Nhà nước Hồi giáo (IS) muốn gì khi hành quyết phóng viên Mỹ?

Ngoài mục tiêu ngăn Mỹ không kích, tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo (IS) còn nhắm tới nhiều mục tiêu khác khi cho đăng tải đoạn video cho thấy cảnh cắt đầu man rợ nhà báo Mỹ James Foley, các chuyên gia Mỹ nhận định ngày 20.8.

Một tay súng thuộc tổ chức cực đoan Nhà nước Hồi giáo (IS) vẫy cờ của tổ chức này trên một con phố ở Iraq – Anh: Reuters

Trong đoạn video do IS công bố hôm 19.8, gã đàn ông che mặt trong trang phục đen nói rằng nhà báo Mỹ bị hành quyết vì chinh phu Mỹ đã không kích lực lượng IS tại Iraq.

Trang tin The Christian Science Monitor (My) dẫn lời các chuyên gia chống khủng bố Hồi giáo nhận định, ngoài Tông thông My Barack Obama là người được nêu đích danh trong đoạn video, IS còn muốn cảnh cáo đến lãnh đạo các nước phương Tây khác và những người Hồi giáo ôn hòa đang cản đường tổ chức này, cũng như lôi kéo những thanh niên Hồi giáo trẻ tuổi quá khích từ Anh cho đến Yemen.

“Rõ ràng kiểu thông điệp này nhằm vào nhiều đối tượng và nó không chỉ dành cho Tông thông Obama”, ông Jerrold Post, một giáo sư nghiên cứu tâm lý chính trị tại Trường đại học George Washington (My) nhận định.

“Tôi nghĩ nó còn mang ý nghĩa nhắc nhở những tín đồ Hồi giáo ôn hòa rằng họ có thể bị hành quyết như vậy”, giáo sư Post bình luận.

“Đoạn video cũng được dàn dựng như một dạng phim chiêu mộ binh sĩ nhằm không chỉ lôi kéo những người thích sự độc ác, mà còn để thể hiện quyền năng và sự lãnh đạo của IS”, ông cho biết thêm.

Trong đoạn video, gã đồ tể che mặt đã nói: “Các người không còn chiến đấu chống lại phiến quân, chúng tôi hiện giờ đã là một quân đội Hồi giáo”.

Nói cách khác, IS đang muốn tuyên bố với thế giới rằng tổ chức này giờ đã là một nhà nước thực sự và đang thi hành các quyền của một nhà nước, từ việc thiết lập quân đội cho đến việc thực thi “công lý” bao gồm hành quyết, theo các chuyên gia phân tích đoạn video.

Tông thông Mỹ rõ ràng muốn phản bác lại tuyên bố này của IS trong bài phát biểu trưa 20.8 (giờ Mỹ), theo The Christian Science Monitor.

Sau khi cho biết thế giới “kinh hoàng” với vụ giết hại Foley và lưu ý rằng cá nhân ông đã bày tỏ sự “đau đớn” của cả nước cho gia đình nhà báo, ông Obama liền đi vào miêu tả “sự trái ngược tuyệt đối” giữa IS và cái mà ông gọi là thế giới “văn minh”.

James Foley và tay súng bịt mặt trong đoạn băng được tải trên mạng – Ảnh: Chụp từ clip

Ông Obama tuyên bố IS “không có bất kỳ ý thức hệ nào về giá trị nhân loại”, và khẳng định tổ chức này “không đại diện cho bất kỳ tôn giáo nào” vì “các nạn nhân của họ phần lớn là người Hồi giáo”.

Tuy nhiên, một vài nhà phân tích nhận định với việc khiến tông thông Mỹ phải nhanh chóng đưa ra một phát biểu nghiêm khắc thông qua hành động của mình có thể được IS xem như một chiến thắng.

“Dĩ nhiên ông Obama phải nói gì đó về hành động dã man này. Nhưng lúc này bạn bị kẹt trong một tình huống mà bất kỳ những gì bạn nói cũng đều có thể phục vụ cho mục đích của họ”, Giáo sư Martha Crenshaw, một chuyên gia về khủng bố quốc tế tại Trường đại học Stanford, cho hay.

Giáo sư Crenshaw là người đã nghiên cứu về sự biến đổi của IS từ khi nó còn nằm trong tổ chức Al Qaeda ở Iraq trong những ngày đầu quân đội Mỹ tấn công Iraq.

Bà cho rằng tổ chức IS thời đó đã ngừng chiến thuật chặt đầu, cũng như các hành động bạo lực quá khích khác, trong một khoảng thời gian. Bà không chắc lý do vì sao tổ chức này giờ đây lại quyết định hành quyết Foley.

Nữ giáo sư này cũng ước tính 1/4 trong tổng số khoảng 12.000 chiến binh của IS đến từ các nước phương Tây và như vậy đoạn video hành hình Foley nên được xem như một công cụ chiêu binh.

“Tôi thực sự nghĩ chúng ta phải xem xét đoạn phim như một hình thức chiêu mộ binh sĩ, mặc dù chúng ta khó mà hiểu được lời hiệu triệu này”, bà cho biết.

Và việc dùng một chiến binh có giọng Anh để gửi đi thông điệp trong đoạn phim có thể nhằm nhắn nhủ đến những người Hồi giáo châu Âu rằng: “Tôi đang cho thế giới thấy tôi mạnh mẽ như thế nào, bạn cũng có thể mạnh mẽ như thế”.

Theo Thanh Niên