Nhiều dự án để mất rừng, chây ỳ bồi thường hàng trăm tỷ đồng

Lâm Đồng mất trắng 1.900 ha khi giao rừng ồ ạt cho hàng trăm doanh nghiệp triển khai dự án đầu tư. Tổng số tiền các doanh nghiệp phải bồi thường cho diện tích rừng bị “bốc hơi” này lên đến 311 tỷ đồng nhưng mới thu được gần 40 tỷ đồng.

Đến nay, Lâm Đồng đã “rộng cửa” thu hút hàng trăm doanh nghiệp đầu tư 329 dự án về du lịch sinh thái, trồng cao su, sản xuất nông lâm kết hợp, nuôi cá nước lạnh… Các chủ đầu tư này thuê đất, thuê rừng với tổng diện tích lên đến gần 53 ngàn ha để triển khai dự án.

Khi phát hiện nhiều doanh nghiệp không đủ năng lực đầu tư và nhân lực bảo vệ rừng hoặc “cù nhây” để tìm cơ hội sang nhượng…, UBND tỉnh quyết định thu hồi hàng loạt dự án thì đã có 1.900 ha rừng bị “bốc hơi”.

Nhiều diện tích đất rừng sau khi giao cho doanh nghiệp, cộng đồng thì biến thành vườn cà phê.

Cây có đường kính lớn bị cựa hạ trái phép.

Bên cạnh việc thu hồi toàn bộ 159 dự án và thu hồi một phần diện tích của 35 dự án vì để rừng bị phá, bị lấn chiếm trái phép mà không có biện pháp ngăn chặn; UBND tỉnh Lâm Đồng chỉ đạo các đơn vị chức năng yêu cầu các chủ đầu tư bồi thường thiệt hại tài nguyên rừng với số tiền lên đến 311 tỷ đồng. Hiện đơn vị được giao chủ trì thu hồi số tiền bồi thường này là Sở Nông nghiệp và phát triển nông thôn (NN&PTNT) Lâm Đồng.

Theo ông Võ Danh Tuyên, Phó Giám đốc Sở NN&PTNT, từ tháng 8/2020, tỉnh chính thức giao cho Sở NN&PTNT chủ trì thu tiền bồi thường của các doanh nghiệp. Sở đã thành lập “Tổ thu tiền bồi thường lâm sản thiệt hại” với thành viên là các đơn vị có liên quan, đặc biệt là 12 Hạt trưởng Hạt kiểm lâm của các huyện, thành.

“Tổ đã tống đạt quyết định và làm việc với các doanh nghiệp để thống nhất, thỏa thuận thời điểm nộp khoản tiền này. Nếu chủ đầu tư dự án chây ỳ không trả, sẽ đề nghị thu hồi dự án hoặc chuyển cơ quan cảnh sát điều tra”, lãnh đạo Sở NN&PTNT nói.

Sau khi để rừng bị phá, doanh nghiệp đào hố chôn lấp cây để phi tang.

Gỗ tang vật của một vụ án phá rừng nghiêm trọng ở Bảo Lâm bị bỏ khô mục.

Theo các thành viên trong Tổ, nhiều chủ đầu tư đã bị thu hồi toàn bộ hay một phần dự án nên việc đôn đốc các doanh nghiệp này nộp tiền bồi thường giá trị tài nguyên rừng là khó khả thi.

Một số doanh nghiệp khác gặp khó khăn về tài chính hoặc trục trặc khi triển khai dự án nên chây ỳ không chấp hành việc nộp tiền bồi thường mặc dù các cơ quan chức năng đã nhiều lần đôn đốc. Đó là chưa kể, quy định về thu tiền bồi thường còn nhiều bất cập; không có chế tài cưỡng chế, xử lý đối với doanh nghiệp không nộp tiền.

Một chuyên gia Tư pháp cho rằng, để xử lý các doanh nghiệp không thực hiện nộp tiền bồi thường tài nguyên rừng, biện pháp khả thi về mặt pháp lý là căn cứ vào hợp đồng (hợp đồng cho thuê rừng ký giữa bên cho thuê rừng với các doanh nghiệp) để khởi kiện đối với doanh nghiệp chưa chấp hành.