Nguy cơ tái bùng phát dịch cúm A/H5N1

Theo dõi VGT trên

Từ đầu năm đến nay, cả nước đã phát hiện 4 ca mắc cúm A/H5N1, trong đó có 2 ca tử vong. Dự báo thời gian tới nguy cơ xảy ra và bùng phát trở lại của dịch cúm A/H5N1 là rất lớn.

Tại Hội thảo truyền thông nguy cơ về bệnh cúm A/H5N1 sáng 22/11, ông Trần Thanh Dương – Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng – cho biết, thời gian tới dịch cúm A/H5N1 tiếp tục bùng phát trên gia cầm cũng như ảnh hưởng đến người nếu như các cơ quan chức năng không có các biện pháp khống chế triệt để.

Trong khi đó, việc giao thương buôn bán và tình trạng buôn lậu gia cầm bị bệnh trong thời gian qua đang là nguy cơ rất lớn để bùng phát việc lây lan cúm A/H5N1 từ vùng này sang vùng khác, từ quốc gia này sang quốc gia khác.

Nguy cơ tái bùng phát dịch cúm A/H5N1 - Hình 1

Phần lớn những trường hợp mắc cúm A/H5N1 đều liên quan đến chăn nuôi, giết mổ và ăn thịt gia cầm.

Theo Thống kê của Cục Y tế Dự phòng, từ đầu năm 2012 đến nay, dịch cúm A/H5N1 vẫn xuất hiện rải rác trên cả gia cầm và trên người. Các ổ dịch xuất hiện nhỏ lẻ, rải rác, chủ yếu trên đàn thủy cầm tại các hộ gia đình. Đặc biệt, tại Việt Nam, những trường hợp mắc cúm A/H5N1 có tỷ lệ tử vong cao.

Nguyên nhân do chủng virus này lưu hành ở trong nước có độc lực cao và đa phần các trường hợp mắc bệnh này nhập viện muộn. Trong năm 2012 đã có 4 người mắc, trong đó có 2 ca tử vong.

Video đang HOT

Thông báo mới đây của Cục Thú y (Bộ Nông nghiệp &Phát triển nông thôn) về kết quả phân tích giải trình gen cho thấy đã xuất hiện nhánh virus cúm gia cầm mới ở miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên. Hiện tác dụng bảo vệ của vaccine trước chủng virus cúm gia cầm mới này giảm mạnh, chỉ còn 35 – 40%. Điều này khiến nguy cơ dịch cúm A/H5N1 trên người ngày càng cao.

Tiếp xúc trực tiếp với gia cầm bệnh là đường lây truyền chính. Thực tế thời gian qua cho thấy, phần lớn những trường hợp mắc cúm A/H5N1 đều liên quan đến chăn nuôi, giết mổ và ăn thịt gia cầm. Vì vậy, để phòng dịch bệnh, Cục Y tế dự phòng khuyến cáo người dân khi phát hiện gia cầm ốm, chết tuyệt đối không được giết mổ và sử dụng mà phải thông báo ngay cho chính quyền địa phương xử lý kịp thời.

Không vận chuyển, mua bán gia cầm không rõ nguồn gốc, đặc biệt tại các khu vực có ổ dịch cúm trên gia cầm đảm bảo ăn chín, uống sôi rửa tay bằng xà phòng trước khi ăn và sau khi đi vệ sinh. Khi có triệu chứng sốt, ho, khó thở có liên quan đến cúm gia cầm phải đến ngay cơ sở y tế gần nhất để được khám và điều trị kịp thời. Tránh đến viện muộn vì khi đó bệnh đã nặng, nguy cơ tử vong cao.

Theo Phương Thuận (Gia đình & Xã hội)

Cúm A/H5N1 đe dọa bùng phát ở người

Sự biến đổi của virus cúm trên gia cầm trong khi vắc-xin phòng bệnh đang bị vô hiệu hóa đã làm tăng nguy cơ virus biến chủng, lây từ người sang người.

Ông Nguyễn Văn Bình, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế), cho biết việc cúm gia cầm đang tái phát tại một số địa phương như Quảng Bình, Hà Tĩnh, Hải Dương, Hải Phòng và Ninh Bình đang dấy lên nỗi lo ngại về dịch cúm A/H5N1 trên người. Nếu người dân không có ý thức phòng bệnh thì nguy cơ lây lan cho người là rất lớn.

Tiềm ẩn nguy cơ lây truyền

Theo ông Bình, từ đầu năm đến nay, cả nước đã phát hiện 4 ca mắc cúm A/H5N1, trong đó có 2 ca tử vong. Những ca bệnh này đều được phát hiện trong những tháng đầu năm 2012. Đây cũng là thời điểm cúm bùng phát trên gia cầm.

Trong khi đó, theo Cục Thú y (Bộ NN-PTNT), kết quả phân tích giải trình gien mới nhất cho thấy đã xuất hiện nhánh virus cúm gia cầm mới ở miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên. Việc xuất hiện chủng virus mới đồng nghĩa với việc tác dụng bảo vệ của vắc-xin trước chủng virus cúm gia cầm mới này giảm mạnh, chỉ còn 35%-40%.

PGS-TS Nguyễn Trần Hiển, Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương, cho rằng khi vắc-xin không có hiệu lực để phòng bệnh trên gia cầm thì virus sẽ nhanh chóng thích nghi và có thể dễ dàng lây lan sang người. Cũng theo ông Hiển, một yếu tố khác được đặc biệt lưu tâm là người ta chỉ phát hiện dịch khi có hiện tượng gia cầm ốm chết, còn virus cúm ở gia cầm lành thường bị bỏ qua do không có biểu hiện để nhận biết. Đây đang được coi là nguồn bệnh khó kiểm soát nhất và tiềm ẩn nguy cơ lây truyền từ gia cầm sang người.

Các chuyên gia dịch tễ đánh giá nước ta luôn đứng trước nguy cơ xuất hiện thêm các trường hợp mắc cúm A/H5N1 do tập quán chăn nuôi của người dân, tập quán giết mổ, ăn thịt gia cầm, đặc biệt là món tiết canh.

Con người chưa có miễn dịch với cúm A/H5N1

TS Nguyễn Trần Hiển nhận định nguồn gốc các ca bệnh cúm A/H5N1 vẫn bắt nguồn từ gia cầm. Hơn 60 trường hợp tử vong do virus này phần lớn đều liên quan đến chăn nuôi, giết mổ và ăn thịt gia cầm bệnh. Tuy vậy, cho đến nay, các nhà khoa học vẫn chưa phát hiện cơ chế lây truyền virus từ gia cầm sang người mà mới chỉ đưa ra những khả năng của việc lây lan.

Đó là virus cúm H5N1 ở gia cầm có thể lây sang người qua đường hô hấp bởi các giọt nhỏ nhớt dãi, dịch tiết đường hô hấp và tiêu hóa của gà ốm hoặc do người hít phải không khí có bụi từ phân gà, phân chim, dịch tiết khô mang virus còn sống. Ngoài ra, virus cúm trong bàn tay bẩn, thức ăn, nước uống ô nhiễm... cũng có thể đi vào miệng, qua đó thâm nhập đường hô hấp và gây bệnh.

Cúm A/H5N1 đe dọa bùng phát ở người - Hình 1

Do sức đề kháng yếu nên trẻ em là đối tượng rất dễ nhiễm virus

Giới chuyên môn khẳng định hiện nguy cơ mắc bệnh của con người là gần như nhau vì với tác nhân gây bệnh này mọi người chưa có khả năng miễn dịch. "Tuy nhiên, qua điều tra những người khỏe mạnh ở khu vực nuôi gia cầm, thủy cầm, chúng tôi phát hiện một tỉ lệ nhỏ người lành mang trùng mà không có biểu hiện bệnh. Nhưng vì chưa hiểu rõ quy luật và mức độ cảm nhiễm nên mọi người đều phải cảnh giác"- ông Hiển nói thêm.

Theo bác sĩ Nguyễn Văn Kính, Giám đốc Bệnh viện Bệnh nhiệt đới Trung ương, thời điểm này dù chưa phát hiện ca bệnh nhiễm cúm A/H5N1 nào nhưng người dân không nên chủ quan. Bởi 2 ca tử vong do cúm A/H5N1 hồi đầu năm đều do lơ là sau gần 2 năm không có ca mắc mới. Ông Kính cho rằng cả 2 ca tử vong này đều được chẩn đoán và điều trị đặc hiệu cúm khi đã ở giai đoạn muộn, diễn biến nhanh nên không qua khỏi. Việc điều trị bằng thuốc Tamiflu sau 3 ngày khởi bệnh cũng làm giảm khả năng đáp ứng của thuốc.

"Nói như vậy không có nghĩa là khuyến khích người dân dự trữ và tự điều trị bằng thuốc Tamiflu trước những ảnh hưởng của virus cúm H5N1. Những dược phẩm như Tamiflu phải được bác sĩ kê đơn và chỉ định chặt chẽ trên từng ca bệnh cụ thể để tránh phản ứng có hại"- bác sĩ Kính nói.

Biểu hiện giống sốt xuất huyết Theo ông Nguyễn Văn Bình, cúm A/H5N1 và sốt xuất huyết đều có biểu hiện sốt nhưng khi nhiễm cúm thì người bệnh thường sốt cao liên tục kèm ho, đau ngực, khó thở, chảy nước mũi, trong khi với sốt xuất huyết thì sốt cao nhưng sau đó có các biểu hiện xuất huyết dưới da. Với tình hình dịch trên gia cầm như hiện nay, nhất là người sống trong vùng dịch, nếu có các biểu hiện nói trên thì nên đến các cơ sở y tế để được điều trị sớm. Bệnh thường có diễn biến nặng, nhất là ở người già, trẻ em, phụ nữ mang thai và những người bị bệnh mãn tính (tim mạch, phổi, thận, rối loạn chuyển hóa, thiểu năng miễn dịch).

Theo Ngọc Dung (Người lao động)

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?
Có;
Không

Tin liên quan

Tiêu điểm

Trời lạnh, người trẻ cần cảnh giác với đột quỵTrời lạnh, người trẻ cần cảnh giác với đột quỵ
08:24:22 25/12/2024
Vì sao bạn dễ bị viêm họng, cảm cúm khi trời lạnh?Vì sao bạn dễ bị viêm họng, cảm cúm khi trời lạnh?
07:39:30 24/12/2024
Những trường hợp nên hạn chế ăn táo đỏNhững trường hợp nên hạn chế ăn táo đỏ
08:32:32 25/12/2024
5 không sau khi massage để tránh phản tác dụng5 không sau khi massage để tránh phản tác dụng
08:13:47 24/12/2024
Những "lần đầu tiên" và 10 sự kiện nổi bật nhất ngành Y tế TPHCM năm 2024Những "lần đầu tiên" và 10 sự kiện nổi bật nhất ngành Y tế TPHCM năm 2024
08:54:08 24/12/2024
Ăn bánh mì hàng ngày có tốt không?Ăn bánh mì hàng ngày có tốt không?
08:56:49 24/12/2024
Tóc bạc nhiều, uống hà thủ ô có giúp đen trở lại?Tóc bạc nhiều, uống hà thủ ô có giúp đen trở lại?
09:06:22 24/12/2024
Những dấu hiệu sức khỏe tiêu cực nếu ngủ dưới 6 tiếng mỗi ngàyNhững dấu hiệu sức khỏe tiêu cực nếu ngủ dưới 6 tiếng mỗi ngày
08:51:49 25/12/2024

Tin đang nóng

Hot nhất đêm Giáng sinh: 1 cặp sao hạng A bí mật kết hôn sau 7 năm yêu?Hot nhất đêm Giáng sinh: 1 cặp sao hạng A bí mật kết hôn sau 7 năm yêu?
20:26:55 25/12/2024
Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng nhắn gì cho tỉ phú Mỹ?Ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng nhắn gì cho tỉ phú Mỹ?
20:06:14 25/12/2024
Sốc với hình ảnh mới nhất của mỹ nhân gốc Việt đẹp nhất châu ÁSốc với hình ảnh mới nhất của mỹ nhân gốc Việt đẹp nhất châu Á
20:56:57 25/12/2024
Chàng trai "nhàu" như ông lão sau nửa năm đi bộ 3.300km đến Tây TạngChàng trai "nhàu" như ông lão sau nửa năm đi bộ 3.300km đến Tây Tạng
18:30:00 25/12/2024
Một nữ ca sĩ Vbiz chia sẻ ảnh tổng kết năm, có gì "hot" mà khiến dân mạng chia sẻ rầm rộ vì quá đồng cảm?Một nữ ca sĩ Vbiz chia sẻ ảnh tổng kết năm, có gì "hot" mà khiến dân mạng chia sẻ rầm rộ vì quá đồng cảm?
22:35:19 25/12/2024
Cô gái mắc 2 căn bệnh ung thư từ chối chàng trai tỏ tình mình 9 lần và cái kếtCô gái mắc 2 căn bệnh ung thư từ chối chàng trai tỏ tình mình 9 lần và cái kết
20:02:22 25/12/2024
Sự thật chấn động bản hit 600 triệu view Vpop, hóa ra chỉ là sản phẩm "lừa dối"Sự thật chấn động bản hit 600 triệu view Vpop, hóa ra chỉ là sản phẩm "lừa dối"
21:13:06 25/12/2024
Con gái đi lấy chồng vô tình xem camera, nghe bố nói câu này liền tức tốc về nhàCon gái đi lấy chồng vô tình xem camera, nghe bố nói câu này liền tức tốc về nhà
18:25:41 25/12/2024

Tin mới nhất

Được coi là 'tinh hoa' của mùa lạnh, nhưng lẩu lại 'đại kỵ' với những người này

Được coi là 'tinh hoa' của mùa lạnh, nhưng lẩu lại 'đại kỵ' với những người này

09:12:03 25/12/2024
Lẩu là món ăn tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với người bị tiểu đường. Nước lẩu thường chứa nhiều đường, tinh bột, làm tăng đường huyết sau ăn, gây khó khăn trong việc kiểm soát bệnh.
Những lợi ích bất ngờ từ thói quen uống cà phê buổi sáng

Những lợi ích bất ngờ từ thói quen uống cà phê buổi sáng

08:54:57 25/12/2024
Với nhiều người, cà phê là thức uống không thể thiếu trong ngày. Dù là ngày thường hay cuối tuần, họ đều uống một tách cà phê vào buổi sáng để bắt đầu ngày làm việc.
Bệnh lác đồng tiền là bệnh gì và cách điều trị, dự phòng

Bệnh lác đồng tiền là bệnh gì và cách điều trị, dự phòng

08:28:36 25/12/2024
Vị trí xuất hiện có thể ở bất kỳ đâu trên cơ thể, thường gặp nhất là ở nếp lằn mông, nếp gấp dưới cánh tay, vùng bẹn hoặc những vùng ra nhiều mồ hôi.
Trẻ 12 tuổi mắc ung thư tuyến giáp

Trẻ 12 tuổi mắc ung thư tuyến giáp

08:20:15 25/12/2024
Sau 3 ngày, bệnh nhi phục hồi sức khỏe tốt, không bị khàn tiếng. Sau phẫu thuật, bệnh nhi được điều trị thêm với iod phóng xạ để ngăn chặn ung thư tái phát.
Gừng là vị thuốc cực bổ trong mùa đông nhưng những người này chớ dại ăn vào

Gừng là vị thuốc cực bổ trong mùa đông nhưng những người này chớ dại ăn vào

09:25:37 24/12/2024
Người bị viêm loét dạ dày, tá tràng, trào ngược dạ dày thực quản nên hạn chế sử dụng gừng. Nếu sử dụng, nên dùng với liều lượng nhỏ, sau bữa ăn và kết hợp với các thực phẩm khác để giảm kích ứng dạ dày.
5 loại gia vị phổ biến tốt cho tim mạch

5 loại gia vị phổ biến tốt cho tim mạch

08:51:43 24/12/2024
Một đánh giá khác của 13 nghiên cứu cho thấy quế có thể làm giảm mức chất béo trung tính và cholesterol toàn phần, cả hai đều là những yếu tố nguy cơ gây bệnh tim.
Khối u nặng 5kg nằm trong bụng người đàn ông

Khối u nặng 5kg nằm trong bụng người đàn ông

08:44:16 24/12/2024
Ngày 23/12, Bệnh viện Đà Nẵng cho biết, các bác sĩ khoa Ngoại tiêu hóa vừa phẫu thuật, loại bỏ khối u mỡ nặng 5kg cho bệnh nhân Đ.V.T. (58 tuổi, trú tỉnh Quảng Ngãi).
Hệ lụy từ nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc

Hệ lụy từ nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc

07:37:33 24/12/2024
Theo các chuyên gia, nhiễm vi khuẩn đa kháng thuốc xảy ra khi các vi sinh vật như: Vi khuẩn, vi rút, nấm hoặc ký sinh trùng có khả năng tạo ra cách chống lại thuốc kháng sinh, làm cho loại thuốc này không thể tiêu diệt hoặc làm giảm sự ...
Sai lầm khiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nặng

Sai lầm khiến bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính trở nặng

06:00:38 24/12/2024
Chính vì vậy, một số bệnh nhân khi đã được điều trị thuốc và thấy đỡ khó thở lại dừng điều trị và không đi khám nữa. Như vậy, chúng sẽ tạo điều kiện hình thành nên những đợt cấp rất nặng bác sĩ Thủy nhấn mạnh.
Công bố 100 ca mổ não, tủy sống đầu tiên bằng Robot AI tại Việt Nam

Công bố 100 ca mổ não, tủy sống đầu tiên bằng Robot AI tại Việt Nam

22:45:12 23/12/2024
Hiện Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh là đơn vị y tế duy nhất tại Việt Nam sở hữu công nghệ mổ não và tủy sống bằng Robot AI Modus V Synaptive.
Vì sao bắp cải trở thành món ăn may mắn ngày đầu năm mới?

Vì sao bắp cải trở thành món ăn may mắn ngày đầu năm mới?

22:42:26 23/12/2024
Bắp cải không chỉ là món ăn quen thuộc, mà còn mang ý nghĩa may mắn đầu năm, tượng trưng cho tài lộc và thịnh vượng.
Làm gì để ngăn ngừa cơn đột quỵ từ sớm?

Làm gì để ngăn ngừa cơn đột quỵ từ sớm?

22:22:38 23/12/2024
Các triệu chứng của cơn thiếu máu não cục bộ thoáng qua có thể qua nhanh, nhưng bạn không nên chủ quan, nó là một dấu hiệu cảnh báo và bạn hãy coi đó là cơ hội để giảm nguy cơ đột quỵ toàn diện.

Có thể bạn quan tâm

Phát hiện chấn động: 'Đường hầm vũ trụ' kết nối hệ Mặt Trời với các vì sao

Phát hiện chấn động: 'Đường hầm vũ trụ' kết nối hệ Mặt Trời với các vì sao

Lạ vui

00:48:48 26/12/2024
Các nhà thiên văn học vừa công bố phát hiện gây chấn động giới khoa học về sự tồn tại của một đường hầm vũ trụ bí ẩn, có khả năng kết nối hệ Mặt Trời của chúng ta với các ngôi sao xa xôi.
Đỗ Mỹ Linh hạnh phúc bên chồng doanh nhân, Bằng Kiều khoe ảnh bên bạn gái kém 18 tuổi

Đỗ Mỹ Linh hạnh phúc bên chồng doanh nhân, Bằng Kiều khoe ảnh bên bạn gái kém 18 tuổi

Sao việt

23:27:08 25/12/2024
Đỗ Mỹ Linh hạnh phúc bên chồng doanh nhân, Bằng Kiều khoe ảnh mừng Giáng sinh bên bạn gái kém 18 tuổi và con trai
Kính Vạn Hoa lép vế hoàn toàn trước Chị Dâu: Khán giả nói gì về huyền thoại 20 năm?

Kính Vạn Hoa lép vế hoàn toàn trước Chị Dâu: Khán giả nói gì về huyền thoại 20 năm?

Hậu trường phim

23:17:07 25/12/2024
Chính thức ra rạp từ tối 23/12, Kính Vạn Hoa: Bắt Đền Con Ma do Võ Thanh Hòa làm đạo diễn lại không đạt doanh thu cao như kỳ vọng.
Phim mới chiếu đã gây sốt MXH Việt vì hài dã man, nam chính là "thánh diễn xuất" khiến netizen phục sát đất

Phim mới chiếu đã gây sốt MXH Việt vì hài dã man, nam chính là "thánh diễn xuất" khiến netizen phục sát đất

Phim châu á

23:08:01 25/12/2024
Bộ phim hài Thái Lan 404 Chạy Ngay Đi ngày 24/12 vừa qua đã chính thức ra mắt rạp Việt sau khi nhận được sự quan tâm lớn từ khán giả bởi những khen ngợi từ buổi họp báo ra mắt.
Hot nhất Weibo: Lưu Diệc Phi lộ ảnh hẹn hò với nam thần hạng A kém tuổi vào đêm Giáng sinh

Hot nhất Weibo: Lưu Diệc Phi lộ ảnh hẹn hò với nam thần hạng A kém tuổi vào đêm Giáng sinh

Sao châu á

23:01:36 25/12/2024
Theo Sohu, công chúng nghi ngờ Lưu Diệc Phi và Lý Hiện phim giả tình thật bởi trước đó, cả hai từng bị bắt gặp dùng chung xe.
Louis Phạm gặp tai nạn xe, người va chạm có phản ứng bất ngờ

Louis Phạm gặp tai nạn xe, người va chạm có phản ứng bất ngờ

Sao thể thao

22:47:03 25/12/2024
Ngày 24/12, cựu VĐV TDDC Phạm Như Phương (nickname Louis Phạm) thu hút sự chú ý của cộng đồng mạng khi chia sẻ chuyện cô gặp nạn nhỏ trên đường đi chụp ảnh thẻ
Thùy Dung: Đến với nhạc Pháp là cái duyên

Thùy Dung: Đến với nhạc Pháp là cái duyên

Nhạc việt

22:22:27 25/12/2024
Trong thời khắc chuyển giao giữa năm cũ và năm mới, ca sĩ nhạc Pháp - Thùy Dung có dịp nhìn lại năm 2024 của mình với nhiều điều đáng tự hào.
'Kính vạn hoa: Bắt đền con ma': Hoài niệm nhưng còn nhiều tiếc nuối

'Kính vạn hoa: Bắt đền con ma': Hoài niệm nhưng còn nhiều tiếc nuối

Phim việt

22:07:29 25/12/2024
Phần phim điện ảnh Kính vạn hoa chuyển thể từ tiểu thuyết cùng tên của nhà văn Nguyễn Nhật Ánh, lấy cảm hứng từ hai tập phim truyền hình Bắt đền hoa sứ và Con mả con ma .
Người đàn ông rơi từ tầng cao chung cư xuống đất tử vong ở TPHCM

Người đàn ông rơi từ tầng cao chung cư xuống đất tử vong ở TPHCM

Tin nổi bật

22:05:03 25/12/2024
Gần 20h hôm nay (25/12), Công an quận Bình Tân (TPHCM) mới hoàn tất khám nghiệm hiện trường vụ người đàn ông tử vong tại chung cư trên đường số 1, phường Bình Hưng Hòa B. cao xuống.
Cựu nhân viên cáo buộc Sean 'Diddy' Combs xóa bằng chứng phạm tội

Cựu nhân viên cáo buộc Sean 'Diddy' Combs xóa bằng chứng phạm tội

Sao âu mỹ

21:58:44 25/12/2024
Theo đơn kiện, một cựu nhân viên của Sean Diddy Combs cáo buộc ông trùm âm nhạc đã giao cho nhân viên này tổ chức các bữa tiệc tình dục và chịu trách nhiệm dọn dẹp sau đó.
Chuyên gia phân tích những lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria

Chuyên gia phân tích những lợi ích của Thổ Nhĩ Kỳ ở Syria

Thế giới

21:41:32 25/12/2024
Ông Yolcu giải thích điều đó sẽ giúp ổn định khu vực biên giới, với ít mối nguy hiểm hơn từ lực lượng dân quân người Kurd (YPG) của Syria, tránh gây bất ổn và áp lực từ vấn đề di cư khi người Syria tràn vào lãnh thổ Thổ Nhĩ Kỳ.