Ngỡ ngàng những con đường đầy hoa, không một cọng rác ở xã miền núi

Ấn tượng đầu tiên của chúng tôi khi đến với xã Mường Sang, huyện Mộc Châu, tỉnh Sơn La là con đường nội bản với đa dạng các loại hoa ven đường. Được công nhận xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM) năm 2016, xã Mường Sang đã có nhiều nỗ lực trong công tác tuyên truyền, vận động, nâng cao ý thức người dân về bảo vệ môi trường.

Tạo thói quen thường ngày cho người dân

Người dân bản Là Ngà 1 chăm sóc hoa, giữ gìn vệ sinh môi trường đường làng ngõ xóm

Bản Là Ngà 1, xã Mường Sang có 130 hộ dân, chủ yếu là đồng bào dân tộc Thái dẫn chúng tôi tham quan bản, Trưởng bản Là Ngà 1 Lò Văn Đức cho biết: Khi chưa có chủ trương xây dựng NTM, toàn bản vẫn là đường đất lầy lội, vệ sinh môi trường chưa được quan tâm. Sau này, đường được bê tông hóa, để thực hiện tiêu chí môi trường, bản đã đưa vào hương ước, quy ước của bản quy định rõ, giao từng đoạn đường cho gia đình nào quản lý. Ai dắt trâu, bò đi qua thì tự dọn sạch phân trâu, bò trên đoạn đường đó hoặc nhờ hộ gia đình ở khu vực đó dọn sạch luôn.

Bên cạnh đó, vận động các hộ dân chỉnh trang hàng rào, vệ sinh nhà cửa, trồng hoa ven đường. Nhờ đó, các tuyến đường luôn được giữ gìn vệ sinh sạch sẽ, ý thức của người dân đã được nâng cao rõ rệt. Đồng thời, để duy trì thói quen giữ gìn vệ sinh môi trường, tại các cuộc họp bản, luôn đẩy mạnh công tác tuyên truyền về các hoạt động bảo vệ môi trường.

Bà Lường Thị Púm, bản Là Ngà 1 có thói quen trồng, chăm sóc hoa quanh nhà, cũng như quét dọn đường làng ngõ xóm

Được biết, xã Mường Sang có 12 bản, gần 1.500 hộ dân, với 4 dân tộc cùng sinh sống. Thời điểm ban đầu, số hộ nghèo còn nhiều, công tác vệ sinh môi trường nông thôn còn nhiều bất cập. Đây cũng là một trong những tiêu chí khó thực hiện nhất đối với xã do lượng rác thải sản xuất và sinh hoạt ở một số bản chưa được thu gom, xử lý tập chung. Việc vận động nhân dân di dời chuồng nuôi gia súc, gia cầm ra khỏi gầm sàn, vận động nhân dân xây dựng các công trình hợp vệ sinh ở một số hộ gia đình trong các bản vẫn còn khó khăn.

Song, với sự vào cuộc tập trung, quyết liệt của chính quyền các cấp và sự đồng sức, đồng lòng của người dân, xã Mường Sang đã đẩy mạnh thông tin tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho nhân dân về bảo vệ môi trường. Tổ chức, hướng dẫn nhân dân thực hiện chỉnh trang nhà cửa, vệ sinh các tuyến đường trục bản, ngõ bản, thu gom, xử lý rác thải, nước thải sinh hoạt và chất thải chăn nuôi.

Kết quả, sau 3 năm triển khai xây dựng nông thôn mới, năm 2016, 100% số hộ dân được sử dụng nước sinh hoạt hợp vệ sinh theo tiêu chuẩn của Bộ Y tế. 09/09 cơ sở sản xuất kinh doanh trên địa bàn xã đã thực hiện ký cam kết về môi trường. 5/12 bản, tiểu khu có xe đẩy rác, có điểm tập kết tập trung, 7/12 bản xử lý rác thải bằng hình thức chôn đốt tại gia đình. Nghĩa trang của xã đã được quy hoạch tập trung; 12/12 bản, tiểu khu có nghĩa địa, có quy định quản lý nghĩa trang, nghĩa địa trong hương ước, quy ước của bản, tiểu khu, trong đó có lồng ghép nội dung về bảo vệ môi trường.

Duy trì các hoạt động bảo vệ môi trường

Ông Trần Xuân Thành, Trưởng phòng NN&PTNT, cơ quan thường trực Ban chỉ đạo Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM huyện Mộc Châu thông tin: Xác định tiêu chí số 17 về môi trường là nội dung khó, phải thực hiện thường xuyên, lâu dài, huyện Mộc Châu đã tập trung tuyên truyền về chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về nước sạch – Vệ sinh môi trường; tuyên truyền nâng cao nhận thức cộng đồng làm thay đổi hành vi việc sử dụng nước sạch và thực hành vệ sinh cá nhân, bản, tiểu khu; tuyên truyền và hướng dẫn người dân các biện pháp xử lý, trữ nước và sử dụng nước an toàn cho gia đình.

Con đường nội bản được bê tông hóa

Thành lập các đoàn kiểm tra các cơ sở thu gom phế liệu, lò nung vôi, kho thuốc bảo vệ thực vật của doanh nghiệp, HTX nông nghiệp trên địa bàn huyện. Chỉ đạo UBND các xã, thị trấn rà soát các cơ sở sản xuất tinh bột dong chưa có xác nhận về bảo vệ môi trường.

Công tác thu gom, xử lý chất thải, rác thải, nước thải, cải tạo cảnh quan môi trường, phòng chống dịch bệnh được tổ chức thường xuyên và đồng loạt ở các xã. Năm 2017, huyện đã bàn giao 105 thùng nhựa HPPE 120 lít cho xã Chiềng Sơn và 16 xe gom rác đẩy tay cho xã Phiêng Luông để nâng cao hiệu quả thu gom và xử lý chất thải sinh hoạt.

Bên cạnh đó, thường xuyên vận động người dân tổng vệ sinh đường bản, tiểu khu, khơi thông cống rãnh làm sạch môi trường và làm đẹp cảnh quan. Thực hiện cuộc vận động “Xây dựng gia đình 5 không, 3 sạch”, gắn với phong trào thi đua “Phụ nữ cả nước chung tay xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Duy trì hoạt động câu lạc bộ “Phụ nữ hạn chế sử dụng túi ni lon” tuyên truyền, vận động các hộ gia đình hội viên trồng lá dong để gói thực phẩm và sử dụng làn nhựa để đi chợ thay thế túi ni lon; mô hình “Tuyến đường phụ nữ tham gia tự quản đường làng, ngõ xóm”; mô hình “Nhà tôi xanh, sạch, đẹp”…

Có thể nói, sau 6 năm thực hiện xây dựng NTM, đã góp phần quan trọng thay đổi bộ mặt nông thôn huyện Mộc Châu. Đời sống nhân dân được nâng lên, môi trường, cảnh quan nông thôn được cải thiện. Tháng 11/2018, huyện Mộc Châu dự kiến sẽ có thêm 2 xã đạt chuẩn NTM là xã Phiêng Luông và Đông Sang. Để đạt mục tiêu này, huyện Mộc Châu đang tập trung các nguồn lực thực hiện các tiêu chí còn chưa đạt, đặc biệt là tiêu chí số 17 về môi trường và an toàn thực phẩm.

Theo Nguyễn Nga (Báo TNMT)