Nhà nghiên cứu Hà Nội: Có cần tòa nhà 11 tầng ở gần quảng trường Ba Đình?
Nhà nghiên cứu Nguyễn Ngọc Tiến bày tỏ tiếc nuối khi toà nhà Pháp cổ bị phá dỡ và đặt câu hỏi có cần một công trình cao 11 tầng ở gần Quảng trường Ba Đình không?
Việc tòa nhà Pháp cổ gần 100 năm tuổi ở khu đất 61 Trần Phú ( Hà Nội) bị phá dỡ đang được dư luận quan tâm. VTC News phỏng vấn nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến xung quanh câu chuyện này.
- Là một người yêu và viết nhiều tác phẩm về Hà Nội, xin ông cho biết vài nét về lịch sử của tòa nhà Pháp cổ gần 100 năm tuổi ở 61 Trần Phú?
Ngay sau khi xâm chiếm miền Bắc, năm 1884, chính quyền Pháp thiết lập hệ thống thông tin liên lạc từ Bắc vào Nam để phục vụ cho công cuộc cai trị thuộc địa.
Năm 1889, Pháp xây dựng công trình điện thoại ở Hà Nội trên khu đất trước đó là chùa Báo Ân nhìn ra Hồ Gươm. Cuối năm này, đường dây liên lạc hữu tuyến đã thông suốt với Vinh, Huế, Đà Nẵng và Sài Gòn.
Cùng với việc xây dựng Trung tâm điện thoại Hà Nội, chính quyền Pháp đã xây dựng Cơ xưởng bưu điện Hà Nội tại Voie 209 (đường 209, nay là phố Lê Phụng Hiểu).
Diện tích xưởng nhỏ hẹp có hai dãy nhà cấp bốn lợp mái tôn. Nhiệm vụ của xưởng là sửa chữa, bảo trì thiết bị, máy móc cho các cơ sở điện thoại từ Vinh trở ra ngoài Bắc.
Toà nhà Pháp cổ đang bị tháo dỡ để xây tòa cao ốc.
Năm 1902, Hà Nội được chọn là Thủ đô của Liên bang Đông Dương nên nhiều công trình hành chính, công ích có quy mô lớn, tính mỹ thuật cao đã được xây dựng ở Hà Nội.
Khi bưu điện ở Việt Nam phát triển thì nhu cầu sửa chữa, bảo dưỡng cũng tăng lên nên Cơ xưởng bưu điện nhỏ bé ở Voie 209 không thể đáp ứng được.
Video đang HOT
Ngày 21/5/1924, Toàn quyền Đông Dương Martial Henri Merlin đã ký quyết định xây dựng cơ xưởng mới đặt tại lô đất khá rộng, giáp 4 phố gồm: Félix Faure (nay là phố Trần Phú), Brière de I’Ile (nay là đường Hùng Vương), Rue Général Lebloie (nay là Lê Trực) và Duvillier (nay là Nguyễn Thái Học).
Thời vua Minh Mạng, lô đất thuộc thôn Thanh Ninh, tổng Yên Thành, huyện Vĩnh Thuận, tỉnh Hà Nội nhưng được lấy để lập đồn Hữu Quân. Đồn nằm sát bên con hào của thành Hà Nội, có nhiệm vụ bảo vệ cửa Tây Nam. Cơ xưởng bưu điện xây dựng năm 1925, hoàn thành năm 1927.
Theo Hiệp định Genève, Pháp phải rút quân khỏi Đông Dương, Cơ xưởng bưu điện được Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tiếp quản, sau đó bàn giao cho Tổng cục Bưu điện quản lý.
Cơ xưởng bưu điện được đổi thành Cơ sở bưu điện Trung ương với hai nhiệm vụ: sửa chữa và tận dụng nguyên liệu còn lại để sản xuất phương tiện liên lạc hữu tuyến, vô tuyến hỗ trợ cho khôi phục và phát triển bưu điện ở miền Bắc. Sau này được đổi thành Nhà máy thiết bị bưu điện.
Một công trình kiến trúc công nghiệp gần 100 năm có giá trị về thời gian không? Câu trả lời là: Có!
Nhà báo Nguyễn Ngọc Tiến
- Trên tòa nhà Pháp cổ cũng còn bức phù điêu ghi dấu một thời đạn bom, một thời hào hùng của Thủ đô ta, thưa ông?
Một thời, Nhà máy thiết bị bưu điện còn có cơ sở nữa nằm trên đường Hùng Vương, xưa cơ sở này là Trung tâm Điện báo Đông Dương phục vụ cho chính phủ bảo hộ.
Tôi được biết trong thời kỳ máy bay Mỹ đánh phá miền Bắc, nhà máy có một khẩu đội súng 12 ly 7 đặt trên tầng cao của cơ sở này. Thời kỳ này, hầu hết các nhà máy, xí nghiệp ở miền Bắc đều thành lập các đội tự vệ 12 ly 7 bắn máy bay Mỹ.
Ngày 19/5/1967, một chiếc F-111 bị bắn cháy và rơi xuống phố Lê Trực, đây là chiến thắng chung của quân dân Hà Nội và miền Bắc. Để kỷ niệm chiến công này, chính quyền Hà Nội đã cho đắp bức phù điêu trên tường nhà máy góc phố Lê Trực – Nguyễn Thái Học.
- Ông đánh giá thế nào khi đại diện Sở Quy hoạch – Kiến trúc Hà Nội cho rằng công trình 61 Trần Phú không có giá trị kiến trúc?
Tôi cho rằng, kiến trúc dân dụng và kiến trúc công nghiệp hoàn toàn khác nhau. Kiến trúc công nghiệp thiên về tính thích dụng, còn kiến trúc dân dụng luôn đề cao tính mỹ thuật.
Trước đây trong khu vực nội đô Hà Nội có rất nhiều nhà máy xây dựng trước năm 1954. Theo quy hoạch, các nhà máy này lần lượt được di chuyển ra ngoại thành, duy nhất công trình 61 Trần Phú với lối kiến trúc này còn tồn tại cho đến khi nó bị dỡ bỏ – tháng 4/2022.
Một công trình kiến trúc công nghiệp gần 100 năm có giá trị về thời gian không? Câu trả lời là: Có! Và trong công trình này còn ẩn chứa biết bao nhiêu câu chuyện về lịch sử ngành bưu điện, về giai cấp công nhân Việt Nam…
- Cũng trong cuộc họp này, đại diện Sở Quy hoạch – Kiến trúc cho rằng họ làm đúng luật?
Tất nhiên là “đúng quy trình” rồi. Nhưng tôi cũng như nhiều người có quyền đặt câu hỏi: Liệu có cần một công trình cao 11 tầng ở gần Quảng trường Ba Đình không?
- Vậy quan điểm của ông về việc này thế nào?
Tôi thấy rất tiếc khi công trình 61 Trần Phú bị phá dỡ!
Xin cảm ơn ông
Bộ Xây dựng yêu cầu rà soát dự án cao ốc gần quảng trường Ba Đình
Bộ Xây dựng đề nghị UBND TP Hà Nội trước mắt tạm dừng thi công, rà soát về các chỉ tiêu quy hoạch, phương án kiến trúc công trình tại số 61 phố Trần Phú.
Liên quan đến việc phá dỡ công trình tại khu đất số 61 Trần Phú (quận Ba Đình, Hà Nội), ngày 6/4, Bộ Xây dựng có văn bản gửi UBND TP về việc rà soát tổng mặt bằng và phương án kiến trúc công trình đa chức năng tại đây theo phản ánh của báo chí.
Theo đó cơ quan này cho biết quy hoạch chi tiết khu trung tâm chính trị Ba Đình theo tỷ lệ 1/2.000 đã được Thủ tướng phê duyệt điều chỉnh tại Quyết định 2411 ngày 10/12/2013, nhà máy thiết bị bưu điện tại lô G1 (khu đất số 61 phố Trần Phú) được di chuyển ra khỏi khu trung tâm.
" Tuy nhiên, khu trung tâm chính trị Ba Đình có tính chất là khu vực có nhiều giá trị mang tầm quốc gia về văn hóa, lịch sử, không gian kiến trúc gắn liền với lịch sử phát triển đất nước, với mục tiêu bảo tồn, tôn vinh các giá trị di sản văn hóa, lịch sử, kiến trúc đô thị", Bộ Xây dựng đánh giá.
Do đó, Bộ đề nghị UBND TP Hà Nội trước mắt tạm dừng thi công, rà soát về các chỉ tiêu quy hoạch, phương án kiến trúc công trình tại số 61 phố Trần Phú đảm bảo tuân thủ quy định, phù hợp với quy hoạch, không gian, kiến trúc, cảnh quan khu trung tâm chính trị Ba Đình.
Đồng thời UBND TP nghiên cứu tiếp thu các ý kiến phản ánh để có giải pháp thực hiện phù hợp và công bố thông tin đầy đủ, đảm bảo công khai, minh bạch.
Chủ đầu tư chuẩn bị khởi công xây dựng công trình đa chức năng cao 11 tầng, sau khi phá bỏ công trình cũ từ thời Pháp cổ. Ảnh: Thạch Thảo.
Chiều 6/4, chủ đầu tư công trình cao ốc tại số 61 Trần Phú là Công ty CP Thiết bị Bưu Điện (Postef) đã tạm dừng thi công sau chỉ đạo của Bí thư Hà Nội để xem xét những sai phạm (nếu có) tại dự án này.
Theo ông Nguyễn Trọng Kỳ Anh, Phó giám đốc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội, đây là công trình công nghiệp từng được Pháp xây dựng năm 1925, kết cấu mái có hình răng cưa tương đối phổ biến và "không có gì đặc biệt".
Đồng thời, giai đoạn 2015-2016, Hà Nội ban hành quy chế quản lý công trình biệt thự, cũng như có Nghị quyết 24 của TP về những công trình được xây dựng trước năm 1954 cần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa. Nhưng công trình ở 61 Trần Phú không nằm trong danh mục này.
" Dựa vào các cơ sở trên, tôi cho rằng việc chủ đầu tư xây dựng công trình khách sạn tại số 61 Trần Phú là phù hợp với yêu cầu phát triển và đảm bảo yếu tố tổ chức không gian, kiến trúc, cảnh quan cho khu vực. Đây là công trình được đánh giá nghiên cứu nghiêm túc và kiến trúc tương đối đẹp", ông Kỳ Anh nói.
Ngày 24/6/2017, UBND Hà Nội phê duyệt chủ trương đầu tư dự án công trình đa chức năng Postef tại khu đất này. Công ty đã hoàn thiện thủ tục khởi công dự án và chuẩn bị khởi công.
Sau khi phá bỏ công trình cũ từ thời Pháp thuộc, khu "đất vàng" hơn 9.000 m2 sẽ được khởi công xây dựng công trình đa chức năng thương mại cao 11 tầng nổi, một tầng tum (chiều cao tối đa 42,9 m), 6 tầng hầm, tổng diện tích sàn 75.329 m2 với mức đầu tư 1.574 tỷ đồng. Liên danh với Postef thực hiện dự án còn có Công ty CP Liên Việt Holdings và Công ty CP Him Lam.
Phá dỡ toà nhà Pháp cổ xây cao ốc: Ban quản lý dự án nói gì? Giám đốc BQL dự án 61 Trần Phú (Hà Nội) khẳng định việc phá dỡ tòa nhà Pháp cổ 100 năm tuổi để xây cao ốc "không có gì phải lăn tăn" về mặt pháp lý, không làm sai. Dự án cao ốc thuộc Khu trung tâm chính trị Ba Đình (Hà Nội) được các đơn vị liên quan khẳng định phê duyệt...