Ngư dân đổ xô săn “thủy quái” mong đổi đời

Việc một ngư dân ở An Giang bắt được cá tra đầu nặng 72kg đã vô tình tạo nên cơn sốt đi săn loài cá sắp tuyệt chủng này

Những ngày qua, hàng nghìn người dân ở hai bên bờ sông Hậu (An Giang) và các tỉnh lân cận vẫn tìm đến xã Quốc Thái (huyện An Phú, tỉnh An Giang) để mục sở thị con cá tra dầu khổng lồ nặng 72kg. Được biết, một gia đình một ngư dân sau mấy giờ “chiến đấu” với “quái vật” đã đưa được lên bờ. Đây là loài cá có tên trong sách đỏ, có nguy cơ tuyệt chủng ở môi trường tự nhiên. Đặc biệt nguy cơ đó cao nhất tại Việt Nam.

Ông Hồng đang chăm sóc cá khổng lồ

Hành trình bắt “quái vật” sông Hậu

Để tìm hiểu thông tin về con “quái thú”, PV báo Người đưa tin đến xã Quốc Thái (huyện An Phú, tỉnh An Giang) tìm gặp ngư dân tên M.. Đây là người đã trực tiếp đánh bắt được con “quái vật” nặng 72kg tại sông Hậu. Sau gần 2 tiếng đồng hồ dò hỏi người dân địa phương, chúng tôi mới gặp ngư dân này tại chiếc thuyền đánh cá được neo đậu bên bờ sông Hậu. Nói chuyện với chúng tôi, ngư dân M. chậm dãi kể về hành trình truy bắt được con cá tra dầu không lồ.

Ông cho biết, hàng ngày gia đình ông thường dong thuyền ra sông Hậu để thả lưới đánh bắt cá. Ngày 6/7, khi thuyền cá của ông và các con ra đến giữa sông, đoạn bến đò Cây Me thì bất ngờ phát hiện lưới nặng bất thường. Đoán chắc có cá cắn câu, ông liền hô các con kéo lưới. Con cá khổng lồ dần dần nổi lên mặt nước. Nhìn thấy “quái thú”, ông M. lặng đi một hồi lâu rồi cùng các con kéo cá lên bờ. Được biết, hàng chục năm theo cái nghiệp chài lưới, chưa bao giờ ông và người dân nhìn thấy con cá to đến vậy. Tuy nhiên, sợ cá chết nên ngư dân bày vẫn để “quái thú” mắc lưới dưới nước và dùng thuyền kéo vào bờ.

Vẫn ánh mắt ngạc nhiên như lúc mới bắt được cá, ông M. kể: “Con cá quá lớn nên liên tục giằng co chơi chúng tôi để thoát khỏi lưới. Nhiều khi chân vịt của thuyền chạy hết tốc lực vẫn không thắng được sức cá. Thậm chí, có thời điểm tưởng như con cá kéo luôn người và thuyền ngược ra sông Hậu. Sau vài tiếng giằng co, con cá không còn giãy nữa nên tôi và các con kéo cá được lên bờ”â. Tuy nhiên, do quá trình bắt, chuyển các từ sống Hậu lên bờ quá lâu nên nên da cá bị lở loét, trầy xước. Nhiều người nhìn con “quái thú” bảo nhau rằng có lẽ nó không thể sống được.

Sau khi bắt được “quái thú”, ông M., liền cho thuyền chở cá vào bờ để cân khối lượng thật sự của con cá. Sau vài phút đưa lên cân, ông M. và nhiều người dân ngã ngửa vì con cá nặng 72kg, dài đến 1,5m. Tin tức về việc ông M., bắt được con cá khổng lồ nhanh chóng lan khắp các tỉnh miền Tây. Người dân ùn ùn đổ nơi xem con quái vật sông Hậu. Nhìn con cá ai cũng ngạc nhiên. Có người bảo đây là thủy quái, có người lại thì thầm nó là cá thần… Biết tin, ông Huỳnh Thanh Hồng, Trưởng Công an xã Quốc Thái đến ngỏ ý mua con cá về làm cảnh. Ông M. đã đồng ý bán “thủy quái” với giá 11 triệu đồng.

Trao đổi với PV, ông Huỳnh Thanh Hồng cho hay: “Từ khi tôi mua cá về, nhiều người gọi điện thoại đến hỏi mua lại con cá với nhiều mức giá khác nhau nhưng tôi không bán. Tôi nói với họ là chỉ mua nó về chăm sóc để làm kiểng chơi. Khi nào nó khỏe, tôi sẽ trang bị máy quạt nước tạo oxy để nó sống chung với gần 20 con cá hô (mỗi con có trọng lượng hơn 10 kg) tại ao nhà. Mình làm vậy cũng chính là góp phần bảo vệ loài cá quý hiếm như các cán bộ thủy sản ở tỉnh động viên”.

Loài cá có tên trong sách đỏ

Theo kế hoạch, ông Hồng mua được con cá khổng lồ sẽ nuôi con cá tra dầu này làm cảnh. Tuy nhiên, khi nghe các cán bộ ngành thủy sản tỉnh An Giang bảo đây là loài cá có tên trong sách đỏ của Việt Nam và Tổ chức Bảo tồn thiên nhiên thế giới nên có ý định giao cho cơ quan quản lý chuyên môn. Được biết, trước khi bán cho ông Hồng, con cá được gửi tại hồ ôxy của gia đình ông Trần Văn Hiền (ấp Đồng Ki, xã Quốc Thái). Đây chính là thời điểm khiến cá yếu đi rõ rệt.

Ngày 11/7, đoàn công tác liên ngành thuộc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Chi cục Thủy sản tỉnh đến nhà ông Hồng kiểm tra tình trạng sức khỏe của con cá. Họ định đưa về nuôi dưỡng rồi thả lại môi trường tự nhiên. Tuy nhiên, khi đến nơi, những người này phát hiện cá đã chết và đang bốc mùi hôi thối. Như vậy, “quái thú” sông Hậu đã đã chết sau sáu ngày bị ngư dân đưa từ sông Hậu lên bờ rao bán. Theo nhận định ban đầu của các ngành chuyên môn, nhiều khả năng con cá chết do kiệt sức. Sau khi bị ngư dân vây bắt, toàn thân “thủy quái” có nhiều vết lở loét. Ngay sau đó đoàn kiểm tra và UBND huyện An Phú đã yêu cầu các đơn vị chức năng thành lập Hội đồng thẩm định và tiến hành tiêu hủy con cá theo quy định.

Theo các nhà khoa học đầu ngành về lĩnh vực thủy sản, cá tra dầu có tên là Pangasianodon gigas. Đây là loài cá có nguy cơ tiệt chủng trong tự nhiên rất cao. Vì giống cá này có giá trị kinh tế nên bị người dân săn lùng rất nhiều. Trao đổi với PV, ông Trần Tiến Công (Viện kinh tế kỹ thuật Miền Nam) cho biết, trong các nước ở hạ lưu sông Mê Kông (Lào, Thái Lan, Campuchia và Việt Nam), cá tra dầu bị săn bắt nhiều nên số lượng trong tự nhiên đang giảm đi một cách đáng kể. Hiện tại, nước Lào đã có lệnh cấm săn bắt loài cá này. Ngoài ra các nước Campuchia, Thái Lan cũng có kế hoạch bảo vệ cá tra dầu để phát triển số lượng. Tuy nhiên, tại Việt Nam, loài cá này vẫn chưa được bảo vệ nghiêm ngặt.

Theo Tổ chức Bảo tồn Thiên nhiên thế giới, cá tra dầu là động vật chỉ thị về tình trạng hệ sinh thái và thủy sản của sông Mê Kông. Giới khoa học biết đến loài cá này từ năm 1930 tại một chợ cá ở Phnom Penh (Campuchia). Hiện vẫn chưa có nhiều đề tài nghiên cứu về cá tra dầu.

Đã từng bắt được “quái thú” 50kg trên sông Hậu Nhiều người dân chứng kiến vụ mua bán trên cho biết, trong đời họ chưa bao giờ bắt gặp một con cá to như vậy trên sông Hậu. Con to nhất mà họ gặp là cách đây vài năm, trọng lượng cao nhất chỉ 50kg. Bà Lê Thị Thu (54 tuổi, xã Quốc Thái, huyện An Phú, tỉnh An Giang), cho hay: “Gia đình tôi cách đây 10 năm cũng bắt được một con cá khổng lồ nặng 52kg. Lúc đó, con cá này hồi đó tạo ra một một cơn sốt đi săn cá không lồ trên sông Hậu. Việc ông M. đánh bắt được con cá 72kg là điều khiến nhiều người bất ngờ. Bởi vì chẳng ai dám nghĩ sông Hậu vẫn còn những con cá khổng lồ như vậy”.

Theo NDT