Nhiệt độ xuống thấp kiểu “phi mã” có thể gây ra những tổn thương nào cho cơ thể?

Bắt đầu tư tối 7/1, Miền Bắc đón thêm một đợt không khí lạnh tăng cường với độ ẩm cao, được dự báo là sẽ gây rét buốt. Khi nhiệt độ xuống thấp sẽ gây ra một số tổn thương cho cơ thể.

Khi nền nhiệt độ thấp đi sẽ gây ra những tổn hại nhất định đối với sức khỏe. Ngoài những biểu hiện như cóng tay chân, cước tay chân co cứng khớp với những người có tiền sử bệnh thì bạn cần đặc biệt quan sát tới những thay đổi khác của cơ thể, giảm thiểu ảnh hưởng của nhiệt độ thấp tới sức khỏe.

1. Giải thích cơ chế nhiệt độ thấp gây tổn hại tới sức khỏe

Theo các bác sĩ, mức độ tổn thương của cơ thể sẽ phụ thuộc vào mức độ nhiệt độ thấp bao nhiêu cũng như thời gian cơ thể bạn phải tiếp xúc với nhiệt độ thấp. Bên cạnh đó, các yếu tố như trang bị bảo hộ giữ ấm cho cơ thể cũng như tình trạng sức khỏe hiện tại: có đang mắc các bệnh mãn tính hay không,..

Hay nói cách khác, những yếu tố nguy cơ càng lớn thì mức độ tổn hại sức khỏe do nhiệt độ thấp gây ra cũng càng cao. Tương tự như việc nhiệt độ càng thấp tổn thương cũng càng nhiều

Nhiệt độ càng thấp nếu không có biện pháp bảo vệ đúng thì càng đây tổn thương nặng cho sức khỏe (Ảnh: Internet)

Bên cạnh đó, nhóm đối tượng có hệ miễn dịch suy yếu, chưa phát triển hoàn thiện như người già, phụ nữ mang thai hay trẻ em. Người đang mắc các bệnh mãn tính như tiểu đường, suy giáp, tai biến mạch máu não, người từng có nhiều chấn thương xương khớp,, bệnh phổi hay bị suy giảm chức năng não bộ,.. cũng cần hết sức lưu ý khi nhiệt độ thấp, trời lạnh hơn.

2. Các mức độ tổn hại sức khỏe do nhiệt độ thấp gây ra và cách nhận biết

2.1. Mức độ nhẹ

Mức độ tổn thương nhẹ thường xảy ra khi nhiệt độ thấp là CÓNG. Người bị cóng thường có các biểu hiện như:

- Đau buốt

- Tím tái vùng cơ thể bị tiếp xúc với nhiệt độ lạnh.

Mức độ tổn thương nhẹ thường xảy ra khi nhiệt độ thấ là CÓNG (Ảnh: Internet)

Với mức độ tổn thương nhẹ này, nếu không có tổn thương mô xảy ra thì có thể hồi phục nhanh chóng sau khi được làm ấm. Trừ trường hợp bạn bị cóng trong thời gian dài và xảy ra lặp đi lặp lại liên tục thfi có thể gây ra hiện tượng teo mỡ hoặc mất lớp mỡ ở dưới da.

2.2. Mức độ trung bình

Mức độ tổn thương trung bình la LẠNH CỨNG. Khi vùng mô cơ thể gặp nhiệt độ lạnh xảy ra sự tắc nghẽn vi mạch hay còn gọi là thiếu oxy mô sẽ gây ra hiện tượng lạnh cứng.

Các mức độ của lạnh cứng bao gồm:

- Bị nề đỏ, nhưng không xảy ra hiện tượng hoại tử

- Nổi phỏng nước (bỏng lạnh), vùng da bị sung huyết và có thể hoại tử một phần ở vùng nông của bề mặt da

- Hoại tử da toàn bộ và hoại tử sâu dưới da, lúc này sẽ kèm theo những nốt xuất huyết

- Hoại tử sâu lan xuống phần xương khớp và cơ.

2.3. Mức độ nặng

Cước tay, chân, cước vùng da tiếp xúc với nhiệt độ thấp là tình trạng đầu chi xuất hiện phù nề dạng khu trú. Cước là tổn thương do nhiệt độ thấp gây ra, được chia thành 2 loại, cụ thể như sau:

- Cước cấp tính

Hình ảnh bàn chân bị cước sưng đỏ (Ảnh: Internet)

Là tình trạng tổn thương xuất hiện từ 12 – 24 giờ sau khi tiếp xúc với không khí lạnh. Tình trạng này có thể kéo dài từ 1 – 2 tuần.

- Cước mạn tính

Là tình trạng xảy ra do cơ thể tiếp xúc liên tục, nhiều lần với không khí lạnh gây ra các tổn thương mang tính dai dẳng thậm chí là có thể để lại các sẹo hay tổn thương dạng teo mô.

Cước dễ xảy ra ở đâu?

Thông thường những vùng da cơ thể tiếp xúc với nhiệt độ thấp sẽ dễ bị cước. Chẳng hạn như phần mặt trước của xương chày, mu bàn tay, mu bàn chân. Vì thế để phòng tránh cước chân tay khi trời lạnh cần chú ý giữ ấm những bộ phận này.

Cước lâu ngày tác động tới cơ thể như thế nào?

Về lâu dài nếu không được can thiệp đúng cách thì tình trạng cước lạnh có thể khiến vùng cước bị loét, chảy mái thậm chí là tạo sẹo và xơ ở các vùng bị tổn thương. Mặc dù ban đầu bạn có thể chỉ có cảm giác ngứa nhưng về lâu dài thì sẽ là cương tụ và đau nhiều hơn.

Ngoài ra, khi bị cước mà vẫn tiếp xúc với nhiệt độ thấp sẽ khiến hệ men chuyển hóa và hormone của cơ thể bị giảm hay ngừng hoạt động. Từ đó gây ra rối loạn nhịp tim, hạ huyết áp, bị suy hô hấp, xuất huyết tiêu hóa thậm chí là co giật, hôn mê và có thể tử vong nhanh chóng.

3. Cần xử trí thế nào với những tổn thương cơ thể do nhiệt độ thấp gây ra?

Khi phát hiện cơ thể có những tổn thương do nhiệt độ thấp gây ra cần có biện pháp can thiệp phù hợp. Tùy theo từng mức độ, nếu nặng bạn nên nhanh chóng đưa người bệnh tới cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ.

Nhanh chóng ủ ấm cho người bị cóng, cước chân tay do nhiệt độ thấp (Ảnh: Internet)

Nếu ở mức độ nhẹ, hãy nhanh chóng ủ ấm cơ thể và tránh xa khỏi luồng khí lạnh. Ngâm nước ấm khoảng 40 độ C từ 20 – 30 phút cũng là một giải pháp hợp lý. Lưu ý ngâm sao cho cơ thể chuyển từ tím tái sang hồng hào. Ngoài ra hãy cho bệnh nhân uống thức uống ấm.

Một sai lầm khi ủ ấm khi bị tổn thương do nhiệt là dùng nhiệt nóng, khô (đốt oxy) hay xoa bóp.

4. Phòng tránh tổn thương cơ thể vào trời lạnh

Vào những ngày nhiệt độ xuống thấp, cần có các biện pháp bảo hộ cơ thể kỹ càng khi ra ngoài trời. Nhất là những vùng cơ thể tiếp xúc thường xuyên với khí lạnh, chẳng hạn như mu bàn tay, bàn chân, đầu,… Tuy nhiên, cần tránh 3 sai lầm giữ ấm cơ thể chỉ khiến bạn lạnh hơn sau đây.

Đảm bảo cung cấp cho cơ thể đầy đủ năng lượng cần thiết cũng như lượng nước để ổn định quá trình trao đổi chất.

Đừng quên, nếu có biểu hiện cơ thể bị nhiễm lạnh cần nhanh chóng ngừng công việc và có biện pháp xử lý kịp thời.