Nhiều bất cập trong dự thảo hạn chế phương tiện cá nhân

Sau khi nhận được dự thảo hạn chế phương tiện cá nhân tham gia giao thông tại các đô thị lớn, đại diện các ban ngành của TP.Hà Nội đã “lên tiếng” cho rằng, các quy định trên không có gì mới và khó có thể thực hiện.

Vừa qua, Phó Chủ tịch UBND TP.Hà Nội Nguyễn Văn Khôi cùng các sở, ngành thành phố đã góp ý kiến xung quanh dự thảo đề án hạn chế phương tiện cá nhân tại các TP lớn. Tuy nhiên mới đây, sở GTVT Hà Nội vừa kiến nghị bộ GTVT xem xét bỏ một số quy định được nêu trong dự thảo đề án.

Loay hoay đề án quản lý phương tiện cá nhân

Tại dự thảo, Phó Chủ tịch UBND TP. Nguyễn Văn Khôi yêu cầu, các sở, ngành nghiên cứu xây dựng Đề án thu phí phương tiện cá nhân vào trung tâm TP Quy chế quản lý các hoạt động taxi trên địa bàn, trình TP vào quý II/2013, đề xuất cấm phương tiện cá nhân tại một số tuyến trong năm 2012. Thực hiện cấm các phương tiện cá nhân trên một số tuyến trong giai đoạn 2012 – 2015 và từ năm 2015 – 2016 sẽ cấm theo vùng.

Đề án hạn chế xe cá nhân nhằm vào xe máy đang gây nhiều tranh cãi

Dự thảo đề án tập trung vào việc hạn chế phương tiện cá nhân tham gia giao thông tại 5 đô thị lớn trên cả nước, gồm: Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Hải Phòng và Cần Thơ.

Một trong những nội dung chính được đề cập là đến năm 2016, một số biện pháp cấp thiết sẽ được đưa ra áp dụng tại các TP lớn: Tăng phí trông giữ xe, tăng chế tài xử phạt, quy hoạch giao thông tĩnh, cấm dừng đỗ xe trên một số tuyến đường cấm một số loại xe con, xe khách, xe tải trên một số trục chính, đường hướng tâm trong thành phố… nhằm mục tiêu hạn chế xe cá nhân, chống ùn tắc.

Theo ông Nguyễn Xuân Tân, Phó Giám đốc sở GTVT Hà Nội không nên đưa vào Đề án quy định, để sở hữu phương tiện xe ô tô con, chủ sở hữu phải chứng minh được có chỗ đỗ xe, do không khả thi.

Ngoài ra, quy định về hạn chế sở hữu phương tiện theo thời gian sinh sống tại các TP lớn như phải tạm trú tại TP đến 5 năm mới được đăng ký xe, cũng không phù hợp, vì người dân có thể đưa phương tiện từ các tỉnh ngoài vào lưu thông.

Về vấn đề quản lý sở hữu phương tiện, một trong những điểm đáng chú ý của dự thảo là quy định người không có hộ khẩu tại các TP lớn phải có thời gian sinh sống ít nhất 5 năm trở lên mới được đăng ký phương tiện cá nhân.

Tại khu vực nội ô của các TP lớn, muốn sở hữu ô tô con phải chứng minh được có chỗ đỗ xe. Đồng thời, hạn chế số lượng xe bằng cách cấp hạn ngạch cho số phương tiện được phép đăng ký mới theo năm đối với từng TP, trên cơ sở tính toán phù hợp với sự phát triển kết cấu hạ tầng của TP đó.

Tương tự, việc yêu cầu người không có hộ khẩu phải sinh sống ít nhất 5 năm ở các TP lớn mới được đăng ký phương tiện cũng sẽ khiến các đô thị này phải đối mặt với làn sóng xe ngoại tỉnh tràn vào. Khi đó, vấn đề kiểm soát phương tiện còn phức tạp hơn hiện nay rất nhiều. Trưởng ban Pháp chế HĐND Hà Nội Nguyễn Hoài Nam cho rằng, các TP chỉ hạn chế được bằng chính sách thuế, không nên hạn chế bằng quản lý.

“Chúng ta không thể cấm người dân mua 3 – 5 ôtô nhưng có được lưu hành trong nội đô không là do quy định của thành phố. Do vậy, thuế và phí phải tăng lên để hạn chế phương tiện. Có thể áp phí phương tiện vào trung tâm và phí vào trung tâm theo giờ cao điểm, tăng phí dịch vụ và giá dịch vụ trông giữ xe”, ông Nam bày tỏ.

Cũng theo ông Nam, Chính phủ có thể giao cho HĐND lấy ý kiến nhân dân về đề án để chủ động trong việc thực hiện.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam không đồng tình việc đưa đăng kiểm xe máy vào đề án hạn chế xe cá nhân

Đăng kiểm xe máy mua thêm việc, tạo phiền toái

Đề án của bộ GTVT tiếp tục nhắm đến việc tăng cường các loại thuế, phí, phí hạn chế phương tiện cá nhân, phí lưu thông giờ cao điểm… nhằm tác động vào kinh tế của người sử dụng phương tiện. Theo lộ trình của Đề án, ngoài các giải pháp về hạ tầng và vận tải hành khách công cộng, Hà Nội và TP.HCM sẽ phải sớm triển khai đề án thu “phí vào trung tâm TP” và “phí vào trung tâm TP giờ cao điểm”.

Theo đánh giá của nhiều chuyên gia với mục tiêu hạn chế ùn tắc, chỉ cần phí vào trung tâm TP giờ cao điểm là đủ, không nên hạn chế quyền đi lại của người dân vào trung tâm TP.

Sở GTVT Hà Nội cũng đã kiến nghị bộ GTVT bỏ hàng loạt quy định được nêu trong dự thảo Đề án “Hạn chế phương tiện xe cá nhân tham gia giao thông tại các đô thị lớn”. Cụ thể, bỏ quy định người không có hộ khẩu tại các TP lớn phải có thời gian sinh sống ít nhất 5 năm trở lên mới được đăng ký xe phải chứng minh được có chỗ đỗ xe mới đủ điều kiện để sở hữu ô tô con thực hiện việc đăng kiểm để loại bỏ những xe máy cũ không đạt chuẩn.

Sở GTVT Hà Nội cho rằng đây là những quy định rất khó thực hiện, đã làm nhưng không thành công hoặc dễ gây ảnh hưởng không nhỏ đến an sinh xã hội. Ngoài ra, việc thu phí vào trung tâm TP và phí vào trung tâm TP trong giờ cao điểm cũng cần được xem xét kỹ vì đây là hai loại phí không được nêu trong Pháp lệnh Phí và lệ phí.

Trên thực tế, UBND TP.Hà Nội từng quy định người dân phải chứng minh có nơi đỗ xe khi đăng ký xe ô tô. Sau khi áp dụng, nhiều người dân đã phải khổ sở “chạy” giấy chứng nhận điểm đỗ xe, ký “hợp đồng giả” với các điểm trông giữ xe, nảy sinh hàng loạt tiêu cực. Bởi vậy, quy định này đã bị bãi bỏ. Việc đề án tiếp tục đề xuất lặp lại quy định này khiến nhiều người lo ngại những tiêu cực xung quanh chuyện “chạy” giấy chứng nhận rất có thể tái xuất.

Ngay cả việc bộ GTVT đưa ra có quy định về việc đăng kiểm đối với xe máy cũng còn nhiều bất cập. Bởi lẽ nếu đề án triển khai hằng năm, thậm chí hằng quý cơ quan chức năng sẽ triển khai việc đăng kiểm xe máy cho người dân tại các thành phố lớn.

Theo thống kê, 80% dân số tại các đô thị lớn hiện đi lại bằng xe máy, do vậy nếu triển khai đăng kiểm sẽ rất khó khăn và tốn kém cho nhân dân và ngân sách Nhà nước, trong khi hiệu quả lại không cao vì xe máy chiếm đường chỉ bằng 1/5 ô tô và đây cũng là phương tiện mưu sinh chính của đại bộ phận dân cư.

Ông Nguyễn Mạnh Hùng, Chủ tịch Hiệp hội Vận tải ô tô Việt Nam không đồng tình việc đưa nội dung đăng kiểm xe máy vào đề án hạn chế xe cá nhân. Sau khi nghiên cứu đề án, mục đăng kiểm xe máy không liên quan gì đến hạn chế xe cá nhân, vì mục tiêu chính được nói ở đây là đăng kiểm xe máy để bảo vệ môi trường, tăng cường công tác quản lý… Chưa cần nói đến tính pháp lý việc đưa vấn đề bảo vệ môi trường trong đề án hạn chế xe cá nhân là hoàn toàn không phù hợp.

Bên cạnh đó, Hiệp hội Vận tải Hà Nội sẽ có văn bản kiến nghị những nội dung này, cùng với đó lộ trình thực hiện đề án từ năm 2013 là quá sớm, Hiệp hội đề nghị cần phải xem xét lại, nhất là trong bối cảnh vận tải công cộng và hạ tầng giao thông chưa đáp ứng kịp.

Vận tải công cộng còn quá yếu“Vận tải công cộng của Hà Nội hiện mới đạt gần 11%. Do vậy, việc cấm các phương tiện cá nhân phải có cơ quan chuyên ngành khoa học tính toán phân vùng, phân quy hoạch để cấm đến mức độ nào. Các thành phố lớn trên thế giới như New York, London… rất rộng rãi nhưng vẫn có phương tiện cá nhân. Do vậy, chắc chắn không cấm hết được các phương tiện cá nhân…”, ông Trần Đức Vũ, Phó giám đốc sở KH&ĐT Hà Nội khẳng định.Theo VNN