Người ăn không hết, kẻ lần không ra

Nghịch lý trong giới nghệ sĩ sân khấu hiện nay là người thì quá nhiều sô diễn đến mức không có thời gian ăn, nghỉ; người thì không tìm được việc làm dù họ thật sự là tài năng.

Thị phần biểu diễn từ sân khấu đại nhạc hội cho đến các chương trình truyền hình thực tế đang phát triển mạnh mẽ, phim thương mại cũng ngày một nhiều hơn khiến cho những nghệ sĩ tiếng tăm chạy sô tối mày tối mặt.

Nghệ sĩ hài lên ngôi

Có lẽ từ khi các chương trình game show, truyền hình thực tế cần yếu tố vui nhộn để thu hút khán giả, đời sống nghệ sĩ hài bắt đầu lên ngôi. Một số nghệ sĩ của lĩnh vực này được dịp lăn lộn với nhiều vai trò khác nhau, như diễn viên, MC (dẫn chương trình), giám khảo… Không chỉ có vậy, những chương trình đại nhạc hội, live show cũng đua nhau mời bằng được các ngôi sao hài tham gia cho xứng tầm và đạt doanh thu cao. Những tên tuổi như: Hoài Linh, Việt Hương, Trấn Thành, Trường Giang trở nên đắt sô chưa từng thấy. Đây có lẽ thời điểm bận rộn nhất của họ khi phải tả xung hữu đột khắp nơi. Nhờ vậy, họ cũng là những nghệ sĩ sân khấu có thu nhập thuộc hàng khủng hiện nay.

Trấn Thành, Trường Giang, Thanh Bạch trong vai trò giám khảo chương trình Hoán đổi. Ảnh: Ân Nguyễn

Chỉ riêng Việt Hương, vừa thấy cô trên phim điện ảnh vừa thấy làm giám khảo cho chương trình Thách thức danh hài, VStar Kids, Bí mật đêm chủ nhật rồi Ơn giời, cậu đây rồi!… Trấn Thành thì chạy sô đến chóng mặt, từ MC của hàng loạt chương trình truyền hình thực tế, game show đến những bộ phim thương mại cần yếu tố hài hước. Ngoài việc gặp Trấn Thành trong các sô diễn hằng đêm trên sân khấu, khán giả còn thấy anh làm MC của chương trình Một trăm triệu một phút, Thử thách cùng bước nhảy 2015, giám khảo chương trình Hoán đổi, xuất hiện trong chương trình Bí mật đêm chủ nhật, trong Ơn giời, cậu đây rồi!. Sự xuất hiện của Trấn Thành nhiều đến mức có người nhận xét: Cứ mở ti vi là thấy Trấn Thành.

Tương tự là Trường Giang. Mới nổi lên trong vài chương trình truyền hình thực tế, lối diễn xuất duyên dáng và tài ăn nói hài hước đã giúp cho Trường Giang nhanh chóng được khán giả yêu thích, được nhà tổ chức chương trình tin cậy. Chớp lấy thời cơ, Trường Giang rời khỏi sân khấu Nụ Cười Mới, chạy sô không kém đàn anh, đàn chị khi vừa làm MC cho Thiên đường ẩm thực, Bước nhảy ngàn cân, Chung sức vừa tham gia diễn xuất trong Bí mật đêm chủ nhật, lại xuất hiện trong Ơn giời, cậu đây rồi! và ghi hình cho hai bộ phim điện ảnh 49 ngày của đạo diễn Nhật Trung, Già gân, mỹ nhân và găng tơ của đạo diễn Đức Thịnh.

Hoài Linh thì khỏi bàn, chỉ cần bật ti vi sẽ thấy anh với tư cách giám khảo hoặc MC, từ: Gương mặt thân quen, Người giấu mặt, Người đi xuyên tường, Bí mật đêm chủ nhật, Ơn giời, cậu đây rồi!, Tiếu lâm bách nghệ…, chưa kể tần suất xuất hiện dày đặc của anh trong các clip quảng cáo. Từ một nghệ sĩ hài, Hoài Linh đã trở thành nghệ sĩ đa năng, với biệt danh vua của làng giải trí. Mức cát-xê của anh đứng đầu các ngôi sao trong showbiz Việt hiện nay. Người trong giới đồn rằng Hoài Linh, Trấn Thành, Việt Hương, Trường Giang thu nhập mỗi tháng cả tỷ đồng.

Nghệ sĩ hài đắt sô còn phải kể đến: Đại Nghĩa, Xuân Bắc, Tự Long, Quang Thắng, Minh Béo, Hoàng Mập, Thu Trang… Họ cũng có được thương hiệu để bảo đảm doanh thu cho các sô diễn và độ rating (chỉ số người xem) cho các chương trình truyền hình thực tế đang phát sóng trên nhiều kênh truyền hình. Tất nhiên, thu nhập của họ cũng thuộc hàng cao.

Người kiếm ăn từng bữa

Từ lĩnh vực hài cho đến sân khấu kịch nói, cải lương, số nghệ sĩ được xem là đắt sô thu nhập cao chỉ trên 20 gương mặt: Hoài Linh, Thành Lộc, Trấn Thành, Việt Hương, Trường Giang, Chí Tài, Thúy Nga, Thanh Bạch, Lệ Thủy, Minh Vương, Vũ Linh, Kim Tử Long, Kim Tiểu Long, Vũ Luân, Thoại Mỹ, Trọng Phúc, Đại Nghĩa, Đình Toàn, Phi Phụng, Phương Dung, Cát Phượng, Minh Nhí, Hồng Vân, Anh Vũ, Thái Hòa…

Còn lại hơn 200 nghệ sĩ tại TP HCM có thể xem là kém may mắn vì ít sô diễn, trong đó 2/3 phải sống dựa vào sàn diễn kịch nói, tấu hài, cải lương vào dịp cuối tuần. Nhưng hiện nay, trước tình trạng khan hiếm kịch bản hay, sân khấu xã hội hóa rơi vào giai đoạn thoái trào, lượng vé bán ra mỗi suất tại các sân khấu đã giảm mạnh nên mức thù lao của diễn viên tại các sân khấu kịch như: IDECAF, Nụ Cười Mới, Kịch Sài Gòn, Hoàng Thái Thanh, Nhà hát Kịch TP HCM, Nhà hát Kịch sân khấu nhỏ TP HCM, Kịch Phú Nhuận… chỉ từ 300.000 đồng đến 700.000 đồng/suất. Diễn viên trẻ từ 120.000 đồng đến 250.000 đồng/suất. Thê thảm nhất là nghệ sĩ sân khấu cải lương, một số người chỉ có thu nhập 600.000 đồng/tháng. Vì thế, họ phải sống với những công việc không dính dáng đến nghề nghiệp, như bán hàng rong, khâu vá quần áo, giặt ủi, phụ bếp, bồi bàn, chạy xe ôm…

Nghệ sĩ Kim Cương cho biết số nghệ sĩ thất nghiệp chuyển sang kinh doanh nhỏ lẻ, đăng ký xin được hỗ trợ vốn lên đến gần 100 người. “Chúng tôi đang huy động thêm nguồn vốn để giúp đỡ những anh em này. Ngoài sàn diễn, họ bắt đầu làm quen với nghề nghiệp khác, đó là một thử thách đòi hỏi chúng tôi phải có nguồn vốn để giúp đỡ kịp thời” – nghệ sĩ Kim Cương nói.

Phần lớn họ là diễn viên sân khấu cải lương, không thuộc đoàn nghệ thuật nào, chỉ diễn tại các rạp vào cuối tuần. Khi các rạp hát cải lương không còn hoạt động, họ chỉ sống nhờ vào những suất hát chầu, hát đình với mức thù lao được nhận từ 120.000 đồng đến 200.000 đồng/suất, mỗi tháng may lắm cũng chỉ có 3 suất hát.

Nghệ sĩ hài Tiểu Bảo Quốc tâm sự: “Không phải than vì mình ít sô diễn nhưng có gì đó chạnh lòng bởi rất nhiều nghệ sĩ như tôi hiện nay chỉ sống nhờ vào sàn diễn cuối tuần, khi sàn diễn tắt đèn coi như không có tiền mua gạo”.

Đắt sô chưa hẳn giỏi

Theo nhận xét của một số nhà chuyên môn, nỗ lực của mỗi nghệ sĩ trong việc tạo nên tên tuổi, lôi cuốn khán giả đến rạp hay ngồi trước màn ảnh nhỏ là điều đáng khích lệ. Thế nhưng, không hẳn sự xuất hiện nào cũng đậm chất nghệ thuật, họ vẫn rơi vào tình huống nhàm chán, nhạt nhẽo bởi một người làm quá nhiều vai trò khác nhau mà không phải vai trò nào họ cũng giỏi chuyên môn để làm tốt.

Một MC của một đài truyền hình cho biết anh được chọn dẫn chương trình cho một chương trình truyền hình trực tiếp, chỉ còn hai giờ nữa là lên sóng thì có lệnh thay MC, người được thay thế là một danh hài. Hậu quả là danh hài này vô duyên chưa từng thấy khi cố tình chọc khán giả cười một cách rẻ tiền trước một trích đoạn cải lương kinh điển, đòi hỏi sự trang trọng.

Theo Thanh Hiệp/Báo Người Lao Động