Ngoại trưởng Mỹ thăm châu Á: Lắm hy vọng, nhiều bất trắc

Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson vừa khép lại chuyến công du châu Á trong tâm thế đầy hy vọng về sự hợp tác.

Chủ tịch Tập Cận Bình mô tả các cuộc hội đàm với Ngoại trưởng Tillerson ở Bắc Kinh là “phong phú”. Ông bày tỏ sự tin tưởng rằng, các mối quan hệ có thể “phát triển theo cách xây dựng trong thời đại mới”.

Chủ tịch Tập Cận Bình (trái) và Ngoại trưởng Mỹ Rex Tillerson trong một cuộc gặp tại Đại lễ đường Nhân dân ở Bắc Kinh ngày 19/3. (Ảnh: Pool)

Cuộc gặp với ông Tập Cận Bình đã khép lại chuyến công du châu Á dài 6 ngày của Ngoại trưởng Tillerson. Với chuyến đi này, ông tìm cách gây sức ép lên Trung Quốc về vấn đề hạt nhân Triều Tiên, và tháo ngòi nổ một trong những mối đe dọa an ninh lớn nhất mà chính quyền Trump đang đối mặt.

Trong một dấu hiệu cho thấy bầu không khí căng thẳng, chỉ ít giờ trước khi hai người hội đàm, Triều Tiên thẳng thừng tuyên bố đã thử một động cơ tên lửa mang “tầm quan trọng lịch sử”. Vụ thử diễn ra một ngày sau khi Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị chỉ trích một lập trường cứng rắn hơn của Mỹ đối với Bình Nhưỡng, đồng thời nhắc lại đề xuất đối thoại.

Theo một thông cáo từ Bộ Ngoại giao Trung Quốc, Chủ tịch Tập Cận Bình nhấn mạnh với Ngoại trưởng Tillerson sự cần thiết phải hợp tác nhiều hơn nữa về “các điểm nóng trong khu vực”.

Trước đó, ngày 16/3 ở Tokyo (Nhật Bản), Ngoại trưởng Mỹ kêu gọi một “cách tiếp cận mới” để giải quyết vấn đề Triều Tiên. Ngày hôm sau ở Seoul, ông tuyên bố “mọi lựa chọn” đang trên bàn làm việc, kể cả tấn công quân sự. Đến ngày 18/3, ở Bắc Kinh, ông lại giảm tông và đề cập tới sự hợp tác với các nước để đưa Triều Tiên tới điểm mà “chúng ta có thể bắt đầu một cuộc đối thoại”.

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Tillerson phát rất ít tín hiệu về các chính sách của chính quyền mới ở Washington tới một nước mà ông chủ Nhà Trắng đã liên tục công kích trong chiến dịch tranh cử.

“Đó là một mối quan hệ rất tích cực, dựa trên không đối đầu, không xung đột, tôn trọng nhau và luôn tìm kiếm các giải pháp đôi bên cùng có lợi”, Ngoại trưởng Mỹ phát biểu khi ở Bắc Kinh.

Tuy vậy, sự kỳ vọng cho chuyến thăm này là tương đối thấp, và bất chấp những lời lẽ đẹp đẽ được đưa ra thì giữa Mỹ – Trung Quốc chắc chắn tồn tại nhiều bất đồng trong tương lai.

Ông Tillerson không đề cập đến chủ đề biến đổi khí hậu – một ưu tiên trong quan hệ đối tác giữa Trung Quốc và chính quyền tiền nhiệm của Mỹ. Năm ngoái, ông Barack Obama và ông Tập Cận Bình đã đưa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới vào thỏa thuận khí hậu Paris cắt giảm khí thải nhà kính. Nhưng Tổng thống Trump dọa sẽ rút lui và các đề xuất ngân sách của ông không có quỹ dành cho các nỗ lực chống tình trạng ấm nóng toàn cầu ở cả trong và ngoài nước.

Trong chuyến công du châu Á lần này, Tillerson phá vỡ truyền thống kéo dài nhiều thập niên khi không cho phép các phóng viên đi cùng. Bộ Ngoại giao Mỹ giải thích quyết định này xuất phát từ chủ trương tiết kiệm tiền, mặc dù một số hãng truyền thông tự chi trả cho những chuyến đi như vậy.

Cũng trong chuyến đi, Ngoại trưởng Mỹ đặt nền móng cho một hội nghị giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Trump ở Florida vào đầu tháng 4. Một số vấn đề khác được đề cập là việc Mỹ mới triển khai một hệ thống chống tên lửa đạn đạo ở Hàn Quốc, vấn đề Đài Loan và các tuyên bố gây tranh cãi của Trung Quốc ở Biển Đông.

Theo Thanh Hảo

Vietnamnet