Người Syria mắc kẹt giữa làn đạn của IS và quân chính phủ

Tại thành phố Deir-el-Zour, người dân đang phải vật lộn từng ngày vì thiếu đồ ăn, trong khi Nhà nước Hồi giáo tự xưng và quân chính phủ giao chiến.

Người dân ở thành phố Deir-el-Zour, cũng đang phải chịu cảnh khổ cực như ở Madaya. Ảnh: AP

Ở thành phố phía đông Syria này, các nhu yếu phẩm như đồ ăn, nước và nhiên liệu, đang dần khan hiếm, nó đã biến thành một nơi mà “việc pha trà cũng trở nên khó khăn”, theo AP.

Các phiến quân Nhà nước Hồi giáo tự xưng (IS) vây hãm các khu vực do quân chính phủ kiểm soát hơn một năm nay. Theo những người dân đã chạy thoát, nhiều người đang sống nhờ bánh mì và nước, thậm chí để có cả hai thứ cùng lúc họ phải chờ đợi rất lâu. Vòi nước có khi đóng nhiều ngày, hoặc có trong vài giờ thì có vị mặn. Thành phố không có điện hơn 10 tháng nay, số nhiên liệu ít ỏi còn lại thì để dành cho máy phát điện và máy bơm nước. Khoảng 200.000 người dân đang chết đói.

Liên Hợp Quốc (LHQ) tuần trước cảnh báo các điều kiện sống ngày càng tồi tệ hơn tại thành phố Deir el-Zour. Học sinh thường vắng mặt ở trường do thiếu ăn. Bệnh viện dân sự duy nhất còn hoạt động cần thêm thuốc và các nguồn cung khác cũng như nhân lực.

Các báo cáo chưa được kiểm chứng cho thấy có đến 20 người chết do không có đồ ăn. Con số này được cho là 27, theo Ali al-Rahbi, phát ngôn viên của Tổ chức theo dõi đời sống (Justice for Life Observatory) tại Deir el-Zour.

Cách thủ đô Damascus hơn 450 km, Deir el-Zour bị chia cắt theo con sông Euphrates, IS kiểm soát bờ đông và một số khu vực ở bờ tây, còn quân chính phủ nắm quyền ở bờ tây. IS cuối tuần qua tấn công vào một số khu vực do quân chính phủ kiểm soát, khiến 250 người thiệt mạng, gồm cả quân đội và dân thường. Nhóm cũng bắt giữ hàng trăm người.

“Đợt tấn công đã khiến hàng nghìn người gặp phải nguy hiểm”, ông Farhan Haq, phó phát ngôn viên của LHQ, nói.

Deir el-Zour nằm gần biên giới với Iraq, khu vực IS kiểm soát. Việc quân chính phủ giữ được sân bay quân sự ở ngoại ô phần nào giúp bảo vệ thành phố. Quân chính phủ còn kiểm soát 4 khu vực lân cận. Do sân bay quá gần với nơi giao tranh nên chỉ có các trực thăng có thể hạ cánh kể từ tháng 9 năm ngoái, ông Haq nói.

Trước các đợt tấn công của không lực Syria và Nga, các phiến quân IS thay vì phản công đã phong tỏa thành phố từ đầu năm ngoái. Người dân cho hay họ bị cô lập hơn kể từ tháng 3/2015 khi chính phủ cấm mọi người rời khỏi Deir el-Zour mà không được phép.

Trong khi IS bao vây Deir el-Zour, không cho người và hàng hóa vào bằng đường bộ, thì quân chính phủ, đang kiểm soát một phần thành phố và sân bay, lại không cho hàng đến bằng đường hàng không.

Phiến quân IS ngăn người dân tới các khu vực do chính phủ kiểm soát. Vài tháng trước chúng cho phép họ tới những nơi chúng chiếm giữ. IS thẩm vấn, quấy rối họ và tịch thu giấy tờ của một số người. Tuy nhiên sau đó IS cũng đóng lại cánh cửa này, cấm không cho ai rời đi.

Người dân phải dốc hết tài sản khi giá thực phẩm tăng hoặc phải chi nhiều tiền hối lộ để được ra khỏi thành phố.

“Chúng tôi đã bán vàng. Những gia đình khác bán nhà của họ”, một người dân không tiết lộ tên thật, nói. Người này phải trả khoảng 600 USD hối lộ các quan chức để được phép đi ra khỏi thị trấn. Tuy nhiên số tiền này vẫn không đủ để đưa cả nhà đi.

Karam Alhamad, một người khác cũng thoát khỏi thành phố cho hay anh phải chờ đợi 6 tháng để tìm được người sắp xếp cho cuộc ra đi này.

“Bố tôi nói rằng râu của ông đang dài ra, còn dạ dày thì rỗng. Hãy để các phiến quân IS vào thành phố nếu họ đưa thực phẩm vào”, Alhamad nói.

Tuy nhiên ông Haq cho rằng sau cuộc tấn công của IS hôm 17/1, LHQ đã nhận được báo cáo đáng tin cho hay “IS bắt cóc, giam giữ và hành quyết dân thường”. Trong số các nạn nhân có cả những người được cho là buôn lậu thực phẩm.

Các tổ chức quốc tế chỉ có thể đưa số lượng hàng hỗ trợ hạn chế tới sân bay quân sự. Họ đang tập trung vào thành phố Madaya, nơi cũng bị vây hãm gần thủ đô Damascus.

Deir el-Zour là địa điểm lớn nhất trong số 15 khu vực bị bao vây ở Syria, ngăn cách khoảng 400.000 người tiếp cận hàng cứu trợ. Đến nay chưa có chuyến hàng nào tới thành phố.

Một người dân tên là Bahaa cho hay nhà của anh bị các phiến quân IS chiếm giữ, gia đình anh phải đi thuê một căn khác để ở, phía khu vực quân chính phủ quản lý. Anh sụt mất 14 kg trong 11 tháng ở Deir el-Zour. Tháng 11 năm ngoái anh trốn được và tới Gazientep ở phía nam Thổ Nhĩ Kỳ.

“Tôi không biết chuyện gì xảy ra với ngôi nhà của mình. Sức khỏe của tôi giờ khá hơn nhưng tôi vẫn bị ám ảnh rất nhiều”, anh nói khi trả lời qua điện thoại.

Một người khác tên là Mustafa, không muốn công bố tên đầy đủ, cho hay anh phải bán căn hộ để hối lộ cho các sĩ quan, rồi chạy đến thành lũy của IS là Raqqa tháng 10 năm ngoái, và tìm đường tới Thổ Nhĩ Kỳ. Từ đó anh đi theo đường biển tới châu Âu và hiện ổn định tại Áo. Trước đó ba con của anh bị ốm, một đứa còn bỏ ăn uống.

“Tôi không thể chịu đựng thêm được nữa. Không có ai giúp, không bác sĩ, không thuốc, chẳng có gì. Tôi cảm ơn Chúa hàng ngày là tôi đã có thể thoát ra”, Mustafa nói.

Khánh Lynh

Theo VNE