Ngỡ ngàng Tú Lệ

Là quê hương của loại nếp Tan đặc sản, xã Tú Lệ, huyện Văn Chấn là nơi có vẻ đẹp huyền bí được ví với nhan sắc của nàng tiên nữ miền sơn cước.

Người ta biết đến khung cảnh hùng vĩ của Tú Lệ vào mùa nước đổ, biết đến vẻ đẹp và sự rộn ràng của Tú Lệ vào mùa gặt. Nhưng ít ai biết vẻ đẹp đến ngỡ ngàng của Tú Lệ ngày xuân.

Ngỡ ngàng trước những thị trấn rực rỡ “nhất hành tinh”

Tú Lệ hôm nay.

Theo dòng người, đoàn xe vượt quốc lộ 32 lên Mù Cang Chải, trong những ngày đầu xuân mới, trước lúc vượt “sừng trời” Khau Phạ, thung lũng Tú Lệ hiện ra. Tú Lệ vào xuân thật đẹp! Cánh đồng được mẹ thiên nhiên khoác cho lớp áo mỏng được dệt từ những hạt sương trong suốt. Giữa lòng thung rộng, dòng Nậm Lung như mái tóc của nàng tiên nữ thả vào bồng bềnh mây nước. Những ngôi nhà nhỏ bằng gỗ cheo leo thoáng ẩn, thoáng hiện giữa đỉnh trời. Những bản làng mờ ảo trong sương sớm.

Bên những con đường bê tông mới đổ dẫn vào bản Chao, bản Côm, bản Phạ hay lên Khau Thán, những hàng đào, hàng ban đua nhau đâm chồi, nảy lộc, nụ hoa trắng hồng, phớt đỏ. Trai làng, gái bản nhộn nhịp vui xuân, sắm tết rực rỡ trong những bộ xiêm áo mới làm không khí mùa xuân thêm rộn rã. Khói lam bảng lảng bao phủ những mái nhà sàn đang thậm thịch tiếng chày giã bánh. Chúng tôi đến thăm đảng viên lão thành Hoàng Văn Túi ở bản Phạ Dưới.

Trong căn nhà sàn khang trang bên con đường liên xã dẫn vào xã Nậm Có, huyện Mù Cang Chải, cụ Túi không ngớt chuyện về những đổi thay của quê hương. Ấy là bản trên, bản dưới đều đã có đường bê tông, nhà văn hóa, lưới điện văn minh.

Đó là câu chuyện sản phẩm nếp Tan đã trở thành hàng hóa. Nhưng hơn cả là đồng bào Thái Tú Lệ bao đời nay sống hòa hợp với thiên nhiên và tiếp tục xây dựng quê hương bằng lối sống, văn hóa riêng của họ. Đó chính là tác động từ quyết tâm xây dựng nông thôn mới giàu bản sắc mà Đại hội Đảng bộ xã lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2020 – 2025 đề ra.

Trời chuyển về trưa, sương dần tan, mặt trời rải nắng vàng lên núi rừng. Tọa lạc bên sườn đồi Khau Thán nhìn xuống thung lũng ruộng bậc thang và dòng suối Nậm Lung trong xanh, với diện tích hơn 7 ha, Le Champ Resort Tú Lệ không chỉ là điểm nhấn trong không gian hùng vĩ của núi rừng Tây Bắc mà còn là điểm dừng chân lý tưởng của du khách. Đúng vào dịp xuân mới, nơi đây vừa khánh thành khu vui chơi giải trí Aeris Hill với nhiều trò chơi mạo hiểm, tạo trải nghiệm thú vị cho du khách đến tham quan, thưởng ngoạn vẻ đẹp hùng vĩ của núi rừng Tú Lệ.

Chiều xuống Tú Lệ mang một vẻ đẹp bình lặng. Những chàng trai cô gái vẫn tranh thủ ra các dòng suối nóng ngâm mình thư giãn. Những mỏ nước nóng xưa đã được người dân tôn tạo, lát đá rộng rãi nhưng người dân vẫn giữ tục “tắm tiên” như một nét văn hóa độc đáo.

Điện đã về các bản làng xua đi màn đêm núi rừng. Đâu đó, tiếng hát ngân vang: “Ơi vùng cao, sao mà mến yêu! Mỗi khi xuân về, cho dòng điện sáng lung linh trên triền cao”. Rồi tiếng khèn hòa vào tiếng khắp mời bạn chơi xuân của các chàng trai, cô gái. Đó là những tiết mục văn nghệ của các đội văn nghệ bản Chao, bản Phạ đang luyện tập chuẩn bị cho chương trình Lễ hội Lồng tồng mừng xuân mới Tân Sửu. Trong ánh sáng lung linh, huyền ảo, những chàng trai, cô gái Thái miền sơn cước say sưa luyện tập, gương mặt tươi sáng đầy vẻ hân hoan.

Xuân này, những bản văn hóa – du lịch của người Thái ở bản Chao, bản Phạ đã hình thành. Những mái nhà sàn đã được sửa sang, trở thành nhà nghỉ cộng đồng. Nhiều hộ liên kết sản xuất các sản phẩm nông sản, thủ công mỹ nghệ để phục vụ du khách.

Những con đường đã được dọn dẹp, tôn tạo phong quang, sạch đẹp để đời sống thực sự văn minh. Chủ trương xây dựng nông thôn mới giàu bản sắc đã được nhân dân Tú Lệ hưởng ứng bằng việc chuyển dịch dần từ kinh tế nông, lâm nghiệp sang du lịch và thương mại, dịch vụ và xây dựng đời sống văn hóa. Diện mạo xã nông thôn mới vùng cao đầu tiên của huyện Văn Chấn dần hình thành.

Tú Lệ hôm nay không chỉ có đặc sản xôi nếp, có tục tắm tiên mà khắp các bản làng đều là những điểm tham quan du lịch hấp dẫn với những nét văn hóa truyền thống, độc đáo được lưu truyền qua nhiều thế hệ.