Người Việt chi 22.000 tỷ đồng mỗi năm để ‘mua bệnh’ vào người
Với 16 triệu người hút thuố.c l.á, ước tính chi phí mua thuố.c l.á của người Việt Nam lên tới 22.000 tỷ đồng mỗi năm. Đây cũng là số tiề.n để điều trị 5 bệnh phổ biến liên quan đến thuố.c l.á.
Giá thuố.c l.á tại Việt Nam được đán.h giá là mức thấp nhất thế giới. Dù vậy với vị trí là một trong 15 quốc gia có số người hút thuố.c l.á cao nhất thế giới thì mỗi năm người Việt Nam đã chi 22.000 tỷ đồng chỉ để mua mặt hàng này.
Một nghiên cứu do tổ chức Health Bridge của Canada và ĐH Y tế công cộng Hà Nội thực hiện vào năm 2010-2011 đưa ra con số 23.000 tỷ đồng là số tiề.n để chi cho 5 trong 25 bệnh liên quan đến thuố.c l.á. Con số này bằng 1,17% tổng GDP của cả nước vào năm 2010. Trong đó gần 11.000 tỷ đồng là chi cho khám và điều trị bệnh.
5 bệnh này gồm: ung thư phổi; ung thư đường hô hấp và tiêu hóa trên; bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính; bệnh tim thiếu má.u cục bộ và đột quỵ. Gánh nặng kinh tế do thuố.c l.á bao gồm chi phí y tế trực tiếp cho khám và chữa các bệnh liên quan và chi phí gián tiếp do mất khả năng lao động do bệnh tật và t.ử von.g sớm vì bệnh liên quan đến thuố.c l.á.
Video đang HOT
Trong thuố.c l.á chứa 7000 chất độc hại, trong đó có 69 chất gây ung thư. Ảnh: Vinacosh.
Bác sĩ Phạm Thị Hoàng Anh, Giám đốc văn phòng Health Bridge Canada tại Việt Nam chia sẻ: “Giống như một vòng lẩn quẩn, người càng nghèo lại càng hút thuố.c l.á nhiều. Cũng vì kinh tế hạn hẹp nên họ mua thuố.c l.á rẻ tiề.n thường độc hại hơn, đồng nghĩa nguy cơ bệnh tật cao hơn. Cũng vì khó khăn kinh tế, họ thường trì hoãn đi khám, hậu quả là chỉ chữa khi đã muộn. Chi phí đổ vào chữa bệnh lớn nhưng không mang lại hiệu quả”.
Không chỉ người nghèo, thuố.c l.á còn thu hút nhiều bạn trẻ mới 15-16 tuổ.i, lứa tuổ.i chưa nhận thức được hết tác hại của sản phẩm này. Hậu quả là khi trưởng thành nhận ra được thì việc cai thuố.c không phải dễ. Không những thế, hút càng sớm thì nguy cơ mắc bệnh càng cao.
Bác sĩ Hoàng Anh nhận định, tăng thuế thuố.c l.á được coi là biện pháp giảm tiêu dùng hiệu quả và tăng nguồn thu thuế nhanh. Người nghèo và tr.ẻ e.m sẽ ít hút thuố.c hơn; tiề.n không dùng chi cho thuố.c l.á, người dân sẽ dùng để mua thực phẩm, hàng hóa, dịch vụ.
Tuy nhiên, mức thuế với thuố.c l.á quy định trong dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều Luật thuế tiêu thụ đặc biệt mà Chính phủ trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 8 lại ở mức thấp. Cụ thể, mức thuế này được đề nghị từ ngày 1/1/2016 đến hết ngày 31/1/2018 là 70%, và từ 1/1/2019 là 75% – tăng 5% cho từng giai đoạn.
“Mức thuế đề xuất này cách khá xa so với khuyến nghị của các chuyên gia trong và ngoài nước. Và nếu Quốc hội thông qua đề xuất này thì chúng ta sẽ để lỡ một cơ hội lớn để có thể giảm gánh nặng bệnh tật và kinh tế do thuố.c l.á mang lại và mất đi một nguồn thu đáng kể cho ngân sách quốc gia”, bác sĩ Hoàng Anh nói.
Tại hội nghị các bên tham gia Công ước Khung về kiểm soát thuố.c l.á mới đây, Tổ chức Y tế Thế giới cũng đán.h giá: “Với đề xuất hiện nay, thuế thuố.c l.á của Việt Nam sẽ vẫn nằm ở mức thuế thấp nhất thế giới. Điều này dẫn đến giá thuố.c l.á vẫn rẻ và gánh nặng kinh tế, bệnh tật do các bệnh liên quan đến thuố.c l.á sẽ ngày càng gia tăng”.
Trong lá thư gửi đến Phó thủ tướng Vũ Đức Đam vào tháng 10, đại diện Ngân hàng Thế giới (WB) cũng nhận định mức điều chỉnh này không đủ để làm giảm lượng tiêu thụ thuố.c l.á trong vòng 5 năm. Ngược lại tổng lượng tiêu thụ các sản phẩm thuố.c l.á và số người hút thuố.c l.á có khả năng tăng lên chủ yếu do giá các sản phẩm thuố.c l.á sẽ không theo kịp với thu nhập bình quân đầu người. Ước tính, tổng mức tiêu thụ trên thực tế có thể tăng 3,8%.
Theo đó, WB đề nghị mức tối thiểu phải là tăng từ 65% lên 85%, sau đó giữ từ giữa năm 2015 đến 2017, và tăng lên 100% cho năm 2018-2019, cuối cùng đạt 110% vào năm 2020. Trong khi đó, Bộ Y tế Việt Nam đề xuất 2 phương án. Thứ nhất để đạt mục tiêu quốc gia thì năm 2015 mức thuế là 105% và năm 2018 là 145% – đây được coi là mức tăng tối ưu. Thứ hai, để giữ sức mua không đổi thì mức thuế này cần điều chỉnh là 85% vào năm 2015 và 105% vào năm 2018.
Ngày 3/11 tới, dự án Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, trong đó có thuố.c l.á sẽ được trình trước Quốc hội và thảo luật tại tổ vào ngày 4/11.
Nam Phương
Theo VNE