Nhiễm giun móc chó vì đắp bùn làm đẹp

Khi có cơ hôi, âu trùng giun móc chó, mèo ở trong đât có thê xuyên qua da người, di chuyên dưới da, tạo thành những đường đi ngoằn ngoèo có thê nhìn thây được bằng mắt thường.

Ba nữ du khách từ TP.HCM đi nghỉ mát tại một resort ở Bình Thuận và được tư vấn đắp bùn rồi ủ người dưới cát để giải trừ… độc tố trong gan vì trong cát có muối khoáng, có chất nóng nên mới hút được độc. Sau chuyến du lịch trở về, ba nữ du khách bỗng phát ngứa một vài nơi. Đi khám, bác sĩ cho biết cả ba người bị nhiễm ấu trùng giun móc chó, mèo, vốn là bệnh nhiễm chỉ thường gặp ở trẻ 3-8 tuổi vì chúng thường chơi dưới đất, cát!

Chúng có thê di chuyên vài cm môi ngày và gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu.

Tưởng giải độc ai ngờ mang bệnh

Chị NHM kể: “Sau khi du lịch trở về khoảng một tuần, tôi cảm thấy ngứa ở ống quyển chân như bị kiến cắn. Lấy tay gãi chỗ ngứa thì thấy nổi màu hồng hồng rồi có một vệt nhỏ như sợi chỉ di chuyển 1-2 cm/ngày dưới da nên tôi rất sợ. Tôi điện thoại hỏi spa thì họ nói bùn nhập từ Trung Quốc nên tôi càng sợ hơn”.

Điện thoại cho hai người bạn đi cùng chị M. mới biết một người bị đến hai chỗ: Đùi và ống quyển với các triệu chứng y như chị. Chị này đi khám được bác sĩ da liễu cho là bị côn trùng cắn hay giời leo và cho chị 10 ngày thuốc thoa và uống nhưng không khỏi. Người thứ ba cũng bị tương tự nhưng ở ngực.

“Chúng tôi đã đi khám tại BV ĐH Y Dược. Sau khi thăm khám và làm xét nghiệm, bác sĩ bảo chúng tôi bị mắc ấu trùng di chuyển và cho uống thuốc Ivermectin. Sau khi uống ba ngày thì chúng tôi thấy đỡ hẳn” – chị M. nói. Theo lời chị M., bác sĩ da liễu cho biết đây là ca bệnh hiếm gặp, đặc biệt là mắc trên ba người cùng lúc.

Hình ảnh ấu trùng giun móc chó, mèo chui vào di chuyển dưới da người. Ảnh: ML

Sống một thời gian trên người rồi chết

Chúng tôi đã liên hệ với BS Hoàng Văn Minh, Trưởng phòng khám Da liễu BV ĐH Y Dược TP.HCM – người điều trị cho ba nữ bệnh nhân trên, để xin trao đổi về chuyên môn nhằm cung cấp thông tin cho người dân biết khi tắm bùn, ủ cát nhưng BS Minh từ chối.

ThS-BS Đinh Nguyễn Huy Mân, phòng khám Ký sinh trùng BV Bệnh nhiệt đới TP.HCM, nhận định: Qua lời kể của bệnh nhân và hình ảnh ghi được cho thấy đây là trường hợp bênh âu trùng di chuyên ngoài da do âu trùng giun móc chó, mèo. Tên khoa học của loài giun này là Anylostoma caninum hay Ancylostoma braziliense. Theo đó, giun trưởng thành ký sinh trong đường tiêu hóa của chó, mèo, đẻ trứng và trứng sẽ theo phân ra ngoài. Trứng nở ra âu trùng. Âu trùng giun móc chó, mèo có thê sông trong môi trường đât âm, quanh nhà hoặc bùn sình. Bình thường âu trùng có thê xuyên qua da chó, mèo đê vào máu, vê tim, vê phôi và cuôi cùng trưởng thành ở ruôt non của chó, mèo đê hoàn tât chu trình phát triên.

Khi có cơ hôi, âu trùng trong đât có thê xuyên qua da người, di chuyên dưới da, tạo thành những đường đi ngoằn ngoèo có thê nhìn thây được bằng mắt thường. Chúng có thê di chuyên vài cm môi ngày và gây cảm giác ngứa ngáy khó chịu. Do ấu trùng không thích nghi được trên cơ thê người nên chỉ sông được môt thời gian rôi chêt, hay bị đóng kén, gọi là ngõ cụt ký sinh.

“Bênh thường xảy ra sau khi bênh nhân tiêp xúc với đât cát bằng tay không hoặc chân trân. Thí dụ sau khi bênh nhân dùng tay không đê bón phân hay trông trọt, sau khi đá bóng ngoài sân cỏ hoặc đi chân không những nơi thường có chó, mèo đi phân rôi lân trong đât cát… Cơ chê gây bênh là do âu trùng xuyên qua da, do vây bênh có thê phòng ngừa được bằng cách tránh tiêp xúc với đât cát bằng da trân, như phải mang giày dép, mang bao tay khi có những hoạt đông có tiêp xúc với đât cát âm ướt, đặc biêt những nơi thường có chó, mèo qua lại và phóng uê” – BS Mẫn khuyến cáo.

Cũng theo BS Mẫn, trường hợp sau khi đắp bùn, ủ cát như nói trên mà bị bênh, có khả năng trong bùn, cát có chứa âu trùng giun móc chó, mèo.

Không điều trị vẫn khỏi

Đây là trường hợp nhiễm ấu trùng lạc chỗ, lạc chủ điển hình gây ra, thường gặp ở trẻ em 3-8 tuổi do hay chơi nghịch đất cát có lẫn ấu trùng giun móc chó, mèo. Bệnh không gây ảnh hưởng đến sức khỏe nhiều, chỉ gây ngứa do các chất tiết của ấu trùng. Nếu được điều trị đặc hiệu, bệnh khỏi nhanh và không để lại vết sẹo. Thuốc đặc trị là albendazole 800 mg/ngày. Không cần thiết phải dùng Ivermectin.

Nếu không điều trị, bệnh có thể tự khỏi sau ba tuần, để lại một vết da sậm màu. Đôi khi do ngứa, bệnh nhân gãi nhiều sẽ bị bội nhiễm, loét…

TS-BS TRẦN PHỦ MẠNH SIÊU, Giám đốc Trung tâm Y tế dự phòng TP.HCM

Tại BV Bênh nhiêt đới TP.HCM, trung bình môi tháng có vài ca đên khám với triêu chứng ngoài da điên hình như trên. Thường kết quả xét nghiệm cho thấy tỉ lê bạch câu ái toan trong máu tăng khá cao, trên 20%. Để chẩn đoán đúng bệnh này, cần làm xét nghiêm huyêt thanh miên dịch (tìm kháng thê kháng ancylostoma caninum trong máu). Bênh đáp ứng tôt khi điêu trị bằng ivermectin liêu duy nhât.

Theo DUY TÍNH ( Pháp luật TPHCM)