‘Nhiều đ.ánh giá về dự án bauxite chưa chính xác’
- Chủ đầu tư nói bị “tấn công” không có cơ sở; nhà khoa học đề nghị đối chất.
Ngày 1-4, Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) lên tiếng cho rằng ý kiến của các chuyên gia nói dự án bauxite “sập bẫy” giá rẻ từ Trung Quốc nêu là chưa chính xác.
Vinacomin khẳng định các dự án đang được thực hiện theo đúng kế hoạch, theo quy định. Cụ thể, các dự án này là dự án công nghiệp luyện kim lớn, đầu tư từ nguồn vốn tự có của tập đoàn và nguồn vốn vay. Cũng như nhiều dự án công nghiệp lớn thường bị lỗ vài năm đầu do ban đầu chưa phát huy công suất, chi phí chuẩn bị sản xuất, lãi vay, khấu hao thiết bị giai đoạn đầu còn cao.
Cụ thể, ở dự án Tân Rai đang ở giai đoạn lỗ kế hoạch như đã tính (là bốn năm) nhưng cả đời dự án sẽ đảm bảo hiệu quả kinh tế. Còn dự án Nhân Cơ đang xây lắp. “Một số người lấy việc dự án lỗ trong giai đoạn đầu để đ.ánh giá cho cả đời dự án là không đúng bản chất. Vinacomin sẵn sàng lắng nghe các ý kiến xác đáng của các nhà khoa học. Nhưng việc một số người tìm cách tấn công các dự án dù không đủ thông tin, không hiểu biết đầy đủ về chuyên môn là không khách quan và những đ.ánh giá không dựa trên các số liệu dẫn chứng là thiếu khoa học” – Vinacomin nêu.
Khai thác bauxite để sản xuất alumina ở nhà máy Tân Rai (Lâm Đồng). Ảnh: Trà Phương
Trước thông tin này, chiều 1-4, TS Nguyễn Thành Sơn, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án Than đồng bằng sông Hồng (thuộc Vinacomin), khẳng định với Pháp Luật TP.HCM vẫn giữ quan điểm về những đ.ánh giá (lỗ) đối với các dự án. “Những con số tính toán để đưa ra khoản lỗ trong năm 2015 của hai dự án Tân Rai và Nhân Cơ đều có cơ sở, là dựa trên thông tin mà Vinacomin công bố” – ông Sơn nói.
Video đang HOT
Do vậy, ông Sơn sẵn sàng đối chất với Vinacomin và đề nghị dẫn chứng các số liệu thuyết phục chứ không chỉ là các lập luận không có cơ sở. Người dân và chuyên gia cần biết công khai số liệu kinh tế của dự án thay vì những khẳng định chung chung. “Hai dự án alumin này có vấn đề từ đầu, mà lớn nhất là Vinacomin chọn sai đối tác. Nhà thầu Trung Quốc không hề có kinh nghiệm làm alumin từ bauxite như bauxite ở Tây Nguyên. Ngoài ra, Vinacomin còn phạm luật đấu thầu khi chọn nhà thầu rẻ t.iền không có kinh nghiệm. Trong khi theo quy định, dự án lớn hay nhỏ thì điều tiên quyết để nhà thầu lọt qua vòng sơ tuyển là phải có kinh nghiệm. Nhưng ở Trung Quốc không có dự án nào tương tự như hai dự án ở Tây Nguyên cả. Việc chọn sai nhà thầu dẫn đến gây ra nhiều thiệt hại về kinh tế và kỹ thuật – công nghệ” – TS Sơn nhấn mạnh.
Được biết liên quan đến câu chuyện này, Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải đã yêu cầu Bộ Công Thương và Vinacomin báo cáo.
TRÀ PHƯƠNG
Theo_PLO
Dự án bauxite sập bẫy giá rẻ từ Trung Quốc
Tập đoàn Than - Khoáng sản Việt Nam (Vinacomin) đã sập bẫy giá rẻ của Trung Quốc. Ước tính tổng số lỗ của dự án bauxite Tân Rai (Lâm Đồng) Nhân Cơ (Đăk Nông) trong năm 2015 sẽ khoảng 37,4 triệu USD.
Đó là nhận định của TS Nguyễn Thành Sơn, nguyên Giám đốc Ban quản lý Dự án than Đồng bằng sông Hồng - Vinacomin, nêu ra tại cuộc tọa đàm về dự án bauxite do Trung tâm Thiên nhiên và Con người (Pan Nature) tổ chức ngày 28/3 ở Hà Nội.
Chủ đầu tư bỏ qua giai đoạn đấu thầu quốc tế rộng rãi
TS Nguyễn Thành Sơn cho rằng Alumina là một dự án mới, có liên quan đến nhiều lĩnh vực, có điều kiện triển khai phức tạp. Để chọn được đối tác triển khai dự án có hiệu quả, chủ đầu tư phải chuẩn bị rất kỹ như thuê các cơ quan tư vấn có kinh nghiệm soạn thảo hồ sơ mời thầu; có kinh nghiệm tổ chức đấu thầu và có kinh nghiệm, trình độ giám sát các nhà thầu. Tuy nhiên ở Việt Nam đến nay không có bất kỳ cơ quan tư vấn nào có đủ kinh nghiệm và trình độ để thực hiện ba công đoạn trên.
Nhà máy đang sản xuất
Thực tế, Vinacomin đã không chọn các nhà thầu tư vấn có kinh nghiệm, chỉ chọn tư vấn theo tiêu chí "nội lực" và tiêu chí "đang không có việc làm" nên đã bị "sập" cái "bẫy giá rẻ" do chính mình đặt ra. Về mặt luật pháp, việc chủ đầu tư đã bỏ qua giai đoạn đấu thầu quốc tế rộng rãi để chọn nhà thầu tư vấn là một sai lầm không thể chấp nhận được.
Theo ông Sơn, giá trị Hợp đồng thuê tư vấn quốc tế thường chiếm không quá 5% giá trị gói thầu (khoảng 600 tỉ đồng). Thế nhưng tính đến tháng 5-2014 chủ đầu tư công bố phí tư vấn quản lý dự án (đơn vị trong nước) đã lên tới gần 800 tỉ. Vinacomin vừa mắc bẫy của chính mình vừa mắc cả bẫy của nhà thầu.
Nguyên nhân được ông Sơn chỉ ra là vì theo phụ lục trong Hợp đồng EPC giữa Vinacomin và nhà thầu Chalieco (Trung Quốc) ngày 14-7-2008 của dự án Tân Rai, nhà thầu cam kết 630.000 tấn/năm, giảm 20.000 tấn/năm (giá trị tương đương 20 triệu USD) so với công bố của chủ đầu tư. Kéo theo doanh thu giảm khoảng 5 triệu USD/năm.
Còn ông Nguyễn Văn Ban, nguyên Trưởng ban Nhôm - Titan, Tổng công ty Khoáng sản Việt Nam, cho rằng khi Trung Quốc chào thầu, giá rất thấp. Thế nhưng khi kí hợp đồng thì giá lại tăng lên. Phía họ lấy lý do đội giá là do mức giá chào thầu chưa tính đến thiết bị dự phòng. Đây chính là bẫy của họ.
Lỗ triền miên
Về giá sản phẩm, ông Sơn cho biết năm 2014 tổng số alumina tiêu thụ của Nhà máy Tân Rai là 492.000 tấn với giá bán bình quân 326,5 USD/tấn. Tuy nhiên trên thực tế nếu tính cả chi phí khấu hao, chi phí vận tải về cảng Gò Dầu thì giá thành đầy đủ tương đương 413,5 USD/tấn. Như vậy, trong năm 2014, mỗi tấn alumina bị lỗ ít nhất là 87 U$/tấn. Tổng số lỗ của năm 2014 là 42,8 triệu USD và trong năm 2015 tình hình sẽ tiếp tục như thế.
Theo tính toán năm 2015 khi nhà máy Nhân Cơ đi vào hoạt động, tình hình kinh doanh vẫn tiếp tục lỗ
Theo dự toán của Vinacomin, mức lỗ của năm 2015 cho cả hai sự án Tân Rai và Nhân Cơ (Đăk Nông), bất kể là sản xuất đến đâu, tiêu thụ đến đó, cũng xấp xỉ 37,42 triệu USD.
Do đó, ông Sơn cho rằng sau 6 năm thử nghiệm, do có nhiều bất cập (vi phạm) trong chọn thầu, dự án alumina có các chỉ tiêu kinh tế - kỹ thuật lạc hậu, tình hình kinh doanh đang bị lỗ kéo dài và đang làm nảy sinh thêm vấn đề kinh tế (các mỏ than ở Quảng Ninh đang phải "gánh" lỗ cho alumina Tây Nguyên). Trong thời gian tới, nếu không cân nhắc đầy đủ và có trách nhiệm, việc triển khai dự án nhôm kim loại Nhân Cơ có thể sẽ còn dẫn đến những điều đáng lo ngại.
Theo Trà Phương
Pháp Luật TPHCM
Còn khoảng 300 lao động Trung Quốc tại hai dự án bauxite Tại dự án Tân Rai, thơi điêm ngày 4/2/2015 chi con 28 lao động Trung Quôc của nhà thầu EPC Chalieco, dự kiến cuối tháng 10/2015 sẽ rút hết về nước. Còn tại dự án Nhân Cơ, còn 280 lao động Trung Quốc trong tổng số 1.993 lao động. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng và đoàn công tác của Chính phủ kiểm tra...