Ngoại trưởng Mỹ thăm các nước khu vực Tây Phi

Lan Phương05:17 23/01/2024

Ngày 22/1, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken bắt đầu chuyến công du 1 tuần tới khu vực Tây Phi trong bối cảnh an ninh tại khu vực Sahel đang xấu đi.

Đây sẽ là chuyến công du đầu tiên của ông tới Nam sa mạc Sahara trong 10 tháng qua.

Dự kiến trong chuyến công du lần này, Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken sẽ đến 3 nước Côte d’Ivoire, Nigeria và Angola. Ảnh: AFP/TTXVN

Dự kiến trong chuyến công du này, ông Blinken sẽ đến các nước gồm Côte d’Ivoire, Nigeria và Angola. Lần gần đây nhất, ông Blinken tới khu vực này là vào tháng 3/2023.

Theo Trợ lý Ngoại trưởng phụ trách các vấn đề châu Phi Molly Phee, mục đích chuyến thăm Tây Phi của Ngoại trưởng Antony Blinken là hỗ trợ toàn diện các quốc gia trong khu vực củng cố xã hội, ngăn chặn sự mở rộng mối đe dọa khủng bố tại khu vực Sahel.

Ông Blinken sẽ kêu gọi các nước Tây Phi ưu tiên bảo đảm an toàn cho dân thường trong các hoạt động quân sự, đồng thời thúc đẩy phát triển cộng đồng, đặc biệt ở những nhóm dân cư dễ bị tổn thương.

Video đang HOT

Chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken diễn ra trong bối cảnh an ninh tại khu vực Sahel ngày càng bất ổn, với sự gia tăng hoạt động của các nhóm khủng bố và bất ổn chính trị tại nhiều quốc gia.

Sự chuyển dịch trong 'phương trình' Mỹ-Trung

Ngay từ đầu nhiệm kỳ của chính quyền Tổng thống Mỹ Joe Biden, Ngoại trưởng Antony Blinken từng tuyên bố Mỹ sẽ chỉ đàm phán với Trung Quốc nếu điều đó dẫn đến "kết quả hữu hình" để giải quyết tranh chấp giữa hai đối thủ chiến lược.

Tới nửa cuối nhiệm kỳ, cách tiếp cận đó dường như đã thay đổi khi từ mùa Hè năm nay, Mỹ đã chủ động thúc đẩy đàm phán với Trung Quốc. Điều này đã giúp "phương trình" Mỹ-Trung trong nửa cuối năm có những chuyển dịch theo hướng thực chất và mang tính xây dựng hơn sau những những mâu thuẫn tưởng chừng khó có thể hóa giải trong nửa đầu năm.

Phát biểu trong cuộc gặp Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken (phải) tại Washington DC., ngày 26/10/2023, Bộ trưởng Ngoại giao Trung Quốc Vương Nghị (trái) bày tỏ hy vọng quan hệ Trung-Mỹ sẽ trở nên ổn định hơn sau những sóng gió giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới. Ngoại trưởng Vương Nghị nêu rõ Trung Quốc mong muốn "mở rộng hợp tác" với Mỹ. Về phần mình, Ngoại trưởng Blinken bày tỏ hy vọng về "những cuộc đối thoại mang tính xây dựng" giữa hai bên. Ảnh: AFP/TTXVN

Có thể mô tả quan hệ giữa hai cường quốc lớn nhất thế giới trong năm nay bằng hai sắc thái đối lập: căng thẳng và hòa dịu. Đầu năm, quan hệ song phương trở nên "căng như dây đàn" khi máy bay chiến đấu của Mỹ bắn hạ khinh khí cầu của Trung Quốc đi qua không phận Mỹ ở ngoài khơi bang South Carolina. Trung Quốc khẳng định đây là khinh khí cầu được sử dụng cho mục đích nghiên cứu khoa học và việc xuất hiện trong không phận Mỹ là ngoài ý muốn.

Sự cố này đã khiến Ngoại trưởng Blinken hoãn chuyến thăm Trung Quốc, đồng thời "đóng băng" tình trạng hòa hoãn vừa chớm nở giữa hai cường quốc. Tình trạng thiếu lòng tin chiến lược khiến hai bên gần như ngừng các cuộc đối thoại, liên lạc với nhau - điều lẽ ra rất cần để giúp hai nước kiểm soát bất đồng. Nhiều cọ xát giữa Mỹ và Trung Quốc đã xảy ra sau đó, từ tăng cường hiện diện quân sự và thách thức lẫn nhau ở những vùng biển chiến lược hay những khu vực mà hai bên tranh giành ảnh hưởng, cho đến bất đồng trong vấn đề Đài Loan (Trung Quốc), xung đột Nga-Ukraine... Tất cả đã đẩy quan hệ Mỹ-Trung gần như "chạm đáy".

Dẫu vậy, như nhận định của chuyên gia Susan Shirk tại Đại học California San Diego (Mỹ): "Đôi khi quan hệ Mỹ-Trung phải xuống tới mức nguy hiểm trước khi chính phủ hai nước có thể đầu tư nhiều nỗ lực hơn vào việc cải thiện quan hệ". Sự "đầu tư" này được thể hiện qua hàng loạt hoạt động ngoại giao con thoi mà Mỹ khởi động vào giữa năm. Với mục tiêu xây dựng lại liên lạc và lòng tin giữa hai nước, Mỹ đã cử ít nhất 4 quan chức cấp cao tới Bắc Kinh, đồng thời cùng Trung Quốc thành lập các nhóm chuyên trách kinh tế, tài chính.

Đáp lại "cành ô liu" này của Washington là chuyến thăm Mỹ của các quan chức cấp cao Trung Quốc, nổi bật là của Phó Chủ tịch Trung Quốc Hàn Chính và Bộ trưởng Ngoại giao Vương Nghị. Các chuyển động ngoại giao tích cực này đã giúp hiện thực hóa cuộc gặp thượng đỉnh giữa Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình vào tháng 11 bên lề hội nghị Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á-Thái Bình Dương ở San Francisco (Mỹ). Giới quan sát đánh giá cuộc gặp đã mang đến bối cảnh lý tưởng để Mỹ và Trung Quốc nhen nhóm lại tinh thần đối thoại và hợp tác mà lãnh đạo hai nước thúc đẩy trong cuộc gặp thượng đỉnh tại Bali (Indonesia) hồi cuối năm ngoái.

Hội nghị thượng đỉnh Mỹ-Trung mang lại cơ hội để hai nước tăng cường hiểu biết lẫn nhau và mở rộng hợp tác, đồng thời phát huy tác dụng tích cực trong việc ổn định quan hệ song phương vốn đang đi xuống theo hình xoắn ốc. Việc hai nước nối lại liên lạc quân sự để tránh những "xung đột nóng" xảy ra do những sự cố bất ngờ hoặc tính toán sai lầm là khâu quan trọng nhất trong "hàng rào bảo vệ" quan hệ. Hai bên cũng nhất trí nối lại hợp tác chống ma túy, kiểm soát ngăn việc vận chuyển tiền chất fentanyl vào Mỹ, đồng thời gia tăng số chuyến bay vào năm tới, mở rộng giao lưu nhân dân trên các lĩnh vực giáo dục, văn hóa, thể thao, kinh doanh....Kết quả đạt được từ cuộc gặp cho thấy cả Bắc Kinh và Washington đều ý thức được lợi ích và tầm quan trọng của việc quản trị sự khác biệt để ngăn quan hệ song phương rơi vào vòng xoáy xung đột.

Hợp tác về vấn đề biến đổi khí hậu cũng là điểm sáng trong quan hệ Mỹ-Trung năm 2023. Hai quốc gia phát thải khí nhà kính nhiều nhất thế giới đã nhất trí lập nhóm làm việc về khí hậu, trong đó tập trung vào chuyển đổi năng lượng, giảm khí methane, thúc đẩy kinh tế tuần hoàn, tăng hiệu quả khai thác các nguồn tài nguyên, phát triển các thành phố phát thải ít carbon và chống nạn phá rừng. Ông Jake Werner, quyền Giám đốc chương trình Đông Á tại Viện Quincy, nhận định năng lượng sạch và biến đổi khí hậu là "một trong những khía cạnh mang tính xây dựng nhất trong quan hệ Mỹ-Trung". Việc thiết lập một cấu trúc thể hiện lợi ích chung được hai bên công nhận lẫn nhau có vai trò then chốt đối với lợi ích của Mỹ bởi điều nay sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho sự cạnh tranh lẫn hợp tác lành mạnh với Trung Quốc.

Trên thực tế, quan hệ Mỹ-Trung luôn có những mâu thuẫn lợi ích. Các biện pháp bảo hộ hay kiểm soát xuất khẩu được áp dụng khi hai nền kinh tế lớn nhất thế giới gia tăng cạnh tranh ngôi vị toàn cầu, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ. Với lý do "an ninh quốc gia", Mỹ tiếp tục tìm cách kiềm chế Trung Quốc vươn tầm ảnh hưởng công nghệ bằng cách hạn chế một số khoản đầu tư của Mỹ vào các lĩnh vực công nghệ cao nhạy cảm ở Trung Quốc - điều mà Bắc Kinh cho là "chống toàn cầu hóa". Mỹ cũng đạt các thỏa thuận với Hà Lan và Nhật Bản nhằm siết chặt kiểm soát xuất khẩu máy móc sản xuất chip công nghệ cao cho Trung Quốc. Với lập luận tương tự, Trung Quốc đã cấm các công ty trong nước mua chip từ nhà sản xuất Mỹ Micron Technology, đồng thời tăng cường kiểm soát xuất khẩu hai nguyên liệu thô chiến lược để sản xuất chất bán dẫn là gali và germani. Trung Quốc cũng chuyển sang củng cố hệ thống công nghệ trong nước bằng chiến lược quốc gia dựa trên cấu trúc chip nguồn mở.

Cạnh tranh địa chính trị cũng chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, khi những tranh cãi xung quanh việc Mỹ thắt chặt quan hệ đồng minh với Philippines và tiến hành cuộc tập trận chung ngoài khơi Manila càng "làm nóng" thêm những hồ sơ gây bất hòa quan hệ Mỹ-Trung.

Khó có thể nói rằng quan hệ Mỹ-Trung đang nồng ấm trở lại, bởi suy cho cùng, cách tiếp cận của hai bên vẫn còn quá nhiều khác biệt. Đối với Mỹ, Trung Quốc là nước duy nhất có đủ năng lực kinh tế, quân sự, công nghệ, chính trị để thách thức trật tự và lợi ích của Mỹ. Do đó, Washington xác định cạnh tranh là điều khó tránh khỏi nhưng vẫn cần phải quản lý và tìm kiếm cơ hội hợp tác. Điều này được thể hiện qua cách tiếp cận 3 điểm của Chính quyền Tổng thống Biden trong quan hệ với cường quốc châu Á đang trỗi dậy, đó là hợp tác ở những lĩnh vực hai bên có lợi ích chia sẻ, cạnh tranh nếu cần thiết và đối đầu nếu bắt buộc để bảo vệ lợi ích của Mỹ. Trong khi đó, Trung Quốc lại duy trì 3 nguyên tắc cơ bản đối với quan hệ Mỹ-Trung, gồm tôn trọng lẫn nhau, tồn tại hòa bình và hợp tác cùng thắng.

Bà Liu Yuanling, trợ lý giáo sư tại Viện Nghiên cứu Mỹ thuộc Viện Khoa học xã hội Trung Quốc, nhận định trong thời gian tới, hai bên cần sự ổn định để từng bước cải thiện quan hệ song phương và xây dựng lại lòng tin.

Trong khi đó, ông Ralph Cossa, Chủ tịch danh dự Diễn đàn Thái Bình Dương thuộc Trung tâm Nghiên cứu chiến lược quốc tế, nhận định mâu thuẫn Mỹ-Trung hiện nay chính là vấn đề cạnh tranh chiến lược giữa cường quốc số 1 thế giới và cường quốc đang vươn lên vị trí đó. Vì vậy, để quản lý mối quan hệ này vẫn cần đến 4 chữ C gồm "3 điều nên làm và 1 điều nên tránh". Đó là: "cooperation" (hợp tác) khi có thể, "compete"(cạnh tranh) khi thích hợp, "confront"(đối đầu) khi cần thiết và tuyệt đối tránh "conflict" (xung đột) trực tiếp.

Là hai cường quốc hàng đầu, Mỹ và Trung Quốc đều nhận thức được rằng cần phải điều phối mối quan hệ một cách có trách nhiệm bởi những thách thức toàn cầu, từ các vấn đề chính trị an ninh, đến biến đổi khí hậu, phát triển công nghệ, vẫn cần hai bên hợp tác cùng nhau. Điều này đòi hỏi sẽ cần nhiều hơn nữa các hành động thực tế từ cả hai phía để đưa quan hệ song phương thực sự đi vào "đường ray" ổn định, đối thoại và hợp tác vì lợi ích chung của cả hai nước và toàn thế giới.

Áp lực với đồng USD thúc đẩy Mỹ hàn gắn quan hệ với Trung Quốc? Các nhà phân tích cho rằng Ngoại trưởng Antony Blinken có thể đã tìm cách cải thiện quan hệ với Bắc Kinh vì Washington đang cảm thấy áp lực từ việc Trung Quốc rút hỗ trợ đồng USD và Chính phủ Mỹ đang đối mặt với tình trạng thâm hụt ngân sách khổng lồ. Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken và Chủ tịch Trung...

Bạn thấy bài viết này có hữu ích không?

Có;

Không

Tin liên quan

Chủ đề: nigeria antony blinken chuyến công du ngoại trưởng mỹ tây phi công du bất ổn chính trị sahel nam sa mạc sahara cote divoire ngoại trưởng blinken ngoại trưởng antony blinken bối cảnh an ninh

Xem thêm Share

Xem nhiều

Cơ quan điều tra Hàn Quốc huy động 1.000 người bắt ông Yoon Suk Yeol08:15

Ông Trump dọa trừng phạt Nga nếu ông Putin từ chối đàm phán chấm dứt chiến sự Ukraine09:59

Israel tấn công Yemen, tuyên bố sẽ truy lùng các thủ lĩnh Houthi17:48

3 người giàu nhất thế giới sẽ dự lễ nhậm chức của ông Trump08:24

Tình báo Israel cài thuốc nổ trong máy ly tâm hạt nhân Iran09:17

Trung Quốc, Đức phản ứng sau khi ông Trump ký sắc lệnh rút khỏi WHO01:49

Mỹ cảnh báo quân đội Triều Tiên đang 'thiện chiến' hơn nhờ chiến đấu với Nga14:04

Nghi can phóng hỏa bị bắt tại khu vực cháy rừng Los Angeles06:54

Khu nhà giàu California hoang tàn sau thảm họa cháy rừng10:51

Nga phản pháo lệnh cấm vận nặng nề nhất của Mỹ08:10

Lợi dụng cháy rừng ở California để đóng giả lính cứu hỏa hòng trộm cắp06:49

Tiêu điểm

Tin đang nóng

Tin mới nhất

Trung Quốc ra mắt drone vừa bay và lặn, phóng từ tàu ngầm

13:48:43 24/01/2025

Các nhà khoa học tại Trung Quốc đã phát triển loại drone có thể đảm nhiệm các nhiệm vụ trên không và dưới nước.

Lộ tin nhắn riêng tư, mạng xã hội LinkedIn bị kiện

13:45:17 24/01/2025

LinkedIn đã bị hàng triệu người dùng đâm đơn kiện, cáo buộc nền tảng này tiết lộ tin nhắn riêng tư cho bên thứ 3 để đào tạo mô hình trí tuệ nhân tạo (AI) mà chưa được phép.

Chiến thắng lập pháp đầu tiên của ông Trump

13:43:12 24/01/2025

Quốc hội Mỹ đã thông qua dự luật cho phép bắt người nhập cư bất hợp pháp bị cáo buộc phạm tội, trở thành dự luật đầu tiên có thể được Tổng thống Donald Trump ký trong nhiệm kỳ 2.

Colombia ra sức trấn áp xung đột

13:39:34 24/01/2025

Lực lượng đặc biệt Colombia đã tiến vào thành trì của các nhóm vũ trang gần biên giới với Venezuela, trong nỗ lực tái khẳng định sự kiểm soát của chính phủ ở khu vực đang xảy ra xung đột.

Tương lai nước Mỹ trong tầm nhìn của Tổng thống Trump

13:37:12 24/01/2025

Chiều 21.12 (theo giờ Mỹ), đại diện 3 tập đoàn công nghệ hàng đầu thế giới là Tổng giám đốc OpenAI Sam Altman, Tổng giám đốc SoftBank Masayoshi Son và Chủ tịch Oracle Larry Ellison đã xuất hiện cùng Tổng thống Trump tại Nhà Trắng.

Miền nam của Mỹ xuất hiện bão tuyết hiếm gặp

13:34:50 24/01/2025

Đây là một hiện tượng thời tiết vô cùng hiếm gặp đối với khu vực vốn quen thuộc với khí hậu ấm áp, theo tờ The Washington Post.

Israel khởi động chiến dịch lớn tại Bờ Tây

13:32:11 24/01/2025

Không lâu sau khi thỏa thuận ngừng bắn có hiệu lực tại Dải Gaza, quân đội Israel ngày 21.1 mở chiến dịch quân sự mới nhắm vào các tay súng Palestine tại TP.Jenin ở Bờ Tây.

Cần 200.000 binh sĩ giữ gìn hòa bình Nga - Ukraine?

13:29:50 24/01/2025

Ông Zelensky lưu ý rằng Nga có thể triển khai 1,5 triệu quân so với 800.000 quân củaUkrainevà 200.000 quân của Pháp, theo trangThe Kyiv Independent.

Nga xác nhận có cơ hội đàm phán với chính quyền Tổng thống Trump

13:26:29 24/01/2025

Hôm (22.1), Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết chính quyền Moscow thấy được cơ hội, dù nhỏ, trong việc thương thuyết với chính quyền mới dưới thời Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Boeing thiệt hại gần 3 tỷ USD do đình công và cắt giảm nhân sự

13:02:42 24/01/2025

Theo đó, "gã khổng lồ" ngành hàng không có trụ sở tại Chicago ngày 23/1 cho biết sẽ báo cáo khoản lỗ 5,46 USD trên mỗi cổ phiếu khi công bố kết quả tài chính đầy đủ vào tuần tới.

Triều Tiên lần đầu tiên bình luận việc Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol bị bắt giữ

13:00:16 24/01/2025

Bên cạnh đó, phiên tòa xét xử của Tòa án Hiến pháp cũng đang diễn ra để xác định xem có nên duy trì hay bác bỏ bản luận tội ông do Quốc hội Hàn Quốc đề xuất hay không.

Chưa kiểm soát được cháy rừng Los Angeles, Mỹ lại căng mình với cháy ở San Diego

12:57:56 24/01/2025

Trong khi đó, một đám cháy rừng khác ở gần biên giới Mỹ - Mexico cũng đã thiêu rụi hơn 80ha. Khói từ đám cháy biên giới này ở khu vực Dãy núi Otay thuộc Vịnh Nam San Diego, được cho là có thể nhìn thấy từ cách xa hàng dặm.