phá", GS Châu nói.
Ông bày tỏ, vai trò của Viện là làm khoa học, phục vụ đất nước bằng cách nâng cao trình độ Toán học về mặt khoa học. Kết quả của khoa học không tính bằng số bài báo đăng trên tạp chí nước ngoài, không bằng doanh số. Điều quan trọng là các nhà khoa học trẻ khi làm việc ở Viện thu hoạch được những gì và các nhà khoa học nổi tiếng thế giới đánh giá hoạt động của Viện ra sao. "Những con số thuần túy không thể nói hết được", GS Châu nói và khẳng định, đối với một cơ quan nghiên cứu, xét việc gì mình có thể làm tốt thì làm, không ôm đồm, không bao sân.
"Tôi hy vọng trong thời gian tới, những người làm toán ứng dụng và những ngành khác sẽ cùng với Viện triển khai một số nghiên cứu ứng dụng toán học trong phạm vi của viện, hoặc chương trình của quốc gia. Viện luôn mở cửa chào đón các nhà khoa học đến làm việc và giáo viên, học sinh đến học tập", GS Châu kêu gọi.
Hoàng Thùy
Theo VNE
GS Ngô Bảo Châu mở trang mạng "Học thế nào" Ngày 22/4, GS Ngô Bảo Châu đã mở trang mạng Học Thế Nào (How We Learn) http://hocthenao.vn/ có kỳ vọng đóng góp vào việc tìm ra phương hướng giải quyết các vấn đề của giáo dục Việt Nam. GS Ngô Bảo Châu. Tham gia quản lý trang mạng cùng GS Ngô Bảo Châu có nhà giáo Phạm Toàn và GS Vũ Hà Văn...