Nhiều nghi phạm bị Trung Quốc truy nã gắt gao nhất sống nhởn nhơ ở Mỹ

Các quan chức Mỹ và Canada cam kết hợp tác với Trung Quốc để theo dõi và hồi hương người tị nạn Trung Quốc sống ở nước ngoài. Nhưng sự hợp tác đó được chứng minh là có giới hạn rõ ràng.

Bà Yang Xiuzhu ở tỉnh Chiết Giang năm 2001. Cho đến nay, chỉ có một đối tượng trong danh sách Lưới trời được Mỹ trao trả cho Trung Quốc. Danh sách này bao gồm 100 đối tượng bị truy nã gắt gao nhất, trong đó 46 người được cho là đang sống ở Mỹ và Canada.

Ngoài ra, còn một phụ nữ khác trong danh sách tự mình lựa chọn trở về Trung Quốc, và ít nhất một người khác đang ở trung tâm giam giữ người nhập cư của Mỹ, chờ trục xuất.

Theo điều tra của Reuters, nhiều đối tượng còn lại trong danh sách Lưới trời đang sống nhởn nhơ như những người di cư hợp pháp ở Mỹ và Canada, như doanh nhân Wei Chen ở Florida hay nông dân trồng nấm Wang Qingwei ở British Columbia.

“Danh sách đó đã hủy hoại cuộc sống của tôi, nhưng tôi không lẩn trốn. Tôi không biết về 99 người khác, nhưng tôi không làm như những gì họ nói” – Chen, công dân Mỹ từ năm 2005 nói.

Liu Jianchao, Bộ trưởng Trung Quốc phụ trách việc hồi hương nghi phạm tham nhũng cho Reuters biết, 17 trong số 100 nghi phạm đào tẩu trong danh sách Lưới trời, đã được đưa về nước, từ những quốc gia có quan hệ gần gũi với Trung Quốc như Singapore, Malaysia, Campuchia và Uganda.

Trong khi đó, cả Mỹ và Canada đều không có hiệp định dẫn độ với Trung Quốc, vì nghi ngờ tính toàn vẹn của hệ thống tư pháp và cách đối xử với tù nhân của nước này. Điều đó có nghĩa là, những đối tượng duy nhất đối mặt bị trục xuất về Trung Quốc cho đến thời điểm này là những người bị quy kết phạm tội hoặc vi phạm luật nhập cư sau khi đến Mỹ.

Một trong số đó, Yang Xiuzhu, 69 tuổi, nói với Reuters rằng, bà vào Mỹ bằng hộ chiếu giả, hiện đang bị giam giữ chờ thủ tục trục xuất.

Nghi phạm tham nhũng trong danh sách trở về Trung Quốc từ Bắc Mỹ là anh trai bà Yang, người bị trục xuất hồi tháng 9 vì tội vi phạm luật nhập cư của Mỹ.

Mỹ cũng rất cẩn trọng khi tuyên bố công khai về sự giúp đỡ với Trung Quốc. Người phát ngôn Bộ Tư pháp cho biết, Mỹ sẽ “theo đuổi mạnh mẽ việc truy tố những kẻ đào tẩu mà Trung Quốc đang truy nã ở những nơi có cáo buộc rửa tiền hoặc các hành vi phạm tội khác ở Mỹ”.

Tuy nhiên, các quan chức Mỹ cũng làm rõ họ cần thấy bằng chứng phạm tội của những đối tượng này từ phía Trung Quốc, trước khi đồng ý hợp tác toàn diện. Một cựu quan chức an ninh giấu tên của Mỹ nói rằng, cho đến nay Trung Quốc hầu như không cung cấp bằng chứng nào.

Canada, với chính phủ mới nhậm chức vào tháng 10, cho biết sẽ tiếp tục làm việc về một thỏa thuận với Trung Quốc để hồi hương nghi phạm tham nhũng, để đổi lấy một phần của tài sản bị tịch thu.

Theo Lao động