Nhật sửa tên đảo tranh chấp với Trung Quốc
Hội đồng thành phố Ishigaki thông qua nghị quyết đổi tên hành chính nhóm đảo tranh chấp với Trung Quốc trên biển Hoa Đông, khiến Bắc Kinh phản ứng.
Hội đồng thành phố Ishigaki ở tỉnh Okinawa, Nhật Bản hôm qua thông qua nghị quyết thay đổi trạng thái hành chính của nhóm đảo không người trên biển Hoa Đông mà Nhật gọi là Senkaku, còn Trung Quốc gọi là Điếu Ngư.
Nghị quyết này thay tên gọi vì mục đích hành chính của khu vực phía nam, bao gồm nhóm đảo trên, từ “Tonoshiro” thành “Tonoshiro Senkaku”, nhằm tránh nhầm lẫn với một khu vực khác cũng có tên Tonoshiro ở trung tâm thành phố Ishigaki. Quyết định này sẽ có hiệu lực từ 1/10.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên gọi đây là nỗ lực nhằm củng cố yêu sách chủ quyền của Nhật Bản khi chèn thêm chữ “Senkaku” vào tên gọi hành chính mới, cho rằng quyết định này của Nhật “khiêu khích nghiêm trọng chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc”.
Hải cảnh Trung Quốc cho biết một đội tàu của họ đang hiện diện trên vùng biển quanh nhóm đảo tranh chấp.
Senkaku/Điếu Ngư nằm cách Tokyo hơn 1.900 km về phía tây nam. Nhật Bản quản lý nhóm đảo này từ năm 1972, nhưng cả Tokyo và Bắc Kinh đều tuyên bố họ có chủ quyền với nhóm đảo từ hàng trăm năm trước. Trước khi hội đồng thành phố Ishigaki bỏ phiếu, Trung Quốc tuyên bố phản đối bất kỳ thay đổi nào về hiện trạng nhóm đảo.
Video đang HOT
Trinh sát cơ P-3C Orion của Nhật bay qua nhóm đảo Senkaku/ Điếu Ngư hồi năm 2011. Ảnh: AFP.
“Chúng tôi yêu cầu Nhật Bản tuân thủ tinh thần đồng thuận 4 nguyên tắc, tránh gây sự cố mới về vấn đề nhóm đảo Điếu Ngư và có hành động thiết thực để duy trì sự ổn định tình hình biển Hoa Đông”, theo thông báo hôm 19/6 của Bộ Ngoại giao Trung Quốc. Một trong 4 nguyên tắc đó là Nhật Bản thừa nhận các đảo trong tình trạng đang tranh chấp.
Tuy nhiên, hội đồng thành phố Ishigaki bác bỏ cáo buộc do Trung Quốc đưa ra. “Quyết định này được thông qua chỉ nhằm cải thiện hiệu quả thủ tục hành chính, không xem xét tác động của các nước khác”, hội đồng cho hay.
Trước đó, tờ Asahi Shimbun của Nhật đưa tin nghị quyết “khẳng định các đảo là một phần lãnh thổ Nhật Bản”.
Thị trưởng Ishigaki Yoshitaka Nakayama đệ trình nghị quyết đổi tên khu vực hành chính sau khi các tàu cá của Nhật bị tàu hải cảnh Trung Quốc xua đuổi tại vùng biển gần nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư hồi đầu tháng 5. Nakayama bác bỏ cáo buộc của Trung Quốc rằng việc đổi tên nhằm củng cố yêu sách của Nhật đối với khu vực, khẳng định động thái “chỉ nhằm hợp lý hóa công việc hành chính”.
Lo ngại đối đầu tăng cao tuần trước khi Cảnh sát biển Nhật Bản thông báo tàu hải cảnh Trung Quốc xuất hiện liên tục 70 ngày ở vùng biển gần nhóm đảo Senkaku/Điếu Ngư từ giữa tháng 4, lập kỷ lục mới về số ngày hiện diện liên tiếp. Cảnh sát biển Nhật Bản khẳng định 4 tàu hải cảnh Trung Quốc ở trong khu vực khi hội đồng thành phố Ishigaki bỏ phiếu thông qua nghị quyết.
Phản ứng trước sự hiện diện ngày càng tăng của Trung Quốc, Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshi Suga khẳng định “nhóm đảo Senkaku thuộc quyền kiểm soát của Nhật” và “chúng tôi sẽ phản ứng với phía Trung Quốc một cách kiên quyết và bình tĩnh”.
Năm 2012, theo kế hoạch của thống đốc Tokyo lúc đó, Nhật Bản quốc hữu hóa Senkaku/ Điếu Ngư, châm ngòi cho làn sóng biểu tình và tẩy chay Nhật Bản quy mô lớn trên khắp Trung Quốc.
Vị trí nhóm đảo Senkaku/ Điếu Ngư. Đồ họa: CNN.
Nguy cơ căng thẳng Trung-Nhật sau vụ đổi tên ở Senkaku/Điếu Ngư
Động thái mới này có thể tiếp tục châm ngòi cho những căng thẳng mới trong quan hệ giữa hai nước láng giềng khu vực Đông Bắc Á.
Chính quyền thành phố Ishigakii thuộc tỉnh Okinawa, miền Nam Nhật Bản hôm nay (22/6) đã phê chuẩn một dự luật thay đổi địa danh hành chính của quần đảo Senkaku/Điếu Ngư vốn là điểm nóng trong tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật Bản-Trung Quốc kéo dài nhiều thập niên qua. Theo đánh giá của giới chuyên gia, động thái mới này có thể tiếp tục châm ngòi cho những căng thẳng mới trong quan hệ giữa hai nước láng giềng khu vực Đông Bắc Á.
Quần đảo Senkaku/Điếu Ngư. Ảnh: AP.
Với đa số phiếu tán thành, chính quyền thành phố Ishigakii đã thông qua luật đổi tên quần đảo Senkaku/Điếu Ngư vốn là điểm nóng trong tranh chấp lãnh thổ giữa Nhật Bản-Trung Quốc kéo dài nhiều thập niên qua thành Tonoshiro Senkaku, thay cho tên gọi Tonoshiro hiện hành. Theo lý giải của chính quyền thành phố, việc thay đổi tên gọi nhằm tránh sự nhầm lẫn trong hoạt động quản lý hành chính do một địa phương khác ở Ishigakii cũng có tên là Tonoshiro. Tên gọi mới của quần đảo tranh chấp sẽ được thay đổi từ 1/10 tới.
Trung Quốc ngay lập tức có phản ứng sau cuộc bỏ phiếu của chính quyền thành phố Ishigakii. Phát biểu tại cuộc họp báo thường kỳ chiều nay, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên nhấn mạnh, việc phía Nhật Bản thông qua dự luật đổi tên liên quan đến quần đảo Điếu Ngư là sự "thách thức nghiêm trọng" đối với chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc, là hành vi "phi pháp" và "vô giá trị". Đồng thời, khẳng định quyết tâm và ý chí không thay đổi trong việc bảo vệ chủ quyền lãnh thổ của Trung Quốc. Trung Quốc cũng bày tỏ sự "kiên quyết phản đối" trước quyết định của Nhật Bản, cho biết đã "giao thiệp nghiêm khắc" với Nhật Bản thông qua con đường ngoại giao và tuyên bố sẽ "bảo lưu quyền đưa ra những phản ứng tiếp theo".
Về phía Nhật Bản, Chính phủ nước này hiện cũng chưa có bình luận gì về động thái của chính quyền thành phố Ishigakii. Tuy nhiên, ngay sau cuộc bỏ phiếu, tờ Asahi Shimbun của Nhật Bản đưa tin, việc thông qua dự luật một lần nữa xác nhận quần đảo là một phần của lãnh thổ Nhật Bản.
Trước đó, tại cuộc họp báo diễn ra cuối tuần qua, Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản Yoshihide Suga cũng khẳng định sẽ kiên quyết bảo vệ lãnh thổ của nước này: "Trong bất cứ tình huống nào, chúng tôi cũng sẽ bảo vệ vùng biển, vùng đất và vùng trời của Nhật Bản. Chính phủ Nhật Bản sẽ làm hết sức để giữ bình tĩnh và giám sát tình hình tại khu vực quần đào Senkaku. Chúng tôi sẽ phản ứng kiên quyết song bình tĩnh với phía Trung Quốc."
Tuyên bố của Chánh văn phòng Nội các Nhật Bản đưa ra trong bối cảnh, tàu tuần tra duyên hải của Trung Quốc kể từ ngày 14/4 vừa qua liên tục xuất hiện tại khu vực lãnh hải của Nhật Bản, gần khu vực quần đảo tranh chấp. Đây là thời gian hoạt động lâu nhất của tàu tuần tra duyên hải Trung Quốc tại khu vực tranh chấp kể từ tháng 9/2012, khi căng thẳng Nhật Bản -Trung Quốc leo thang sau khi chính phủ Nhật Bản mua và quốc hữu hóa 3 hòn đảo thuộc Senkaku/Điếu Ngư.
Quần đảo tranh chấp Senkaku theo cách gọi của Nhật Bản và Điếu Ngư theo cách gọi của Trung Quốc vốn nằm dưới sự quản lý của Nhật Bản từ năm 1972 song cả Nhật Bản và Trung Quốc đều tuyên bố chủ quyền với nhóm quần đảo này.
Theo đánh giá của giới chuyên gia, dù chỉ là sự thay đổi tên gọi song động thái của chính quyền thành phố Ishigakii có thể làm dấy lên căng thẳng trong quan hệ ngoại giao giữa hai nước láng giềng Đông Bắc Á. Theo Giáo sư Lý Hải Đông, Viện Quan hệ Quốc tế, Bộ Ngoại giao Trung Quốc, việc thay đổi địa danh hành chính vào thời điểm này chỉ khiến cho những tranh cãi lãnh thổ giữa Nhật Bản và Trung Quốc thêm phức tạp và dẫn đến các nguy cơ khủng hoảng ngoại giao, quân sự giữa hai nước như đã từng xảy ra trước đây.
Nhóm đảo không người ở trước nguy cơ thành điểm nóng châu Á mới Từ giữa tháng 4 đến nay, tàu Trung Quốc được phát hiện ở gần đảo Senkaku/Điếu Ngư mỗi ngày, gây lo ngại về nguy cơ xảy ra đối đầu giữa các bên. CNN bình luận trong khi Trung Quốc vẫn còn vướng vào căng thẳng biên giới với Ấn Độ trên dãy Himalaya, một nhóm đảo nhỏ cách đó hàng nghìn km có...