Người chém kẻ trộm vịt không phạm tội
Sau ba năm mang thân phận bị can vì gây thương tích cho người trộm vịt, ông Phan Văn Sáu được xác định bị truy tố oan.
Cơ quan CSĐT Công an quận 12, TP.HCM vừa ra quyết định đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông Phan Văn Sáu (ngụ phường Thới An), người từng bị truy tố về tội cố ý gây thương tích vào tháng 7-2017. Theo đó, hành vi của ông Sáu không cấu thành tội phạm theo khoản 2 Điều 157 BLTTHS. Với căn cứ này, ông Sáu chính thức được công nhận là đã bị khởi tố và truy tố oan.
“Tôi đã chờ ngày này lâu lắm rồi”
Trước đó, Pháp Luật TP.HCM đã có nhiều bài phân tích cho rằng hành vi của ông Sáu là phòng vệ chính đáng, còn nếu vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thì tỉ lệ thương tích của bị hại không đủ để xử lý hình sự ông.
Chiều 4-6, PV đã tìm đến nhà, ông Sáu cho biết hiện vẫn chưa nhận được quyết định đình chỉ của cơ quan điều tra nhưng có đọc được thông tin trên Pháp Luật TP.HCM. Ông Sáu phấn khởi nói: “Tôi cảm thấy nhẹ nhõm trong lòng. Những ngày qua đối với tôi là chuỗi ngày căng thẳng đầy vật vã. Tôi đã mong chờ ngày này lâu lắm rồi”.
Tính đến khi được đình chỉ điều tra, vụ án đã trải qua được ba năm và cũng từng ấy thời gian ông Sáu phải mang thân phận bị can. Nhớ lại đêm xảy ra vụ việc, ông Sáu cảm thấy rùng mình.
Ông kể rạng sáng 11-7-2017, khi nghe tiếng động bên chuồng vịt cạnh nhà, ông liền chạy ra xem thì phát hiện một nhóm bốn người đang bắt trộm vịt. Nhóm trộm biết bị phát giác nên hai người bỏ chạy về phía bên phải, một người chạy về phía bên trái.
Ông kể: “Từ ngày nuôi vịt, gà nhà tôi cũng thường bị mất trộm. Những lần trước tôi từng bắt được một số kẻ trộm nhưng chẳng làm gì mà chỉ giải chúng lên phường để giải quyết”.
hôm ấy ông Sáu đuổi theo nhóm trộm mục đích để hù dọa, sau khi quay lại thì thấy một người từ trong chuồng vịt chạy ra, trên tay cầm hai con vịt. Thấy ông Sáu, người này lao vào tấn công để tẩu thoát. Do đường vắng, ánh đèn bị che mờ hơn bởi bóng cây trứng cá, ông Sáu vung dao đáp trả và chém trúng kẻ trộm. Kết quả là một trong bốn kẻ trộm vịt tên Nguyễn Phan Thái Dương bị thương tật 24%.
Sau đó nghe tiếng hô hoán của ông Sáu, bà con lối xóm tỉnh giấc, kéo nhau ra hỗ trợ ông bắt trộm. Tuy nhiên, sau đó ông Sáu bị truy tố tội cố ý gây thương tích, còn bốn người trộm vịt chỉ bị xử phạt hành chính do giá trị tài sản chưa đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự (tám con vịt là tang vật của vụ trộm giá hơn 1,4 triệu đồng).
“Từ đó tôi bắt đầu chuỗi ngày dài đằng đẵng đối diện với cơ quan điều tra. Có những ngày căng thẳng đến bỏ ăn, có những đêm tôi mệt nhoài nhưng không sao chợp mắt” – ông Sáu kể.
Ông Phan Văn Sáu vui mừng khi nghe tin đã được đình chỉ bị can. Ảnh: TRẦN LINH
Video đang HOT
Đình chỉ sau nhiều lần tòa trả hồ sơ
Cũng theo ông Sáu, quá trình điều tra ông từng được cơ quan tố tụng gợi ý đưa ra nhiều mức bồi thường cho người bị hại Dương. Mức bồi thường cao nhất là 200 triệu đồng, mức thấp nhất được nêu ra tại phiên tòa sơ thẩm là 20 triệu đồng. Tuy nhiên, ông Sáu không chấp nhận việc bồi thường, bởi nếu đồng ý thì đồng nghĩa việc nhận tội.
Lần đầu tiên TAND quận 12 đưa vụ án ra xét xử sơ thẩm, ông Sáu cảm thấy chua chát khi mình phải đứng tại bục bị cáo, còn những kẻ trộm lại là người bị hại.
Sau đó, TAND quận 12 nhiều lần trả hồ sơ để yêu cầu điều tra bổ sung. Theo tòa, xét về thời gian xảy ra vụ việc, đêm khuya, đường vắng, trời tối và tương quan lực lượng đôi bên không tương xứng.
Tòa cũng nhận định ông Sáu đã cố ý gây thương tích trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh do hành vi trái pháp luật của bị hại. Do đó, hành vi của ông có dấu hiệu của tội phạm khác.
Phiên tòa gần đây nhất diễn ra hồi tháng 5-2019. Sau khi điều tra bổ sung thì Cơ quan CSĐT Công an quận 12 đã ra quyết định đình chỉ bị can với ông Sáu.
Cụ thể, ngày 1-4, VKSND quận 12 có công văn gửi Cơ quan CSĐT Công an quận 12 xác định hành vi của ông Sáu không cấu thành tội cố ý gây thương tích, đồng thời cũng không cấu thành tội cố ý gây thương tích do vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng.
Do đó, đình chỉ bị can đối với ông Sáu theo khoản 2 Điều 157 BLTTHS vì hành vi của ông không cấu thành tội phạm. VKSND quận đã kiểm sát quyết định đình chỉ và thống nhất quan điểm với cơ quan điều tra.
Không yêu cầu xin lỗi, bồi thường oan
Với căn cứ nêu trong quyết định đình chỉ nêu trên (khoản 2 Điều 157 BLTTHS hành vi của ông không cấu thành tội phạm), ông Sáu thuộc trường hợp được bồi thường oan theo Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Tuy nhiên, ông Sáu cho biết đã rất mệt mỏi vì dính vào vụ án, cơ quan làm oan tự khắc phục chứ ông sẽ không có yêu cầu.
Ông nói: “Đến giờ phút này, tôi gần như đã kiệt sức. Tôi chỉ xin hai chữ duy nhất cho gia đình mình là được bình yên. Tôi không muốn nói thêm về câu chuyện này một lần nào nữa…”.
Sao không chủ động xin lỗi người bị oan?
Theo quy định mới thì cơ quan làm oan phải chủ động phục hồi danh dự cho người bị oan nhưng thực tế thì ngược lại.
Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước (TNBTCNN) 2017 quy định cơ quan làm oan phải chủ động trong việc phục hồi danh dự cho người bị oan. Đây là quy định được đánh giá là khá tiến bộ so với luật 2009. Tuy nhiên, thực tế không ít trường hợp cơ quan có trách nhiệm im lặng, người bị làm oan vẫn phải dài cổ chờ đợi.
Mòn mỏi chờ đợi lời xin lỗi
Năm 2005, ông Chu Quang Hưng (72 tuổi, ngụ quận 5, TP.HCM) được xác định bị oan trong một vụ án từ năm 1995 nhưng không được phục hồi danh dự. Cũng từ đó ông Hưng liên tục gõ cửa các cơ quan chức năng yêu cầu giải quyết các quyền lợi chính đáng của mình. Cụ thể, ông yêu cầu bồi thường oan, xin lỗi công khai và xử lý hình sự đối với các cán bộ tố tụng đã làm oan mình.
Tháng 6/2018, ông Hưng đã yêu cầu VKSND TP.HCM bồi thường 1 đồng danh dự và 99 tỷ đồng thiệt hại vật chất. Tháng 11/2019, VKSND TP.HCM mới thụ lý hồ sơ yêu cầu bồi thường của ông Hưng. Sau nhiều năm chờ đợi, chiều 19/4/2019, cơ quan này đã tổ chức buổi xin lỗi ông Hưng tại trụ sở UBND phường 13.
Trên đây là một trong những vụ án oan được đình chỉ từ lâu, trước khi Luật TNBTCNN 2017 có hiệu lực nhưng được áp dụng quy định của luật 2017 trong giải quyết bồi thường. Theo đó, cơ quan làm oan phải chủ động trong việc phục hồi danh dự cho người bị oan nhưng thực tế thì trần ai.
Theo Luật TNBTCNN 2017, các trường hợp yêu cầu bồi thường đã được cơ quan giải quyết thụ lý trước thời điểm này có hiệu lực nhưng chưa giải quyết hoặc đang giải quyết thì tiếp tục áp dụng quy định của luật 2009 để giải quyết.
Từ ngày Luật TNBTCNN 2017 có hiệu lực (từ ngày 1/7/2018), các trường hợp được bồi thường theo quy định của luật 2009 mà còn thời hiệu theo luật 2009 nhưng chưa yêu cầu Nhà nước bồi thường hoặc đã yêu cầu nhưng chưa được thụ lý giải quyết thì áp dụng luật 2017 để giải quyết.
Anh Phạm Lương Phát Minh (phải) và ông Chu Quang Hưng.
Chưa chủ động phục hồi danh dự
Từ tháng 1/2019, cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Tân Bình, TP.HCM đã đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông Phạm Lương Phát Minh (ngụ quận 10) do hết hạn điều tra nhưng không chứng minh được ông có tội.
Vụ khác, ông Bùi Minh Lý (ngụ huyện Cần Giuộc, Long An) bị TAND quận Bình Thạnh, TP.HCM kết tội Cướp giật tài sản và tuyên xử ba năm tù. Xử phúc thẩm tháng 9/2015, TAND TP.HCM đã hủy toàn bộ bản án sơ thẩm. Từ ngày 31/7/2018, cơ quan cảnh sát điều tra Công an quận Bình Thạnh đình chỉ vụ án, đình chỉ bị can đối với ông do đã hết hạn điều tra nhưng không chứng minh được ông có tội.
Tuy nhiên, đến nay cả VKSND quận Tân Bình cũng như TAND quận Bình Thạnh vẫn chưa ban hành văn bản về việc tổ chức phục hồi danh dự cho ông Minh và ông Lý. Để tìm hiểu nguyên nhân chậm trễ, ngày 30/10/2019, báo Pháp Luật TP.HCM đã có công văn gửi bốn cơ quan là VKSND quận Tân Bình, VKSND TP.HCM, TAND quận Bình Thạnh, TAND TP.HCM nhưng đến nay vẫn chưa có hồi đáp.
Việc chậm được xin lỗi oan đã khiến ông Lý chưa thoát khỏi mặc cảm với người xung quanh. Ông Lý trần tình: "Dân làng vẫn nghĩ tôi là kẻ cướp. Tôi biết giải thích làm sao cho họ hiểu dù thông tin về việc tôi bị oan đã được đăng trên báo. Tôi có muốn đổi nghề, xin việc làm mới cũng gặp những kỳ thị. Chỉ cần TAND quận về quê tôi nói một lời xin lỗi thì người dân ở ấp, ở xã mới tin tôi vô tội".
Theo khoản 1 Điều 57 Luật TNBTCNN 2017 thì trong thời hạn 15 ngày kể từ ngày có văn bản làm căn cứ yêu cầu bồi thường... cơ quan làm oan phải thông báo bằng văn bản cho người bị oan về việc tổ chức thực hiện phục hồi danh dự. Tuy nhiên, thực tế cho thấy nhiều cơ quan làm oan không chủ động trong việc này.
Theo Điều 22 Nghị định 68/2018 (hướng dẫn việc chủ động phục hồi danh dự) thì cơ quan làm oan phải thông báo bằng văn bản về việc tổ chức phục hồi danh dự. Văn bản phải có các nội dung như thời gian, địa điểm tổ chức trực tiếp xin lỗi và cải chính công khai; việc đăng báo xin lỗi và cải chính công khai; phần thể hiện ý kiến trả lời của người bị thiệt hại.
Không chờ cấp kinh phí xong mới xin lỗi oan
Đó là chỉ đạo của VKSND Tối cao trong một thông báo rút kinh nghiệm về án oan vào cuối năm 2019. Theo đó, VKSND Tối cao yêu cầu các VKSND và các đơn vị liên quan rút kinh nghiệm một số vấn đề:
Thứ nhất, cần quan tâm, nghiên cứu kỹ các quy định pháp luật về bồi thường của Nhà nước đối với người bị oan.
Thứ hai, khi xảy ra các vụ việc có dấu hiệu oan, VKSND các cấp phải quan tâm, xem xét, giải quyết các yêu cầu bồi thường với thái độ cầu thị, không đùn đẩy, né tránh.
Thứ ba, khi tiếp nhận các yêu cầu bồi thường thiệt hại, VKSND các cấp phải khẩn trương chỉ đạo việc xây dựng kế hoạch xác minh để làm rõ căn cứ, điều kiện thụ lý hoặc không thụ lý các yêu cầu bồi thường.
Thứ tư, đối với các yêu cầu bồi thường thuộc trách nhiệm của đơn vị mình, VKSND các cấp cần xây dựng kế hoạch để tổ chức, thực hiện; phân công lãnh đạo chịu trách nhiệm triển khai, trách nhiệm của từng cá nhân và ấn định thời gian hoàn thành; tránh tình trạng kéo dài việc giải quyết.
Thứ năm, khi đã xác định rõ trách nhiệm bồi thường của VKSND thì phải chủ động công khai xin lỗi, phục hồi danh dự cho người bị oan, tôn trọng nguyện vọng chính đáng của người bị oan. Không chờ cấp kinh phí xong mới tiến hành xin lỗi, phục hồi danh dự.
Thứ sáu, bên cạnh việc giải quyết yêu cầu bồi thường thiệt hại, cần tổ chức kiểm điểm, làm rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân đã để xảy ra oan.
Thứ bảy, quá trình giải quyết yêu cầu bồi thường, nếu có vướng mắc, các đơn vị cần báo cáo, thỉnh thị VKSND Tối cao (Vụ 7), tránh việc trả lời không thống nhất quan điểm xử lý giữa các cấp và giữa các thời điểm.
Theo Phương Loan/Pháp Luật TP.HCM
Hai cựu Phó tổng giám đốc BIDV bị truy tố đến 20 năm tù Các bị can Trần Lục Lang và Đoàn Ánh Sáng bị cáo buộc liên quan vụ ông Trần Bắc Hà gây thất thoát hơn 1.670 tỷ đồng tài sản của BIDV. Cáo trạng của VKSND Tối cao vừa ban hành truy tố 12 bị can gồm nhiều cựu lãnh đạo, nhân viên BIDV và chủ doanh nghiệp liên quan vụ nhà băng này...







Tiêu điểm
Tin đang nóng
Tin mới nhất

Bắt 4 người trong vụ cầm hung khí chém thực khách ở quán nhậu TPHCM

Khởi tố kẻ sát hại 2 mẹ con ở Bình Dương

Giả mạo chữ ký trưởng công an huyện để tham ô gần 600 triệu đồng

Khen thưởng các đơn vị phá chuyên án thu giữ 2 bánh heroin, 18.000 viên MTTH

Nộp bao nhiêu tiền được gỡ kê biên, phong tỏa tài sản theo luật mới?

Lãnh 12 năm tù vì lừa đảo bán nhà của người khác

Kịch bản thao túng tâm lý, dẫn dụ con mồi tự nguyện chuyển tiền

Truy bắt nhanh các đối tượng sử dụng hung khí giải quyết mâu thuẫn

Truy tố nữ chủ quán bar Redlight cùng 17 đàn em tham gia hỗn chiến

Tài xế xe đầu kéo vi phạm nồng độ cồn gấp 2,2 lần mức 'kịch khung' trên cao tốc

Trả hồ sơ vụ hơn 2.000 người 'sập bẫy' vay tiền lãi suất 0 đồng

Truy xét kẻ chặn đầu xe buýt, ném đá vỡ kính rồi hành hung lái xe
Có thể bạn quan tâm

Cha tôi, người ở lại - Tập 8: Mẹ xin Nguyên san sẻ điều vô lý
Phim việt
15:18:16 04/03/2025
Cà Mau: 4 người nhập viện cấp cứu vì ăn cá nóc
Tin nổi bật
15:16:06 04/03/2025
Ảnh chụp từ camera trong biệt thự vào nửa đêm hé lộ cuộc sống không như tưởng tượng của nàng dâu hào môn
Netizen
15:01:18 04/03/2025
Vai trò của BRICS trong chính sách đối ngoại của Trung Quốc
Thế giới
14:40:57 04/03/2025
Mạc Anh Thư gặp sự cố hậu ly hôn Huy Khánh
Sao việt
14:03:29 04/03/2025
"Rosé (BLACKPINK) tự nhiên bao nhiêu Lisa lại giả tạo bấy nhiêu"
Sao châu á
13:43:00 04/03/2025
Ngôi sao đang thực sự thống trị màn ảnh Trung Quốc hiện tại: Cái tên gây sốc với nhiều người
Hậu trường phim
13:21:57 04/03/2025
Cô trợ lý đẹp nhất Trung Quốc hiện tại: Nhan sắc đỉnh cao ở phim mới, càng nhìn càng thấy yêu
Phim châu á
13:19:18 04/03/2025
Lý Nhã Kỳ sang trọng, tỏa sáng khi 'dát' kim cương dự sự kiện
Phong cách sao
12:56:24 04/03/2025
Doãn Hải My "đụng hàng" với nàng WAG được khen xinh nhất làng bóng Việt, vóc dáng nuột nà một chín một mười, ai nổi bật hơn?
Sao thể thao
12:54:40 04/03/2025