Người Hong Kong biểu tình phản đối luật an ninh
Hàng nghìn người Hong Kong xuống đường phản đối Bắc Kinh ban hành luật an ninh và cảnh sát thực hiện những vụ bắt đầu tiên liên quan luật mới.
Cảnh sát Hong Kong hôm nay nói tại một cuộc họp báo về luật an ninh mới rằng họ có thể lập tức bắt bất cứ ai ủng hộ độc lập, giải phóng Hong Kong. Cờ và biểu ngữ mang các khẩu hiệu liên quan đến độc lập, giải phóng và cách mạng bây giờ đều là bất hợp pháp.
Ngay sau đó, hàng nghìn người đã tập trung ở Vịnh Causeway để phản đối luật an ninh. Cảnh sát cảnh báo họ đang tham gia tụ họp bất hợp pháp và kêu gọi giải tán một cách hòa bình. Nghị sĩ đảng Dân chủ Wan Siu-kin bị cảnh sát xịt hơi cay và còng tay trước khi bị đưa đi.
Cảnh sát sau đó giải tán người biểu tình. Dịch vụ tàu điện ngầm ở Vịnh Causeway bị đóng cửa. Cảnh sát giơ lá cờ màu tím cảnh báo mọi người có thể vi phạm luật an ninh có hiệu lực từ đêm qua.
“Đây là cảnh báo của cảnh sát. Bạn đang giơ cờ, biểu ngữ, khẩu hiệu hoặc bày tỏ ý định như ly khai hoặc lật đổ, đều có thể cấu thành tội phạm theo Luật An ninh của HKSAR (Đặc khu hành chính Hong Kong). Bạn có thể bị bắt và truy tố”, theo nội dung được viết trên lá cờ.
Một người đàn ông bị bắt vì giơ lá cờ độc lập Hong Kong, trong khi một phụ nữ cũng bị bắt vì giơ áp phích “Hong Kong độc lập”. “Đây là những vụ bắt đầu tiên từ khi luật an ninh có hiệu lực”, cảnh sát cho hay.
Wong, một người biểu tình 28 tuổi, nói rằng anh lo sợ bị bắt nhưng đã chuẩn bị tinh thần cho việc này. “Tất nhiên ai cũng sợ bị bắt sau khi luật an ninh được ban hành, nhưng mọi người tham gia biểu tình phải chuẩn bị tâm lý cho việc đó”, Wong nói.
Hàng trăm người biểu tình ở Vịnh Causeway hôm nay để phản đối luật an ninh. Video: SCMP.
Wong tham gia tuần hành 1/7 hàng năm kể từ năm 2003 để đánh dấu ngày Anh trao trả thành phố cho Trung Quốc. “Thật mỉa mai khi cuộc diễu hành ngày 1/7 bắt đầu vì Điều 23 (trong luật cơ bản yêu cầu Hong Kong ban hành luật an ninh riêng) và giờ sau 17 năm chúng tôi phải đấu tranh với một thứ thậm chí còn kìm nén hơn”, Wong cho hay.
Cheung, 52 tuổi, giơ biểu tượng “5 yêu cầu không trừ cái nào” trong cuộc biểu tình phản đối chính quyền năm ngoái. Cả Cheung và con trai 23 tuổi tham gia biểu tình và tin rằng nhiều người Hong Kong sẽ tiếp tục xuống đường.
Sau khi cảnh sát tập trung giải tán người biểu tình bên ngoài cửa hàng bách hóa Sogo, hàng chục người đã chiếm đường Hennessy. Một xe chở vòi rồng và xe bọc thép cảnh sát được thấy di chuyển qua Wan Chai, tiến đến Vịnh Causeway.
Tại Wan Chai, hàng trăm người biểu tình diễu hành về phía quận Admiralty. Một số người hô “giải phóng Hong Kong, cách mạng của thời đại chúng ta”, và “Độc lập Hong Kong, lối thoát duy nhất”. Cảnh sát cũng tăng cường hiện diện tại đây. Một thanh niên bị bắt sau khi cảnh sát chống bạo động phát hiện người này mang bình xịt sơn đen và chai dung dịch muối.
Cảnh sát giơ lá cờ có dòng chữ cảnh báo vi phạm luật an ninh ở Vịnh Causeway hôm nay. Ảnh: SCMP.
Người biểu tình không tập trung ở quận Central, nhưng ít nhất 5 xe cảnh sát và hai nhóm cảnh sát chống bạo động đã được triển khai tại đây.
Hơn 1.000 người tập trung tại công viên Victoria thuộc Vịnh Causeway. Li Hang, 52 tuổi, mang theo lá cờ Mỹ trong cuộc diễu hành tại Vịnh Causeway. “Tôi làm điều này vì muốn chính phủ Mỹ làm nhiều hơn để gây áp lực buộc chính phủ Trung Quốc rút luật”, Li nói, thêm rằng ông không sợ bị bắt theo luật an ninh.
“Tôi giơ cờ này không có nghĩa tôi có bất kỳ mối liên hệ nào với chính phủ Mỹ. Bởi vậy, hành động này an toàn”.
Lãnh đạo cơ quan an ninh Hong Kong John Lee Ka-chiu cho biết sẽ thiết lập một cơ chế để đảm bảo liên lạc thông suốt giữa chính quyền Hong Kong và cơ quan ở đại lục chịu trách nhiệm xử lý các trường hợp liên quan an ninh quốc gia. “Tôi kêu gọi người dân đừng thử thách giới hạn của luật pháp”, ông cảnh báo khi số người biểu tình trên đường phố ngày càng tăng.
Một cảnh sát xịt hơi cay ở Vịnh Causeway hôm nay. Ảnh: SCMP.
Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam bác bỏ các tuyên bố quyết tâm biểu tình của những người đang có mặt trên đường phố. “Ngay bây giờ chúng tôi có luật an ninh, chúng tôi cũng sẽ quyết tâm thực thi luật. Tôi tin rằng Hong Kong sẽ sớm khôi phục thịnh vượng”, bà Lam nói trong cuộc họp tại quận Admiralty.
“Đây là đạo luật có bản chất quốc gia, ảnh hưởng đến phúc lợi của 1,4 tỷ người dân Trung Quốc cũng như 7 triệu người ở Hong Kong. Tuy nhiên, hầu hết việc thực thi luật đều dựa vào chính quyền Hong Kong, ngoại trừ những tình huống rất hiếm. Chúng ta phải cố gắng hết sức để thực thi luật pháp, bởi điều này cho thấy mức độ tin tưởng cao đối với chúng ta”, bà Lam cho hay.
Cảnh sát đã bắt hơn 70 người, gồm hai người vi phạm luật an ninh mới, và những người bị cáo buộc tụ tập bất hợp pháp, cản trở người thi hành công vụ.
Hong Kong gần đây cấm tụ tập trên 50 người do đại dịch Covid-19, dù thành phố không còn ghi nhận ca lây nhiễm địa phương nào.
Bên cạnh sự phản đối, Văn phòng Liên lạc của chính quyền trung ương Trung Quốc tại Hong Kong cho hay gần 2,93 triệu người dân Hong Kong đã ký vào đơn kiến nghị bày tỏ ủng hộ đạo luật an ninh trong một chiến dịch kéo dài 8 ngày từ 24/5. Hơn 2.000 người Hong Kong từ mọi tầng lớp trong xã hội đã tham gia vào tổ chức này trên vai trò đồng tài trợ.
Tại phiên họp thứ 44 của Hội đồng Nhân quyền Liên Hợp Quốc hôm qua, Cuba ra tuyên bố ủng hộ việc Trung Quốc thông qua luật an ninh Hong Kong và được 51 quốc gia ký, theo Xinhua. Hãng thông tấn nhà nước này của Trung Quốc nói rằng số quốc gia ủng hộ luật an ninh Hong Kong sẽ tăng lên.
Theo thỏa thuận Anh trao trả Hong Kong cho Trung Quốc năm 1997, Bắc Kinh cam kết đảm bảo quyền tự do dân sự cũng như quyền tự trị tư pháp và lập pháp của Hong Kong cho đến năm 2047 theo mô hình “Một quốc gia, hai chế độ”.
Ngày kỷ niệm 1/7 từ lâu đã là một ngày phân cực trong thành phố. Những người ủng hộ Bắc Kinh vẫy cờ kỷ niệm ngày Hong Kong trở về Trung Quốc đại lục sau 1,5 thế kỷ do Anh quản lý. Sáng nay, các trực thăng bay qua Cảng Victoria mang theo quốc kỳ Trung Quốc cỡ lớn và cờ hiệu Hong Kong nhỏ hơn, trong khi một chiếc sà lan xuất hiện với biểu ngữ “Chào mừng ban hành luật an ninh” bằng chữ Trung Quốc khổng lồ.
Những người ủng hộ dân chủ thường nhân dịp này để tổ chức các cuộc mít tinh lớn để phản đối ảnh hưởng ngày càng tăng của Trung Quốc. Trong các cuộc biểu tình năm ngoái, cơ quan lập pháp của thành phố đã bị người biểu tình bao vây và chiếm đóng.
Hong Kong công bố luật an ninh
Luật an ninh cho phép cơ quan mới của đại lục tiếp quản những vụ án "phức tạp" và không chịu sự kiểm soát của chính quyền Hong Kong.
Toàn văn luật an ninh với 6 chương gồm 66 điều được chính quyền Hong Kong công bố đêm 30/6, sau khi được Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ký thành luật và chính quyền thành phố thông qua. Luật này hình sự hóa 4 loại tội phạm an ninh quốc gia gồm ly khai, lật đổ, khủng bố và thông đồng với nước ngoài hoặc các phần tử bên ngoài để gây nguy hiểm cho an ninh.
Hình phạt cao nhất cho mỗi loại tội phạm là tù chung thân, trong khi mức án được đề nghị cho một số loại tội nhẹ là dưới 3 năm tù.
Nghi phạm có thể bị dẫn độ tới Trung Quốc đại lục trong các trường hợp liên quan đến "tình huống phức tạp" về sự can thiệp của các lực lượng nước ngoài, các trường hợp chính quyền địa phương không thể thực thi một cách hiệu quả luật pháp hoặc an ninh quốc gia đang bị "đe dọa thực tế và nghiêm trọng".
Những người Hong Kong ủng hộ luật an ninh ăn mừng trên phố sau khi luật được thông qua hôm 30/6. Ảnh: Xinhua.
Luật cho phép thành lập một ủy ban an ninh của đại lục ở Hong Kong để thực thi luật an ninh. Cơ quan này sẽ điều tra các vụ án an ninh thuộc thẩm quyền của chính quyền trung ương, quyền công tố thuộc về Viện Kiểm sát Nhân dân Tối cao. Tòa án Nhân dân Tối cao sẽ phân công thẩm phán xét xử những vụ án đó.
Điều 54 của luật quy định ủy ban an ninh quốc gia mới, cùng với Văn phòng Ủy viên Bộ Ngoại giao tại Hong Kong và chính quyền đặc khu, phải áp dụng các biện pháp để "tăng cường quản lý" các tổ chức phi chính phủ nước ngoài và các cơ quan truyền thông.
Thông tin về hoạt động của ủy ban an ninh mới sẽ không được tiết lộ và các quyết định của cơ quan này không phải chịu bất kỳ cuộc thanh tra tư pháp nào. Toàn bộ các bộ phận của chính quyền địa phương phải hợp tác với cơ quan mới ở đại lục, nếu không sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.
Luật cũng trao quyền lực lớn cho các nhân viên an ninh đại lục thực thi nhiệm vụ tại Hong Kong. Theo Điều 60, các nhân viên an ninh này và phương tiện họ sử dụng để thực thi nhiệm vụ không phải chịu sự kiểm tra của cảnh sát Hong Kong.
Một đơn vị cảnh sát địa phương sẽ được thành lập để thu thập thông tin tình báo và điều tra các vụ án. Đơn vị này có thể tuyển chuyên gia bên ngoài Hong Kong để hỗ trợ thực thi luật an ninh. Cảnh sát địa phương có thể nghe lén liên lạc của nghi phạm và tiến hành giám sát bí mật khi được trưởng đặc khu phê chuẩn.
Cảnh sát Hong Kong được điều tới một trung tâm mua sắm để giải tán người biểu tình phản đối luật an ninh hôm 30/6. Ảnh: AFP.
Đạo luật Bảo vệ An ninh Quốc gia ở Đặc khu Hành chính Hong Kong được ông Tập ký thông qua chiều 30/6 sau khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội Trung Quốc thông qua tại kỳ họp lần thứ 20. Chủ tịch Quốc hội Trung Quốc Lật Chiến Thư mô tả luật an ninh Hong Kong "phản ánh nguyện vọng của người dân trên toàn quốc, bao gồm cả Hong Kong", trong khi Trưởng đặc khu Hong Kong Carrie Lam khẳng định luật "chỉ nhắm đến nhóm đối tượng nhỏ" và tài sản, quyền tự do của người dân đặc khu vẫn được bảo vệ.
Tuy nhiên, nhiều nước và tổ chức bày tỏ lo ngại về luật an ninh mới. Liên minh châu Âu (EU) nói luật có nguy cơ gây suy yếu nghiêm trọng mức độ tự trị cao của Hong Kong, đồng thời tác động tiêu cực đến sự độc lập tư pháp và pháp trị tại đặc khu, trong khi Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) cho rằng luật an ninh mới đã làm suy yếu quyền tự trị của đặc khu.
Những điều luật định đoạt tương lai Hong Kong Hậu quả nếu Mỹ hủy 'trạng thái đặc biệt' của Hong Kong Trung Quốc 'ăn miếng trả miếng' với Mỹ Anh khó 'mở cửa' đón hàng triệu người Hong Kong Lý do Trung Quốc sẵn sàng 'đánh đổi' Hong Kong
Hong Kong chặn kế hoạch biểu tình Cảnh sát Hong Kong không cấp phép cho một cuộc biểu tình quy mô lớn phản đối dự luật an ninh ở đặc khu, được lên kế hoạch diễn ra ngày 1/7. Mặt trận Nhân quyền Dân sự Hong Kong (CHRF) hôm nay thông báo trên Facebook cảnh sát đã từ chối đơn xin tổ chức biểu tình vào ngày 1/7, nhân kỷ...