Ngôi làng “thuần” Tây Nguyên chỉ có người già sống giữ hồn, giữ đất

Mai Hoàng Minh16:46 08/12/2013

Là ngôi làng với khoảng 50 ngôi nhà sàn, 1 nhà Rông được làm từ gỗ quý, nhưng làng Kon Sơ Lăl thanh bình chỉ còn có khoảng 10 người già sinh sống…

Kon Sơ Lăl (xã Hà Tây, Chư Păh, Gia Lai) là ngôi làng chưa bị “xâm nhập”, không điện, không một ngôi nhà xây bằng gạch, chỉ nhà sàn và nhà Rông – một nét đẹp mà hiếm có ngôi làng nào ở Tây Nguyên còn giữ được. Đường vào làng cũng đẹp như một bức tranh thủy mạc. Một con đường đất đỏ, 2 bên thơm ngát cỏ bông lau giữa cái nắng, cái gió của mùa khô Tây Nguyên, khiến cho khách cảm giác như lạc vào một thế giới khác.

Đã đi nhiều nơi ở Tây Nguyên, nhưng đây là lần đầu tôi được “lạc” vào một ngôi làng Bahnar đẹp đến thế. Làng vẫn giữ nguyên được nét hoang sơ đậm chất Tây Nguyên, một “kho báu” văn hóa của tộc người ngự trị trên mảnh đất này. Ấy vậy mà ngôi làng Bahnar được dựng cả trăm năm này, đến nay chỉ còn khoảng 10 người già sinh sống. Các cụ không phải là những người bị xã hội hay con cháu bỏ rơi, cô lập. Các cụ là những người đang nuối tiếc nền văn hóa của tổ tiên và quyết tâm giữ kỉ niệm nơi chôn nhau cắt rốn.

Ngôi làng nằm cách trung tâm hành chính xã khoảng 4km, đường đất đỏ đồi dố. Để tạo điều kiện đảm bảo hạ tầng điện- đường- trường- trạm… cho bà con, lãnh đạo xã đã quyết định xây dựng khu tái định cư mới cho làng, đưa người dân ra gần trung tâm xã sinh sống. Vậy là bắt đầu từ năm 2002, lần lượt những người ở làng Kon Sơ Lăl bỏ làng cũ để ra làng mới sinh sống. Ban đầu việc đưa hơn 400 con người từ làng này ra làng mới không phải là việc làm dễ dàng. Chính quyền xã phải vận động, thuyết phục mãi mới nhận được đồng ý. Việc “di dân” cũng phải thực hiện nhiều lần qua nhiều năm.

Những ngôi nhà sàn tuyệt đẹp tọa lạc bên núi rừng đang dần bị lãng quên.

Vậy là ngôi làng cũ cách làng mới chỉ chừng 2km đã dần vắng bóng người. Hàng chục ngôi nhà sàn tuyệt đẹp, được dựng bởi các loại gỗ quý như trắc, hương… đã bị chủ nhân đóng cửa im ỉm. Ngôi làng trở nên “tâm trạng” hơn khi chỉ còn chưa đến 10 người già sinh sống. Người trẻ nhất trong số các cụ có lẽ cũng đã ngót nghét 80 tuổi. Vì tiếc nuối, vì muốn níu giữ văn hóa, kỉ niệm của người Bahnar mà các cụ chịu sống cô đơn nơi đây. Họ chỉ chịu ra làng mới khi quá nhớ con cháu và khi có lễ hội truyền thống của người Bahnar diễn ra. Kết thúc lễ hội, các cụ lại lầm lũi bỏ lại mọi ồn ào sau lưng để về lại nơi chôn nhau cắt rốn.

Nhà Rông làng Kon Sơ Lăl- ngôi nhà cộng đồng của buôn làng Tây Nguyên đã lâu không còn ai bước chân vào

Năm nay đã 103 tuổi, đã phải nằm một chỗ nhưng cụ Hnhjh vẫn không chịu ra làng mới với con cháu. Cụ và vợ quyết tâm ở lại ngôi nhà sàn ở làng cũ. Anh Hyưuh (SN 1978), cháu nội của cụ Hnhjh cho biết, ông nội anh tuy không đi được nữa nhưng cái đầu vẫn còn minh mẫn. Cả ngày cụ ông nằm trong ngôi nhà sàn cửa đóng im ỉm vì sợ gió lùa, ánh sáng duy nhất lọt vào nhà từ một ô vuông nhỏ được khoét dưới sàn nhà rọi lên. Cả ngày không nghe một tiếng người nhưng cụ vẫn quyết giữ làng cho đến chết.

Góc làng Kon Sơ Lăl thanh bình không một tiếng người

Đang loay hoay vác cây chuối về cho đàn heo ăn, cụ bà Hnhep (80 tuổi) cho biết, con cháu bà đã đi ra làng mới, chồng bà đã mất nên một mình bà sống lại ở làng. Dù trong làng không còn trẻ con, người trẻ tuổi nhưng bà vẫn vun trồng cây ăn trái, với mong muốn những thế hệ trẻ vẫn nhớ về làng. Bà cũng như những người già khác, quyết tâm giữ lại làng cho đến hơi thở cuối cùng.

Video đang HOT

Sống một mình nhưng bà Hnhep vẫn làm tất cả mọi việc như trước đây.

Đi khắp làng, mặc nhiên chúng tôi không hề nghe một tiếng người, lâu lâu lại có tiếng xe máy cành cạch chạy qua làng để đi vào rẫy. Ông Đinh Sứk, Chủ tịch xã Hà Tây cho biết: “Các cụ còn tiếc làng cũ. Chúng tôi thuyết phục mãi không được, các cụ nói sống ở đây lâu năm rồi, phải giữ làng cũ thôi”. Do ruộng, rẫy vẫn ở gần làng cũ nên con, cháu vẫn về làng cũ để đi làm rẫy.

Họ sẽ giữ làng được bao lâu nữa?

Được “thưởng thức” sự bình yên, sống những giây phút “không hiện đại” tại ngôi làng thuần Tây Nguyên hiếm hoi còn lại, ai cũng cảm thấy nuối tiếc. Chẳng biết, các cụ còn giữ lại làng được bao nhiêu năm nữa, càng xót xa khi anh Hyưuh cho biết, đã có 6 ngôi nhà được chủ nhân bán đi, bởi chúng được dựng bằng thứ gỗ quý là trắc.

Ngôi nhà sàn đẹp được làm bằng gỗ trắc này cũng như chiếc cối giã gạo đã bị chủ nhân của nó bỏ rơi để về nhà gạch làng mới

Dẫu biết, sống ở thời này, ai ai cũng cần được hưởng những thành quả của nền công nghiệp hiện đại, nhưng tôi vẫn ước gì làng Kon Sơ Lăl sẽ không bị “giết” bởi những đổi thay, thế thời (?!).

Ngôi nhà sàn được làm từ gỗ trắc này bị đổ sụp bởi chủ nhân đã bán với giá 180 triệu đồng cho phần gỗ và trụ nhà.

Thiên Thư

Theo Dantri

Gặp đại biểu HĐND duy nhất không "bấm nút" tách Từ Liêm thành 2 quận

Ông Nguyễn Hữu Kiên, một công dân đang sinh sống trên địa bàn huyện Từ Liêm, đồng thời là Đại biểu Hội đồng nhân dân (HĐND) huyện Từ Liêm, là đại biểu duy nhất tại cuộc họp HĐND huyện diễn ra sáng 5/12 không "bấm nút" tán thành phương án tách huyện Từ Liêm thành 2 quận.

Ông Nguyễn Hữu Kiên (ảnh nhân vật cung cấp).

LTS: Sau khi Thủ tướng Chính phủ, UBND TP Hà Nội đồng ý chủ trương điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm, thành lập 2 quận đã có một số ý kiến trái chiều xoay quanh vấn đề này. Để rộng đường dư luận, Báo Lao Động điện tử xin đăng các ý kiến đa chiều.

Sáng 5/12, Hội đồng Nhân dân huyện Từ Liêm đã họp bất thường nhằm thông qua Đề án điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập 2 quận và 23 phường mới. Có 32/33 đại biểu có mặt đồng ý với Đề án này, chỉ có 1 đại biểu duy nhất không tán thành với lý do không đồng ý về việc tách thành 2 quận và ông Kiên xác nhận đại biểu đó chính là ông.

Thời gian thông qua Nghị quyết nhanh chóng "ngoài sức tưởng tượng"

Đại biểu Nguyễn Hữu Kiên cho rằng, việc dồn ép thời gian chỉ trong vòng 6 ngày để làm các thủ tục họp dân, thông qua các Nghị quyết tại HĐND 3 cấp quả là một kết quả nhanh chóng "ngoài sức tưởng tượng".

"Chẳng nhẽ HĐND TP Hà Nội họp kỳ này thôi và sẽ không họp nữa? Việc quan trọng ảnh hưởng đến 550.000 người dân sao lại phải làm gấp rút như thế?"

Ông Kiên phân tích Thủ tướng Chính phủ thông qua chủ trương điều chỉnh địa giới hành chính huyện Từ Liêm thành 2 quận vào ngày 26/11, sau đó huyện triển khai yêu cầu trong vòng 6 ngày phải lấy được ý kiến của 550.000 người dân trên địa bàn, như vậy là quá gấp rút.

Ông Kiên cũng chỉ rõ, tại cuộc họp dân nơi ông đang sinh sống tại thôn Đông Sen, xã Thụy Phương, huyện Từ Liêm, TP Hà Nội, bản thân các cán bộ chủ chốt truyền đạt ý kiến tới người dân còn chưa nắm vấn đề rõ ràng, thậm chí Bí thư của thôn còn phát biểu, phương án này đã được Quốc hội thông qua, giờ bà con chỉ biểu quyết có đồng ý hay không.

Ông Kiên đã lên tiếng trong cuộc họp đó rằng: "Quốc hội trong kỳ họp vừa rồi không thông qua phương án nào gọi là tách Từ Liêm thành 2 quận, thẩm quyền này cũng không thuộc thẩm quyền của Quốc hội."

Đại biểu Nguyễn Hữu Kiên cũng phân tích, theo Nghị định 34, hoàn thành việc lấy ý kiến chưa phải là ý kiến đó đã được chốt và người dân hoàn toàn có quyền tham gia các nội dung khác, ví dụ họ có thể đề xuất phương án khác, có thể đồng ý hoặc không đồng ý với phương án mà cấp trên đã đề ra.

Không nên tách huyện Từ Liêm thành 2 quận

Theo quan điểm của ông Kiên, phương án thành lập 2 quận từ địa giới hành chính của huyện Từ Liêm là không phù hợp. Ông Kiên cho rằng, việc thành lập 2 quận như vậy sẽ dẫn tới phát sinh một bộ máy hành chính mới với khoảng 500 - 700 công chức, cùng với đó là xây dựng hệ thống trụ sở, sân vận động, viện kiểm sát mới, công an mới,... một loạt các vấn đề cần phải xây dựng.

Một số ý kiến lý giải rằng, nếu chỉ thành lập quận Từ Liêm và giữ nguyên hiện trạng thì quá lớn và không quản lý được. Nhưng theo ông Kiên, "tại sao lớn quá thì sát nhập Hà Tây vào Hà Nội làm gì. Trung Quốc là một nước lớn như vậy mà cũng chỉ có 22 tỉnh và 11 cơ quan ngang tỉnh. Hàn Quốc có diện tích cũng tương đương diện tích nước ta cũng chỉ có 8 tỉnh.

Còn trong nước, ở TPHCM, quận Gò Vấp có số dân 550.000 người cũng chỉ thành lập 1 quận, hay phường 12 của quận Gò Vấp, hẳn 100.000 người sao họ vẫn quản lý được. Nếu thành lập 2 quận sẽ phát sinh ra một số lượng lớn công chức và trụ sở phải xây dựng. Trong bối cảnh kinh tế như thế này có nên không?".

Ông Kiên cũng khẳng định, việc tách Từ Liêm thành 2 quận cũng không phù hợp với Hiến pháp vừa được thông qua: "Ta chủ trương thành lập chính quyền đô thị gồm 2 cấp, cấp thành phố và cấp phường. Tại sao lại sinh ra thêm một bộ máy cồng kềnh như vậy, về sau nếu triển khai theo Hiến pháp thì phần trung gian là quận này sẽ đưa đi về đâu, nó không phù hợp với thực tiễn".

Ông Kiên cho rằng, quan điểm tách Từ Liêm tách 2 quận là góc nhìn của riêng Từ Liêm. "Ngày xưa, Từ Liêm cũng đóng góp cho việc thành lập 2 quận Cầu Giấy và Tây Hồ. Hai quận này hiện tại đều chỉ có 8 phường. Nếu Từ Liêm to quá sao không tách 1 phần của Từ Liêm vào Tây Hồ, 1 phần vào Cầu Giấy, nếu cần thiết nữa thì 1 phần vào Thanh Xuân, phần còn lại thành lập quận Từ Liêm.

Còn nếu về quan điểm quản lý thì hoàn toàn có thể đưa Từ Liêm chỉ thành 1 quận, vì chúng ta đang từng bước đi vào Chính phủ điện tử, đưa công nghệ vào quản lý, vậy tại sao càng quản lý lại càng kém đi?".

Chớ để "hứa treo"

Với tốc độ phát triển nhanh chóng của huyện Từ Liêm và theo tầm nhìn 2020 - 2030, Từ Liêm sẽ nằm trong nội đô, trụ sở của các bộ ban ngành đều chuyển về Từ Liêm thì việc đưa huyện này thành quận là hợp lý, nhưng theo ông Kiên, cách thức tiến hành cũng phải hết sức cân nhắc, không nên đưa ra những lời "hứa treo" với người dân.

Ông Kiên cũng đưa ra bài học của quận Tây Hồ. Quận này được thành lập năm 1995, từ năm đó tới 2003 gần như đầu tư cho cơ sở hạ tầng không tăng là mấy. Mọi người hi vọng lên quận sẽ được đầu tư nhiều hơn, nhưng nhìn lại thì không được như vậy. Từ năm 2004 - 2005, đầu tư tăng lên sở dĩ vì thu hồi đất đai, bồi thường nhiều nên có nguồn chứ không có định hướng lên quận phải đầu tư cơ sở hạ tầng cho khớp nối.

Bên cạnh đó, ông Kiên phân tích, nếu nhìn tổng thể, tách thành Nam và Bắc Từ Liêm sẽ nảy sinh bất cập là Nam Từ Liêm rất phát triển vì khu vực này tập trung các công ty, các trụ sở lớn, và được đầu tư nguồn vốn lớn, phần còn lại ở phía Bắc của huyện chủ yếu là đất nông nghiệp sẽ không có nguồn vốn để phát triển. Nếu câu chuyện của Bắc Từ Liêm lặp lại của quân Tây Hồ thì đó vẫn là điều đáng bàn.

Theo Thảo Nguyên

Lao Động

Hà Nội vẫn nhiều xã hơn phường, huyện hơn quận Số xã nhiều hơn phường, huyện nhiều hơn quận là thực tế sau khi mở rộng Hà Nội nhưng hiện nhiều xã đô thị hóa đạt các tiêu chuẩn của phường, một số huyện đạt tiêu chí đô thị của quận. Số cấp phó đã giảm nhưng số biên chế hành chính tăng hơn 1.500 người... Giải trình bổ sung Báo cáo về...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: người già hà tây quyết tâm đắt đỏ gạo tiếng người chư păh ngôi làng thuần tây nguyên 10 người già sinh sống ngôi nhà sàn

Xem thêm Share

Xem nhiều

Xe Camry quay đầu giữa giao lộ thì "chạm trán" Lexus giá gần chục tỷ đồng00:36

Công an xác minh clip người đàn ông khuyết tật bị hai thanh niên đi xe máy không mũ bảo hiểm tát vào đầu01:20

Nhân chứng bức xúc: Dù được xin lỗi, tài xế ô tô Lexus vẫn hành hung nam shipper10:09

Lấn làn vượt ẩu, xe khách rúc vào đuôi xe ben, tự làm vỡ gương00:39

Đàn chim lạ nghìn con xuống phá ruộng lúa của người dân ở Hà Tĩnh01:07

Ô tô đâm sập cửa nhà dân ở Thái Nguyên, cuốn người đàn ông vào gầm08:05

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM00:28

Điện thoại của Tangmo sau 3 năm ở Mỹ để lộ chi tiết sốc, người giữ máy khai gì?02:56

Tài xế xe Fortuner quyết không nhường đường xe cấp cứu vì "vướng" đèn đỏ01:28

"Ép" hay "tự nguyện"? Làm rõ vụ việc phụ huynh 'tố' trường Mỗ Lao ép học thêm03:06

Ô tô con vượt container kiểu 'cảm tử' trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai00:56

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Xe tải lật đè xe máy của 2 người đàn ông đi làm trong đêm

18:19:21 20/02/2025

Khi xe tải tông dải phân cách lật ngang, chiếc xe máy vừa di chuyển đến thì bị xe tải đè trúng phần đầu xe máy. Hai người đàn ông hoảng loạn cố nhảy ra xa xe máy. ông đang chở nhau đi làm.

Điều tra vụ cháy hơn 300 cây cà phê ở Kon Tum

15:03:31 20/02/2025

Theo bà Hoa, chiều 18.2, gia đình bà đang tưới cà phê thì phát hiện một đám cháy lớn nên đã kéo ống nước dập lửa. Thời điểm này có gió to, thời tiết hanh khô nên ngọn lửa bùng lên dữ dội rồi lan nhanh trong vườn cà phê.

Thực hư clip xe cứu thương chế còi "cố lên, sắp tới rồi" chạy ở TPHCM

14:09:00 20/02/2025

Lãnh đạo Đội CSGT ở TPHCM cho biết, xe cứu thương chế âm thanh báo động thay còi ưu tiên để di chuyển trên đường là hành vi vi phạm luật giao thông.

Người phụ nữ tử vong dưới gầm cầu vượt ở Bình Dương

13:30:51 20/02/2025

Người phụ nữ chưa rõ danh tính, được người dân phát hiện nằm tử vong dưới gầm cầu vượt nút giao Tân Vạn, TP Dĩ An (Bình Dương).

Xe đầu kéo va chạm xe máy làm 1 người phụ nữ tử vong tại ngã ba đường tránh Biên Hòa

13:30:48 20/02/2025

Hậu quả khiến người phụ nữ (chưa rõ danh tính) tử vong tại chỗ. Hiện cơ quan chức năng đang tiếp tục xác minh nguyên nhân vụ tai nạn giao thông nói trên.

Vụ cha lên mạng cầu cứu: Số tiền gần 500 triệu được giúp đỡ thuộc về ai?

07:43:10 20/02/2025

Vụ cha lên mạng cầu cứu, chuyên gia pháp lý nhận định ông ĐVN có trách nhiệm quản lý số tiền các mạnh thường quân giúp đỡ cho con của ông.

Quản lý thị trường Bến Tre báo cáo vụ kiểm tra 'điểm kinh doanh gạo lề đường'

06:29:25 20/02/2025

Đội Quản lý thị trường số 2 (Cục QLTT tỉnh Bến Tre) đã có báo cáo kết quả kiểm tra điểm kinh doanh gạo lề đường trên địa bàn TT.Phước Mỹ Trang, H.Mỏ Cày Bắc; trong đó có việc khống chế một số người chống trả lực lượng làm nhiệm vụ.

Hai người may mắn thoát nạn sau va chạm khiến ô tô 7 chỗ biến dạng

20:57:00 19/02/2025

Đang chạy trên đường, chiếc ô tô 7 chỗ bất ngờ lao qua chiều của hướng ngược lại, va chạm với xe tải khiến phương tiện hư hỏng, biến dạng, giao thông ùn ứ.

Bắt công nhân đóng bảo hiểm bằng cà phê: Giám đốc công ty nói gì?

15:47:33 19/02/2025

Ngoài việc thu 1,7 tấn cà phê/năm để nộp bảo hiểm xã hội cho công nhân vượt quá số tiền quy định, hai công ty cà phê ở Gia Lai còn thu thêm từ 3 - 10 triệu đồng/người khiến người lao động bức xúc.