Nguyên tắc suy đoán vô tội là gì?
Khi chứng cứ buộc tội không đầy đủ, không vững chắc hoặc ở mức độ 50/50 thì cơ quan điều tra phải suy đoán theo nguyên tắc có lợi cho bị can, bị cáo.
Thẩm phán Phạm Công Hùng (Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP HCM) cho rằng theo nguyên tắc có lợi cho bị can, bị cáo, nếu không có đầy đủ chứng cứ chứng minh một người phạm tội một cách vững chắc thì phải thả. Điều này xuất phát từ cái gốc là nghĩa vụ chứng minh tội phạm thuộc về cơ quan tố tụng.
“Tương tự, khi hết thời hạn điều tra, truy tố, xét xử mà không chứng minh được tội phạm thì cơ quan tố tụng cũng phải thẳng thắn thừa nhận. Không nên cố đ.ấm ăn xôi bằng cách dùng thủ thuật kéo dài vụ án nhằm chứng minh cho bằng được”, thẩm phán Hùng nói.
Ông Hùng cũng cho rằng thực chất nguyên tắc suy đoán vô tội là quan điểm nhìn nhận, đ.ánh giá chứng cứ ở giai đoạn tố tụng nào cũng cần phải có. Đây là quá trình xuyên suốt tố tụng, không phải riêng cơ quan tố tụng nào đó mới có quyền áp dụng. Nếu cơ quan điều tra còn lừng khừng về chứng cứ thì không ra kết luận điều tra, nếu VKS còn băn khoăn việc này nọ thì không ra cáo trạng, nếu thấy chưa đủ chứng cứ thì tòa không kết tội.
Tại phiên trả lời chất vấn của đại biểu Quốc hội hồi tháng 6, Viện trưởng VKSND Tối cao Nguyễn Hòa Bình cũng đề xuất cần phải ghi nhận nguyên tắc suy đoán vô tội trong Bộ luật Tố tụng hình sự. Ở các giai đoạn tố tụng, đến một thời hạn nào đó mà các cơ quan tố tụng không thể chứng minh được tội phạm thì phải xác định là bị can, bị cáo vô tội. Từ chỗ đang suy đoán có tội, nếu không đủ chứng cứ thì phải trở thành suy đoán vô tội. Khi nào phát hiện vụ án có tình tiết mới thì lại đưa ra xem xét chứ không thể kéo rê mãi.
Theo các chuyên gia, Bộ luật Tố tụng hình sự hiện hành đã ghi nhận một số nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội (như không ai bị coi là có tội khi chưa có bản án kết tội đã có hiệu lực pháp luật của tòa…) nhưng chưa đầy đủ. Điều cần đặt ra là phải ghi nhận đầy đủ nội dung của nguyên tắc này vào luật để có giá trị áp dụng bắt buộc đối với các cơ quan tố tụng.
Ông Nguyễn Thanh Chấn vừa được tạm tha về nhà sau 10 năm đi tù vì VKSND Tối cao cho rằng việc buộc tội là chưa đủ căn cứ.
TS Nguyễn Duy Hưng (Trưởng khoa Luật Trường ĐH Thủ Dầu Một, Bình Dương) nói bị can, bị cáo cần phải được hưởng quyền suy đoán vô tội ở mức cao nhất. Quyền suy đoán vô tội cần phải là điều đầu tiên mà những người tiến hành tố tụng nghĩ tới khi thực thi nhiệm vụ. Có nghĩa là quá trình đi tìm sự thật khách quan của vụ án, người tiến hành tố tụng phải thu thập cả chứng cứ buộc tội lẫn gỡ tội chứ không phải chăm chăm tìm chứng cứ buộc tội, xem nhẹ và bỏ qua chứng cứ gỡ tội. Khi không đủ bằng chứng hoặc không chứng minh được hành vi phạm tội thì phải suy đoán theo hướng ngược lại. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh mình vô tội.
Video đang HOT
“Thực tế đã chứng minh không phải lúc nào và ở đâu đ.ánh giá của cơ quan tố tụng cũng đúng. Để tránh án oan, người tiến hành tố tụng phải áp dụng triệt để tư duy suy đoán vô tội. Trên thế giới, nguyên tắc suy đoán vô tội đã được nhiều nước ghi nhận và là xương sống của các hoạt động tố tụng hình sự”, TS Hưng nói.
Các nội dung của nguyên tắc suy đoán vô tội – Không ai có thể bị coi là có tội khi tội phạm do họ thực hiện chưa được chứng minh theo đúng các quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự và chưa được xác định bằng bản án kết tội đã có hiệu lực pháp luật của tòa. Hình phạt là do tòa quyết định. Một người sẽ không phải chịu hình phạt nếu trong bản án kết tội của tòa đối với người đó tuyên miễn hình phạt. – Trách nhiệm chứng minh tội phạm thuộc về các cơ quan điều tra, VKS. Bị can, bị cáo có quyền nhưng không buộc phải chứng minh là mình vô tội. – Buộc tội phải dựa trên chứng cứ. Bản cáo trạng của VKS và bản án kết tội của tòa phải dựa trên các chứng cứ khẳng định chắc chắn về lỗi của người bị buộc tội trong việc thực hiện tội phạm. Mọi nghi ngờ về lỗi của bị can, bị cáo nếu không thể loại trừ được theo trình tự, thủ tục luật định và khi chưa có sự thống nhất trong việc giải thích, áp dụng các quy phạm pháp luật đều phải được giải quyết theo hướng có lợi cho họ. Thạc sĩ Đinh Thế Hưng (Viện Nhà nước và Pháp luật)
Theo Pháp luật TP HCM
Vụ án oan 10 năm: Bái phục các "biên kịch", "đạo diễn" đại tài!!!
"Kịch bản" được dàn dựng rất có nghề, khâu "đạo diễn" cũng rất chuyên nghiệp... đã đưa một người nông dân chân chất trở thành "diễn viên"... đóng thế bất đắc dĩ, góp phần hoàn thiện cáo trạng dành cho chính mình để lời tuyên án của tòa... đầy sức thuyết phục!!!
(minh họa: Ngọc Diệp)
Đọc báo, xem tivi về vụ 10 năm án oan đang gây chấn động dư luận, Cúi bỗng phát hiện ra một chuyện... thú vị.
- Này Luồn, cậu biết không, điện ảnh nước nhà sắp khởi sắc đến nơi rồi.
- Ôi dào, "Bao giờ cho đến tháng Mười". Cậu cứ ngồi đấy mà đợi.
- Tớ không giỡn đâu nha
- Thế lấy gì làm bằng mà cậu dám khẳng định vậy ?
- Hôm rày cậu không theo dõi vụ án oan chấn động dư luận à. Cậu vô cảm đến thế là cùng !
- Đâu có, tớ vẫn theo dõi từng giờ, từng phút. Nhưng mà chuyện đó thì liên quan gì đến điện ảnh nước nhà ?
- Tưởng là không dính dáng gì nhưng mà có đấy. Lâu nay đa số phim Việt bị chính dân mình ngoảnh mặt vì chất lượng kém từ khâu kịch bản, đạo diễn cho đến diễn viên, mặc dù mỗi bộ phim ngốn đến hàng tỉ đồng t.iền thuế của dân.
- Cậu nói thẳng ra xem nào.
- Những yếu kém đó sắp sửa bị vứt vào sọt rác bởi qua vụ án này, lộ diện nhiều tài năng xuất chúng. Họ sẽ là những biên kịch, đạo diễn, diễn viên có khả năng đột phá, làm rạng rỡ điện ảnh nước nhà trong nay mai.
- Ôi cái cậu này, chừng nào mới bỏ được cái tật dây cà ra dây muống. Sốt ruột quá !
- Hôm qua báo chí liệt kê danh sách một loạt các vị là những ứng viên sáng giá cho kịch bản hay, đạo diễn giỏi. Đó là những cán bộ điều tra như: Nguyễn H.T.,Nguyễn V.D, Ngô Đ.D, Đào V.B, Nguyễn T.T, T, Trần N.L; là Kiểm sát viên Đặng T.V, là Chủ tọa phiên tòa sơ thẩm Nguyễn Minh N...
- Úi, các ông bà ý có phải là nhà biên kịch, đạo diễn gì đâu !
- Thế mà tài năng của họ còn vượt trội hơn cả nhà biên kịch, đạo diễn đấy. Này nhé, ông Chấn không phạm tội mà thành tội phạm, không g.iết n.gười mà thành kẻ g.iết n.gười. Người ta đã dàn dựng kịch bản, rồi đe nẹt, dọa nạt, đ.ánh đ.ập bắt ông tập từng động tác thủ ác. Được diễn xuất trong một "môi trường khắt khe" như thế, với những "đạo diễn tận tâm" như thế cho nên chỉ sau một thời gian ngắn, ông Chấn trở thành diễn viên đại tài, diễn từng động tác thành thục đến kinh ngạc. Vì thế mà cáo trạng của kiểm sát viên dành cho ông thật hùng hồn, lời tuyên án của tòa thì đầy sức thuyết phục...
- Nghe nói người ta còn quay phim cái cảnh ông Chấn diễn thực nghiệm hiện trường ?
- Đúng vậy. Đó là bằng chứng phạm tội không thể chối cãi. Thế cho nên ông Chấn và người nhà dù có kêu oan bao nhiêu lần vẫn không thấu trời.
- Cúi này !
- Gì cơ ?
- Mình nghĩ cái phim ấy mà gửi đi... dự liên hoan phim thế giới chắc giật luôn mấy giải ấy nhỉ.
- Thì vưỡn !
Theo Dantri
Thêm 8 người bị giam oan ở Bắc Giang Tám công dân bị giam oan cùng với thời điểm diễn ra việc điều tra, truy tố và xét xử ông Nguyễn Thanh Chấn (năm 2003-2004). Một người trong số đó đã c.hết trước khi được tuyên vô tội. Trao đổi với phóng viên Báo Người Lao Động ngày 8/11, luật sư Hà Đăng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội, cho biết đó...