Người Kurd Syria gồng mình khi bị “kẹt” giữa Covid-19 và Thổ Nhĩ Kỳ

Ngoài sức ép từ phía Thổ Nhĩ Kỳ, người Kurd ở Syria còn phải gồng mình đối mặt với dịch Covid-19 chết người trong bối cảnh thiếu thốn nhiều thứ.

Các phiến quân được người Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn cuối cùng đã mở lại một trạm bơm ở Đông Bắc Syria vào hôm 26/3, khôi phục lại việc cung cấp nước sạch cho hàng trăm ngàn người Syria ở một khu vực được đánh giá là chưa được chuẩn bị tốt để ứng phó với đại dịch Covid-19 do virus corona chủng mới gây nên.

Nữ chiến binh người Kurd Syria. Ảnh: AFP.

Khu vực Đông Bắc Syria đã bị chia tách giữa các lực lượng được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn hoặc được phe người Kurd dẫn dắt kể từ khi Thổ Nhĩ Kỳ đưa quân vào chiếm khu vực này hồi tháng 10/2029.

Các lực lượng Nga, Thổ Nhĩ Kỳ, và Mỹ đang cùng tham gia gìn giữ hòa bình tại đây.

Tuy nhiên khu vực bị phân mảnh này có thể chưa sẵn sàng cho dịch bệnh Covid-19 đang càn quét nhiều nơi trên thế giới.

Đòn khóa bơm nước của phe thân Thổ Nhĩ Kỳ

Các lực lượng được Thổ Nhĩ Kỳ hậu thuẫn trước đó đã đóng cửa trạm bơm Allouk vào hôm 22/3, khiến 400.000 dân ở khu vực do người Kurd kiểm soát không thể tiếp cận được nước sạch. Việc đóng cửa trong 4 ngày này một cuộc kiểm tra tình huống khủng hoảng mà dịch Covid-19 và nội chiến Syria có thể mang đến cho vùng này.

Fran Equiza, Đại diện của Quỹ Nhi đồng Liên Hợp Quốc tại Syria, cảnh báo: “Việc ngắt nguồn cung nước sạch trong lúc người ta đang nỗ lực ngăn sự lây lan của bệnh Covid-19 khiến trẻ em và các gia đình gặp nguy cơ lớn không thể chấp nhận được”. Vì “rửa tay bằng xà phòng có nghĩa quan trọng trong cuộc chiến chống Covid-19“.

Trạm bơm này đã bị đóng cửa trong một cuộc tranh cãi giữa lực lượng phiến quân được Thổ Nhĩ Kỳ chống lưng và lực lượng gìn giữ hòa bình Nga.

Các quan chứ địa phương cho rằng Thổ Nhĩ Kỳ đang sử dụng nước sạch làm thứ mặc cả để có được nguồn cung điện từ các khu vực do người Kurd kiểm soát. Trong khi đó, một hãng truyền thông địa phương gọi cho Trung tâm Thông tin Rojava và cho biết, các phiến quân lấy cớ Covid-19 để ngăn chặn quyền của các kỹ sư được tiếp cận trạm bơm nước.

Trong khi đó nhà ngoại giao người Kurd Sinam Mohamad cho biết nhà máy chỉ hoạt động một phần vào lúc này. Bà lý giải việc trạm bơm hoạt động trở lại là nhờ một phần vào áp lực từ Liên Hợp Quốc.

Nhưng thiếu nước không phải là vấn đề duy nhất mà giới chức địa phương vấp phải.

Mối đe dọa mới từ Covid-19

Dilgesh Issa, một điều phối viên y tế cho Hội Trăng lưỡi liềm Đỏ người Kurd, nói với tạp chí National Interest rằng vẫn có các loại đồ bảo hộ khác nhau như là khẩu trang và quần áo che chắn, tùy thuộc vào loại.

Issa nói bằng tiếng Arab: “Có một số sản phẩm có sẵn với giá ổn, số khác thì khan hiếm, và có loại gần như không thể mua được. Đây là do nhu cầu toàn cầu đối với các mặt hàng này và sự phong tỏa trước khi được áp đặt lên khu vực này”.

Khu vực này có thể rơi vào tình hình tệ hại hơn nữa nếu bệnh dịch lan tràn không kiểm soát được. Các giới chức người Kurd đang thực hiện phong tỏa cả khu vực. Nhưng họ phải thông qua Tổ chức Y tế Thế giới hoặc chính phủ Syria trung ương thì mới có thể tiếp cận được các bộ kit xét nghiệm – điều cần thiết cho việc theo dõi sự lây lan của dịch bệnh.

Tiến sĩ Menal Mohammad, một quan chức thuộc chính quyền tự quản Dân chủ do người Kurd kiểm soát, nói rằng giới chức y tế địa phương đã kiểm tra 4 người và những người này cho kết quả âm tính.

Theo bà Menal, chính quyền tự trị này có “khoảng 30 giường bệnh tại phòng điều trị tích cực,”và 10 máy thở.

Trong khi đó, Trung tâm Thông tin Rojava nói rằng họ có 40 máy thở trong vùng.

Có khoảng 40 máy thở ở trong vùng. Khoảng 5% những người bị Covid-19 cần được chăm sóc đặc biệt.

Tiến sĩ Menal nói tiếp: “Chúng tôi sẽ làm việc theo các nguồn lực sẵn có và sẽ tìm ra giải pháp phòng ngừa”./.

Trung Hiếu