Nguyên tắc phòng ngừa khi dịch cúm gia cầm đang bùng phát
Virus gây bệnh cúm gia cầm H5N1 có khả năng biến đổi, kháng vắc-xin nên dịch bệnh này có nguy cơ bùng phát trên diện rộng. Chủ động phòng ngừa bệnh là cách tốt nhất để tránh nhiễm bệnh.
Theo số liệu thống kê mới nhất thì hiện nay, dịch cúm gia cầm đã xuất hiện tại 10 tỉnh, thành trên cả nước. Phải nói là từ năm 2011, virus cúm gia cầm đã có khá nhiều biến đổi, gây bất lợi cho các biện pháp phòng và chữa bệnh, nhất là đối với việc sử dụng các vắc-xin để phòng bệnh.
Cúm gà hay cúm gia cầm là một loại bệnh cúm do virus gây ra cho các loài gia cầm (hay chim), và có thể xâm nhiễm một số loài động vật có vú. Tuy nhiên, loại virus này lại có khả năng biến đổi, kháng vắc-xin nên. Chưa kể, virus này còn tồn tại cả trên các đàn thuỷ cầm nhưng lại không biểu hiện bệnh. Điều này làm cho việc kiểm soát bệnh gặp khó khăn hơn.
Theo báo cáo giám sát của các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur Trung tâm Y tế dự phòng các tỉnh, thành phố thì từ đầu năm 2012 đến nay, cả nước đã ghi nhận 2 trường hợp mắc cúm A/H5N1 và cả 2 trường hợp đều đã t.ử v.ong tại Kiên Giang và Sóc Trăng. Theo kết luận thì 2 bệnh nhân trên t.ử v.ong vì không được điều trị ngay bằng thốc Tamiflu mà chỉ tới khi bệnh nặng mới được dùng thuốc thì đã muộn. Vì vậy, theo các bác sĩ, trong 3 ngày đầu phát hiện bệnh, người bệnh cần được điều trị thuốc ngay, nếu tăng gấp đôi liều lượng thuốc thì nguy cơ t.ử v.ong sẽ giảm đi nhiều.
Trước tình hình dịch cúm gia cầm H5N1 có nguy cơ bùng phát trên diện rộng, Bộ Y tế khuyến cáo người dân biết cách tự bảo vệ mình trước dịch bệnh. Chủ động phòng ngừa bệnh cúm gia cầm trên người nên tuân theo một số nguyên tắc để đảm bảo an toàn:
- Tránh tiếp xúc với gia cầm gây bệnh: Nguy cơ bị bệnh cao nhất là khi tiếp xúc với gia cầm nhiễm bệnh. Vì vậy nếu khi phát hiện gia cầm ốm, c.hết tuyệt đối không được g.iết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương. Không vận chuyển, mua bán gia cầm và sản phẩm gia cầm không rõ nguồn gốc. Rửa tay bằng xà phòng sau khi tiếp xúc với gia cầm cho dù gia cầm có nhiễm bệnh hay không. Nếu gia đình có nuôi gia cầm thì khi dọn dẹp sân chuồng nên đeo khẩu trang, thiêu hủy chất thải của gia cầm một cách an toàn ở xa nơi sinh hoạt và chăn nuôi.
Video đang HOT
- Tuân thủ quy tắc an toàn khi g.iết mổ gia cầm: Nếu phải g.iết mổ gia cầm thì cần tuân theo quy tắc an toàn như: đeo khẩu trang, găng tay, cẩn thận để tránh tiếp xúc với chất thải, lông, m.áu và lòng của gia cầm. Sau khi mổ thì phải rửa tay bằng xà phòng để diệt khuẩn.
- Giữ vệ sinh: Giữ vệ sinh là khâu vô cùng quan trọng trong công tác phòng chống dịch bệnh cúm gia cầm, trong đó quan trọng nhất là rửa tay. Rửa tay trước, trong và sau khi chế biến thức ăn, rửa tay trước và sau khi ăn, rửa tay sau khi tiếp xúc với bất kì bộ phận nào của gia cầm… Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch là tốt nhất vì xà phòng có khả năng sát khuẩn, t.iêu d.iệt các vi khuẩn gây bệnh.
Giữ vệ sinh khi chế biến thức ăn bằng cách dùng riêng dao, thớt cho thức ăn sống và thức ăn chín. Thực phẩm cần nấu chín kĩ, nhất là thịt và trứng gia cầm, vì nếu không các vi khuẩn sẽ không c.hết đi và vẫn có khả năng gây bệnh.
- Đi khám kịp thời: Khi có những dấu hiệu như sốt cao đột ngột (trên 38 độ C), đau đầu, đau nhức cơ, ho khan kéo dài, đau họng, tức ngực dữ dội, khó thở, nghe phổi có tiếng ran, tím tái nhanh, mệt mỏi rã rời, tiêu chảy, rối loạn ý thức thì cần đến cơ sở y tế để được khám, điều trị kịp thời.
Theo dân trí
Việt Nam nghiên cứu thành công vắc xin cúm A/H5N1 và cúm A/H1N1
Việc tự sản xuất được vắc xin cúm trong nước, VN có thể chủ động, kịp thời hơn trong phòng chống các đại dịch cúm trong tương lai.
Các chuyên gia dịch tễ cho biết đặc điểm dịch tễ của cúm A là có tỷ lệ mắc và t.ử v.ong cao, phạm vi lớn khắp thế giới với tỷ lệ mắc và c.hết cao, là hậu quả của sự biến đổi kháng nguyên - sự thay thế của kháng nguyên haemaglutinin mới (có hoặc không kèm sự thay đổi kháng nguyên neuramidaza) tại một quần thể không có miễn dịch trước đó.
Đại dịch và sự biến đổi kháng nguyên là điều không thể dự đoán và không xẩy ra thường xuyên. Đã có ít nhất 4 đại dịch xảy ra vào năm 1918 (A/H1N1), 1957 (cúm châu Á A/H2N2) và 1968 (cúm Hong Kong A/H3N2) và mới nhất là đại dịch cúm A/H1N1 năm 2009.
Với tình hình dịch tễ của virút cúm A trên thế giới cũng như Việt Nam vẫn đang diễn ra rất phức tạp, cùng với thói quen nuôi gia cầm ngay tại nhà của người dân, nguy cơ bùng phát các dịch cúm ở Việt Nam là rất lớn. Với việc nghiên cứu thành công quy trình sản xuất vắcxin cúm có ý nghĩa rất thiết thực, góp phần chủ động phòng chống dịch bệnh, tránh lây lan trong cộng đồng.
Sản xuất vắc xin bằng kỹ thuật di truyền ngược
Ngay sau khi virút cúm A/H5N1 được phân lập ở các bệnh nhân tại ViệtNam, Công ty Vắc xin và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) đã tiến hành nghiên cứu phát triển vắcxin cúm A/H5N1. Bằng sự nỗ lực, sáng tạo của các nhà khoa học trong công ty và sự hợp tác quốc tế với nhiều tổ chức có uy tín trên thế giới, quy trình sản xuất vắc xin cúm A/H5N1 trên tế bào thận khỉ đã được nghiên cứu thành công, các loạt vắc xin thử nghiệm đầu tiên cũng đã được sản xuất và tiến hành thử nghiệm trên lâm sàng cho kết quả rất khả quan.
Công ty đã tạo ra chủng virút sản xuất vắc xin rg-H5N1 bằng kỹ thuật di truyền ngược. Trong nghiên cứu này, hệ thống plasmid được dùng là 12 plasmid, bao gồm: 2 plasmid mang gen haemagglutinin (HA) và neuraminidase (NA) của virut H5N1 (A/Vietnam/1194/2004), trong đó gen HA đã được loại bỏ phần gen liên quan tới độc tính của virút 6 plasmid mang 6 gen còn lại là của virút cúm A/PR/8/34 4 plasmid mang gen của virút cúm A/PR/8/34 biểu hiện 4 protein trợ giúp.
Cùng với những sáng tạo của mình, áp dụng vào tình hình cụ thể tại Việt Nam chủng virút cúm rg-H5N1 được tạo bởi kỹ thuật di truyền ngược với sự hợp tác của tiến sỹ Yoshihiro Kawaoka, Trường Đại học Tổng hợp Tokyo Nhật Bản bằng cách chuyển nhiễm các plasmid vào tế bào thận khỉ tiên phát và phục hồi virút tái tổ hợp rgH5N1 mới tạo ra trên tế bào thận khỉ tiên phát và sau này thích ứng được trên tế bào thận khỉ tiên phát với hiệu giá cao đảm bảo cho sản xuất vắcxin sau này có hiệu quả. Đây là công trình nghiên cứu đầu tiên trên thế giới theo kỹ thuật này.
Quy trình sản xuất vắc xin cúm do VABIOTECH nghiên cứu phát triển là công nghệ sản xuất dựa trên nuôi tế bào, khác biệt hẳn với công nghệ sản xuất truyền thống sản xuất trên trứng gà có phôi. Với việc sử dụng tế bào thận khỉ tiên phát (PMKc) cho sản xuất vắcxin cúm đem lại những ưu điểm so với các công nghệ đã có. Tế bào PMKc rất phù hợp cho rất nhiều chủng virút cúm khác nhau, có thể đáp ứng được sự thay đổi hàng năm về chủng virút cúm sản xuất vắcxin theo đúng như khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới.
Không như trứng gà có phôi, tế bào PMKc có thể dùng để nhân các virút cúm độc lực cao như chủng cúm gia cầm A/H5N1. Đây cũng là tế bào tiên phát do đó công nghệ sản xuất vắcxin cúm đơn giản hơn công nghệ sản xuất trên trứng gà có phôi (đòi hỏi phải loại bỏ Albumin trứng gà) và trên tế bào thường trực MDCK, Vero (đòi hỏi loại bỏ AND tế bào).
Tế bào PMKc đã được sử dụng để sản xuất các vắcxin khác đã được thương mại hóa và sử dụng rộng rãi cho người dân như vắcxin bại liệt và vắcxin viêm gan A cho thấy có tính an toàn cao. Đặc biệt, sử dụng tế bào PMKc có thể tận dụng được nguồn nguyên liệu đầu vào là khỉ Maccaca Mulatta sẵn có của Việt Nam (đảo Rều tại Quảng Ninh là nơi chuyên nuôi khỉ Maccaca Mulatta phục vụ cho sản xuất vắcxin).
Vắc xin cúm A/H5N1 là sản phẩm an toàn
Công ty Vắc xin và sinh phẩm số 1 (VABIOTECH) khẳng định 6 loạt vắc xin cúm A/H5N1 và 3 loại vắc xin cúm A/H1N1 đã được sản xuất thử nghiệm ở quy mô phòng thí nghiệm và kiểm tra chất lượng về các tiêu chuẩn yêu cầu cho phát triển một vắcxin cúm của Tổ chức Y tế Thế giới. Kết quả cho thấy tất cả các loạt đều đạt các tiêu chuẩn cho một vắc xin cúm về mặt an toàn chung, chí nhiệt tố, công hiệu (SRID), thành phần hóa học, tính chất lý hóa...
Theo đó, vắc xin cúm A/H5N1 đã hoàn thành thử nghiệm lâm sàng giai đoạn I, II và đang được tiến hành giai đoạn III. Kết quả giai đoạn I và II cho thấy vắcxin cúm A/H5N1 (FLUVAX) do VABIOTECH sản xuất, an toàn trên người tình nguyện, không gây ra các phản ứng không mong muốn trầm trọng, chủ yếu là chỉ là đau tại chỗ tiêm thoảng qua và tự khỏi sau 24 giờ mà không cần điều trị. Các chỉ số sinh hóa ở những người tình nguyện sau khi tiêm vắcxin là bình thường. Vắc xin cúm A/H5N1 sản xuất theo công nghệ đã nghiên cứu cho kết quả đáp ứng miễn dịch tốt ở 100% các đối tượng được tiêm từ liều 7,5mcg trở lên, đáp ứng tiêu chuẩn của châu Âu.
Riêng vắc xin cúm đại dịch A/H1N1 đã kết thúc phần nghiên cứu t.iền lâm sàng và đang chuẩn bị hồ sơ xin phép Bộ Y Tế tiến hành đ.ánh giá trên thực địa lâm sàng trong năm 2012.
Với kết quả đạt được, công trình "Nghiên cứu sản xuất vắcxin cúm A (H5N1) và cúm A (H1N1)" của Công ty Vắc xin và sinh phẩm số 1 đã được Bộ Y tế công nhận là 1 trong 26 thành tựu y, dược nổi bật. Đặc biệt, với việc tự sản xuất được vắcxin cúm trong nước, Việt Nam có thể chủ động, kịp thời hơn trong phòng chống các đại dịch cúm trong tương lai, không bị phụ thuộc quá nhiều vào vắc xin do nước ngoài cung cấp. Thành công trong nghiên cứu sản xuất vắcxin cúm trong nước cũng giúp làm giảm giá thành vắc xin cúm, giúp cho số lượng người có thể tiếp cận với vắcxin cúm được đông hơn.
Theo TTXVN
Cảnh báo thịt bẩn mùa dịch cúm Lực lượng thú y TPHCM liên tục phá các lò thịt bẩn. Trong khi đó gia cầm, gia súc trôi nổi vẫn hằng ngày đưa vào TP, gây lo ngại lây lan dịch bệnh ảnh hưởng sức khỏe người dân. Một vụ g.iết mổ lậu, bơm bã đậu vào gia cầm trôi nổi bị Trạm thú y Bình Chánh phát hiện, xử lý...
