Nhật Bản bện thòng lọng siết Trung Quốc

Nhật Bản không chỉ đẩy mạnh liên minh 3 bên với Mỹ và Australia, mà còn mở rộng hợp tác với các nước Đông Nam Á nhằm kiềm chế Trung Quốc.

Nhật Bản sẽ lần đầu tiên tham gia một cuộc diễn tập quân sự quan trọng giữa Mỹ và Australia. Tuy chỉ có 40 quan chức và sỹ quan quân đội Nhật Bản tham gia cuộc tập trận với sự có mặt của 30.000 quân Mỹ và Australia vào đầu tháng 7 sắp tới, song giới chuyên gia cho rằng động thái này đã cho thấy Mỹ muốn tăng cường hợp tác giữa các đồng minh tại châu Á.

Cuộc tập trận Talisman Saber, được tiến hành 2 năm 1 lần tại các địa điểm xung quanh Australia, năm nay diễn ra từ 15/7-5/8, sẽ bao gồm các hoạt động trên biển, đổ bộ, diễn tập của lực lượng đặc nhiệm và tác chiến ở khu vực đô thị.

Tàu sân bay của Mỹ và tàu chiến Australia trong cuộc tập trận Talisman Saber 2013

Giới phân tích đánh giá Mỹ đang tìm cách khích lệ các đồng minh hành động nhiều hơn. Nhật Bản và Australia có nhiều điểm tương đồng, vì trong liên minh ở phía Tây Thái Bình Dương, Mỹ coi Nhật Bản là trụ cột ở phương Bắc và Australia là trụ cột ở phương Nam.

Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản Gen Nakatani phủ nhận ý kiến cho rằng các cuộc diễn tập lần này là nhằm vào Trung Quốc, đồng thời khẳng định Nhật Bản đơn giản chỉ muốn thúc đẩy hợp tác quốc phòng với Mỹ và Australia.

Tuy nhiên, cả Mỹ, Australia và Nhật Bản cùng bày tỏ quan ngại về vấn đề tự do hàng hải và hàng không trên Biển Đông, nơi Trung Quốc đang tiến hành xây dựng 7 hòn đảo nhân tạo thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Nguy cơ Trung Quốc có thể sẽ áp đặt các hạn chế về hàng không và hàng hải tại khu vực này sau khi hoàn tất việc xây dựng các công trình liên quan, trong đó có ít nhất một đường băng quân sự, được đánh giá là rất cao.

Đổ bộ từ trực thăng CH-46 Sea Night trong một cuộc tập trận Talisman Saber

Hiện Mỹ cũng công khai ủng hộ việc Tokyo và Canbera tăng cường hợp tác an ninh quốc phòng, trong đó có hợp đồng tiềm năng cung cấp các tàu ngầm thế hệ mới của Nhật Bản cho hải quân Australia.

Trong phiên điều trần trước Thượng viện Mỹ vừa qua, Trợ lý Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ David Shear nhấn mạnh: “Để tăng cường khả năng cho các đồng minh, chúng tôi đang xúc tiến những mối hợp tác ba bên chưa từng có tiền lệ. Trong một số trường hợp, những mối hợp tác kiểu này trực tiếp đem lại lợi ích cho chúng ta trong việc đảm bảo ninh hàng hải. Trong số đó, phải kể đến việc Mỹ đang đẩy mạnh hợp tác ba bên với Nhật Bản và Australia để củng cố an ninh tại Đông Nam Á và thăm dò hợp tác về công nghệ quốc phòng”.

Bên cạnh việc đẩy mạnh quan hệ hợp tác với đồng minh Mỹ và Australia, Nhật Bản cũng quan tâm đến mối quan hệ với các quốc gia khác. Ngày 25/5, nhân chuyến thăm của Thủ tướng Malaysia Najib Razak tới Tokyo, hai nước đã nhất trí nâng cấp quan hệ song phương lên “”đối tác chiến lược”". Thủ tướng Malaysia Najib Razak tuyên bố: “Chúng tôi đã quyết định đưa mối quan hệ lên tầm đối tác chiến lược mà chúng tôi tin rằng có thể nâng quan hệ song phương lên một tầm cao hơn”.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe (phải) và người đồng cấp Malaysia Najib Razak tại Tokyo hôm 25/5

Về phần mình, Thủ tướng Nhật Bản Abe nhấn mạnh hai bên nhất trí rằng việc hợp tác trong các lĩnh vực như công nghệ tiên tiến, dịch vụ và quản lý, cần được xúc tiến nhanh chóng. Nhật Bản sẽ triển khai Chương trình đào tạo LEP 2.0, một chương trình đào tạo chia sẻ chi phí mới với mục tiêu tiếp nhận 500 học viên đến từ Malaysia trong 5 năm tới.

Nhật Bản và Malaysia cũng nhất trí sẽ tiến hành các cuộc đàm phán về việc hợp tác chuyển giao thiết bị và công nghệ quốc phòng, đánh dấu lần đầu tiên Tokyo khởi động các cuộc thương thảo như vậy với một nước thành viên ASEAN. Phó Chánh Văn phòng Nội các Nhật Bản Katsunobu Kato cho biết hai bên vẫn chưa quyết định cụ thể các chi tiết của thỏa thuận hợp tác quốc phòng và công nghệ, song nhiều khả năng các thỏa thuận này sẽ bao gồm những nội dung như khắc phục hậu quả thiên tai và an ninh hàng hải.

Liên quan đến việc Trung Quốc xây dựng các đảo nhân tạo trên Biển Đông, Thủ tướng Abe và người đồng cấp Razak hối thúc Trung Quốc và các bên giải quyết tranh chấp và bất đồng thông qua các biện pháp hoà bình theo luật pháp quốc tế. Hai nhà lãnh đạo tái khẳng định tầm quan trọng của việc duy trì hoà bình, ổn định, an ninh và tự do hàng hải và hàng không ở Biển Đông, đồng thời kêu gọi ASEAN và Trung Quốc sớm thiết lập một bộ quy tắc ứng xử hiệu quả nhằm giảm bớt những xung đột về lãnh thổ và hàng hải trong khu vực này.

Chí Tường

Theo_Báo Đất Việt