“Nhân tố X” có thực sự giúp Nhật Bản đán.h bại Covid-19?
Việc xác định “nhân tố X” tiềm năng, chẳng hạn như gen di truyền, có thể giải thích xu hướng và cách Nhật Bản có thể đối phó với làn sóng dịch Covid-19 tiếp theo.
Nhật Bản đã tiêm đầy đủ cho hầu hết dân số trong khi người dân tuân thủ việc đeo khẩu trang khi ra đường (Ảnh: AFP).
Trong khi biến chủng Omicron lan rộng khắp thế giới gây lo ngại về một làn sóng lây nhiễm mới, số ca nhiễm mới và t.ử von.g do Covid-19 ở Nhật Bản tiếp tục giảm mạnh một cách khó lý giải.
Giáo sư Taro Yamamoto của Viện Y học Nhiệt đới thuộc Đại học Nagasaki thừa nhận: “Thành thật mà nói, chúng tôi không biết chính xác vì sao ca nhiễm và ca t.ử von.g giảm đột ngột như vậy”.
Trong suốt đại dịch, Nhật Bản có tỷ lệ ca nhiễm và t.ử von.g do Covid-19 thấp hơn nhiều so với nhiều nước phương Tây, mặc dù nước này đã trải qua một mùa hè kinh hoàng khiến các bệnh viện quá tải.
Các đợt bùng phát nhẹ hơn, so với mức độ tàn phá ở châu Âu và châu Mỹ, là xu hướng thường thấy ở nhiều nước châu Á và thường là do người dân đã quen với các biện pháp chống dịch từ trước như SARS và MERS.
Các nhà nghiên cứu cũng đã xem xét yếu tố gen di truyền, chế độ ăn uống và các yếu tố khác có thể giúp các nước Đông Á như Nhật Bản và Hàn Quốc thoát khỏi vũng lầy Covid-19.
Tại Nhật Bản, các nhà nghiên cứu cũng đã kiểm tra các yếu tố như thời tiết, mô hình chu kỳ lây lan của virus và khả năng đã từng nhiễm virus với chủng nhẹ trước đó. Các chuyên gia cho rằng, các đặc điểm di truyền tiềm ẩn của người Nhật Bản có thể khiến hệ thống miễn dịch phản ứng mạnh hơn đối với virus nhưng cho biết cần phải nghiên cứu thêm mới có thể đưa ra kết luận chính xác.
Video đang HOT
Nhật Bản hiện đã tiêm đầy đủ cho hầu hết dân số và người dân nước này rất tuân thủ việc đeo khẩu trang. Điều này có thể giải thích cho con số thấp kỷ lục như hiện nay.
Tuy nhiên, vấn đề là tại nước láng giềng Hàn Quốc, câu chuyện lại khác. Hiện giới chức Hàn Quốc hủy bỏ kế hoạch mở cửa trở lại vì số ca nhiễm tăng đột biến và số ca bệnh nghiêm trọng và nguy kịch cũng tăng kỷ lục. Nhật Bản cũng hầu như chưa bắt đầu cho chiến dịch tiêm tăng cường.
Ông Yamamoto nói: “Rõ ràng là tiêm chủng, đeo khẩu trang và giãn cách xã hội là những yếu tố quan trọng, nhưng vẫn không thể giải thích được, đặc biệt là khi so sánh tình hình với Hàn Quốc”.
Theo ông, hiện vẫn chưa rõ liệu có “nhân tố X” đặc trưng của người Nhật Bản hay Đông Á có phải là yếu tố quyết định hay không. “Khi xác định được yếu tố quan trọng này, hy vọng nó có thể giúp chúng tôi hiểu và kiểm soát virus”.
Taisuke Nakata, phó giáo sư tại Đại học Tokyo, đã dẫn đầu một nhóm nghiên cứu về 6 giả thuyết để giải thích tại sao các ca nhiễm ở Nhật Bản lại giảm bất ngờ kể từ sau đợt tăng đột biến vào mùa hè như: bùng phát theo chu kỳ 120 ngày, mọi người tránh những nơi nguy cơ cao, tỷ lệ tiêm chủng cao, thời tiết, khả năng miễn dịch cộng đồng, hoặc Nhật Bản đang chứng kiến tỷ lệ virus sản sinh thấp.
Thực tế ở Nhật Bản cũng khiến giới nghiên cứu ở Hàn Quốc đau đầu. Giáo sư y tế dự phòng Lee Duk-hee tại Đại học Quốc gia Kyungpook ở Daegu cho biết: “Nhiều người trong chúng tôi ở Hàn Quốc bối rối trước thực tế dịch bệnh đang gần bằng 0 ở quốc gia láng giềng”.
Một số nhà nghiên cứu Nhật Bản trước đó đã chỉ ra các yếu tố gen di truyền hoặc tình trạng sức khỏe của người dân, bao gồm cả tỷ lệ béo phì thấp.
Một nghiên cứu mới của các nhà khoa học tại Viện nghiên cứu Riken cho thấy, nguyên nhân có phần liên quan đến gen di truyền. Hầu hết người Nhật Bản được di truyền một thành phần của hệ thống miễn dịch có thể tiê.u diệ.t hiệu quả các chủng virus corona, trong đó có virus SARS-CoV-2, theo các nhà khoa học tại Riken.
Đặc điểm di truyền này, được gọi là HLA-A24, phổ biến ở các nước Đông Á và đã được tìm thấy ở nhiều quốc gia chống dịch hiệu quả, bao gồm cả Nhật Bản và Hàn Quốc.
Tuy nhiên, giờ đây, với những thực tế hiện hữu khác nhau của Nhật Bản và Hàn Quốc trong hai tháng qua, các nhà nghiên cứu cho rằng, cần tìm hiểu thêm kỹ càng về những gì đang diễn ra.
Người cao tuổ.i 'bơ vơ' khi các ngân hàng Hàn Quốc đua nhau cắt giảm chi nhánh
Ông Lee Hong-jun sống ở thành phố Yangju (Hàn Quốc) luôn thấy bất lực mỗi lần phải sử dụng ngân hàng điện tử trên chiếc điện thoại thông minh bởi các quy trình người đàn ông 80 tuổ.i này đán.h giá là quá phức tạp và dài dòng.
Người dân đi qua chi nhánh của ngân hàng KB Kookmin Bank sắp đóng cửa ngày 15/1. Ảnh: Yonhap
Hãng thông tấn Yonhap (Hàn Quốc) cho biết ông Lee Hong-jun đã nghỉ hưu từ cách đây 20 năm và đến giờ luôn cảm thấy đứng ngoài lề của ngàng công nghiệp ngân hàng đang cải tiến không ngừng. Ngày nay, người sử dụng chỉ cần vài lần chạm trên chiếc điện thoại thông minh là có thể giao dịch tài chính mà không cần phải đến các chi nhánh ngân hàng.
Ông Lee Hong-jun đang sống cùng người vợ ở độ tuổ.i gần bát tuần và cả hai người không có nhiều lựa chọn, hoặc là đến các chi nhánh ngân hàng hoặc là chờ nhiều ngày thậm chí nhiều tuần khi con gái từ Seoul về thăm để nhờ cô giao dịch qua chiếc điện thoại.
Ông Lee Hong-jun bộc bạch: "Đến chi nhánh ngân hàng thật rắc rối, tôi không thể đi bộ tới đó được ở tuổ.i này. Dịch COVID-19 gây lo ngại và kèm theo tránh tiếp xúc trực tiếp tại các ngân hàng nên tôi không có lựa chọn nào ngoài việc nhờ con gái hỗ trợ".
Ông nằm trong nhóm người cao tuổ.i đang gặp khó khăn trong việc bắt kịp với sự chuyển đổi bởi các ngân hàng ở Hàn Quốc có xu hướng giảm chi nhánh đồng thời mở rộng dịch vụ ngân hàng điện tử.
Theo báo cáo của Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội Hàn Quốc, dựa trên dữ liệu của Cục giám sát tài chính Hàn Quốc (FSS), số các chi nhánh ngân hàng đã giảm mạnh trong vài năm qua, đặc biệt là kể từ sau khi dịch COVID-19 bùng phát.
Do cạnh tranh khốc liệt và lợi nhuận giảm, những năm gần đây các ngân hàng Hàn Quốc đang giảm số chi nhánh và nhân viên. Ngân hàng Hàn Quốc tính đến cuối năm 2015 vận hành tổng cộng 7.281 chi nhánh nhưng vào cuối năm nay con số dự kiến giảm 15,1%, tương đương 1.098 chi nhánh. Các chi nhánh ngân hàng đặc biệt "bốc hơi" nhanh trong dịch COVID-19.
Cùng với đó là tần suất dử dụng ngân hàng điện tử cùng điện thoại thông minh trong thế hệ trẻ. Tại Hàn Quốc đã hình thành nhiều ngân hàng internet như Kakao Bank và K-Bank không hề có bất cứ chi nhánh nào nhưng vẫn luôn đều đặn phục vụ khách hàng.
Số khách hàng của Kakao Bank tính đến cuối tháng 9 là khoảng 17,4 triệu người, tăng so với mức 15,44 triệu từ cuối năm 2020. Khách hàng của K-Bank tính đến cuối tháng 9 cũng là 6,6 triệu người, tăng so với mức 2,19 triệu người từ cuối năm ngoái.
Ngoài việc giảm các chi nhánh, nhiều ngân hàng còn giảm cả số lượng máy rút tiề.n tự động (ATM). Theo dữ liệu của FSS, từ cuối năm 2019 đến tháng 8 năm nay, có gần 4.000 ATM đã bị xóa sổ tại Hàn Quốc.
Người dân đeo khẩu trang khi đi qua trụ sở Ngân hàng Hàn Quốc tại Seoul. Ảnh: AP
Nhưng việc chuyển đổi này của ngân hàng cũng dẫn đến các nạ.n nhâ.n vô tình là người cao tuổ.i. Họ có thói quen đến các chi nhánh ngân hàng, tham gia dịch vụ tiếp xúc trực tiếp.
Một thống kê năm 2019 của Ngân hàng Hàn Quốc cho thấy những người trên 70 tuổ.i sử dụng tiề.n mặt trong 68,8% giao dịch tài chính, cao gấp 2,6 lần so với các nhóm tuổ.i khác. Cũng theo nghiên cứu này, 54% người cao tuổ.i đến các chi nhánh ngân hàng để rút tiề.n.
Viện nghiên cứu bảo hiểm Hàn Quốc đán.h giá: "Số chi nhánh ngân hàng giảm sẽ tác động lớn đến các khách hàng cao tuổ.i vì họ ưa thích giao dịch trực tiếp hơn trên điện thoại".
Nhiều người cao tuổ.i đang bày tỏ lo ngại và đề nghị các ngân hàng duy trì mở cửa chi nhánh. Tờ JoongAng Ilbo (Hàn Quốc) dẫn lời một người dân 76 tuổ.i cho biết: "Thực tế là người cao tuổ.i dựa vào các giao dịch viên ngân hàng để thực hiện hành vi đơn giản như rút tiề.n hoặc gửi tiề.n tiết kiệm. Nếu các chi nhánh ngân hàng đột nhiên biến mất, mọi thứ sẽ gây thất vọng".
Ý tưởng về chi nhánh chung cho nhiều ngân hàng đã được đưa ra nhưng không có nhiều tiến triển do lo lắng về thiết sót chiến lược kinh doanh và đơn vị nào chịu trách nhiệm nếu xảy ra vấn đề. Các cửa hàng tạp hóa cũng được đề xuất như một giải pháp để khách hàng xử lý các vấn đề liên quan đến ngân hàng nhưng các nỗ lực liên quan mới chỉ ở giai đoạn ban đầu.
Các chuyên gia đang khuyến khích nỗ lực phổ biến kiến thức cho người cao tuổ.i về ngân hàng điện tử và công nghệ tài chính để họ không tụt lại phía sau trong thời kỳ điện tử hóa. Ngoài ra, điều này còn giúp bảo vệ họ khỏi nguy hiểm từ các hình thức lừ.a đả.o trên mạng.
Dù tiêm nhiều vaccine, một số nước châu Á vẫn thận trọng quay trở lại bình thường Vaccine phòng COVID-19 được coi là tấm vé để các nước châu Á-Thái Bình Dương trở lại với cuộc sống bình thường. Nhật Bản vẫn duy trì kiểm soát chặt chẽ tại biên giới. Ảnh: AP Tuy nhiên, gần một năm sau khi vaccine được chuyển đến và phân phối, cuộc sống tại nhiều quốc gia châu Á vẫn còn xa với bình...