Nguy cơ về một điểm nóng an ninh mới

Vấn đề người tị nạn Xy-ri đang đặt Thổ Nhĩ Kỳ trước thách thức lớn khi trà trộn trong dòng người đó có cả những phần tử khủng bố. Lực lượng khủng bố muốn cài cắm chân rết ở khu vực cũng như gây bất ổn ở quốc gia nằm sát nách Xy-ri này. Tuy nhiên, một vấn đề nữa làm An-ca-ra đau đầu là việc đối phó lực lượng người Cuốc có tư tưởng ly khai ở Thổ Nhĩ Kỳ liên kết với người Cuốc ở Xy-ri nhằm giành quyền cai quản vùng lãnh thổ nằm giữa biên giới hai nước. Thổ Nhĩ Kỳ lo ngại, việc người Cuốc gần đây ngày càng củng cố sức mạnh ở nhiều vùng lãnh thổ miền bắc Xy-ri sẽ “truyền cảm hứng” cho người Cuốc trong nước thúc đẩy hoạt động đòi ly khai.

Nhằm ngăn chặn nguy cơ từ cộng đồng người Cuốc, Thổ Nhĩ Kỳ liên tiếp gây sức ép với cả Mỹ và các đồng minh phương Tây nhằm thiết lập một “vùng an toàn” cho người tị nạn ở miền bắc Xy-ri dọc biên giới nước này. Tuy nhiên, thực chất là Thổ Nhĩ Kỳ muốn phá vỡ sự toàn vẹn lãnh thổ của người Cuốc ở Xy-ri và dập tắt tham vọng ly khai của người Cuốc trong nước. An-ca-ra còn gia tăng các chiến dịch trấn áp lực lượng thuộc đảng Công nhân người Cuốc (PKK), vốn bị nước này liệt vào danh sách khủng bố, trên các vùng lãnh thổ I-rắc gần biên giới Thổ Nhĩ Kỳ. Mạnh tay hơn, chính quyền An-ca-ra gần đây cho nã pháo vào khu vực người Cuốc ở miền bắc Xy-ri, bất chấp phản ứng mạnh mẽ cũng như nguy cơ chia rẽ trong mối quan hệ với đồng minh Mỹ, quốc gia có những hoạt động hỗ trợ người Cuốc ở Xy-ri trong cuộc chiến chống tổ chức Nhà nước Hồi giáo (IS) tự xưng. Oa-sinh-tơn coi nhóm người Cuốc ở Xy-ri là lực lượng chống IS hiệu quả và từng từ chối ủng hộ An-ca-ra đưa nhóm này vào danh sách đen khủng bố.

Cáo buộc nhóm vũ trang “Các đơn vị bảo vệ nhân dân người Cuốc” (YPG) ở miền bắc Xy-ri phối hợp lực lượng PKK ở Thổ Nhĩ Kỳ lên kế hoạch cho vụ đánh bom thảm khốc mới đây, An-ca-ra tuyên bố sẽ tiếp tục các chiến dịch chống lực lượng người Cuốc ở Xy-ri cũng như các phần tử thuộc PKK đang ẩn náu ở I-rắc. Chỉ vài giờ sau khi vụ khủng bố xảy ra, quân đội Thổ Nhĩ Kỳ đã không kích nhiều doanh trại của lực lượng PKK ở miền bắc I-rắc trong nhiều giờ. Thực tế, chiến dịch truy quét các tay súng PKK của Thổ Nhĩ Kỳ ở bên kia biên giới I-rắc từ cuối năm ngoái đã gây không ít căng thẳng quan hệ giữa nước này với nước láng giềng.

Những hành động leo thang quân sự của Thổ Nhĩ Kỳ nhằm vào lực lượng người Cuốc ở Xy-ri mới đây gây quan ngại châm ngòi một cuộc chiến mới, làm trầm trọng thêm tình hình khu vực. Nga, Mỹ, Pháp và nhiều nước khác đề nghị An-ca-ra chấm dứt các vụ pháo kích vào khu vực miền bắc Xy-ri. Mỹ kêu gọi đồng minh ngừng các cuộc không kích chống người Cuốc ở Xy-ri để tập trung cho cuộc chiến chống IS cấp thiết hơn.

Nằm ở cửa ngõ châu Âu và vẫn được coi là “nơi quá cảnh” của các chiến binh Hồi giáo cực đoan đến và đi từ Xy-ri, Thổ Nhĩ Kỳ đang đứng trước bài toán an ninh hóc búa. Thủ đô An-ca-ra đã được đặt trong tình trạng báo động sau vụ tiến công khủng bố đẫm máu nhất trong lịch sử Thổ Nhĩ Kỳ hôm 10-10-2015 khiến hơn 100 người thiệt mạng. Tuy nhiên, chính quyền An-ca-ra khó có thể “kê cao gối ngủ” khi dòng người tị nạn Xy-ri tiếp tục đổ vào nước này, kéo theo nguy cơ xảy ra các vụ tiến công khủng bố bất cứ lúc nào. Chưa thể tìm ra phương thức thích hợp nào cho bài toàn khó về an ninh, Thổ Nhĩ Kỳ tiếp tục đối mặt sức nóng từ “lò lửa xung đột Xy-ri” đang tiếp tục lan tỏa, có nguy cơ biến quốc gia này thành một “điểm nóng” mới ở khu vực.

Thanh Vân

Theo_Báo Nhân Dân