Nhiều nước bày tỏ lo ngại về chính biến ở Myanmar

Mỹ, Australia và nhiều nước khác đã ra tuyên bố bày tỏ lo ngại về tình hình ở Myanmar và kêu gọi quân đội nước này tôn trọng các quy định luật pháp.

Binh sĩ bên trong tòa thị chính Myanmar. Ảnh: Reuters

Theo AP và Reuters, quân đội Myanmar tuyên bố nắm quyền kiểm soát nước này một năm sau khi bắt giữ Tổng thống Win Myint, bà San Suu Kyi và nhiều lãnh đạo khác của đảng cầm quyền Liên minh quốc gia vì Dân chủ (NLD) sáng sớm nay (1/2).

Quân đội Myanmar cho hay, việc bắt giữ diễn ra do chính phủ thất bại trong việc xử lý các cáo buộc gian lận bầu cử và không trì hoãn bầu cử giữa lúc đại dịch Covid-19 hoành hành. Quyền lãnh đạo Myanmar được quân đội nước này giao cho Tướng Min Aung Hlaing.

Phát ngôn viên đảng NLD Myo Nyunt nói với Reuters: “Chúng tôi coi đó là cuộc đảo chính do quân đội tiến hành”.

Đảng NLD giành chiến thắng lớn trong cuộc bầu cử tháng 11/2020, giành được 396 trong số 476 ghế ở Quốc hội, đủ điều kiện tiếp tục nắm quyền lãnh Myanmar thêm 5 năm. Đảng Liên đoàn Thống nhất và Phát triển được quân đội hậu thuẫn chỉ giành được 33 ghế.

Tuần trước, một phát ngôn viên quân đội đã từ chối bác bỏ khả năng đảo chính có thể xảy ra. Một ngày sau đó, tướng Min Aung Hlaing tuyên bố, việc thu hồi hiến pháp có thể là cần thiết trong một số trường hợp.

Trước những diễn biến trên, phát ngôn viên Nhà Trắng Jen Psaki đã đưa ra một thông báo từ Washington với nội dung như sau: “Mỹ lo ngại về những thông tin rằng quân đội Myanmar đã có những động thái làm suy yếu sự chuyển giao dân chủ ở nước này, gồm cả việc bắt giữ cố vấn quốc gia Aung San Suu Kyi và nhiều quan chức dân sự khác.

Mỹ phản đối bất cứ nỗ lực nào nhằm thay đổi kết quả các cuộc bầu cử gần đây hoặc cản trở quá trình chuyển giao dân chủ ở Myanmar và Washington sẽ có hành động chống lại những người có trách nhiệm nếu các động thái trên không được đảo ngược”.

Bà Psaki cũng cho biết Tổng thống Joe Biden đã nhận được báo cáo về tình hình tại Myanmar.

Ngoại trưởng Australia Marise Payne cho biết, chính phủ nước này đặc biệt lo ngại về các diễn biến ở Myanmar.

“Australia đã từ lâu ủng hộ mạnh mẽ Myanmar và việc chuyển giao dân chủ tại đây. Chúng tôi kêu gọi quân đội Myanmar tôn trọng các quy định của pháp luật, giải quyết tranh chấp qua các cơ chế luật pháp và trả tự do ngay lập tức cho các lãnh đạo dân sự và những người bị bắt trái phép. Chúng tôi ủng hộ mạnh mẽ việc triệu tập Quốc hội một cách hòa bình, phù hợp với kết quả tổng tuyển cử hồi tháng 11/2020″.

Đại sứ Canada tại Liên Hợp Quốc Bob Rae cũng cho biết: “Không có lý lẽ nào biện minh cho việc quân đội bắt giữ bà San Suu Kyi. Quân đội Myanmar phải chịu trách nhiệm”. Ông Bob Rae kêu gọi Mỹ áp đặt trừng phạt kinh tế trực tiếp và nghiêm khắc với Myanmar.

Nhật Bản cho biết đang theo dõi tình hình và hiện chưa có kế hoạch dưa công dân Nhật tại Myanmar về nước.