Nhặt được sổ đỏ ‘xin bồi dưỡng 10 triệu’ mới trả, có thể đối mặt vòng lao lý?

Một hành động tưởng như vô hại là “gợi ý” bồi dưỡng sau khi nhặt được tài sản đã suýt đẩy người đàn ông vào vòng lao lý.

Anh Nguyễn Văn Hùng (35 tuổi, ở xã An Khánh , Hà Nội ) hỏi: Anh trai tôi khi đi đường nhặt được một chiếc túi, trong đó có 5 cuốn sổ đỏ cùng nhiều giấy tờ quan trọng.

Thay vì đem nộp cho công an , anh ấy đã gọi điện cho chủ nhân theo thông tin trên giấy tờ và gợi ý “bồi dưỡng vài đồng”, cụ thể là 10 triệu đồng.

Ban đầu, người chủ tài sản đồng ý gặp mặt, nhưng sau đó bất ngờ trình báo sự việc với cơ quan công an vì cho rằng hành vi này là cưỡng đoạt tài sản .

Ảnh minh họa.

Cả gia đình anh Hùng khi biết chuyện đã hoảng sợ. Họ lập tức mang tiền đến trả lại, xin lỗi chủ tài sản và mong được tha thứ. May mắn, người bị hại cảm thông và đồng ý rút đơn tố giác; tuy nhiên, nỗi lo vẫn chưa dừng lại.

Luật sư Trương Ngọc Liêu (Công ty luật TAT Law Firm) trả lời: Việc người nhặt được của rơi yêu cầu chủ tài sản phải đưa tiền mới chịu trả là hành vi vi phạm pháp luật .

Dù lời lẽ có nhẹ nhàng hay mang tính “gợi ý”, nếu có mục đích chiếm đoạt tài sản, hành vi đó có thể bị truy cứu về Tội cưỡng đoạt tài sản theo Điều 170 Bộ luật Hình sự 2015 sửa đổi, bổ sung năm 2017″.

Tội này không cần điều kiện phải đe dọa bằng vũ lực, chỉ cần có thủ đoạn uy hiếp tinh thần nhằm chiếm đoạt tài sản là đủ để cấu thành tội. Trong trường hợp của anh trai anh Hùng, hành vi đưa ra điều kiện “phải trả 10 triệu đồng” để nhận lại giấy tờ – đặc biệt là các loại tài sản quan trọng như sổ đỏ – đã đủ yếu tố cấu thành tội.

Dù đã trả lại tiền và được tha thứ vẫn có thể bị khởi tố

Một điểm nhiều người lầm tưởng là khi bị hại rút đơn tố cáo thì sẽ được miễn truy cứu trách nhiệm hình sự. Luật sư Liêu làm rõ: “Tội cưỡng đoạt tài sản không phải là tội danh chỉ khởi tố theo yêu cầu của bị hại. Vì vậy, dù bên bị hại rút đơn, cơ quan tố tụng vẫn có thể khởi tố và xét xử nếu thấy có dấu hiệu phạm tội rõ ràng.”

Tuy nhiên, việc hoàn trả lại tiền, thể hiện thái độ ăn năn hối lỗi, lần đầu phạm lỗi và có sự khoan dung từ bị hại… sẽ là những tình tiết giảm nhẹ rất quan trọng trong quá trình điều tra và xét xử.

Với số tiền “gợi ý bồi dưỡng” là 10 triệu đồng, người thực hiện hành vi có thể bị truy cứu theo khoản 1, Điều 170 Bộ luật Hình sự, với khung hình phạt từ 1-5 năm tù. Cơ quan điều tra sẽ căn cứ vào nhiều yếu tố như động cơ, hậu quả, mức độ nguy hiểm của hành vi để đưa ra kết luận cuối cùng.

Từ vụ việc trên, luật sư Liêu nhận định: “Đây là bài học đắt giá, không chỉ cho riêng anh trai của anh Hùng mà cho tất cả chúng ta. Việc trả lại tài sản nhặt được không chỉ là nghĩa vụ đạo đức mà còn là trách nhiệm pháp lý.

Một hành vi tưởng như đơn giản – như “gợi ý hậu tạ” – nếu đặt sai bối cảnh hoặc dùng sai cách, có thể khiến người thực hiện đối mặt với vòng lao lý”.

Trong mọi trường hợp nhặt được tài sản, hành vi đúng đắn nhất là giao nộp cho cơ quan công an hoặc trả lại người mất một cách vô điều kiện.

Nếu được hậu tạ, đó phải là sự tự nguyện từ phía người mất, không nên gợi ý hay đặt điều kiện. Bởi đôi khi, chỉ một câu nói nhẹ – lại là khởi đầu cho một vụ án hình sự nặng nề.