Người tâm thần gây án: Biết trước hậu quả nhưng thiếu phòng ngừa
Người tâm thần không có năng lực trách nhiệm hình sự. Nói nôm na, khi họ gây án thì không phải đi tù mà chỉ phải áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh. Nhưng bệnh tâm thần dù đã được điều trị ổn định vẫn có nguy cơ tái phát và tiếp tục gây ra những hậu họa khôn lường, trong khi pháp luật tố tụng hình sự lại chưa có quy định buộc người tâm thần phải đến cơ sở khám chữa bệnh để điều trị nếu họ chưa… gây án.
Mới đây, chỉ vì bực tức khi thấy cháu ruột là bé Bùi Nguyễn Hoài Thương (15 tháng tuổi) quấy khóc đòi mẹ, đối tược Bùi Quyết Thắng (20 tuổi, tạm trú tại tổ 13, khu phố Quang Trung, phường Vĩnh Quang, TP.Rạch Giá, tỉnh Kiên Giang, là em ruột mẹ bé Thương), đã lấy than nhét vào miệng cháu bé khiến cháu tử vong. Được biết, Thắng là đối tượng bị tâm thần vĩnh viễn sau vụ tai nạn bị cây đè.
Anh minh hoa
Trước đó, trong vòng 3 ngày, trên địa bàn tỉnh Tây Ninh cũng xảy ra 2 vụ án mạng đau lòng mà hung thủ có biểu hiện bệnh lý về tâm thần. Vụ thứ nhất xảy ra vào khoảng 21h ngày 5/6, đối tượng gây án là Lê Minh Tâm (38 tuổi, ngụ ấp Tân Tiến, xã Tân Lập, huyện Tân Biên) trong lúc không kiểm soát được hành vi của mình đã dùng dao đâm vào cổ con gái mới 7 tuổi của mình khiến cháu bé thiệt mạng. Theo người nhà cho biết, Tâm có biểu hiện của bệnh tâm thần, cách đây 3 năm đã được đi khám và chữa bệnh tại Bệnh viện T.Ư 2 (Đồng Nai).
Cách đây không lâu, tại Thanh Hóa cũng xảy ra vụ án mạng đau lòng do người tâm thần gây ra khiến hai cháu bé là anh em ruột chết thảm. Người đàn ông hàng xóm vốn rất hiền lành bỗng vô cớ xông vào nhà các em vung dao chém tới tấp khi các em đang nằm chơi trên giường khiến người lớn không kịp trở tay.
Sau chuyện này, người gây án buộc phải vào cơ sở chữa bệnh thay vì phải chịu trách nhiệm hình sự. Nhưng khi người bệnh được bệnh viện cho về vì sức khỏe đã ổn định thì cả làng, cả xóm lo ngay ngáy. Họ lo một ngày nào đó, bệnh tâm thần của người này lại có nguy cơ tái phát và biết đâu sẽ cướp đi sinh mạng của bao nhiêu người khác nữa.
Và không chỉ người dân mà cả các cơ quan, đoàn thể thuộc chính quyền thôn, xã đều viết đơn lên tỉnh, lên Trung ương đề nghị cách ly “kẻ giết người” khỏi địa phương, nhưng tất cả những đề nghị của họ đều không được giải quyết bởi một lý do đơn giản: pháp luật chưa có quy định cách ly người tâm thần ra khỏi cộng đồng khi họ đã được điều trị bệnh ổn định.
.
Chỉ buộc chữa bệnh khi đã… gây án
Không thể kể hết những hậu quả mà người tâm thần gây ra và điều đau lòng hơn, hầu hết những nạn nhân trong các vụ án mạng đều là ruột thịt hoặc người thân của người bị tâm thần. Nhưng trong rất nhiều trường hợp, chính gia đình của người bị tâm thần lại giấu bệnh của con em mình khiến mọi người xung quanh chủ quan và không cảnh giác, để đến khi họ gây ra án mạng thì sự việc đã không thể cứu vãn.
Video đang HOT
Ngay từ năm 2011, Chính phủ đã ban hành Nghị định 64/2011/NĐ-CP về việc thi hành biện pháp bắt buộc chữa bệnh tâm thần. Nhưng việc chữa bệnh bắt buộc này chỉ được áp dụng từ giai đoạn điều tra theo quyết định của cơ quan tố tụng – tức là khi đã có hậu quả của hành vi vi phạm pháp luật hình sự – còn trước khi người tâm thần gây án, họ không bị bắt buộc chữa bệnh để ngăn ngừa hành vi gây nguy hiểm cho xã hội.
Nhiều luật sư cho rằng, mặc dù có thể nhìn thấy trước hậu quả do hành vi nguy hiểm của người tâm thần gây ra nhưng pháp luật hiện hành đang thiếu hẳn quy định về phòng ngừa người tâm thần gây án cũng như trách nhiệm người “cầm chịch” trong việc đưa người tâm thần đi chữa bệnh (chính quyền địa phương hay các cơ quan tố tụng?). Và dù cơ quan chức năng có yêu cầu gia đình bệnh nhân đưa người tâm thần vào các trung tâm chữa trị, nhưng nếu gia đình họ không có tiền hoặc neo đơn thì cũng chẳng thể xử lý được.
Trường hợp này, cơ quan điều tra đành giao cho chính quyền địa phương quản lý, tuy nhiên việc làm đó phần nhiều mang tính hình thức, không phải lúc nào chính quyền cũng có điều kiện để mắt đến người tâm thần. Chính vì vậy, việc phải sống chung với người tâm thần đang là mối lo ngại của toàn xã hội khi họ không được quản lý và kiểm soát chặt chẽ.
Vậy khi người tâm thần gây án, ai sẽ phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho nạn nhân? Việc cách ly người tâm thần và người tâm thần phạm tội được quy định ra sao? PV đã có cuộc trao đổi với Luật sư Lê Ngọc Hà – Trưởng Văn phòng Luật sư Đa Phúc xung quanh vấn đề này.
Luật sư Lê Ngọc Hà
Người tâm thần nếu có tài sản thì phải bồi thường
Theo quy định của pháp luật thì người tâm thần khi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật không phải chịu trách nhiệm hình sự. Vậy họ có phải chịu trách nhiệm bồi thường dân sự không, thưa luật sư?
- Tùy vào trạng thái bệnh cũng như thời điểm khi thực hiện hành vi vi phạm pháp luật, người tâm thần có thể không phải chịu trách nhiệm hình sự, không bị xử phạt vi phạm hành chính, không phải bồi thường thiệt hại dân sự theo tính nhân đạo của pháp luật hoặc vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự khi đủ điều kiện luật định.
Khoản 3 Điều 606 Bộ luật Dân sự quy định: “Người mất năng lực hành vi dân sự gây thiệt hại mà có người giám hộ thì người giám hộ đó được dùng tài sản của người được giám hộ để bồi thường; nếu người được giám hộ không có tài sản hoặc không đủ tài sản để bồi thường thì người giám hộ phải bồi thường bằng tài sản của mình. Nếu người giám hộ chứng minh được mình không có lỗi trong việc giám hộ thì không phải lấy tài sản của mình để bồi thường.”
Như vậy, nếu người tâm thần (mất năng lực hành vi dân sự) không có người giám hộ mà gây ra thiệt hại cho tài sản, sức khỏe, danh dự của người khác thì những thiệt hại này không có ai đứng ra chịu trách nhiệm vì người tâm thần được miễn trách nhiệm bồi thường thiệt hại về dân sự.
Thưa Luật sư, trên thực tế, có nhiều trường hợp kẻ phạm tội đã lợi dụng những quy định nhân đạo của pháp luật để giả bệnh tâm thần khi gây án. Thậm chí người phạm tội còn có sổ bệnh án khám tâm thần của cơ quan giám định về tình trạng bệnh lý tâm thần xác nhận họ bị bệnh. Trường hợp này làm thế nào để phát hiện tâm thần thật, tâm thần giả và các chế tài của pháp luật xử lý, giải quyết các trường hợp này như thế nào?
- Để phát hiện được bị can bị tâm thần thật hay tâm thần giả, cơ quan chức năng sẽ thực hiện trưng cầu giám định hoặc tiến hành giám định lại đối với những người có nghi vấn giả bệnh án. Kết quả giám định sẽ là cơ sở pháp lý để quyết định tiếp cả quá trình điều tra, truy tố, xét xử, thi hành án. Nếu kết quả giám định kết luận bị can là tâm thần trong thời điểm phạm tội thì áp dụng biện pháp bắt buộc chữa bệnh; nếu kết quả giám định kết luận họ không bị bệnh thì người phạm tội vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự như bình thường.
Luật sư có thể cho biết, ngoài các quy định trong Bộ luật Hình sự, còn có những trường hợp nào mà người tâm thần phải bị áp dụng hình thức bắt buộc chữa bệnh?
- Theo quy định tại Khoản 1 Điều 66 Luật Khám bệnh, chữa bệnh năm 2009 thì người bị bệnh tâm thần ở trạng thái kích động, trầm cảm có ý tưởng, hành vi tự sát hoặc gây nguy hiểm cho người khác theo quy định của pháp luật phải áp dụng hình thức bắt buộc chữa bệnh.
Có nên cách ly người tâm thần khỏi cộng đồng?
Những người mắc bệnh tâm thần do bị mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình nên thường thực hiện nhiều hành vi gây hậu quả nguy hiểm cho xã hội. Vậy pháp luật hiện hành quy định như thế nào về việc cách ly những người này khỏi cộng đồng? Theo Luật sư, để tránh những hậu quả đau lòng có thể xảy ra, có nên cách ly người tâm thần khỏi cộng đồng?
- Pháp luật hiện hành chưa có quy định về việc bắt buộc cách ly người bị bệnh tâm thần với cộng đồng khi người đó chưa thực hiện hành vi vi phạm pháp luật. Các bệnh viện chỉ tiếp nhận và điều trị những bệnh nhân bị tâm thần ở giai đoạn cấp tính. Sau khi điều trị, bác sĩ giám định lại thấy sức khỏe, tinh thần họ ổn định, không còn khả năng gây nguy hiểm cho xã hội thì cho họ về với gia đình hoặc gia đình muốn đưa người bệnh về thì bệnh viện cũng sẽ cho về.
Theo tôi, việc vừa thực hiện chữa bệnh vừa cách ly khỏi cộng đồng đối với người bệnh tâm thần phạm tội và những người tâm thần dù chưa phạm tội nhưng thường có những hành vi đe dọa xâm hại sức khỏe, tính mạng của người khác là việc làm rất cần thiết. Một mặt sẽ chữa trị cho họ khỏi bệnh để trở thành người bình thường, hòa nhập với cuộc sống bên người thân, gia đình và xã hội. Mặt khác, sẽ phòng ngừa được hiện tượng người mắc bệnh tâm thần vi phạm pháp luật, gây hại cho cộng đồng xã hội hoặc giả bệnh tâm thần để phạm tội, “né” trách nhiệm hình sự với Nhà nước và trách nhiệm bồi thường thiệt hại dân sự với người bị thiệt hại.
Trân trọng cám ơn Luật sư!
Theo Pháp luật Việt Nam
UBND H.Tiên Lãng bảo vệ quan điểm không bồi thường ông Vươn
TAND TP.Hải Phòng đang tiến hành xét xử vụ án hành chính yêu cầu hủy hai quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng và đòi bồi thường thiệt hại do hai quyết định này gây ra.
Tại tòa, ông Vũ Văn Luân - Thư ký Liên chi hội nuôi trồng thủy sản nước lợ huyện Tiên Lãng - người đại diện hợp pháp cho ông Đoàn Văn Vươn cho rằng, phiên tòa xét phúc thẩm TAND huyện Tiên Lãng không tuyên hủy quyết định thu hồi đất số 461, ngày 7.4.2009 của UBND huyện Tiên Lãng, không tiến hành định giá tài sản để làm căn cứ bồi thường thiệt hại cho gia đình ông Vươn theo luật bồi thường Nhà nước là vi phạm thủ tục tố tụng.
Theo đó, hôm nay ông Luân đề nghị TAND TP.Hải Phòng tuyên hủy bản án sơ thẩm của TAND huyện Tiên Lãng ngày 30.10.2013 về vụ việc này.
Quang cảnh phiên tòa.
Theo yêu cầu của TAND TP.Hải Phòng, ông Luân đưa ra các căn cứ theo quy định của pháp luật để bảo vệ quan điểm của mình, đồng thời kê khai chi tiết yêu cầu bồi hường thiệt hai cho gia đình ông Vươn gồm 10 khoản (giá trị quyền xử dụng đất, thu nhập thực tế bị mất, thuê luật sư, thêu người trông coi....), với tổng giá trị gần 40 triệu đồng.
Khi được HĐXX hỏi quan điểm về yêu cầu của ông Luân, ông Vũ Văn Dũng - Trưởng phòng TN&MT huyện Tiên Lãng cho rằng, ngày 26.12.2012, UBND huyện Tiên Lãng đã ra quyết định thu hồi hai quyết định thu hồi đất 460 và 461 đối với 40,3ha đất nuôi trồng thủy sản gia đình ông Vươn, do đó trên thực tế hiệu lực của quyết định này không còn.
Về yêu cầu bồi thường của gia đình ông Vươn, ông Dũng cho rằng, theo kết luận của Thủ tướng Chính phủ về vụ việc không có yêu cầu bồi thường cho ông Vươn. Ngoài ra, trên thực tế sau khi có quyết định thu hồi đất của UBND huyện Tiên Lãng đối với gia đình ông Vươn, tài sản trên đất và các tài sản khác vẫn còn nguyên vẹn, không phát sinh hậu quả. Tổn thất tinh thần chỉ diễn ra khi UBND huyện Tiên Lãng tiến hành cưỡng chế 19,3ha đất nuôi trồng thủy sản nhà ông Vươn...
Từ những lập luận trên, ông Dũng bày tỏ quan điểm không bồi thường thiệt hại theo yêu cầu bồi thường của ông Vươn. "Nhưng nếu tòa phúc thẩm xem có căn cứ bồi thường thì UBND huyện sẽ tuân thủ" - ông Dũng nói.
Trước đó, ngày 30.10, trong phiên xét xử sơ thẩm tại TAND huyện Tiên Lãng, với lập luận tương tự, đại diện UBND huyện Tiên Lãng cũng bày tỏ quan điểm không bồi thường thiệt hại cho ông Vươn với các quyết định trái pháp luật đã gây ra.
Có mặt tại phiên tòa, trao đổi với báo chí, gia đình ông Vươn cho biết, sau năm 2009 khi UBND huyện Tiên Lãng ra thông báo dừng đầu tư và quyết định thu hồi 40,3ha đầm, gia đình không đầu tư, đi khiếu kiện nhiều nơi... như thế không thể nói không có thiệt hại.
"Do hiểu biết của người dân hạn chế nên nếu chúng tôi không biết bảo vệ được quyền lợi của mình thì các cơ quan bảo vệ pháp luật thấy quyền lợi của chúng tôi bị ảnh hưởng thì cũng phải bảo vệ cho chúng tôi" - một người nhà ông Vươn nói.
Phiên tòa tiếp tục diễn ra...
Theo VNE
Vụ án sàm sỡ bà bán quán Bà bán quán nói ông hàng xóm ôm mình sàm sỡ khiến gia đình bà mất hạnh phúc nên kiện ra tòa đòi bồi thường thiệt hại 20 triệu đồng. Hủy án bà bán quán tố ông hàng xóm sàm sỡ. (Ảnh minh họa) TAND tỉnh Phú Yên vừa tuyên hủy án sơ thẩm và yêu cầu TAND huyện Sơn Hòa giải quyết...








Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

'Mỹ nhân kế' trong đường dây mua bán người sang Campuchia

Xử lý nhóm người "xin đểu" tại nghĩa trang TP Phan Thiết

Các bị cáo trong vụ cháy chung cư đều nhận thức được sai phạm và xin lỗi gia đình bị hại

Chủ hụi chiếm đoạt gần 2,1 tỷ đồng lĩnh 12 năm tù

Cưỡng đoạt gần 600 triệu đồng của nhân viên, nhóm chủ cửa hàng sữa lãnh án

Long An: Xử phạt công ty 'mượn' dự án nhà nước 'trục lợi' vật liệu san lấp

Kiên Giang: Tạt a xít khiến chồng tử vong, vợ lãnh án 6 năm tù

Nguyên Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Bình Phước bị kỷ luật

Bắt nhanh nhóm côn đồ đuổi chém khách trên đèo Hải Vân

Bắt nhóm đối tượng chuyên trộm tiền công đức ở Nam Định

Vụ xe limousine 'chở người' trên nắp capo ở Hà Nội: Tạm giữ tài xế ô tô

Khởi tố 9 đối tượng vụ khiêng quan tài diễu phố ở chợ Bến Thành
Có thể bạn quan tâm

Midu quay toàn cảnh trong biệt thự, nhưng diện mạo ở nhà của thiếu gia Minh Đạt mới là điều hấp dẫn
Netizen
08:32:42 11/03/2025
Bình Định miễn phí vé tàu cho du khách TP HCM, Hà Nội, Đà Nẵng
Du lịch
08:29:36 11/03/2025
Ai Cập và Saudi Arabia thảo luận về Gaza, Syria
Thế giới
08:26:41 11/03/2025
Bức ảnh đẹp phát sốc của cặp đôi đang viral khắp Hàn Quốc: Nhan sắc hoàn hảo ngắm hoài không chán
Phim châu á
08:22:43 11/03/2025
Quá khứ nổi loạn của Kim Soo Hyun
Hậu trường phim
08:19:39 11/03/2025
Vụ bà xã Justin Bieber nghi chế giễu Selena Gomez: Người trong cuộc tuyên bố gì mà dấy lên tranh cãi?
Sao âu mỹ
08:17:18 11/03/2025
Sao Việt 11/3: Bạn gái kém 36 tuổi mặc hở bạo dự sự kiện cùng Việt Anh
Sao việt
08:06:12 11/03/2025
Video mới của Zenless Zone Zero bị cấm ngay khi vừa ra mắt, lý do là chứa quá nhiều hình ảnh và âm thanh "nhạy cảm"
Mọt game
08:05:01 11/03/2025
Celine Dion đưa ra cảnh báo khẩn cấp cho người hâm mộ
Nhạc quốc tế
07:49:45 11/03/2025
Phim 18+ cổ trang đến từ nước Ý gây choáng ngợp
Phim âu mỹ
07:46:19 11/03/2025