Ngôi nhà Biển Đông lạnh lẽo khi chính phủ Mỹ đóng cửa?

Ngày 1/10/2013,Chính phủ Mỹ đóng cửa do những bất đồng về chi tiêu ngân sách và nợ công giữa hai đảng Cộng Hòa và Dân Chủ. Vấn đề Biển Đông sẽ ra sao khi việc gây xôn xao thế giới xảy ra ngay trước chuyến thăm 4 nước Đông Nam Á của Obama?

Đây là lần đóng cửa đầu tiên trong vòng 17 năm qua của chính phủ Mỹ, chủ yếu do mâu thuẫn trong việc phe Cộng hòa muốn trì hoãn bộ luật cải cách y tế của Tổng thống Obama (Obamacare) thêm một năm và bác một loại thuế cung cấp tiền cho dự luật này.

Tổng thống Mỹ cũng khẳng định hành động đóng cửa Chính phủ sẽ trở thành đỉnh cao của sự vô trách nhiệm, hơn nữa, đóng cửa chính phủ đồng nghĩa với việc đặt an ninh của nước Mỹ và toàn cầu vào tình trạng bất an hơn bao giờ hết.

Biển Đông sẽ lạnh lẽo?

Việc đóng cửa Chính phủ nhằm vào thời điểm khá nhạy cảm với nước Mỹ, khi những vấn đề về Syria vẫn đang là tâm điểm của toàn cầu. Lực lượng phe đối lập vẫn đang trông chờ những hoạt động tiếp tế vũ khí cũng như huấn luyện quân đội từ Chính phủ Mỹ để duy trì trên chiến trường Syria.

Đồng thời, Washington vẫn cần một sự ổn định và uy tín để giành thế thượng phong trên bàn đàm phán Geneva trong tháng 11 tới.

Tổng thống Obama đang phải đối mặt với những khó khăn thực sự

Nhưng trước mắt, vấn đề Biển Đông cùng chiến lược chuyển trục của Mỹ sang châu Á – Thái Bình Dương có thể bị gián đoạn và ảnh hưởng nặng nề.

Tổng thống Mỹ Barrack Obama từng nói: “Syria chỉ là mục tiêu ngắn hạn của Mỹ, còn chiến lược thế kỷ, Mỹ đặt niềm tin vào châu Á – Thái Bình Dương”.

Tuyên bố của người đứng đầu Chính phủ Mỹ đủ thấy ý nghĩa của châu Á – Thái Bình Dương với tương lai nước Mỹ. Tuy nhiên, tương lai đó bị đe dọa bởi nước Mỹ đang rơi vào cảnh thiếu uy tín và không đủ lòng tin bởi sự bất ổn nội tại sẽ ảnh hưởng ít nhiều đến quá trình gây dựng những mối quan hệ đồng minh ở khu vực này.

Philippines đã mong đợi Mỹ sẽ trở thành một chiếc khiên vững chắc để che chắn những đòn từ phía Trung Quốc. Philippines cũng trông đợi cuộc gặp với Tổng thống Mỹ hôm 10/10 tới sẽ trở thành minh chứng cho sự gắn kết giữa liên minh quân sự Mỹ – Philippines. Nhưng qua việc đóng cửa chính phủ, bản thân chiếc khiên này đang ẩn chứa nguy cơ yếu đi từ bên trong.

Nền kinh tế Trung Quốc có nhiều liên đới với nền kinh tế Mỹ, những tổn thất của Mỹ sẽ làm Trung Quốc ảnh hưởng nặng nề, song, việc đóng cửa Chính phủ sẽ dẫn đến cao trào trong bất đồng giữa Quốc hội lưỡng viện, và hệ quả tất yếu mọi chính sách của Tổng thống Obama đều có thể bị mang ra chỉ trích.

Một tương lai ảm đạm đang bao phủ lên Chính phủ Mỹ

Cần nhớ rằng, không chỉ Obamacare mới khiến Quốc hội lưỡng viện tranh luận, trước đó, chính sách về Syria cũng như chính sách định hướng châu Á – Thái Bình Dương cũng đã tiềm ẩn những nguy cơ khiến hai Đảng trong nước Mỹ không ngừng mâu thuẫn.

Trung Quốc sẽ thực sự vui mừng nếu một ngày, quân đội Mỹ chuyển vào giai đoạn hoạt động cầm chừng do việc đóng cửa chính phủ, hoặc chiến lược chuyển trục bị hủy bỏ và Trung Quốc được nhìn ngắm một Thái Bình Dương không có bóng cờ nước Mỹ.

Vẫn tới Đông Nam Á, quân đội không đổi

Tuy nhiên, một nước Mỹ thực dụng và ở ngôi số một thế giới đủ lâu để hiểu rằng mình sẽ được gì và mất gì khi không giải quyết được những bất ổn trong nước.

Với vấn đề uy tín, người Mỹ được xem là quốc gia biết giữ chữ tín hàng đầu thế giới. Theo kế hoạch, bắt đầu từ ngày 6/10, Tổng thống Mỹ sẽ đến thăm các nước: Indonesia, Brunei, Malaysia và Philippines.

Phát biểu tại cuộc họp báo sáng 1/10/2013, người phát ngôn Nhà Trắng Jay Carney cho biết, cho đến thời điểm này, chuyến thăm 4 nước của Tổng thống Mỹ cũng như chiến lược của nước Mỹ vẫn không có gì thay đổi.

Còn về vấn đề sức mạnh, không ít học giả, những nhà phân tích đã nêu lên những suy nghĩ tiêu cực trước khi Chính phủ Mỹ đóng cửa, rằng chủ nghĩa khủng bố toàn cầu sẽ trỗi dậy, thế giới sẽ bất ổn, liên minh với Mỹ sẽ rơi rụng… Nhưng thực tế, nước Mỹ có thể thiếu Chính phủ, nhưng không thể thiếu quân đội.

Những người lĩnh Mỹ sẽ vẫn phụng sự bằng cả mạng sống dù không có lương

Ông Obama nhắn nhủ với toàn bộ binh sĩ nước Mỹ trong ngày 1/10: “Dù không có Chính phủ thì mối đe dọa đối với an ninh quốc gia của chúng ta không đổi và chúng tôi cần các bạn sẵn sàng cho mọi tình huống có thể xảy ra. Chúng tôi sẽ đảm bảo các bạn có những gì các bạn cần để hoàn thành sứ mệnh của mình”.

Tổng thống Obama khẳng định với người dân và thế giới: “Quân đội vẫn sẽ tiếp tục hoạt động bằng năng lực, danh sự và lòng quả cảm.”

Đáp lại, trong một cuộc điều tra nhanh của CNN, những người lính được khảo sát từ nhiều lực lượng, đang hoạt động trong nước hoặc nước ngoài đều khẳng định “sẵn sàng cống hiến và làm việc miễn phí cho đến khi Chính phủ hoạt động trở lại”.

Tuy nhiên, điều này sẽ không xảy ra với những người lính Mỹ khi Hiệp hội Tín dụng Liên bang Hải quân Mỹ vẫn quyết định trả lương cho nhân viên thông qua tài khoản. Đồng thời, hàng loạt tổ chức tín dụng và ngân hàng Mỹ đã đưa ra các phương án cứu vãn như cho vay không lãi suất hoặc lãi suất thấp hoặc trì hoãn chi trả.

Thêm một động thái khiến Trung Quốc không thể sớm vui mừng, nước Mỹ vẫn thông qua chính sách tài khóa năm 2014, trong đó, Hải quân Mỹ giành được 155 tỉ USD cho Hải quân trong tổng số 527 tỉ USD dự toán ngân sách năm cho quốc phòng. Không phải vì ngẫu nhiên mà Mỹ dành tiền để đầu tư cho lực lượng hải quân.

Nhìn ngược về quá khứ, kể từ năm 1981, chính phủ Mỹ đã trải qua 10 lần bị đóng cửa. Nhưng 9/10 lần đóng cửa nói trên chỉ kéo dài trong một ngày và lại rơi vào cuối tuần, khi hầu hết các công sở đều đóng cửa.

Trường hợp ngoại lệ là vụ chính phủ Mỹ dưới thời Tổng thống Bill Clinton bị đóng cửa 26 ngày, từ cuối năm 1995 đến đầu năm 1996.

Tuy nhiên, nước Mỹ vẫn vững vàng ở vị trí cường quốc số một thế giới về tất cả các lĩnh vực, bao gồm cả ảnh hưởng trên quốc tế.

Theo Đất Việt