Nhật Bản: ‘Thay máu’ nội các

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe đã thực hiện tiến trình “thay máu” nội các nước này trong hôm 2/10, sau khi Chính phủ từ chức để ông Abe thành lập một nội các mới. Nếu suôn sẻ, nội các mới có thể được công bố vào tuần sau.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe.

Thay đổi nhiều vị trí

Thủ tướng Abe được dự đoán sẽ giữ lại các vị trí Bộ trưởng quan trọng, trong đó có Bộ trưởng Tài chính, Ngoại trưởng và Bộ trưởng Kinh tế – người đang tham gia vào quá trình đàm phán thương mại đầy chông gai với nước Mỹ. Ông Abe, người trở lại vị trí Thủ tướng Nhật vào tháng 12/2012, đã tái đắc cử chức Chủ tịch đảng cầm quyền Dân chủ Tự do (LDP) hồi tháng trước, giúp ông tiến bước trên con đường trở thành vị Thủ tướng có thời gian cầm quyền lâu nhất nước này.

Quá trình “thay máu” nội các mà ông Abe thực hiện dường như tập trung vào sự ổn định, bởi ông đang chuẩn bị thúc đẩy các nỗ lực sửa đổi lại Hiến pháp hòa bình của nước Nhật thời hậu chiến – giới phân tích chính trị cho hay. Trước đó, ông Abe từng nói rằng ông muốn giữ lại các đồng minh thân cận như Phó Thủ tướng Taro Aso – người kiêm nhiệm chức Bộ trưởng Tài chính – và Chánh văn phòng Nội các Yoshihide Suga.

Giới truyền thông Nhật Bản cũng cho hay ông Abe có thể giữ nguyên vị trí của Bộ trưởng Thương mại và Công nghiệp Hiroshige Seko, Ngoại trưởng Taro Kono và Bộ trưởng Kinh tế Toshimitsu Motegi.

Trong khi đó, Thủ tướng Abe sẽ bổ nhiệm ông Takeshi Iwaya, từng giữ chức Thứ trưởng Quốc phòng, để thay thế vị trí Bộ trưởng Quốc phòng của ông Itsunori Onodera. Được biết ông Iwaya thời gian qua đã trở nên khá nổi bật trong cộng đồng nước Nhật vì lên tiếng ủng hộ việc hợp pháp hóa các sòng bạc ở Nhật Bản.

Đồng minh thân cận của ông Abe, ông Akira Amari – người từng giữ chức Bộ trưởng Kinh tế nhưng sau đó từ chức vì một vụ bê bối năm 2016 – đã được chỉ định vào vị trí dẫn dắt chiến lược bầu cử của đảng cầm quyền LDP, trong bối cảnh cuộc bầu cử Thượng viện sắp được tổ chức vào năm sau.

Chính quyền Thủ tướng Shinzo Abe từng hứng chịu một đòn giáng mạnh khi chính trị gia mà đảng LDP ủng hộ chịu thất bại nặng nề trước một ứng viên được phe đối lập hậu thuẫn trong kỳ bầu cử chức Thống đốc tỉnh Okinawa, nơi có căn cứ quân sự Mỹ đóng tại Nhật Bản.

Người chiến thắng trong kỳ bầu cử đó, Denny Tamaki, đã phản đối kế hoạch của Mỹ-Nhật trong việc di dời căn cứ Futenma của Hải quân Mỹ tới một khu vực ít dân cư hơn ở Okinawa và muốn căn cứ này di dời ra khỏi đảo Okinawa.

Đối diện thách thức

Thủ tướng Abe từng nhấn mạnh rằng ông muốn thúc đẩy mọi nỗ lực nhằm sửa đổi Điều 9 của Hiến pháp Nhật Bản, nhằm tăng cường vai trò của lực lượng quân sự nước này, có tên gọi là Các Lực lượng phòng vệ (SDF). Tuy nhiên, thách thức trước mắt mà ông phải đương đầu chính là sửa chữa mối quan hệ thương mại đang rạn nứt với Washington và thúc đẩy đà phục hồi của nền kinh tế nước nhà.

Niềm tin của giới doanh nghiệp vào các nhà sản xuất lớn của Nhật Bản đã suy giảm nghiêm trọng trong tháng 9 năm nay, chạm mức thấp nhất trong vòng 1 năm qua – một bản báo cáo do Ngân hàng Trung ương nước này công bố hôm đầu tuần chỉ ra. Nhiều công ty trong nước Nhật đã bị ảnh hưởng bởi giá vật liệu thô gia tăng cùng một loạt các thảm họa thiên nhiên khiến hoạt động của họ bị gián đoạn.

Tuần trước, Thủ tướng Abe và Tổng thống Mỹ Donald Trump đã thỏa thuận sẽ mở ra các vòng đàm phán mới để tiến tới ký kết một thỏa thuận thương mại song phương mới, trong đó Washington sẽ không áp hàng rào thuế quan đối với mặt hàng xe hơi xuất khẩu của Nhật. Tuy nhiên, Washington có thể vẫn áp thuế nếu như tiến trình đàm phán diễn ra chậm chạp.

Theo báo giới Nhật, Thủ tướng Abe có khả năng sẽ bổ nhiệm ông Satsuki Katayama – một nhà lập pháp bảo thủ trong đảng LDP từng giữ chức vụ trong Bộ Tài chính – vào vị trí Bộ trưởng chuyên trách các nỗ lực phục hồi nền kinh tế nước nhà. Nội các mới của Nhật Bản sẽ chính thức được Nhật Hoàng bổ nhiệm vào thứ Ba tuần sau.

Bên cạnh những thách thức về thương mại và kinh tế, Thủ tướng Abe cũng phải nhanh chóng giải quyết các tranh chấp biển đảo với Nga và hướng tới ký kết một hiệp ước hòa bình để chính thức chấm dứt tình trạng thù địch từ Thế chiến II. Ông Abe cũng muốn tổ chức cuộc gặp với lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un để giải quyết một số tranh chấp song phương.

Ở trong nước, ông cũng đối mặt với nhiều thách thức chính trị trong bối cảnh đất nước Nhật Bản đang gặp vấn đề già hóa dân số và thuế tiêu dùng lên tới 10% mà ông đã từng 2 lần trì hoãn. Cuối cùng, ông Abe cũng là người chịu trách nhiệm chuẩn bị cho buổi lễ kế vị của Hoàng gia Nhật Bản vào mùa Xuân năm sau.

Khánh Duy

Theo daidoanket